The Pineapple Thief, TivoliVredenburg (grote zaal), Utrecht 22 maart 2025
Een paar weken geleden las ik het volgende op de Instagram van The Pineapple Thief: “We’re switching things up for our upcoming European tour. Instead of the usual set, we’ll be playing longer—with a few surprises along the way. To make room for the extended set, there won’t be an opening act. Just us, you, and plenty of music.’’
Vorig album “It Leads To This” moest even landen, bij de eerste luisterbeurten leek het niet te kunnen tippen aan albums als “Dissolution” en “Your Wilderness”. Door het album meer tijd te geven en de tour te zien in de Melkweg vorig jaar viel het kwartje. Op dit album wordt namelijk duidelijk waar The Pineapple Thief zo goed in is; korte, relatief simpele (vergeleken met andere progbands) songs die hun kracht halen uit dynamiek en de aanstekelijke melodieën van Soord.
We hebben ons op 22 maart verzameld in de grote zaal van TivoliVredenburg, een grotere stap voor de band na de grote zaal van de Melkweg vorig jaar. De zaal, die het meest wordt gebruikt voor klassieke concerten, past goed bij The Pineapple Thief. Er is dus geen voorprogamma en de band begint stipt om 20.15 uur.
De band opent met The Frost, van het nieuwe album. Het begint meteen met een krachtige riff, en het wordt duidelijk dat ons (grotendeels) geen rustige avond te wachten staat. Als tweede nummer wordt meteen het bekendste nummer In Exile (van “Your Wilderness”) ingezet, met als intro de iconische Gavin Harrison-beat. Het publiek komt meteen los en er wordt zelfs al meegezongen. De gitaarsolo in dit nummer, vanavond gespeeld door Beren Matthews, is een van de beste progsolo’s van de afgelopen 10 jaar als je het de meesten vraagt. De band is vanavond in topvorm, waar het de vorige keer nog een heel klein beetje rommelig kon zijn (voor The Pineapple Thief dan) zijn ze nu beter dan ooit op elkaar ingespeeld.
Hierna volgt een blokje dat grotendeels bestaat uit nummers van het een-na-laatste album “Versions of the Truth”, deze nummers komen live echt tot hun recht. Demons en Our Mire zijn beide hele sterke nummers die de sterke songwriting van Soord duidelijk maken. In titelnummer Versions of the Truth wordt duidelijk hoe strak de ritmesectie Sykes/Harrison eigenlijk is. Het is niet makkelijk om werelddrummer Gavin Harrison (Porcupine Tree, King Crimson) bij te houden, maar het is Sykes inmiddels toch gelukt. Het contrast tussen het relatief simpele spel van Sykes en de drumexplosies van Harrison zorgen voor veel spanning naast het grotendeels melodische spel van de rest van de band. Tussendoor wordt nog Put it Right, opener van de nieuwe plaat, gespeeld. De meerstemmige zang in de outro is voor mij een van de hoogtepunten van “It Leads To This”, die wordt vanavond perfect uitgevoerd door Sykes en Matthews.
Na Every Trace of Us van de nieuwe plaat volgt de eerste verrassing van de avond: het elf minuten durende White Mist (van “Dissolution”), een van de krachtigste The Pineapple Thief-songs van de afgelopen jaren. De songwriting, dynamiek en intensiteit vat de band perfect samen. Midden in het nummer krijgen we ook de enige échte Gavin Harrison-solo van de avond, als je niet de hele avond één grote drumsolo kan noemen.
Daarin zit het enige waar ik soms moeite mee heb met The Pineapple Thief; het kan soms net iets te erg de grote Gavin Harrison-show worden. Er gaat deze avond bijna geen nummer voorbij, waarbij mensen elkaar niet met een mond vol tanden aankijken na een fill van Harrison. Maar ja, zo gek is dat ook niet als je een van de beste levende drummers in je band hebt.
Hierna worden nog All That’s Left en Now It’s Yours van “It Leads to This” gespeeld, beide redelijk sterke nummers, maar ze zorgen toch voor de eerste (en vrijwel enige) kleine dip in de set. Daarna volgt meteen de tweede grote verrassing; de band doet drie nummers akoestisch (akoestische gitaar, bas, snaredrum en keyboard). Soord, Harrison, Sykes en Kitch zitten vooraan het podium en spelen als eerste een akoestische versie van Threatening War (van “Dissolution”), op zichzelf een best stevig nummer. Op deze manier wordt duidelijk dat de nummers van Soord eigenlijk ook best goed werken in een kleinere sfeer. Wat The Pineapple Thief zo sterk maakt is dat de songs op zichzelf staan en de virtuositeit van de band niet uitgemolken wordt en precies geeft wat de songs nodig hebben.
Het is ook leuk om Harrison op alleen een snaredrum te zien, ook dan levert hij het juiste. Ook heeft Harrison nu extra ruimte voor zijn grapjes; hij telt af met zijn stok op de gitaar van Soord en doet het getik van Sykes na. De enige kritiek is dat Threatening War net iets te lang doorgaat, de laatste twee minuten waren daardoor een beetje onnodig.
Daarna volgen de eerste twee pre-Harrison nummers van de avond; Barely Breathing (“Someone Here is Missing”) en Snowdrops (“Little Man”), eerstgenoemde is voor deze tour nog nooit gespeeld met Harrison. Dat nummer blinkt ook het meeste uit van deze twee, het is een prachtig en intiem nummer waar Soord het publiek mee lijkt te raken.
De akoestische instrumenten worden weer opgeruimd en de band keert tien keer zo stevig terug met Rubicon, het stevigste nummer van “It Leads to This”. Dit nummer is ongeveer het dichtste wat The Pineapple Thief ooit bij progmetal is gekomen, op sommige momenten doet het bijna denken aan Meshuggah. De zware riffs, complexe grooves, sterke melodieën en het grootse refrein zorgen ervoor dat dit een van de sterkste songs van ‘’It Leads To This’’ is. Als daarna ook nog To Forget en single It Leads to This gespeeld worden, hebben ze elk nummer van het laatste album gespeeld.
Soord kondigt het laatste nummer aan en ze spelen het stevige Give It Back (van “All the Wars”, maar heropgenomen in 2022). Dit nummer werkt live heel goed en zorgt voor de volle attentie vanuit het publiek. De stevige riffs maken duidelijk dat The Pineapple Thief ook heel intens kan zijn en in staat is het publiek te overweldigen met geluid.
Soord houdt zich niet aan zijn woord en ze lopen weer het podium op. De eerste toegift is Fend for Yourself (‘’Your Wilderness’’), een van de simpelste nummers van de avond. Dit zorgt voor een goede afwisseling van het geweld van de afgelopen twintig minuten. Het is alleen jammer dat de klarinetsolo van John Helliwel (Supertramp) ontbreekt. Het is gedaan met de rust als ze beginnen met Alone at Sea (van “Magnolia”), een van de sterkste nummers van het pre-Gavin Harrison tijdperk. Het stevige refrein is een van hun beste en de coupletten zijn super spannend. Ook de solo’s en zware riffs zorgen voor een sonische aanval in Tivoli.
Als laatste (het kon eigenlijk niet ontbreken) volgt magnum opus The Final Thing on My Mind (“Your Wilderness”). Het bijna tien minuten durende nummer heeft alles wat The Pineapple Thief naam heeft gemaakt; prachtige melodieën, een grandioze opbouw en het drum-extravaganza van Harrison. Daarmee komt er einde aan deze avond, de band buigt nog een keer en loopt dan toch echt het podium af.
The Pineapple Thief heeft laten zien dat ze toch echt een van de beste progressieve bands van het moment zijn en live nog lang niet afgeschreven. De muziek van de band werkt super goed op het podium en komt dan volledig tot zijn recht. Soord weet het publiek te raken met zijn muziek en teksten en weet daar een extra dimensie aan toe te voegen. Ik raad iedereen aan deze band een keer live te zien, of je de muziek nou kent of niet; al is het maar alleen om een keer drumheld Gavin Harrison aan het werk te zien.
