In Memoriam – Chris Squire (1948 – 2015)

Tekst: Math Lemmen

Amper zes weken na het verontrustende bericht dat bij Chris Squire acute leukemie was vastgesteld, is deze bas-icoon in de nacht van 27 juni overleden op 67-jarige leeftijd. Christoffer Russel Edward Squire werd op 4 maart 1948 geboren in Londen (Kingsbury) en begon zijn muzikale loopbaan in een kerkkoor. Op 16-jarige leeftijd begon hij de basgitaar te bespelen in bandjes als The Selfs en The Syn. De rest is geschiedenis.

Het bericht van zijn overlijden sloeg in als een bom. Kan iemand zich dat voorstellen: Yes zonder Chris Squire? Hij was degene die samen met Jon Anderson aan de wieg van Yes stond. Hij was ook de enige muzikant die in alle samenstellingen van deze legendarische band deel uitmaakte van de bezetting. Maar bovenal was hij een begenadigd componist, en vooral bassist die bij iedereen bewondering afdwong met zijn eigenzinnige baspartijen. Hij wist de toch al niet eenvoudige muziek van Yes een extra laag mee te geven door zelfstandige melodieën, vaak ritmisch tegendraads, op zijn Rickenbacker-basgitaar toe te voegen. Dat was voor die tijd ongekend. Hij promoveerde de basgitaar van een ietwat monotoon begeleidingsinstrument naar  een volwaardig  instrument binnen de bezetting van een rockband. Verder had Squire een sterk gevoel voor harmonie wat uitstekend van pas kwam in de meerstemmige zang van Yes, waarin zijn stem mooi kleurde bij de hoge stem van Anderson.

Bekend was ook zijn spel op de ’triple-neck gitaar tijdens het nummer Turn Of The Century van het “Going For The One”-album. Live was dat een imponerende vertoning. Zelf was hij het meest tevreden over zijn bijdrage aan het nummer The Remembering (High The Memory) van het legendarische “Tales From Topographic Oceans”-album uit 1973. Dat album markeerde ook de komst van Alan White als vervanger van Bill Bruford. De speelstijl van White bracht Squire ertoe om zijn eigen spel geleidelijk aan te passen. Zijn baspartijen werden in de loop der jaren dan ook minder frivool. Squire speelde ook een grote rol in het aanhaken van Trevor Rabin bij het Cinema-project wat uiteindelijk leidde tot de “90125”-line-up en de commerciële comeback van Yes.

Eind jaren tachtig braken roerige tijden aan voor Yes. Anderson, die ontevreden was met de poppy stijl van het Rabin-Yes (ook wel Yes-West genoemd), zocht weer toenadering tot Wakeman en Howe om terug te keren naar de muziek waar Yes groot mee was geworden. Bill Bruford werd bereid gevonden om plaats te nemen achter de drumkit. Deze samenstelling kon echter niet onder de naam Yes naar buiten treden, omdat de rechten op die naam waren ondergebracht bij de 90125-bezetting. Aldus nam het viertal, aangevuld met Tony Levin op basgitaar, onder de naam Anderson, Bruford, Wakeman & Howe een gelijknamig album op. Tijdens een groot deel van de daarop volgende tour werd Levin in verband met ziekte vervangen door Jeff Berlin. De opnames voor een volgend album werden door Arista Records afgekeurd en er werd onder druk van het label samenwerking gezocht met het “Yes-west” kamp om uiteindelijk uit te monden in het overwegend als dramatisch omschreven album “Union”. De daarop volgende tour in de ‘dubbele bezetting’ werd overigens wel weer een groot succes. Tijdens deze tour vervulde Squire in zijn eentje de bas-verplichtingen.

Naast Yes was Squire actief in Conspiracy (met Billy Sherwood), een reünie van The Syn,  Squackett (met Steve Hackett) en bracht hij twee soloalbums uit: “Fish Out Of Water” (1975) en “Chris Squire’s Swiss Choir” (2007). In 2008 wilde Yes weer gaan toeren toen Jon Anderson ernstig ziek werd als gevolg van een astma-aanval. Squire, Howe en White wilden niet meer wachten op het herstel van Anderson en vonden een vervanger in de persoon van Benoit David. Deze beslissing zette kwaad bloed bij Anderson en veel fans, want “Yes zonder Anderson is geen Yes”. Inmiddels heeft de band bewezen zijn muziek nog steeds geloofwaardig ten uitvoer te kunnen brengen met Jon Davison als uiteindelijke vervanger van Anderson. Deze lijn was al ingezet door Billy Sherwood in te zetten als vervanger van de zieke Chris Squire voor de komende tour met Toto. Of de band het definitieve verlies van Squire zal overleven, zal de toekomst uitwijzen. Zeker is dat de rockmuziek, en progrock in het bijzonder, met het overlijden van Chris Squire een groot bassist en componist is kwijtgeraakt.
Squire laat zijn vrouw Scotland en vijf kinderen uit drie verschillende huwelijken (Carmen, Chandrika, Camille, Cameron en Xilan) achter.