Enid, The

Arise And Shine Volume 3: Shining

Info
Uitgekomen in: 2012
Land van herkomst: Verenigd Koninkrijk
Label: Operation Seraphim
Website: http://www.theenid.co.uk
Luisteren kan via: http://www.theenid.co.uk
Tracklist
Gateway (3:47)
Raindown (4:09)
Tripping The Light Fantastic (8:23)
Salome (6:03)
Summer (10:03)
Autumn (4:16)
Something Wicked This Way Comes (10:23)
Jason Ducker: gitaar
Robert John Godfrey: toetsen, zang
Joe Payne: zang
Max Read: gitaar, basgitaar, zang, toetsen
Dave Storey: drums
Nic Willes: basgitaar, percussie
Arise and Shine Volume 3 - Shining (2012)
Arise and Shine Volume 2 - Risen (2011)
Live with The CBSO at Symphony Hall (2012)
Invicta (2012)
Journey's End (2010)
Arise and Shine (2009)
Tears Of The Sun (1999)
White Goddess (1998)
Sundialer (1995)
Tripping The Light Fantastic (1994)
The Seed And The Sower (1988)
Salome (1986)
The Spell (1985)
The Stand (1984)
Something Wicked This Way Comes (1983)
Six Pieces (1980)
Touch Me (1979)
Aerie Faerie Nonsense (1977)
In The Region Of The Summer Stars (1976)
Fall Of Hyperion - Robert John Godfrey (1974)

“Shining” is het derde deel van een serie albums waarop Enid-opperhoofd Robert John Godfrey de hoogtepunten uit het oeuvre van zijn band met een nieuwe bezetting nog eens dunnetjes overdoet. Voor een deel is dat bittere noodzaak, omdat een deel van dat oeuvre lastig verkrijgbaar is door ingewikkeld versleutelde rechten, voor een ander deel is het een mooie manier om de ‘nieuwe jongens’ te dwingen die oude stukken van haver tot gort te beheersen. Voor de liefhebber van The Enid is dat een hard gelach: die heeft liever nieuw materiaal (een echte fan die zijn handen niet weet te leggen op een tweedehands lp of illegale download van dat oude materiaal is een sukkel of superlui!). Maar nu we er toch zijn, kunnen we net zo goed luisteren naar de stukken en vooral naar de verschillen met de originele werkjes.

“Shining” behandelt met name albums uit de periode 1983 tot 1986 met een uitschieter naar 1994: “Something Wicked This Way Comes”, “The Spell”, “Salome” en “Tripping The Light Fantastic”. Een mooie, productieve tijd waarin de heren (met name Godfrey en oer-Enid Stephen Stewart) zich meer met rock en minder met klassieke muziek bezig hielden. Het is ook de periode waarin er meer in nummers gezongen wordt en dat is wel zo aardig voor jongste bediende Joe Payne.

Dat zou je allemaal nog niet zo zeggen bij de instrumentale opener Gateway, een fraai barok en pompeus openingssalvo. Een kerkorgel voert de boventoon. De band speelt dit stuk zo getrouw na, dat je alleen aan de geluidskwaliteit en de gitaarsolo hoort dat het een andere versie is. Bij Raindown heb je dat meteen in de smiezen. Het origineel was immers een licht krankzinnige en griezelige ontmoeting tussen Frank Zappa en ELO, inclusief absurde geluidseffecten. Ook in de nieuwe versie kolkt het geluid nog wel rond en heb je moeite de muzikanten serieus te nemen tussen al die musicaltoeters en oerwouddrums, maar deze keer is er één groot verschil: de prachtige stem van Payne, die al die gekkigheid met waarde draagt.

Tripping The Light Fantastic heb ik altijd het overtuigende bewijs gevonden dat Godfrey diep in zijn hart musicals had willen maken. Het nummer, dat in 1994 met een zekere ingetogenheid werd gespeeld, is net zo klassiek als een gemiddeld nummer van Andrew Lloyd Webber en niet vrij van smakeloosheid. Liftmuziek, za’k maar zeggen. De nieuwe bewerking ontkomt natuurlijk niet aan de oorspronkelijke melodie, maar wat een verschil! Om te beginnen mocht Payne er een tekst op maken, maar er zit nu ook veel meer dynamiek in, die een belangrijk deel van de schmaltz wegneemt. Het zou nog steeds niet misstaan in ‘Les Miserables’ en dat refrein blijft hopeloos, maar het is wel enorm verbeterd.

Dat geldt ook voor Salome, al was het maar omdat dat nummer vier minuten is ingekort. Even goed is het met zes minuten nog aan de lange kant voor het redelijk dunne ideetje dat er achter schuilt. In elk geval was het origineel wel heel erg een kind van de jaren ’80, met de navenante geluiden en Bauhaus-zang. In de nieuwe uitvoering is er een veel afwisselender arrangement gemaakt, dat overigens niet kan verhullen dat het thema van The Loveboat te horen is.

Summer en Autumn van “The Spell” horen natuurlijk eigenlijk in relatie tot die andere twee jaargetijden te klinken en ik snap eerlijk gezegd niet goed waarom Godfrey ervoor gekozen heeft dat verband te laten schieten. Dat rustige begin van Summer is juist zo’n mooi contrast na het drukke einde van Spring. Aan de andere kant: anno 2012 laat The Enid dat begin gewoon achterwege, dat scheelt weer drie minuten. Het liedje dat in het midden van dit hele stuk verborgen zit, vind ik op het origineel wat potsierlijk klinken, brak gezongen ook. In de nieuwe versie is dat geen probleem, daar is Payne paraat om de dag te redden. Grappig dat het reggae-accent hier nog wat is aangedikt. Door de gitaarpartijen van Ducker klinkt het nummer als een kruising tussen Genesis en Queen. Erg prettig en een enorme verbetering. Van Autumn zijn maar liefst vijf minuten op de studiovloer terecht gekomen. Dat kon ook makkelijk, er zat wel erg veel loze ruimte in dat intro. Ook hier is nu prachtige zang bij gemaakt en dat resulteert in een gedragen stuk dat, mocht ik ooit mijn eigen Republiek stichten, onmiddellijk het volkslied wordt. Erg mooi.

Sluitstuk Something Wicked This Way Comes is in de nieuwe versie zowaar een paar seconden langer dan het origineel. Op zich gek, want dat origineel is best langdradig. Ook hier, ik val in herhaling, was het oorspronkelijke stuk niet erg goed gezongen en ook hier brengt Payne uitkomst. De band heeft goed gekozen om met dit stuk te eindigen; het coda is ook in deze versie fabelachtig.

The Enid is voor mij altijd een wat ingewikkeld bandje geweest. De onmiskenbare kwaliteiten worden op de platen uit die beginjaren overschaduwd door de vaak tenenkrommende zang en soms toch wel erg kazige (cheesy) melodieën. Op “Shining” zijn die bezwaren weggenomen. Dat is voor een belangrijk deel de verdienste van Joe Payne, die niet alleen een mooie stem heeft, maar die door zijn overtuigingskracht ook de meest ‘muzakke’ lijnen naar een hoger niveau tilt. Tel daarbij op dat de nieuwe arrangementen meer dynamiek hebben ingebracht en de conclusie is duidelijk: de plaat is wat mij betreft de ultieme “Best Of” voor wat betreft deze periode van The Enid. Nu nóg beter!

Erik Groenweg
Koop bij bol.com

Send this to a friend