Rendezvous Point & TEMIC– Theory Of Dreams Tour – 28 maart 2025, Poppodium Boerderij, Zoetermeer
Lekker toerpakketje hoor, TEMIC en Rendezvous Point. Het is een logische combo, allereerst qua muzikale stijl. En wie niet weet in welke hoek dat zit, hoeft alleen maar te kijken naar de bandshirts in het publiek. Ik zie vanavond veel Leprous en Haken, en dat zijn prima ijkpunten voor wat er op het podium staat te gebeuren. Die shirts worden in een gezellig gevulde Boerderij overigens gedragen door een publiek dat qua leeftijd en geslacht relatief gemêleerd is (relatief hè!). Er is nog hoop voor de toekomst van de progmetal!
Ook op het gebied van ‘status’ binnen het melodieuze progmetalwereldje passen deze bands goed bij elkaar: qua naamsbekendheid allebei goede subtoppers die nog van alles te winnen hebben. Ook daarom is het fijn dat de bands co-headlinen tijdens deze Theory Of Dreams tour. Het betekent in de praktijk dat beide bands vanavond meer dan een uur op de planken kunnen staan. En in die periode bewijzen ze dat de term ‘SUBtopper’ geen recht doet aan hun kwaliteiten als (live)band.
TEMIC
Het internationale gezelschap rond Diego Tejeida (ex-toetsenist van Haken) en Eric Gillette (vooral bekend van zijn gitaarspel bij Neal Morse) heeft met “Terror Management Theory” uit 2023 pas één album op zijn naam. Ik hoop daarom stiekem dat materiaal uit Dream Theaters ‘twelve step suite’ het tot de setlist schopt, aangezien Tejeida en Gillette elkaar leerden kennen via Mike Portnoy’s ‘Shattered Fortress’-show. Maar nee, het vijftal speelt vanavond enkel het eigen album integraal, en dat siert ze: TEMIC is een volwassen en volwaardige band die prima op eigen benen kan staan.
Wat direct opvalt is het enorme enthousiasme en spelplezier waarmee de band als een roedel jonge honden zijn eigen album live te lijf gaat. Zanger Frederik Bergersen geeft aan dat dit de allereerste toer is, en dat vertaalt zich in een heerlijke gretigheid. Drummer Simen Sandnes neemt daarbij nadrukkelijk het voortouw. Zijn uitstraling zweeft ergens tussen wijlen Taylor Hawkins (Foo Fighters) en Animal van de Muppets. Sandnes beukt, zwaait en zweet dat het een lieve lust is. Diego Tejeida heeft zijn collectie keyboards op een prachtige verhoging geplaatst, maar wat mij betreft had de band dat podium mogen reserveren voor Sandnes. Wat een drumbeest!
De rest van de band doet nauwelijks voor hem onder. Bassist Miguel Pereira is Portugees kampioen boos kijken, maar heeft eigenlijk vooral een (vr)olijke uitstraling. Tejeida headbangt er op los achter zijn keyboards. Eric Gillette bewijst in eerste instantie dat hij een fantastische gitarist is. Hij wisselt snoeiharde akkoorden moeiteloos af met melodieuze solo’s. Zijn lange solo als intro voor Acts Of Violence is een kippenvelmoment.
Daarnaast toont hij zich een verrassend begenadigd zanger. Het hoog van Bergersen mist soms de power om boven het instrumentale geweld uit te komen, en op die momenten is de tweede stem van Gillette een welkome aanvulling. Maar zelfs als solozanger in het eerste stuk van Paradigm levert Gillette een indrukwekkende prestatie. Het is een luxe om in de live-setting terug te kunnen vallen op een sterke tweede stem (en het voorkomt dat er al te opzichtig op een harde schijf gesteund wordt).
Ik was benieuwd hoe makkelijk de hoge uithalen Bergersen af zouden gaan, maar hij kwijt zich ook live uitstekend van zijn taak. Het charisma van de ultieme frontman heeft hij (nog) niet aan zijn kont hangen, maar hij komt ontzettend sympathiek en ongekunsteld over. Zijn eerste interactie met het publiek doet hij zelfs zonder microfoon. Dat levert in functionele zin natuurlijk niks op, maar creëert meteen een intieme sfeer. Als hij Acts Of Violence vervolgens midden tussen het publiek zingt, eet het volk definitief uit zijn hand.
Mothallah is een gepaste epische afsluiter van een concert dat mij positief verrast. Waar de muziek van TEMIC op plaat soms nog iets te gepolijst klinkt, komt er in de live-setting een aantrekkelijke ruwe rand langs. De individuele tracks krijgen daardoor een sterker eigen smoel, waardoor de show het niveau van de plaat ver ontstijgt. Het publiek lijkt het met me eens te zijn: vanaf de openingstrack is de respons enthousiast, en er wordt uit volle borst meegezongen met de koortjes in Mothallah. Een bescheiden zegetocht, en tijd voor nieuw plaatwerk, mannen!
Rendezvous Point
Ik merk dat Rendezvous Point een half uurtje later die euforie niet helemaal door kan trekken, maar dat ligt meer aan mij dan aan de band. Vooral de tracks van “Dream Chaser” uit 2024 zijn me ook live iets te toegankelijk, gestroomlijnd en poppy, met dominante toetsen die soms aan de jaren tachtig doen denken. De setlist leunt natuurlijk vrij stevig op dit meest recente album. Dat is een nogal korte plaat, dus krijgen we vanavond maar liefst zeven van de acht “Dream Chaser”-tracks voorgeschoteld.
Wanneer er wordt teruggeschakeld naar tracks van “Universal Chaos” (2019), klinkt het gebodene gevarieerder en complexer. Digital Waste en titeltrack Universal Chaos vormen voor mij dan ook de hoogtepunten van de Rendezvous Point-set, maar da’s meer een kwestie van muzikale voorkeur dan een kwaliteitsbeoordeling. Ook Rendezvous Point zet namelijk een retestrakke show neer die op een enthousiaste reactie vanuit de zaal kan rekenen.
Gek genoeg is ook hier de drummer een blikvanger, al komt dat allicht ook door de status die Baard Kolstad geniet als lid van Leprous. Los daarvan trekt de goede man de aandacht naar zich toe door zijn energieke spel. Op plaat lijkt Kolstad bij Rendezvous Point iets ingetogener te spelen, maar live gaat hij helemaal los. De geluidsman heeft het de hele avond goed voor elkaar. De drums staan bij beide bands nadrukkelijk in de mix zonder de rest van het instrumentarium weg te drukken, dus er valt veel te genieten van Kolstads capriolen. Als hij vervolgens zijn shirt uittrekt en ook nog over een indrukwekkend fysiek blijkt te beschikken, wordt het me weer pijnlijk duidelijk hoe zelden ik afgelopen jaar de sportschool bezocht heb.
Nog een opvallende verschijning: bassiste Gunn-Hilde Erstad Haugen. Ze ronkt er heerlijk op los bij de start van Digital Waste. Het is gaaf om te zien hoe moeiteloos deze vrouw haar mannetje staat in een genre dat zo sterk door mannen wordt gedomineerd. Meer van dat graag! Zanger Geirmund Hansen vertelt als introductie van Fireflies een mooi verhaal over zijn dochter die de drumsticks opgepakt heeft. Het blijkt onderdeel van een (niet al te serieus) masterplan om op termijn Kolstad bij Leprous te vervangen, zodat die zijn handen vrij heeft voor Rendezvous Point. Alle kleine beetjes helpen om ons geliefde genre wat inclusiever te maken, nietwaar?
Hansen blijkt toch al een makkelijke babbelaar tussen de nummers door. Met een verhandeling over een onverwacht naakt bandbezoek aan een spa de dag ervoor krijgt hij de lachers op zijn hand, zeker wanneer blijkt dat de anekdote fungeert als intro voor The Tormented (‘de gekwelden’). Altijd lekker, die droge humor. Hij stuitert over het podium, maar dat gaat nooit ten koste van zijn zang. Zijn toegankelijke stem redt het prima in de live-setting, en ook de agressieve spraakzang in The Tormented gaat hem goed af. Het is mooi dat beide zangers het live zo goed waar maken vanavond, terwijl de nummers toch veel vragen van hun stem.
De muziek van Rendezvous Point is veelzijdig genoeg om de set interessant te houden. Pressure is funky, Still Water dramatisch en symfonisch, The Tormented djenty en zwaar. Om nog veilig thuis te komen met ondersteuning van de NS, maak ik helaas het einde van de set niet mee. Ontzettend zonde, want ik was benieuwd naar de tracks van debuut “Solar Storm” (2015) die aan het eind van de set geplaatst zijn.
