Ik weet niet wat ze in Noorwegen in het water stoppen, maar wat komt er de laatste jaren vreselijk veel goede progmuziek uit dit prachtige land! Elke keer als Karisma of Apollon records iets uitbrengt is mijn interesse direct gewekt.
De laatste tijd ontstaat er ook een soort Noorwegen-Pack, Hierin zitten leden van Wobbler, Airbag, OAK, White Willow die elkaar helpen, versterken en inspireren. Ze spelen mee op elkaars albums en worden allemaal gevoed vanuit een enorme liefde voor de progmuziek uit de jaren ’70. Hierbij is de drive niet om die periode na te spelen, maar om deze te laten herleven met toevoeging van moderne invloeden.
Deze keer is het de beurt aan Ole Michael Bjørndal, Hij is de gitarist van de Noorse band OAK en hij speelde ook mee in de live band van Airbag en Bjorn Riis. Onder de naam ‘Caligonaut’ brengt hij zijn eerste soloalbum uit. Hij volgde bij Robert Fripp een cursus in zijn nieuwe manier van het stemmen van de gitaar en past deze ook toe op dit album. Verder wilde hij een album maken in de geest van King Crimson, Genesis, Pink Floyd en Rush met het moderne van Tool en Opeth. Nu noteert iedere symfo act dit wel in zijn begeleidend schrijven, maar bij dit album is mijn interesse meteen gewekt.
Ole Michael Bjørndal wordt op dit album bijgestaan door drie leden van Wobbler. Kristian Karl Hultgren is verantwoordelijk voor het zalige basgitaarspel en schreef ook mee aan de muziek. Zijn bandmaat Lars Fredrik Frøislie heeft op dit album zijn hele scala aan vintage toetsenarsenaal ingezet. Verder hoor je violiste Åsa Ree die onlangs met haar band MEER indruk maakte met het album “Playing House” en verder doen ook leden van Airbag, Pymlico en OAK mee.
“Magnified As Giants” bevat slechts vier (lange) nummers. Wat hierop te horen valt doet me keer op keer in positieve zin verbazen. Ole Michael Bjørndal is een symfonische rock liefhebber in hart en nieren én een zeer begenadigd componist. Het eerste kwartier is voor Emperor. Wat direct opvalt is het geweldige geluid, zowel de mix als de mastering (die laatste werd verzorgd door Jacob Holm-Lupo van White Willow en The Opium Cartel) zijn geweldig. Het nummer kent een zalige opbouw en de vintage toetsen doen het hart van iedere symfomaan opspringen. Het bijna klassiek aanvoelende vioolspel past er prachtig in. De overgangen en tempowisselingen zijn briljant en het geheel klinkt gelaagd, complex en toch toegankelijk.
En dan het tweede nummer, Hushed. Dat is zonder twijfel het beste nummer dat ik in jaren heb gehoord. De man die daar grotendeels verantwoordelijk voor is, is Iver Kleive. Hij is een beroemd (kerk)orgelspeler en componist. In 2008 werd ik diep geraakt door de Noorse film DeUsynlige (in de rest van de wereld ook bekend onder de titel “Troubled Water) van regisseur Erik Poppe. Niet alleen door het intense verhaal en het buitengewoon sterke acteerspel, maar vooral ook door de muziek. De film gaat over een jonge ex-delinquent die in Oslo aan de slag gaat als kerkorganist en daar met zijn verleden wordt geconfronteerd. De orgelstukken voor deze film werden gecomponeerd en gespeeld door Iver Kleive. Luister hier maar eens naar zijn versie van Simon & Garfunkel’s Bridge Over Troubled Water en hier, nog mooier, naar een stuk dat hij later ook speelde bij de uitreiking van de Nobelprijs. Deze organist ademt prog en zijn wat dartelende stijl is heel typerend en herkenbaar.
Hushed dus. Het opent prachtig ingetogen en bevat echt fenomenaal Rush-achtig basspel. Het is vooral Genesis en het oude Pink Floyd dat hier de klok slaat. Na drie minuten laat Iver Kleive al kort van zich horen. Iets vertelt je al dat zijn rol verderop groter zal worden. Het lome gitaarspel, de dito drums en het subtiel dragende kerkorgelspel zorgen voor een heerlijke sfeer. Het gitaarloopje dat nagenoeg één op één is overgenomen uit Dancing With The Moonlit Knight van Genesis moet wel als een soort cameo bedoeld zijn. Hij komt er prima mee weg. Bijna sterft het nummer weg, maar we hebben nog een finale tegoed: drie minuten die het absolute hoogtepunt van het album zullen vormen. De boel zwelt weer aan, het gitaarspel breekt alles prachtig open. Nu is het aan Iver Kleive om de voorgrond te pakken. Zijn kerkorgelspel laat hij als het ware door het nummer heen galopperen. Zijn vingers dartelen over het klavier en bezorgen mij overal kippenvel! Elke keer als ik het hoor voel ik een brok in mijn keel opkomen, dit is zo gaaf! Het raakt me diep. Die tien minuten zijn echt te kort.
Even bijkomen met het korte titelnummer. Ole Michael Bjørndal is niet de beste zanger uit het genre. Hij blijft overeind, maar soms klinkt het wat geknepen. In dit rustige nummer, dat met zijn gelaagde akoestische gitaren en Mellotrongolven sterk aan Genesis doet denken, blijft hij gelukkig sterk overeind.
De laatste 19 minuten van de in totaal 50 zijn voor Lighter Than Air. Het is niet eenvoudig te omschrijven wat we hier allemaal voorgeschoteld krijgen. Het is allemaal zo goed. Een glansrol is hier voor Lars Fredrik Frøislie (Wobbler) die zijn hele vintage toetsencollectie inzet. Hammond orgel, Mellotron en synthesizers, ze worden allemaal gebruikt. Het jazzy gitaarspel van Ole Michael Bjørndal is hier prachtig. Op de momenten dat hij vocaal moet aanzetten komt hij net te kort, maar dat is eigenlijk het enige smetje. In het middenstuk gaan alle registers open en doet de muziek aan Opeth denken. Op twee derde zijn het weer die magistrale toetsen die je hart doen overspringen. Zacht gitaarspel brengt je vervolgens weer met beide benen op de grond en laat het nummer langzaam wegsterven.
Het is ongekend wat Ole Michael Bjørndal neer weet te zetten op dit album. Door dit soort muziek werd ik liefhebber van het genre. “Magnified As Giants” is een moderne ode aan de rijke symfonische rock uit de jaren ’70, overgoten met een modern sausje. Dit album gaat zonder twijfel hoog eindigen in de jaarlijstjes, daar kan de lelijke hoes niets aan veranderen. En dan moet het nieuwe album van OAK ook nog uitkomen dit jaar… de lat ligt hoog.