Interview Roine Stolt

INTERVIEW MET ROINE STOLT

Datum: 16 augustus 2016
Interview en tekst: Math Lemmen

Enige tijd geleden kwam er een album uit van een opmerkelijk samenwerkingsverband tussen Jon Anderson en Roine Stolt, “Invention Of Knowledge”, de natte droom van veel Yes-fans, The Flower Kings fans én van Thomas Waber, baas van InsideOut Music. Al jaren drong hij er bij Roine Stolt op aan om de samenwerking te zoeken met Anderson omdat hij erg veel verwachtte van dit duo. En gelijk had hij. Op internet regent het al enige tijd enthousiaste recensies en de verkoopcijfers van het album liegen er niet om. En of dat alles nog niet genoeg is, zal Jon Anderson tijdens de uitreiking van de Progressive Music Awards van 2016 worden gehuldigd als Prog God, een eer die eerder onder anderen maatje Rick Wakeman en collega-zanger Peter Gabriel te beurt vielen. Tijd om ‘brother in crime’ Roine Stolt nader aan de tand te voelen over deze samenwerking en zijn verdere bezigheden…

Geheel in lijn met de werkwijze die beide heren voor “Invention Of Knowledge” hanteerden, had ik onlangs via de mail een interview met deze creatieve Zweed.

Hallo Roine, wat is je belangrijkste muzikale activiteit op dit moment?

Dat zijn er eigenlijk verschillende. Ik ben momenteel het Kaipa DaCapo album aan het afwerken, ik ben een aantal shows met deze band aan het plannen en ik ben uitgenodigd om een paar shows met de Zweedse band Samla Mammas Manna van Hasse Bruniussun mee te spelen. Verder zijn er nog enkele andere plannen waar ik nog niets over kan zeggen.

Zal het Kaipa DaCapo album helemaal in de stijl van het oude Kaipa uit het midden van de jaren zeventig zijn?

Jazeker.  De nieuwe muziek is helemaal in die stijl en de teksten zijn in het Zweeds. We hebben overigens een tour geboekt ter promotie van het album voor februari 2017 met overwegend optredens in Nederland en Duitsland. En dat alles voor de lol. Als het goed is zal er zeer binnenkort een aankondiging verschijnen op onze Facebook pagina en Youtube.

Ik begreep van Zoltan Csörsz dat je gitaar speelt op zijn nog uit te komen soloalbum. Kun je ons daar iets over vertellen?

Ik heb inderdaad op één nummer meegespeeld. Door de jaren heen heb ik altijd contact gehouden met Zoltan. Hij was en is uiteindelijk mijn favoriete The Flower Kings drummer. Het is een aardige kerel en altijd heel inspirerend om mee te spelen.

En natuurlijk willen we graag het een en ander weten over het “Invention of Knowledge” project dat je onlangs hebt uitgebracht met Jon Anderson. Hoe kwam je in contact met Jon?

Insideout baas Thomas Waber drong er herhaaldelijk op aan dat Jon en ik op muzikaal gebied samen iets zouden gaan doen. We hebben vijf jaar gesproken over deze samenwerking en uiteindelijk was het twee jaar geleden zover.  Daarop stuurde Jon me een aantal demo’s waar ik het nodige aan veranderde, ze verder ontwikkelde en er stukken aan toevoegde. Ondertussen bleef hij nieuwe ideeën opsturen. Ik heb heel erg geprobeerd trouw te blijven aan zijn muzikale visie, maar heb er tevens naar gestreefd om er een uniek geheel van te maken door mijn eigen ideeën toe te voegen. We denken beiden ‘progressief’ in de zin van dat we open staan voor samensmelting van diverse stijlen zoals klassiek, jazz, ethno, allerlei soorten van wereldmuziek en elektronica.

Had je op enigerlei wijze contact met Jon gehad voor de Progressive Nation at Sea Cruise van 2014?

Niet echt, maar ik hem kort ontmoet in 1989 toen we op de gastenlijst van Bill Bruford stonden bij een ABWH concert, maar ik denk niet dat Jon zich dat nog herinnert. Later in 2006 heb ik nog gespeeld op een demo song van een wederzijdse vriend waar Jon toen mee samenwerkte. Maar de Cruise was de eerste keer dat we echt samenwerkten en elkaar beter leerden kennen.

Hoe hebben Transatlantic en Jon zich voorbereid op de set tijdens deze Cruise?

We moesten natuurlijk allemaal de muziek instuderen voordat we elkaar ontmoetten op het schip. We hebben Revealing Science of God, Long Distance Runaround, And You and I en Starship Trooper gedaan. Dat was erg veel muziek instuderen voor één optreden. We hebben ’s middags voor de show slechts drie uur samen met Jon op de boot gerepeteerd, maar we hebben het er volgens mij best goed van afgebracht.

Hoe opgewonden was je zelf toen duidelijk werd dat je waarschijnlijk zou gaan samenwerken met Jon Anderson? Je hebt nooit onder stoelen of banken gestoken dat je een groot fan van zijn creatieve geest bent.