Desalniettemin verlaat ik de Boerderij vanavond met een brede grijns. Het is een tijd geleden dat ik zo veel plezier op het podium heb gezien bij beide bands, en het werkt aanstekelijk. Het gebeurt me niet vaak dat ik na een concert meteen zin heb om diezelfde muziek te luisteren, maar op weg naar huis blazen zowel “Terror Management Theory” als “Universal Chaos” nog eens door mijn koptelefoon, en ze maken meer indruk dan ik me herinnerde. Een beter compliment kun je een liveband (of twee) niet maken.
Dank aan Poppodium Boerderij en fotograaf Sethpicturesmusic voor het beeldmateriaal. Meer foto’s van het concert via haar socials (Instagram & Facebook).
Anneke Van Giersbergen & Ebony Buckle, 23 maart 2025, Grenswerk Venlo
Foto’s: Eddy Willemsen/Foto-Edje
Wanneer je in Noord-Limburg woont en naar een progconcert wil, ben je vaak gedoemd om een wereldreis naar Zoetermeer te maken. Soms ontspring je de dans in Tilburg (013), Uden (De Pul) of, zoals nu in Venlo, in Grenswerk. Grenswerk moeten we misschien zien als de opvolger van Perron55, de vorige ‘poptempel’ van Venlo. Het is een goed draaiend, gezellig en goed geoutilleerd poppodium, een ‘Kleine Boerderij’.
Toen ik zag dat Anneke Van Giersbergen op zaterdag in De Boerderij en op zondag in Grenswerk zou optreden was de keuze snel gemaakt.
Bij binnenkomst troffen we een gezellige, goed gevulde zaal aan én een goed gevuld podium. Vooraan op het podium was links ruimte vrijgemaakt voor een toetsenbord met laptop en microfoon en rechts nog een microfoon en een paar gitaren. Dit was de uitrusting voor Ebony Buckle en haar man, Nick Burns. Kort na achten ‘beklommen’ beiden het podium. Ebony in een gouden, gedrapeerde, spacey, sprookjesachtige jurk en Nick in een blauw colbert.
Normaal worden ze begeleid door een band met ritmesectie, viool en cello. Wanneer ze als support act optreden is de ruimte op het podium echter vaak te krap en beperken ze zich tot deze duo-opstelling.
Ebony blijkt een innemende bühnepersoonlijkheid met dezelfde open kwetsbaarheid en ongedwongenheid als Anneke van Giersbergen. Soms ontaardde dat in wat onzeker gegiechel, maar dat zij haar vergeven.
Ze profileert zich als een conceptueel artiest die zichzelf en de wereld een spiegel voorhoudt, waarin ze het menselijke verlangen en de worsteling om erbij te horen, of juist eruit te breken, bezingt.
Ze blijkt gezegend met een prachtige heldere stem met een groot bereik. Dat grote bereik geldt ook voor haar partner Nick Burns. Hij zingt de tweede stem en moet dat vaak uit zijn tenen halen. Het is verbluffend hoe trefzeker hij daarin is en hoe natuurlijk zijn stem in de samenzang mengt met die van zijn vrouw.
Ebony begeleidt zichzelf op een toetsenbord en Nick vult aan met gitaar of een enkele keer een basgitaar of toetsen. Bij enkele nummers lopen backingtracks van haar album mee om zo toch een volledig beeld van haar muziek te geven.
Haar nummers klinken niet alledaags en worden volledig gedragen door haar geweldige stem. Er zijn wel wat Keltische invloeden terug te horen in haar zanglijnen. Zeker wanneer Nick de tweede stem meezingt, zoals in Who Remembers en Fall Behind. I Think I Just Saved My Own Life heeft een meer bluesy inslag. Het wonderschone Jupiter Rising begint als een ballad en wordt uiteindelijk behoorlijk poppy.
Het afsluitende Wonder is een aangename showcase van Ebony’s vocale kwaliteiten en weet opnieuw, terecht, de handen van het publiek op elkaar te krijgen.
Voor wie dit leest en denkt, waar heb ik die naam vaker gehoord….. Ebony Buckle is een van de achtergrondzangeressen bij de Britse band Solstice en verzorgde vorig jaar ook het voorprogramma van die band in De Boerderij in Zoetermeer. Ze zal over twee maanden weer met die band te bewonderen zijn op het Midsummer Prog festival, dit jaar in Maastricht.
Een kleine twintig minuten later wordt het druk op het podium als de achtkoppige begeleidingsband van Anneke van Giersbergen uit de kleedkamers komt. Naast twee gitaren, basgitaar, toetsen en manlief op de drums, een saxofonist en een violiste die ook zingt.
Anneke heeft er zichtbaar zin in en krijgt het publiek al snel mee in een doorsnede van haar solowerk en natuurlijk een paar Gathering krakers. Haar stem is feilloos en krachtig als altijd. Ze begint met You Will Never Change en She van het album “Drive”.
Door de dubbele gitaarbezetting komt er, samen met drums en bas, een ‘muur van geluid’ op het publiek af waarin toetsen, saxofoon, en in iets mindere mate, viool het onderspit moeten delven. Dat is wel jammer, want de ruimte die de originele versies van deze nummers bieden, wordt nu helemaal dichtgetimmerd.
Daarbij moet wel gezegd dat die ritmesectie, onder leiding van echtgenoot Rob Snijders op drums, staat als een huis.
Gelukkig krijgt de geluidsman gaandeweg het concert meer vat op de violiste, Allie Summers, en haar fraaie tweede zangstem.
Bij het eerste The Gathering-nummer, The May Song, is de enthousiaste reactie van een groot deel van het publiek veelzeggend.
De uitroep van Anneke: “Venlo, wat zijn jullie leuk,” valt uiteraard uitstekend bij het publiek.
Naast het album “Drive” komen ook nummers voorbij van “Everything Is Changing” (Too Late, You Want To Be Free), het persoonlijke “The Darkest Skies Are The Brightest” (My Promise, I Saw a Car en Survive) en de laatste ep “La Vie” (More Than a Thousand Words, When I Die, Heal Me en One More Nanosecond). De nummers van die laatste twee albums hebben een minder heavy, diverser en soms zelfs poppy karakter, waardoor met name de viool en saxofoon gelukkig ook wat meer tot hun recht komen. De toetsen blijven heel erg op de achtergrond.
Over poppy gesproken, de Kate Bush cover, Running Up That Hill, zorgt in een gitaar gedreven versie voor een leuke verrassing in de set. Dit nummer stamt nog uit de Kate Bush tribute die Anneke twee jaar geleden langs de landelijke theaters voerde.
Het fraaie One More Nanosecond vormt uiteindelijk de opmaat voor afsluiter, en hoe kan het ook anders, Strange Machines van The Gathering. En die mooie slepende gitaarmelodie op het eind door Matthias van Beek mag natuurlijk niet ontbreken. Band en publiek gaan volledig los.
Maar na een daverend applaus is de koek nog niet op. De band zorgt voor een verrassende encore met als eerste Ray Of Light van Madonna. Onlangs bracht Anneke dit nummer in het televisieprogramma “Best of Pop”. Ben benieuwd wat de “Queen of Pop” van deze stomende versie zou vinden.
Via het bluesy Hurricane, het oosters aandoende Mental Jungle, met een sterke solospot voor Allie Summers op viool en Edward Capel op saxofoon, leidt Anneke en haar band ons naar “we doen er nog eentje” Witnesses. Een toch wel verrassende afsluiter van “Aqua de Annique” uit 2007.
En daarmee kwam een gedenkwaardig einde aan een ‘female fronted’ avond in Venlo. Een avond die met een prachtige stem begon en met een prachtige stem afsloot.
Vanden Plas – 40th Anniversary European Tour 2025 – 8 maart 2025, Poppodium Boerderij, Zoetermeer
Vanden Plas in De Boerderij: door zanger Andy Kuntz vanaf het podium als noviteit aangeduid, maar dat komt hem direct op een correctie uit de zaal te staan. Online vind ik later een verwijzing naar een eerder Boerderij-concert in gezelschap van ons aller Sun Caged, maar dat was tijdens de tour ter ere van het “Beyond Daylight”-album in 2003, dus laten we het der Andy maar niet te zwaar aanrekenen.
