Marjan Welman van Autumn: het zicht in dichte mist

Interview: Ruard Veltmaat
Datum: 7 februari 2012

Het vijfde album van Autumn is een album dat je niet gelijk bij de kladden pakt. “Cold Comfort”  heeft een flinke rijpingstijd nodig. Maar als het album eenmaal leeft, dan groeit het bij elke draaibeurt. Het geluid is ietwat donker, meeslepend en vooral melancholiek. “Cold Comfort” is het tweede album waarop zangeres Marjan Welman figureert en met haar kwaliteiten opent ze een nieuwe dimensie in de muziek van de band. Wie is zij, waar komt ze vandaan en wat heeft zij met Anneke van Giersbergen? Recensent Ruard Veltmaat interviewt haar exclusief voor Progwereld.

Voordat we echt gaan beginnen is mijn eerste vraag is of je mijn recensie hebt gelezen en vind je dat ik de sfeer van het album goed heb neergezet?
Deze heb ik zeker gelezen en ik ben van mening dat je de sfeer absoluut goed hebt weergegeven. Dank je wel daarvoor. Vooral de vergelijking met de mist vind ik mooi gevonden. In de mist zie je immers niet meteen alles wat er om je heen gebeurt en zo kan ik me ook voorstellen dat men wellicht wat meerdere luisterbeurten nodig heeft om alles in onze muziek te ontdekken. Dat was ook een beetje onze doelstelling met dit album.

Wat vind jij van mijn opmerkingen over jouw zang?

Tja, voor wat betreft mijn stem heeft iedereen zijn eigen mening. Ik heb al veel verschillende meningen gelezen die soms lijnrecht tegenover elkaar staan, maar dat vind ik persoonlijk juist wel leuk. Wat je over mijn stem hebt gezegd beschouw ik wel als een compliment. Ik weet niet zo goed of ik zelf precies hoor wat jij hebt beschreven, maar ijzig en hartverwarmend tegelijk is hoop ik op z’n minst interessant!

Ik las laatst op nu.nl een vergelijking die ik zelf bijna niet hoor: dat jouw stemgeluid op die van Anneke van Giersbergen lijkt. Sterker, de lijn met The Gathering wordt benadrukt, iets wat in mijn ogen ook niet helemaal klopt. Maar wat  vinden jullie daar zelf van?

Mij is wel eens vaker verteld dat mijn zang sommigen aan die van Anneke van Giersbergen doet denken. Zelf hoor ik het ook niet zo goed en we zingen allebei ook op een andere manier, maar ik vind het een enorm compliment! Ze is wel een van mijn voorbeelden en om daar mee vergeleken te worden is natuurlijk altijd geweldig.

Voor wat betreft de muziek worden bands die stevige muziek maken met een zangeres wel vaker met elkaar vergeleken. Ik kan me de onwillekeurige associatie wel voorstellen, maar voor mij persoonlijk klinkt het toch ook echt anders dan The Gathering. Maar, wederom, om met hen vergeleken te worden is natuurlijk geen straf.

Voor we verder gaan met Autumn, kan je wat meer vertellen over jezelf?

Nou, ik ben dus Marjan en woon en werk in de pittoreske Achterhoek. Ik heb zo lang ik me kan herinneren altijd al graag gezongen. Ik begon ooit eens in de kerk met Kerst als achtjarige. Toen mocht ik voorzingen en volgens mij ben ik toen verliefd geworden op de combinatie zingen door een microfoon voor publiek.

In 2008 heb ik auditie gedaan bij Autumn. Ik kreeg een e-mail van Jens waarin hij vertelde dat Nienke weg zou gaan en dat er toen aan mij werd gedacht. Hier heb ik niet lang over na moeten denken. Toen het eenmaal zo ver was, was ik uiteraard erg zenuwachtig. Dit bleek achteraf niet nodig te zijn want het was gewoon ontzettend gezellig. Alleen het wachten daarna was wel spannend. Toen Jens belde om het goede nieuws te vertellen (het was in een weekend) heb ik daarna ontzettend hard feestgevierd!

Je hebt een aantal jaren geleden een gastoptreden voor Ayreon’s 01011001 gedaan, denk je dat het geholpen heeft in je carrière en uiteindelijk jouw uitverkiezing tot nieuwe zangeres van Autumn?