Naarmate het leven vordert en we ouder worden, worden sensaties schaarser. Desalniettemin ik was zeker opgewonden, maar misschien meer op een sensitieve en professionele manier. Vooral ook omdat ik erg nieuwsgierig was naar wat het gezamenlijke creatieve eindresultaat zou zijn. Daarnaast had ik er veel vertrouwen in dat ik hem kon helpen om een geweldig album te maken dat een eerbetoon zou zijn aan alle grootse ideeën en muziek van hem en Yes die ik in mijn jeugd heb mogen ervaren. Ik heb vaak gezegd dat ik “het album dat ik van hem wilde horen” wilde maken. Ik had het gevoel dat de tijd rijp was voor een album van Jon met meer diepgang, vooral vanwege het bizarre en treurige gegeven dat Yes hem als het ware bij het huisvuil had gezet. Ik gunde hem een grandioze comeback.

Kun je de Nederlandse progfans het proces tijdens dit project beschrijven?

Jon stuurde me constant ideeën: zanglijnen met voorlopige teksten, maar ook een paar fragmenten die verder waren uitgewerkt. Hij had die geschreven met andere mensen, maar ze waren nooit uitgebracht. Ik heb deze ideeën en fragmenten aangepast voor dit project met mijn eigen ideeën. Op die uitgewerkte stukken van mij schreef Jon weer nieuwe melodieën. Het was een zeer organisch proces. Meestal zei hij niet meer dan: “Have Fun”. Ik liet me gewoon leiden door mijn eigen muzikale ingevingen. Met het overgrote deel daarvan ging hij akkoord, er waren slechts enkele dingen die hij er uit wilde hebben. Het was een natuurlijk proces, we zochten allebei een manier om tot de ultieme compositie te komen. In dat opzicht zijn we beiden perfectionisten.

Hebben jullie überhaupt face tot face gecommuniceerd tijdens dit opnameproces?

Nee, dat was te ingewikkeld en te duur. Jon woont in California USA en ik in Zweden. Maar we hebben een paar keer telefonisch contact gehad. De overige communicatie ging via de mail, soms zeven tot tien keer per dag.

Wat waren volgens jou de hoogtepunten tijdens dit proces en waren er ook teleurstellingen?

Het hoogtepunt was dat we in staat waren om de songs te laten klinken zoals ik ze in mijn hoofd hoorde. Dat we creatief en vrij waren en dat Jon dat ondersteunde met zijn doorgaans zeer positieve en opgewekte feedback. Teleurstellingen waren er niet echt, misschien één of twee secties die Tom Brislin, Jonas en ik in de studio hadden uitgewerkt, waar we zeer tevreden over waren, die hij er graag uit wilde hebben, maar dat stelde verder niet zo veel voor. Hij stond erg open voor mijn ideeën.

Hoe zou je zelf het resultaat omschrijven?

Dat laat ik liever aan anderen over, maar veel mensen zijn zeer enthousiast wanneer ze het album een beetje tot zich hebben laten doordringen, maar dat duurt wel even. De recensies zijn tot nu toe… magnifiek en talloos!

Ik schreef een recensie voor Progwereld. Toen ik het album beluisterde hoorde ik een zeer positieve en melodieuze Jon Anderson met een onmiskenbare Roine Stolt / The Flower Kings symfonisch stempel. Vergeleken met de laatste Flower Kings en Agents of Mercy albums deze keer geen donkere, zware riffs en prominente drums. Je gaf de stem van Jon alle ruimte. Kun je dat toelichten?

Omdat het hele project draait om Jon’s vocale melodieën is het voorbestemd om opgewekt en positief te klinken. Waarschijnlijk voelden we geen behoefte aan riff-georiënteerde muziek. Er zijn al veel te veel bands die de mix van prog en metal uitproberen en dat begint langzaam een beetje een farce te worden. We wilden iets anders maken. We hebben gepraat over The Beatles, folk muziek, klassieke muziek en tribal music als invloeden. Onze opvattingen daarover stemden volledig met elkaar overeen.

De instrumentatie van het album klinkt erg orkestraal. Hebben jullie ooit overwogen om een echt orkest te gebruiken voor dit album?

We hebben plannen gehad om een echt orkest te gebruiken, maar met de geweldige samples die je tegenwoordig kunt krijgen heb ik geprobeerd een mix te maken van gesamplede instrumenten, percussie en akoestische instrumenten. Ik denk dat dit goed heeft uitgepakt en Jon was er zeer gelukkig mee.

Hebben jullie beiden een specifieke boodschap voor de luisteraars met de songs of één specifieke song op dit album?

Dat moet Jon beantwoorden. Ik denk dat de meeste mensen ondertussen wel weten dat Jon een zeer duidelijke boodschap en idee uitdraagt. Het draait voor hem eigenlijk om de wetenschap, liefde en vrede. En laat één ding duidelijk zijn: dat past helemaal in mijn straatje, ik ondersteun deze boodschap voor de volle honderd procent.