De band bezoekt Zoetermeer in het kader van de (ietwat vervroegde) viering van zijn veertigste verjaardag. En waar die andere melodieuze progmetaldino voor zijn ‘40th Anniversary Tour’ zalen van AFAS Live-afmetingen aandoet, ben ik blij dat deze verjaardag wordt gevierd in een ietwat knussere setting. Zeker als de kwaliteit van de feestband bepaald niet onderdoet voor zijn grotere Amerikaanse broer.
Geplande opener Ivanhoe blijkt op het laatste moment niet aan te kunnen sluiten. Dat bericht was ten tijde van debuutalbum “Visions And Reality” in 1994 harder aangekomen dan tegenwoordig, nu de band wel heel erg in powermetal-territorium verzeild geraakt is. Daarom vanaf stipt half negen een dikke twee uur Vanden Plas, met een setlist waarin het voorstellen van meest recente plaat “The Empyrean Equation Of The Long Lost Things” wordt gecombineerd met een dwarsdoorsnede uit de voorgaande tien studioalbums. Je viert je veertigste verjaardag per slot van rekening maar één keer, toch?
In relatie tot die setlist, eerst maar even de kritische noten kraken: van de gespeelde tracks die niet op het nieuwste album staan, blijkt meer dan de helft ook al vertegenwoordigd op live-registratie “Live & Immortal”. Je kunt het als band natuurlijk nooit voor iedereen goed doen, en bepaalde liedjes worden nu eenmaal ‘verwacht’, zeker als je niet zo vaak langs komt. Maar toch: bij een tour die claimt de bandhistorie te vieren, hoop je juist op wat meer creativiteit en ‘deep cuts’. Conservatisme in het updaten van setlists lijkt steeds vaker op te duiken bij bands die al een tijdje meedraaien. Dooft de drang naar nieuwe impulsen dan toch geleidelijk bij dergelijke acts (en wellicht ook hun publiek)?
Maar genoeg daarover, het is tenslotte niet beleefd om te klagen over het menu als je wordt uitgenodigd op een feest. Het gaat gewoon om de muziek, nietwaar? En die is fijn. Kuntz heeft inmiddels even nodig om vocaal op te warmen in de hogere regionen, maar gaat vervolgens geen enkele uithaal uit de weg, EN weet ze allemaal te raken. Zijn stem heeft door de jaren allicht iets aan pure kracht ingeboet, maar dat weet de geluidsman netjes te compenseren met wat galm en echo. Kuntz komt naarmate het concert vordert steeds beter in zijn element, en ook een kort haperende microfoon haalt hem niet uit zijn evenwicht. Het leidt tot een vocaal hoogtepunt op semi-ballad They Call Me God, waarvan hij het eerste deel fantastisch over de bühne brengt met enkel ondersteuning van toetsen.
Die worden tegenwoordig bespeeld door Alessandro Del Vecchio. Zijn voorganger Günter Werno verliet Vanden Plas in 2023 na dertig jaar trouwe dienst. Kuntz wijdt er zowaar een korte welkomstspeech aan, en Del Vecchio lijkt zijn plek binnen de band al gevonden te hebben. In contrast met zijn volksaard gaat de Italiaan daarbij sober te werk: waar collega-toetsenisten het publiek soms aankijken door de kiertjes tussen de gestapelde keyboards, haalt Del Vecchio alle geluid uit dezelfde Yamaha Montage M6-synthesizer. Om met Ernst Happel te spreken: “Kein Geloel, spielen!”
Het gevoel voor show moet ook niet bij de ritmesectie vandaan komen. Als bassist Torsten Reichert vergeten was zijn stappenteller te activeren, heeft hij tijdens dit concert weinig calorieën gemist. Hij lijkt tevreden om vanaf zijn plek in de hoek van het podium de muziek van een solide basis te voorzien. Andreas Lill trommelt intussen stoïcijns het feest aan elkaar. Net als ik de aantekening maak dat hij eruitziet alsof hij zometeen zijn broodtrommeltje tevoorschijn gaat toveren voor een eenvoudige doch voedzame maaltijd, verorbert de man doodgemoedereerd een banaantje achter zijn drumstel.
U voelt hem al: de rock ’n roll komt deze avond vooral van de charismatische Kuntz en gitarist Stephan Lill. Altijd gaaf om pas bij een concert te merken hoe fantastisch een muzikant eigenlijk is. Die ervaring heb ik vanavond door het gitaarspel van de tweede Lill-broer, die inmiddels uitgegroeid is tot hoofdcomponist van de band. Hij speelt supersoepel en blinkt uit in zowel het betere ‘shred’-werk als de gevoelige en/of virtuoze solo’s. Ik ben er nog steeds niet uit of het er daardoor gemakkelijker of juist moeilijker uitziet dan het is, maar Lill is voor mij hoe dan ook de Most Valuable Player van deze wedstrijd.
Als de avond vordert, merk ik dat Vanden Plas stiekem toch wel veel ‘midtempo’-nummers speelt: aanzienlijk rapper dan de gemiddelde powerballad, maar ook zeker geen loeisnelle metalbeukers. Het vloeit op enig moment allemaal een beetje in elkaar over. Dat maakt het lastig om echte uitblinkers aan te wijzen, al ligt de kwaliteit over de gehele linie hoog. Naast de epische klassieker Soul Survives van debuutalbum “Colour Temple”, ben ik tot mijn eigen verbazing vooral onder de indruk van het materiaal van “The Empyrian Equation Of The Long Lost Things”. In de live-setting blijkt pas hoe verrassend gevarieerd en ‘proggy’ The Sacrilegious Mind Machine, Sanctimonarium en They Call Me God eigenlijk zijn. De albumrecensie had op dat vlak met terugwerkende kracht wellicht toch nog een tandje positiever gemogen.
Als na elf studioalbums en praktisch veertig jaar geschiedenis je meest recente songs tot de concerthoogtepunten behoren, dan doe je het als liveband niet verkeerd. Vanden Plas toont vanavond aan nog steeds een adellijke titel in het dichtbevolkte melodieuze progmetalland te verdienen. Dit verjaardagsconcert wordt daarmee niet alleen een viering van het bandverleden, maar ook het heden en hopelijk de toekomst. De enthousiaste aanwezigen in een gezellig gevulde Boerderij hebben er in elk geval alles aan gedaan om ervoor te zorgen dat de locatie voor toekomstig bezoek iets beter in het bandgeheugen blijft hangen.
Dank aan Poppodium Boerderij en fotograaf Monica Duffels voor het beeldmateriaal. Meer foto’s van het concert via het album op Flickr.
Von Hertzen Brothers, zaterdag 15 maart 2025, Poppodium Boerderij, Zoetermeer
Na het uitbrengen van hun laatste studioalbum “In Murmuration” in 2024 en het live album “Live at Tavastia” is het nu tijd voor een korte tournee door west Europa van de Finse band Von Hertzen Brothers (VHB). Het meest recente album “In Murmuration” betekende een afslag richting kortere, meer strakke en vooral puntige songs ten opzichte van de voorganger, het thematische en vooral proggy “Red Alert in the Blue Forest” uit 2022. Ik ben benieuwd hoe dit door de trouwe fan schare zou worden ontvangen, met name in de live uitvoering. En dan ook nog eens met een nieuwe toetsenist en drummer. Dus op naar Zoetermeer, waar de Finnen deze avond hun tenten hebben opgeslagen.
Er is een support act deze avond: een half uur is ingeruimd voor Kristoffer Gildenlöw, de sympathieke Zweedse reus. In vrijwel perfect Nederlands kondigt hij de nummers van vooral zijn laatste album “Empty” uit 2024 aan. De muziek komt uit een doosje, de gitaar en de goede zangstem zijn van de man zelf. Het is melodieuze muziek, traag van tempo met enigszins sombere teksten. Gildenlöw is een prettige podium persoonlijkheid die zich met verve door het repertoire heen werkt. Ook kleine technische hindernissen worden genomen, nota bene tijdens het beste nummer, Saturated. Uitstekend ingeburgerd, hij zei het zelf al.
