Morse, NealAlbum

Toeval wil dat ik voor het eerst in lange tijd grote behoefte heb aan een flinke hap traditionele symfonische progrock, juist op het moment dat Neal Morse zijn nieuwe studioalbum aflevert. Beter kun je het niet treffen natuurlijk, want binnen zijn domein (en tevens: los van Transatlantic) is Neal Morse een ‘zekerheidje’. Dat is een plus en een min want ja, kwaliteit krijg je zeker, maar de vraag daarbij is: hoe groot is de herhalingsfactor? Gaat “Momentum” iets toevoegen aan de discografie of kun je net zo goed bestaand werk uit de kast trekken?

Wel, de herhalingsfactor is ook op “Momentum” sterk aanwezig. Neal Morse doet niets wat je niet al eerder gehoord hebt en elke song is op z’n best een variant op het bestaande thema. Op z’n best ja, want zo nu en dan is het zelfs geen variant. Ook kijkend naar de tracklist maakt twijfel zich meester met vijf ‘inleidende’ songs van gemiddelde duur, gevolgd door de obligate epic van een dik half uur. Ik vraag me plotseling af waarom ik ook al weer zin had in een uur platgetrapte paden?

De openingstrack Momentum laat vanaf meet horen dat Neal zelf geen aarzeling voelt over het bestaansrecht van dit album; het enthousiasme spat van de straffe riffs, lyrische toetsen en rollende drums af. En het moet gezegd, aanstekelijk is het zeker en het album grijpt trefzeker het voordeel van elke twijfel. De overbekende ‘Beatles-pop’ gekoppeld aan de meesterlijke uitvoering door deze giganten mist zijn uitwerking ook nu niet en zelfs ik begin de contouren van een ‘raampje’ te zien. De gitaarsolo van Paul Gilbert is trouwens ook niet van deze wereld dus we zitten al snel precies waar Neal ons hebben wil.

Trouwens, in aansluiting op de vorige alinea, Neal Morse zou Neal Morse niet zijn als zijn teksten geen spirituele lading dragen. Voorheen kwam dit nog wel eens wat drammerig over, hierover is genoeg gezegd. Op “Momentum” verdient hij louter lof, want hier maakt hij een verrassende transitie van predikant naar filosoof en mij bevalt dit eigenlijk prima. Wellicht helpt het dat hij eigenlijk helemaal niet zo lang heeft nagedacht over dit album en gewoon lekker is gaan spelen toen ‘het momentum’ letterlijk langskwam.

Wat ook prima in mijn straatje past is het gegeven dat “Momentum” flink leunt op het Spock’s Beard meesterwerk “Day For Night”. De overeenkomsten met dit album op Thoughts Pt 5 (waaronder de vocale ‘counterpoint’ benadering die ook Gibberish siert, wellicht geven we deze song met terugwerkende kracht de subtitel ‘Thoughts Pt. 3 en 4’ aangezien deze delen toch niet bestaan) zijn sterk aanwezig. Aangezien Neal met de songtitel zelf al duidt op de rode draad die Thoughts is sinds het in 1996 op “Beware Of Darkness” het levenslicht zag (en een oh zo fraai vervolg kreeg op Part 2 van “V”) is dit overigens geen schande. Dit ‘vijfde’ deel met geweldig gitaar-, toetsen- en drumwerk doet in elk geval recht aan de voorgaande delen.

Het rustpunt op dit album komt met de derde song Smoke And Mirrors. Een overwegend akoestische track die indruk maakt in al zijn eenvoud en strategisch gepland is vóór het zeer aanstekelijke progrock geweld van Weathering Sky. Op het op strijkers gebouwde Freak werpt Neal zich andermaal op als Beatlesfan. Deze song is ook op zichzelf mooi (doch niet heel indrukwekkend) maar slaat vooral een prima brug naar het afsluitende ‘monster’ World Without End. Voor mij had Song Without End ook gekund, want zoals te doen gebruikelijk duurt het weer een minuut of tien te lang allemaal, maar in alle eerlijkheid heeft deze dynamische epic best veel te bieden en gaat pas na 25 minuten vervelen. Toch wel lekker dus, zo’n half vol glas met een prima cocktail van rock, prog, sprookjessymfo en zeer sterke compositorische passages. Ja, ook hier grabbelt Neal van alles uit de oude doos bij elkaar, maar ‘The Flower Kings’ bewijst toch regelmatig dat je ook dan met gemak je publiek in slaap krijgt waar Neal Morse zich ook nu overtuigend staande houdt.

Och, laat ik u en mij een plezier doen en niet teveel dralen over de conclusie voor “Momentum”. Het is (weer) een zeer herkenbaar Neal Morse album geworden waarop ‘enthousiasme’, ‘plezier’ en ‘vakmanschap’ treffende steekwoorden zijn. De plaat (sorry, geen vinylversie in omloop dus ik bedoel ‘schijf’) rockt veelvuldig en biedt veel van Spock’s Beard en Neal Morse solo. Tekstueel maakt Neal een stap vooruit en weet zijn boodschap nu prima te verpakken. Al met al is “Momentum” een flink stuk sterker dan het saaie “Lifeline”, voer voor vertolking op het podium en zal bewijzen dat Neal zijn publiek echt nog prima in beweging weet te krijgen. En als ik dan toch een zuurtje mag uitdelen voeg ik alleen nog toe dat de ontwikkeling van Spock’s Beard zonder Neal Morse meer respect afdwingt en “X” sterker is dan “Momentum”. Waarvan akte.

Govert Krul