Ik denk wel dat het gastoptreden bij Ayreon heeft geholpen. Het heeft me immers iets meer naamsbekendheid gegeven als zangeres. In principe heeft het niet speciaal geholpen bij mijn verkiezing als de nieuwe zangeres van Autumn. Dit komt door mijn andere band Elister. We hebben ooit op een festival hier, Paaspop te Zieuwent opgetreden. Elister mocht het festival openen, daarna speelde Autumn. De jongens hebben me verteld dat ze even bij het optreden van Elister hebben gekeken, waardoor ze aan mij hebben gedacht toen Nienke Autumn verliet. Bovendien heb ik net iets voordat ik op de Ayreon plaat mocht zingen al auditie gedaan voor Autumn.

Als het niet zo was verlopen als nu, zou je dan bijvoorbeeld ook mee hebben gedaan met de populaire programma’s als The Voice of Holland of The X Factor?

Ik denk dat ik op z’n minst met de gedachte gespeeld zou hebben. Ik kijk er ook graag naar! Het lijkt me hartstikke leuk, maar ik heb met mijn huidige muzikale avontuur wel even genoeg hooi op mijn vork.

Hoe ziet jullie bandleven er uit? Komen jullie wekelijks samen, jammen jullie veel in de oefenruimte?

We repeteren niet op regelmatige basis. We komen meestal samen wanneer we moeten optreden. Dan nemen we alles nogmaals door. Het schrijven van de nummers gebeurt veelal individueel waarna ieder bandlid inhaakt op het ingebrachte materiaal.

Hoe is jullie nieuwe album tot stand gekomen en wat was jouw inbreng in het materiaal?

Zoals ik net al aangaf worden de nummers veelal individueel geschreven. Deze nummers worden dan doorgestuurd naar de rest van de band. Wie dan ook vult het aan en stuurt het vervolgens weer door. Zelf ben ik niet echt een componist, althans dit vind ik moeilijk. Ik heb vaak veel ideeën, maar weet ze dan niet zo goed om te zetten naar iets concreets. Wel maak ik mijn ideeën kenbaar aan de rest en dan heeft Mats vaak de gave om vanuit mijn gebrabbel een rode lijn te creëren. Dit was ook het geval bij ‘Black Stars In A Blue Sky’ & ‘Truth Be Told’.

Hoewel er nog genoeg elektronische elementen te vinden zijn in de muziek, zijn die al aanzienlijk verminderd ten opzichte van de voorgaande twee albums. Is dat bewust ontstaan?

Jan heeft de gave om precies datgene toe te voegen waar de muziek om vraagt. Dus in dat opzicht is het wel bewust denk ik, al gaat dat bij hem zeer natuurlijk.

De recensies die nu zo langzamerhand verschijnen spreken vaak over een album dat je niet gelijk pakt en vooral meerdere luisterbeurten nodig heeft. Wat vinden jullie daar van?

Ik beschouw het als een compliment. Een album hoeft natuurlijk niet perse complex te zijn, maar ik denk en hoop wel dat een album dat moet groeien wat langer mee gaat, minder snel verveelt. Bovendien vind ik het zelf altijd leuk als ik nieuwe muziek beluister en steeds nieuwe dingen ontdek, dus vind je dit dan automatisch ook gaaf als andere mensen dit over jouw muziek zeggen.

Jullie hebben ook een videoclip opgenomen voor het nieuwe album?

Ja, die hebben we opgenomen in Dansa Plaza in Groningen. Het is een heel mooi complex met allemaal verschillende sfeervolle zalen. Perfect voor het tevens sfeervolle nummer ‘The Scarecrow’. We hebben eerder een video opgenomen. Dit was voor ‘The Heart Demands’ van het album ‘Altitude’. Toch waren de opnames voor ‘The Scarecrow’ compleet anders. ‘The Heart Demands’ was een live clip, dus je kunt dan doen wat je normaal ook doet; ‘gewoon’ optreden. Voor de clip van ‘The Scarecrow’ hadden we een vooropgezet idee van wat we wilden. In dat opzicht was dit wel de eerste keer dat ik een video op heb genomen. Het voelt wat onnatuurlijker, maar is wel enorm leuk. Wie vindt het niet leuk om in de spotlights te staan?