Om even voor half tien wordt er afgetrapt door de hoofdact deze avond, met The Relapse van het laatste album. De saxofoon solo doorbreekt de ongecoördineerde maar aanstekelijk herrie die de band produceert. Somewhere In The Middle dateert alweer uit 2008 terwijl War is Over volgens zanger Mikko nog uit hun ‘positieve periode’ in 2016 dateert. Het oorverdovende nummer heeft een Queen-achtig einde daar waar Angel’s Eyes weer over een licht Oosters getint karakter beschikt.
Publieksfavoriet Flowers and Rust is van “Nine Lives” en volgens zanger/ceremoniemeester Mikko von Hertzen precies 12 jaar oud. Markus Pajakkala steelt de show met een ouderwets scheurende alt saxofoon solo. Weer een nieuw nummer, Starlings, ook van het laatste album, Ramones-achtige snelheid en sopraan sax. Dat er veel sneeuw valt en ligt in Finland is algemeen bekend, Snowstorm is erdoor geïnspireerd. De ‘dialoog’ die gitarist Kie met zijn versterker aangaat is hallucinerend, hij gaat volledig op in zijn instrument.
Drie broers vormen letterlijk en figuurlijk een front, gedrieën vooraan het podium met Mikko en Kie als podium beesten. Vooral de laatste kan geen seconde stil staan en beweegt zich als een bezetene over het gehele podium. Maar ook de meerstemmige harmoniezang mag er zijn. Mikko Sirén, ex-Apocalyptica, is de nieuwe man achter de drumkit, wat een geweldige drummer is dat. De klappen die hij uitdeelt vanaf zijn lage zitpositie en summiere drumstel, klinken als kanonschoten. Ook de veelzijdige Markus Pajakkala laat een prima indruk na op zowel toetsen, saxofoon(s) als dwarsfluit.
Tijdens Insomniac is het niet zo moeilijk om wakker te blijven, het volume staat hoog. All of a Sudden, You’re Gone is een prachtige semi-akoestische ballade overgoten door de sopraan sax van Markus Pajakkala. Sowieso een aanwinst deze veelzijdige muzikant, hij eist de hoofdrol op door zijn spel op dwarsfluit naast het gitaarduet van de broers op Kiss a Wish, zonder twijfel het meest proggy nummer van de set. Fantastisch drumwerk van newcomer Mikko Sirén tijdens Freedom Fighter, Let Thy Will Be Done is pure waanzin. Gelukkig is daar The Willing Victim, een ballade met veel toetsenwerk en een karakteristieke gitaar solo van Kie.
De band verlaat kort het podium om snel terug te keren voor Sunday Child. De publieksparticipatie die hier wordt gevraagd door Mikko von Hertzen wordt voortgezet in New Day Rising. Dan is de koek echt op, of toch niet? Het geweldige Peace Patrol van “Red Alert in the Blue Forest” is de uitsmijter vanavond. Inclusief saxofoon natuurlijk en met de ultieme gitaar solo door Kie von Hertzen, een ware prog epic. Het enthousiaste publiek beloont de band met een oorverdovend applaus.
Optredens van VHB zijn een feest om mee te maken, of je nou van de muziek houd of niet: het is intens, energiek, heftig, luidruchtig en humoristisch. Er zijn maar weinig bands die zich zo geven als het Finse vijftal, ik kon de glimlach op mijn gezicht nauwelijks onderdrukken. De heren muzikanten kunnen aan het einde van de avond uitgewrongen worden, doordrenkt als zij zijn van hun eigen zweet. Het feit dat er slechts een relatief beperkt aantal bezoekers aanwezig was, ca. 150 waren verkocht, schijnt hen niet te deren.
Een set met een mooie dwarsdoorsnede van het oeuvre van de mannen, zes albums passeren de revue terwijl het zwaartepunt met vier nummers logischerwijs op het meest recente album “In Murmuration” ligt. Helaas maar twee songs van mijn persoonlijke favoriet “Red Alert in the Blue Forest”. Dus geen Day of Reckoning, Blue Forest of The Promiss maar er is genoeg om van te genieten. Een extra lange show ook, dit was het laatste concert in een korte tournee door Europa, de volgende dag zou de terugtocht naar Finland aanvangen. Twee uur en ca 15 minuten duurde het slotoptreden in de Zoetermeerse rocktempel, die door Mikko met veel complimenten werd overladen. En dat gold in het bijzonder die ene medewerker die in veelvuldige mailtjes de band verzocht om Zoetermeer vooral niet over te slaan tijdens de tournee. Gelukkig maar.
Matteo Mancuso, 7 maart 2025, Poppodium Boerderij, Zoetermeer
De faam was hem al ruim vooruit gesneld, ook al is zijn discografie beperkt tot slechts één album, het in 2023 verschenen “The Journey”. Op al heel jonge leeftijd de gitaar bespelend, vanaf zijn 11e optredend, met een bijzondere techniek, gecoacht door vader Vincenzo, een bekende gitarist. Een echt Italiaans wonderkind, dat door de grootste gitaristen ter wereld wordt genoemd als de toekomst van de (jazz)gitaar. Dan is de druk groot op de tengere schouders van Matteo Mancuso.
Hij is inmiddels wereldberoemd door zijn optredens met bekende grootheden en zijn YouTube-filmpjes. Naar een aangekondigd optreden in de Zoetermeerse rocktempel Boerderij werd door mij dan ook met veel interesse uitgekeken. En ik was niet de enige, de zaal was gezellig vol, niet helemaal uitverkocht, maar de sfeer zat er al vanaf het begin goed in. Met ongetwijfeld een groot contingent (aspirant) gitaristen, nieuwsgierig naar het eerste optreden in Nederland van dit fenomeen.
Een optreden dat stipt om half negen aanvangt met openingsnummer Silkroad, een keiharde binnenkomer zonder enige vorm van aankondiging. Daarna volgt Fred, een ode aan de overleden Engelse gitarist Allan Holdsworth, ook de componist, doorspekt met improvisaties van eigen hand. De eerste gesproken woorden van Mancuso volgen pas bij het derde nummer, Open Fields. Alle drie muzikanten zijn afkomstig van Sicilië, de compositie is een ode aan het eiland. Veel gevoel en melodie, maar toch veel heavier eindigend dan het begint, een soort van Dr Jeckyll en Mr Hyde op zes snaren.
Een hoofdrol voor drummer ‘animal’ Gianluca Pellerito, een kruising tussen Billy Cobham en Ginger Baker, in het razendsnel gespeelde Falcon Flight, wordt gevolgd door Havona, een cover van een Weather Report-nummer, geschreven door Jaco Pastorius. Mancuso noemt hem onderkoeld een ‘bekende bassist’. Samba Party heeft blijkbaar niets te maken met samba of Carlos Santana, maar alles met de melodieuze instrumentale jazzrockmuziek waar Matteo patent op heeft.
Jeff Becks Cause We’ve Ended as Lovers is een van mijn all-time favorieten. Het onvermijdelijke gebeurt: na ongeveer drie noten gespeeld te hebben, breekt Mancuso een snaar, hij is dus toch menselijk. Zonder blikken of blozen snoert de gitarist zijn andere gitaar om en onder een mist van blauwe rook en midden in de spotlights zet hij het nummer voort alsof er niets is gebeurd, hulde. Blues for John is een Chet Atkins-achtige jazzy tune met een bite, gevolgd door Spain, geschreven door Chick Corea, nog een niet meer in leven zijnde artiest waarvan een cover wordt gespeeld door het trio.
Het titelnummer The Journey, op het album akoestisch, hier in de elektrische variant, is een waar hoogte- en rustpuntje, een uiterst melodieus duet voor gitaar en bas. Het harmonieuze spel op dat laatste instrument is een topprestatie van Riccardo Oliva. Wederom een nummer van de zo betreurde Paganini van de basgitaar, Jaco Pastorius, The Chicken genaamd, maar dan 100x sneller, zoals Mancuso het plastisch uitdrukt.
Het is het laatste nummer van de normale set; Mancuso excuseert zich uitgebreid bij het enthousiaste publiek, het is zijn eerste tournee en de nummers zijn schaars, met alleen zijn debuutalbum “The Journey” in zijn bagage. Na kort het podium te hebben verlaten betekent Drop D een hard rockend einde van de avond, na circa anderhalf uur subliem optreden van het trio.