Er zijn veel bijdragen van musici die je van andere projecten of bands kent op dit album. Bijvoorbeeld Jonas en Felix van The Flower Kings, maar geen Hasse en Thomas. Wat is de reden dat zij niet meespelen op het album?

Misschien heb ik geprobeerd te vermijden om al te veel Flower Kings op het album te laten meespelen. Eerlijk gezegd had ik het gevoel dat zij niet veel konden toevoegen aan het geheel. Ik had een duidelijk beeld van de synthesizer- en orkestrale sounds die ik wilde gebruiken en had er geen behoefte aan dat door andere musici te laten beïnvloeden. Wat de vocalisten betreft wilde ik graag met Nad (Sylvan) en Daniel (Gildenlöw) werken omdat ze zeer creatief en effectief zijn en altijd met goede ideeën op de proppen komen.

Hoe raakte Tom Brislin betrokken bij het project?

Ik ken Tom al zo’n vijftien jaar, maar we hebben nog nooit de kans gehad om samen te werken. Ik heb hem backstage leren kennen tijdens de Yes Symphonic tour. Hij is uitzonderlijk getalenteerd en één van de aardigste mensen binnen de prog. Het lag voor de hand om hem aan boord te halen voor deze soort van ‘Yes muziek’. Hij zal zeker van de partij zijn wanneer het tot een live-uitvoering van “Invention….”  zou komen. Over een paar weken hebben Jon, Thomas Waber en ik een bespreking in Londen en één van de onderwerpen die we daar zullen bespreken is de mogelijkheid van live-optredens. Een ander onderwerp zal zijn: een eventuele opvolger. Omdat dit album nu al hoge verkoopcijfers heeft behaald, is de kans op een tweede album zeker aanwezig, maar we moeten afwachten wat de uitkomst van de besprekingen in Londen zal zijn.

Je hebt een lange tour als bassist / gitarist in de Steve Hackett Band in Europa en de VS gedaan. Ik, en ik denk velen met mij, waren van mening dat je dat uitstekend hebt gedaan. Wat zijn jouw gevoelens over deze tour?

Oh jee… het was geweldig om het Genesis en … Acolyte materiaal te spelen. En ik moet zeggen dat Steve een fantastische muzikant en mens is, evenals zijn vrouw Jo, die ook meereisde met de tour. Het is een geweldig stel. Steve is erg royaal en de tour was een genot. Rob Townsend, de fluitist / saxofonist is ook een geweldige muzikant en een grappige vent. We hebben 80 optredens gedaan in Europa, US en Canada.

Was het jouw keuze om niet met Steve mee te gaan naar Japan in mei?

Inderdaad, het was mijn keuze. Het was in eerste instantie de bedoeling om alleen 2016 te doen als vervanger voor Nick Beggs, maar toen kwam er nog een tweede US-tour bij en ik heb aangegeven dat ik niet echt een permanent lid van de band wilde zijn. Als ze echter in de toekomst nog een keer gebruik van mijn diensten willen maken zal ik er zeker voor open staan.

Wat is voor jou, op persoonlijk vlak, het verschil tussen werken met Steve Hackett en met Jon Anderson?

Het zijn allebei uiterst aardige mensen. Bij Jon ben ik één van de creatieve krachten in de samenwerking, bij Steve ben ik gewoon de bassist.

Zowel Steve als Jon zijn grote helden voor jou. Zijn er nog andere musici waar je graag mee zou samenwerken in de toekomst?

Op dit moment heb ik geen echte ‘helden’, dus laten we het er op houden dat ik Steve en Jon bewonder vanwege hun muziek, hun doorzettingsvermogen en hun werkhouding. Andere musici die ik bewonder zijn Peter Gabriel, Jackson Browne, David Crosby, Bono, Paul McCartney en Joni Mitchell. Ik zou graag met hen samenwerken maar ook met veel nieuwe fun-bands die me erg inspireren.

Wat is de huidige status van Transatlantic en Agents Of Mercy?

Voor zover ik weet staat er niets op de rol voor Transatlantic. Wat Agents Of Mercy betreft weet je waarschijnlijk wel dat Nad Sylvan de afgelopen drie jaar met Steve Hackett heeft gewerkt en dat zal het komende jaar ook het geval zijn. Walle Wahlgren tourt momenteel door de Verenigde Staten met countryzanger Cam. Dus misschien dat we in de toekomst weer iets gaan doen maar dat is nu nog niet zeker.

En de onvermijdelijke vraag: zijn er plannen voor The Flower Kings?

Er zijn momenteel geen plannen. We hebben inmiddels als Flower Kings een grote hoeveelheid muziek bij elkaar gespeeld. Eventueel nieuwe Flower Kings muziek moet echt anders zijn.

Zijn de redenen hiervoor puur muzikaal of ook persoonlijk?

Zowel muzikaal als persoonlijk.

Heb je nog andere muzikale plannen voor de toekomst die we nog niet kennen?

Het is nog te vroeg om er hier iets over te melden, maar inderdaad, er zit ‘iets’ in de pijplijn….