Bekijk hier de videoclip van “The Scarecrow”.

Jullie hebben al een reeks van optredens in Nederland afgerond, komen daar ook nog buitenlandse avonturen bij?

Voor zover gepland niet. Althans, we zouden in Duitsland gaan spelen, maar deze optredens zijn helaas afgelast vanwege verplichtingen op het werk. We gaan ons best doen om het goed te maken later in het jaar. De show in Tilburg welke gepland staat voor 10 februari konden we gelukkig redden omdat deze op een vrijdagavond staat. We vinden het ontzettend jammer, want de ervaring die we met Duitsland hebben qua optreden is erg gaaf! Vriendelijk en gezellig publiek! Verder spelen we 3 maart op het Rock of Ages festival in Aalten, 12 mei op EMF in Emmen en 16 juni in de Groene Engel in Oss, samen met Stream of Passion. Verder staan er (nog) geen shows in het buitenland vast.

Hoe waren jullie optredens met Kingfisher Sky?

De optredens met Kingfisher Sky waren erg gezellig. Het is een gave band en onderling hadden we het ook erg gezellig. Dit waren de eerste optredens die we hebben gedaan voor het nieuwe album ‘Cold Comfort’. Die eerste optredens zijn altijd zenuwslopend omdat je de nieuwe nummers voor het eerst ten gehore gaat brengen. Je bent dan zelf nog wat onzeker en twijfelt aan alles: Hoe zal het publiek het vinden? Zullen de nieuwe nummers overkomen? Althans, daar heb ik last van. Ik kan natuurlijk niet voor de rest van de band spreken.. Achteraf gezien valt het eigenlijk altijd mee en is het weer een te gekke ervaring waar je van gaat grijnzen als je er aan terug denkt. De optredens waren niet enorm druk bezocht, maar dat mocht de pret zeker niet drukken. De mensen waren heel erg positief en dat is uiteindelijk het aller belangrijkst.

Ik kan met trots zeggen dat ik nog één van de weinigen ben die een exemplaar heeft van “The Gift” van jouw eerste band Elister. Dat is ooit nog in de haast gemaakt ter promotie van jullie support bij het optreden van Stream Of Passion in Lucky Rijssen. Doe je nog wat met de band Elister?

Wat gaaf! Elister bestaat officieel nog steeds, maar we hebben al heel lang niets meer gedaan. Maar wat niet is, kan nog komen. Nu heeft onze gitarist ook een tijd in Afrika gewoond, hetgeen het repeteren wat bemoeilijkt, haha. Het lijkt me nog steeds heerlijk om weer wat te gaan jammen.

Hoe heb je dat destijds ervaren, want het ging allemaal heel snel, of niet?

Het voorprogramma doen bij Stream of Passion bedoel je? Dat vond ik echt te gek. Ik was al een tijd fan van ze en om dan zo’n kans te krijgen is natuurlijk te gek! Het was ook te gek omdat ik destijds veel op het Ayreon forum zat en daar veel forumbuddies in het publiek stonden.

Naar welke muziek luister jij zelf veel?

Ai, dat vliegt alle kanten op vrees ik! Fink, Shaking Godspeed, Triggerfinger, Twinemen, Skrillex, Etta James, Sia, Sugartoosh, Anneke van Giersbergen, Stevie Wonder, Automatic Sam, The Gathering Maceo Parker… De lijst is eindeloos!

Wat zijn jullie ambities voor de komende jaren?

Vooral lekker muziek blijven maken, meer albums componeren, vette optredens neerzetten en nog meer mensen bekeren zou natuurlijk ook gaaf zijn!

In samenwerking met de band mag Progwereld twee exemplaren van het nieuwe album “Cold Comfort” verloten onder de goede inzenders van de volgende vragen:

1. Met welke Nederlandse zanger zingt Marjan op het album van Ayreon “01011001”?
2. Hoe heet de band waar Marjan haar eerste onofficiële ep mee heeft gemaakt?
   Stuur je antwoorden voor 14 Februari naar ruard@progwereld.org