Een uitzinnig publiek beloont de band met een ovationeel applaus. Ruim 600 man/vrouw sterk, kenners ook, er wordt met een mengeling van interesse en bewondering naar de razendsnelle capriolen op de zes snaren gekeken. En op de juiste momenten geklapt voor weer een bijzondere prestatie van een van de heren musici. Drie jonge muzikanten uit Sicilië die op het oog al heel lang samen spelen, met veel onderling plezier en respect, hecht musicerend. Zonder uitzondering virtuoos; van de subtiel tot hard slaande drummer Gianluca Pellerito tot het melodieuze spel van zes-snarige bassist Riccardo Oliva en de absolute meester op de gitaar. Gekleed in simpele podiumkleding, een trui en jeans, ze zien eruit als studenten, hooguit tweedejaars als je het mij vraagt. Maar laat je door het sjofele uiterlijk niet op het verkeerde been zetten, hier is een aantal pro’s aan het werk.
De hoofdrol is natuurlijk voor het wonderkind uit Palermo. Bewierookt als de toekomst van de gitaar door Steve Vai, Joe Bonamassa en Al Di Meola, om er maar een paar te noemen. En hij maakt die faam deze avond volledig waar. Zelden zal een debuutalbum en eerste tournee zoveel losgemaakt hebben als dit keer, de liefhebbers smulden ervan. Een paar nummers spelend op een lichtblauwe Pacifica en de rest op zijn vertrouwde Custom Revstar, beide van het merk Yamaha, dat hem al jaren ondersteunt. Makkelijk switchend tussen vederlichte fusion en vette en vooral harde jazzrock. Met bovenal die extreem zuivere toon en frasering. Complimenten ook voor het geluid, net als het licht in handen van een Italiaanse crew. Het licht had wel een tikje minder gekund, het had nu bij vlagen wel wat weg van een hardrockshow uit het begin van de jaren 80.
Tot slot nog even terug naar Matteo Mancuso. Van fluisterzacht tot gierende duikvluchten, razendsnelle vingers dansen over de hals van zijn gitaar, met die kenmerkende finger-style techniek, quasi flamenco/klassiek. Soepel, zonder enige vorm van inspanning of stress, alsof hij al decennialang op de wereldpodia optreedt. Nog maar 28 jaar, waar gaat dit eindigen? Een uitstekend debuut op de Nederlandse podia van dit voormalig wonderkind, hopelijk inderdaad het begin van een nieuw tijdperk.
Kayak Release party live 2cd/dvd “Back to Shore –The 2022 Farewell Tour”
Kayak is finito. De afscheidstournee is achter de rug. Als laatste wapenfeit brengt OOB de liveregistratie hiervan uit op cd/dvd. In Muziekpodium Azotod in De Meern vindt op zondag 2 maart de release hiervan plaats, met een groot woord ook aangeduid als wereldpremière.
Spreekstalmeester Wouter Bessels (voorheen Progwereld-recensent) is al met zijn praatje bezig als ik, kennelijk iets te laat, de goedgevulde zaal betreed. Een zitplaats kan ik wel vergeten. Daarvoor had Kathy Keller van OOB Records het publiek al welkom geheten. Het gebeurt overigens in Azotod, omdat hier de fanmeetings plaatsvinden.
Bessels somt wat hoogtepunten van de band op. Naast de hits uit de beginperiode rept hij over het Amerikaanse avontuur rond “Periscope Life”, de filmmuziek voor de film “Spetters” en de herstart in 2000 nadat de band achttien jaar was gestopt. Ze trokken met “Close to the Fire” gewoon weer volle zalen. Het duurde even voordat iemand het goede antwoord had op de kwisvraag hoeveel mensen er officieel in Kayak hebben gespeeld sinds de oprichting in 1972. Dat blijken er 24 geweest te zijn.
Uiteraard werd de oervader van Kayak, Ton Scherpenzeel, op het podium gehaald. Hij geeft desgevraagd aan deze bijeenkomst mooi, bijzonder en raar te vinden: “Een combinatie van een schoolreünie, een verjaardagsfeest en een begrafenis.” Door de aanwezigheid van diens zoon kan Pim Koopman er toch een beetje bij zijn. Het was niet zeker dat van de laatste tour een dvd gemaakt zou worden. Die kwam vreemd aan zijn einde toen het laatste optreden in Noorwegen door corona van enkele leden geen doorgang kon vinden. Twee jaar later kwam Marcel Singor opeens met de proefmix aan, inclusief beelden. Het vervolg laat zich raden.
Scherpenzeel vindt dat we van een dwarsdoorsnede van het oeuvre van Kayak kunnen spreken, uit elke periode is wel iets opgenomen. Het blijft (soms lastige) keuzes maken wat je wel en niet speelt en op zo’n schijfje zet: “Je kunt niet zes uur gaan spelen.”
Als een van de hoogtepunten noemt hij het optreden in Paradiso na achttien jaar afwezigheid. “We hebben toch iets goed gedaan,” verzucht hij. Hij gaat niet verder met een solocarrière: “Ik maak gewoon muziek, dat vindt zijn weg wel.”
Dan volgt de integrale vertoning van de dvd op een groot scherm. Tussendoor praten is, in tegenstelling tot bij concerten, nu geen probleem. De sfeer is ontspannen en gemoedelijk, hapjes gaan rond. Om toch ook een beetje mee te doen aan de meet-and-greet vraag ik Scherpenzeel hoe hij nu verder gaat. Hij bezweert dat hij niet meer zal optreden. Op mijn vraag wat hij het beste nummer van Kayak ooit vindt, antwoordt hij na enig denkwerk enigszins verrassend: “Before the Angels Fell, omdat daar veel in zit. Nummers uit de jaren 70 komen ook in aanmerking, maar die waren minder goed geproduceerd.”
Als de film draait, verzamelen volwassenen mannen en vrouwen, op leeftijd ook, als schoolkinderen handtekeningen van alle aanwezige bandleden op hun zojuist verworven dvd of groot formaat poster. Aandoenlijk. Het geluid, daar laat ik me niet over uit, dat deed collega Math Lemmen al in zijn recensie van “Back to Shore”. Hij gaf aan dat de band op zijn hoogtepunt is gestopt. Zelf hoor ik het oude vertrouwde Kayak-geluid uit de vorige eeuw nauwelijks meer terug, het is een stuk ruiger geworden. Een eindje over het hoogtepunt heen, denk ik dan, maar ik zou het niet over de muziek hebben. Misschien was het geluid in deze zaal iets minder goed. Over de beelden kan ik kort zijn: die waren prima, John Vis was erbij betrokken, dat zegt genoeg. Spectaculair zijn ze ook weer niet, heel veel shots van musicerende mannen op een podium, dat is het eigenlijk.
Met een grote grijns op mijn gezicht verlaat ik het pand, want ik heb toch mooi een handtekening van dé Ton Scherpenzeel op mijn dvd-doosje weten te bemachtigen, en ja, toch ook omdat ik nog één keer Kayak heb kunnen zien, al was het op een scherm. Het Kayak-loze tijdperk gaat beginnen, vaarwel!
Dilemma – voorprogramma Kingfisher Sky
Het was een koud kunstje om tijdens het optreden van Kingfisher Sky het podium aan te tikken. Hooguit honderd man/vrouw was op deze zondagavond naar de Boerderij getogen om deze band aan het werk te zien. Later zou het nog wel wat drukker worden. Op het podium stond een imposant drumstel, met daarop met grote letters ‘Dilemma’. Daarnaast stond een beginnerskit, waarachter Ivar de Graaf, de drummer van Kingfisher Sky plaatsnam. Hilarisch! Hij zou op een Edwin van der Sar lookalike-verkiezing overigens hoge ogen gooien.
Kingfisher Sky
Dit gezelschap leverde eind 2024 een interessant album af. “Feeding the Wolves” bevat de nodige folkinvloeden en daar was het instrumentarium ook naar: fluiten, violen, cello, bouzouki, mandoline. Ik kijk ernaar uit om dit op het podium te zien en te horen. Helaas kom ik en de rest van het publiek hiervoor bedrogen uit. Alleen de klassieke line-up is aanwezig. Dat zorgt voor een heel ander geluid dan op de genoemde cd. De orkestraties zijn ook nauwelijks te horen. In plaats hiervan wordt een stevige tot zeer stevige show neergezet, althans zo klinkt het. Drums (uit dat kleine setje), basgitaar en gitaar zorgen voor een muur en een brij van geluid. Kingfisher Sky verwerkt zeker wel stevige passages in hun muziek, maar vanavond is dit schering en inslag.
Het lukt Judith Rijnveld met haar mooie alt moeiteloos hier bovenuit te komen. Soms lijkt ze moeite te hebben om de hoge noten te halen, maar ze was prima bij stem. Op den duur is het wel een beetje veel van het goede om haar zo prominent te horen zingen. Veel van de korte nummers zijn afkomstig van het laatste album. Na Nodoby Else is Watching was al duidelijk dat bijna alle nuance uit die muziek verdwenen was.
Gitarist Edo van der Kolk kwijt zich ijverig van zijn taak, vooral om de ondersteunende partijen en riffs te spelen. Een enkele keer soleert hij, waarbij hij niet echt imponeert. Een beetje potsierlijk is de akoestische gitaar die de hele tijd op het podium staat en waarop hij tijdens het laatste nummer een kort stukje speelt. De toetsen (en orkestraties) komen te weinig tot hun recht. Erik van Ittersum doet zijn best, er kon zo nu en dan ook een korte solo af, maar deze klanken moeten er veel meer uitspringen. Alleen op Feeding the Wolves horen we heel even de fluitjes van de plaat, veel te weinig.
Ik verwacht niet direct Troy Donockley op het podium om zijn partijtje uilleann pipes of fluiten ten gehore te brengen, maar als je in de Boerderij staat, moet je toch wel zo dicht mogelijk bij de originele uitvoering zien te komen. Desnoods zet je veel op band. Ik zeg: een gemiste kans.
Dilemma
Van een andere orde is Dilemma. Deze band zet een behoorlijke show neer. Ook bij dit optreden heb ik, zeker in het begin, moeite met het geluid. Dat moet wel aan mijn oren liggen of aan de plek in de zaal waar ik sta… De drums van Collin Leijenaar (op die grote set) vullen een te groot deel van de ruimte. Bassist Leroy Klein draagt hieraan ook nog het nodige bij. Het is daarom ronduit wennen bij opener Sanctuary van het nieuwe album “The Purpose Paradox”. Het is gewoon hard en de gitaar van Paul Crezee klinkt wat benepen.
Met The Space Between The Wave doet de band de tweede cd “Random Acts of Liberation” eer aan. De muziek is best complex, ontspannen luisteren is er niet bij. We horen nu eindelijk wel een toetsensolo. Robin Z. is een creatieve toetsenist. Zijn solo’s zijn allesbehalve standaard. Zanger Wudstik heeft dan al nadrukkelijk van zich doen spreken. Hij beweegt energiek op het podium en zingt de longen uit zijn lijf. En dat doet hij goed. Als podiumpersoonlijkheid komt hij wat minder uit de verf. Zijn korte conversaties met mede-bandleden en het publiek overtuigen niet zo.
Jammer dat de nuance uit I Am Neon (“The Purpose Paradox”) door de bombast wat wordt weggeblazen. Na de pauze weer het nodige werk van “Random Acts of Liberation”. Amsterdam (This City) gaat echt richting de hardrock, met wel een mooie toetsenpartij en Wudstik die het op een schreeuwen zet, iets wat hij wel vaker doet. Het hoort bij de muziek, zullen we maar zeggen. Dat zware geldt zeker ook voor Pseudocomaphobia, dat het predicaat heftig verdient. We hebben dan het meer ingetogen Aether al achter de rug. Het gitaarwerk op dit nummer behoort tot het mooiste van de avond. Wudstik en Crezee dagen elkaar uit in een duel, aardig, al gaan ze er net iets te lang mee door. Het enige nummer van “Imbroccata” (uit 1995) is Goodbye Cruel World, dat van start gaat met heerlijke toetsenriedels, waarna Wudstik zijn stembanden weer eens test.
Een van de hoogtepunten van het concert vormt Thunder. Het pianospel en bijpassende zang zijn gevoelig, een toetsensolo vlamt op, Leijenaar tikt gretig de slagen weg (hij kan er natuurlijk wat van) en Crezee kan niet achterblijven. Piano en hele hoge woordloze zang sluiten echt mooi af. The Inner Darkness (“Random Acts of Liberation”) is een fraaie epic, vol bombast en tempo- en sfeerwisselingen. Crezee komt met zijn wapperende-vingers-techniek inmiddels gelukkig luid en duidelijk door. Vingervlug is hij bezig, zijn toetsencompaan idem.
Enorme rookpluimen zie je niet vaak bij dit soort concerten, vanavond wel bij Dilemma. Wie hier oog voor heeft, kan op een van de schermen een prima verzorgde videopresentatie volgen.
De toegift komt van het laatste album. Cities begint ingetogen en krijgt een intens vervolg.
Outer Light, van de laatste cd, is een uitsmijter van jewelste. Een kwartier lang het beste van wat Dilemma in huis heeft. Fel toetsen- en gitaarwerk, een pittig jazzy tussenstuk en een fraaie ingetogen passage volgen elkaar op. Wudstik wil even laten horen hoe hoog hij kan zingen.
Dilemma verzorgt een prima optreden. Intens, complex en vaak stevig, zoals de muziek van dit gezelschap nu eenmaal is. Jammer dat wat van de nuances verloren gaan in de muur van geluid die het publiek met enige regelmaat voor de kiezen krijgt.
Antimatter, vrijdag 24 januari 2025, De Pul Uden @ Markant Theater Maashorst
Foto’s door Marti van Os-Vermeulen
Poppodium De Pul, het oudste poppodium van Brabant en bij velen van ons bekend om zijn regelmatige programmering van progbands, organiseerde op vrijdag 24 januari 2025 een seated concert in Markant Theater Maashorst. Een mooie gelegenheid om op een relaxte wijze naar goede muziek te komen luisteren.
Ann My Guard
Het voorprogramma wordt verzorgd door de Hongaars-Nederlandse band Ann My Guard. Een kwartier voor de voorstelling loopt de uitverkochte theaterzaal flink vol. Ook het voorprogramma krijgt dus voldoende aandacht. Voor dit optreden heeft Ann My Guard gekozen voor een semi akoestisch set, waarbij de van oorsprong Hongaarse zangeres Eszter Anna Baumann wordt begeleid door de Nederlanders Donny van Esch op toetsen en haar echtgenoot Davy Knobels op akoestische gitaar. Zelf bespeelt Baumann ook nog de basgitaar en een dwarsfluit. Door deze eenvoudige bezetting krijgen we een heel andere band te horen dan op hun albums. Op haar albums kenmerkt deze rock-/metalband zich door stevig metalgitaargeweld, donkere melodielijnen, catchy akkoorden en agressieve uitbarstingen.
In deze driemansformatie missen we de agressiviteit, de stevige drumpartijen en het gitaargeweld. De muziek wordt teruggebracht tot rustige easy listening, met hier en daar een solo of uitbarsting. Baumann zingt overigens loepzuiver en de vergelijking met Sinéad O’Connor is te maken. Voor hun nieuwe album “She of the Sea and Stars” dat op 28 maart verschijnt wordt gebruikgemaakt van een keur aan (Nederlandse) gastmuzikanten en daarmee beloven ze nog steviger voor de dag te komen.
Antimatter
Na een korte ombouw- en plaspauze gaan de zaallichten uit en worden beelden vertoond op het grote projectiescherm achter het podium. De hoezen van de Antimatter-albums worden vertoond, aangevuld met livebeelden uit eerdere optredens. Gedurende het optreden worden hier telkens psychedelische ‘flower power’-beelden vertoond, hetgeen extra sfeer aan het optreden geeft. Mick Moss viert met zijn XXV-tour het vijfentwintigste jubileum van het debuutalbum “Saviour”, maar ook zijn 30-jarig jubileum als solo artiest, het 20-jarig bestaan van “Planetary Confinement” en het 10-jarige jubileum van “The Judas Table”. Tegenwoordig dient alles in het teken te staan van een ‘Anniversary’, dus Mick Moss doet hier – met een overduidelijke glimlach – aan mee.
Mick Moss en zijn drie metgezellen verschijnen vervolgens op het podium, waarop de tonen van Existential worden ingezet. Met de beukende drumslagen en de onmiskenbare stem van Moss, is dit een prima opener. Het nummer is ingetogen om dan weer in volle hevigheid los te barsten, met het prima vioolspel van Hall.
Moss en consorten spelen een dwarsdoorsnede van hun 25-jarige muziekgeschiedenis. Al hun albums worden aangeraakt en vaak ook nummers die nog nooit of zelden live zijn gespeeld. Zelfs hun Dead Can Dance-cover Black Sun van het tribute-album “The Lotus Eaters” ontbreekt niet. En Antimatter is gewoon Antimatter: donkere, atmosferische, melancholieke progrock, met duistere tonen, sfeervolle ambientmuziek en stevige metaluitbarstingen. Dave Hall steelt regelmatig de show met een gitaarsolo of zijn magnifieke vioolspel, terwijl Moss zelf ook niet onverdienstelijk bezig is op zijn gitaar. Fab Regmann laat goed van zich horen, soms volledig losgaand op zijn drumstel en dan weer met rustige passages op zijn percussie-instrumenten. Paul Holligan zet onverstoorbaar een solide basis neer met zijn basgitaar.
Het voordeel van een seated concert is dat iedereen op een relaxte wijze kan genieten van de muziek van Mick Moss, die zich hier ook uitstekend voor leent. In deze theaterzaal is het podium op grondniveau, terwijl de zitplaatsen schuin omhoog gaan. Iedereen heeft dus goed zicht. Het nadeel van een theaterzaal is echter dat deze voor theatervoorstellingen is ingericht en niet voor rockconcerten. Het geluid is dan ook minder goed afgesteld, een PA is niet zichtbaar aanwezig en het licht is abominabel slecht. Ik heb de eigengemaakte foto’s flink moeten bewerken om toch enig contrast en scherpte te krijgen. Maar goed, de beleving is geweldig, iedereen geniet van de muziek en dus wordt er ook niet door de nummers heen gepraat.
Mick Moss zorgt al ruim dertig jaar voor schitterende muziek. Eigengereid en volledig zelfstandig probeert hij ons te laten genieten van zijn muzikale voorkeuren. Daarnaast is hij ook een welbespraakt man. Na het optreden is hij bereid om met de aanwezigen een praatje te maken en tegelijkertijd wat cd’s te verkopen. Met medeneming van zijn eerder die week uitgekomen album “Parallel Matter” – een dubbelalbum met niet eerder uitgebrachte nummers, alternatieve versies, liveopnames, remixen en nieuwe versies, inclusief de 3e schijf ”Prototapes 95-99” – verlaat ik tevreden de theaterzaal.
PS Een review van “Parallel Matter” verschijnt binnenkort op onze website.
Yesshows – 10 januari 2025, Poppodium Boerderij
Yesshows werd in 2016 opgericht tijdens een progressieve rockavond in de Boerderij in Zoetermeer. De band bestaat uit vijf muzikanten die de muziek van Yes uit het “Yessongs”-tijdperk met dezelfde passie en energie brengen als Yes in de jaren 70 deed. Ik heb ze al eens eerder zien spelen, in 2017 in Parkvilla in Alpen aan de Rijn, als onderdeel van een symfonische rockavond met naast het eerbetoon aan Yes ook een tribute aan Peter Gabriel met grotendeels dezelfde muzikanten op het podium. Ik herinner me een uitstekende gitarist, een zangeres en heel veel originele Yes-afbeeldingen waarvan ik me destijds afvroeg of daarvoor toestemming was verkregen.
Er zijn vele (goede) tributebands voor Pink Floyd, ook Genesis heeft een behoorlijk aantal fans met goede muzikale kwaliteiten. Yes daarentegen wordt maar mondjesmaat gecoverd, dat heeft enerzijds te maken met de bijzondere (hoge) zangkwaliteiten van ene Jon Anderson en anderzijds met de relatief complexe muziek die het Britse kwartet in de afgelopen decennia aan vinyl en glimmende schijfjes heeft toevertrouwd. Yesshows heeft echter het lef gehad om een poging te wagen om de muziek van hun idolen onder de knie te krijgen en live te spelen, waarvoor alleen al lof is verschuldigd.
De start moet worden uitgesteld, er zijn problemen met het opstarten van de traditionele openingsmuziek van Strawinsky, pas na tien minuten is het euvel verholpen en kan het concert alsnog beginnen. Opener Siberian Khatru kent een nerveuze start met een aantal foutjes. Dat is ook nog het geval tijdens Heart of the Sunrise, het rammelt nog steeds een beetje, vooral de toetsen lijden eronder. Tijdens And you and I zijn de zenuwen al beter onder controle, er volgt een prima vertolking met goed (steel)gitaarwerk.
De band houdt strak de hand aan de nummers op de fameuze driedubbelaar “Yessongs”, de leidraad voor deze avond. Dus ook de Wakeman solospot met korte versies van zijn destijds uitgebrachte “The Six Wives of Henry VIII” komt aan de beurt. Het blijkt een hele tour voor toetsenist Ebert Zwart. Yours is no Disgrace krijgt een uitgebreide Steve Howe-solo plus behoorlijke eigen improvisatie van topgitarist Enzo Gallo mee. En dan is het pauze, na circa een uur spelen.
Magnum opus Close To The Edge is het eerste nummer na de pauze, de uitvoering is matig. Mood For A Day, de akoestische Howe solospot, komt uit de koker van bassist Roland van der Horst. Ondanks enkele foutjes kwijt hij zich moedig van zijn taak. Het is het startpunt van een kleine (semi-) akoestische medley met het album “Tales From Topographic Oceans” als onderwerp. Zo worden achtereenvolgens Leaves of Green (The Ancient), High the Memory (The Remembering) en het iconische Nous Sommes du Soleil (Ritual) gespeeld. Afgesloten wordt met Soon (“Relayer”) met wederom prima steel gitaar. Dit ‘akoestische’ blok behoort ontegenzeggelijk tot de hoogtepunten van de show.
Perpetual Change wordt onderbroken door een drumsolo, erg populair in de jaren 70, drummer Lex Bekkernens is overduidelijk meer een Alan White dan een Bill Bruford. Roundabout kan natuurlijk niet gemist worden terwijl het afsluitende Starship Trooper door Gallo van een spetterende gitaarsolo wordt voorzien. En ja, die harp midden op het podium. Dat kan maar één ding betekenen: Awaken is deze avond de toegift. Het nummer blijkt een tour de force voor de band, vooral zang en toetsen hebben het zwaar. Daar staat tegenover dat de gitaar top is en de finale super, wederom een hoogtepunt. Ruim 2,5 uur is er gespeeld, circa 300 bezoekers, vooral mannen, de tijd lijkt stil te hebben gestaan, hebben overwegend genoten van Yesshows. Toch heb ik wat kanttekeningen.
Het blijft moeilijk om een semiprofessionele/amateurband te vergelijken met een absolute topband op de toppen van zijn kunnen. Misschien moet/mag je dat helemaal niet doen. Maar desondanks: sommige uitvoeringen zijn matig, vooral de zang, heel lastig, toegegeven, maar het timbre klopt niet en af en toe zat zangeres Katinka van der Harst er helemaal naast. Toetsenist Ebert Zwart leek bij tijd en wijle voor zichzelf te zijn begonnen, met eigen interpretaties. Bassist Roland van der Horst doet een enthousiaste poging om Squire naar de kroon te steken op zijn Rickenbacker. De harmoniezang is matig, maar Yes is dan ook geen peulenschilletje voor bands die zich aan dit specifieke onderdeel wagen. Het geluid was over het algemeen goed, dat gold ook voor het licht. Yesshows bedient zich van eigen beeldprojecties, waarbij sterk leentjebuur wordt gespeeld bij de originele werken van Roger Dean.
Al met al geen slecht maar ook geen goed optreden, de lat ligt nu eenmaal hoog als je kiest voor Yes als het onderwerp van je eerbetoon.