Geregeld kijk ik naar oude afleveringen van het vermakelijke tv-programma Top Gear en de opvolger hiervan,  The Grand Tour. Vooral Veronica zendt veel herhalingen uit van deze op autofanaten (‘petrolheads’) gerichte tv-shows. De bijzondere chemie tussen de drie presentatoren, de dominante Jeremy ‘Jezza’ Clarkson (the Orangutan), Amerika-fan Richard Hammond (the Hamster) en de bedaarde techneut James May (captain Slow), werkt aanstekelijk op hele generaties. Zodanig, dat het programma in zijn huidige opzet uiteindelijk ruim negentien seizoenen zou bestaan en uitgroeide tot het meest populaire tv-programma op de Britse eilanden. En ver daarbuiten. Dat Clarkson c.s. uiteindelijk hun hand zouden overspelen bij onderhandelingen met werkgever BBC en kozen voor een veel minder succesvol vervolg bij Amazon onder de noemer The Grand Tour, is niet zo relevant. Toevallig hebben de heren na zeven seizoenen zojuist de allerlaatste aflevering opgenomen van dit programma.

Wel relevant is de rol van hoofdpersoon (anchorman) Clarkson. Voor diegene die het programma niet of nauwelijks kent even een paar korte schetsen: hij is een grote, blanke, ietwat corpulente, uiterst dominante, 60+ man met een overduidelijk rechtse signatuur. Behept met een sterk ontwikkeld gevoel voor de smaak van het publiek, een onmetelijke dosis kostschoolhumor, een voortdurende roep om meer POWERRRR!!, gepaard aan het op soms pijnlijke wijze kleineren van zijn medepresentatoren. En niet te vergeten: het hebben van een uitgesproken mening over van alles en nog wat. Eigenlijk in wezen een onuitstaanbare man, zo een die je maar wat graag wil ontlopen op feestjes of zakelijke besprekingen. Iemand die zichzelf wel heel graag hoort praten en daarbij geen tegenspraak duldt. Zo iemand dus. Het grappige van het programma is dat het een uiterst herkenbaar format heeft dat al jaren hetzelfde is terwijl de scherpe kantjes zodanig werken dat het bijna een karikatuur wordt en daarmee weer gewoon leuk. Bovendien realiseert vrijwel iedereen zich dat het hier slechts om een tv-show gaat die vooral dient ter verstrooiing. Voornoemde factoren verklaren voor een groot deel het succes van het programma. 

Maar ik hoor jullie zeggen: “Allemaal goed en wel, maar wat heeft een populaire Britse tv-show met een zelfingenomen presentator nou te maken met prog?” Heel simpel: onze irritante aap heeft een duidelijke voorkeur voor progressieve rock. Regelmatig komt de muziek van met name Genesis voorbij, vaak tot ergernis van de jongere Hammond. De voorbeelden waarbij die laatste het moet ontgelden met een hoofdrol voor de muziek van Genesis, zijn legio. Ook komen er regelmatig muzikanten opdagen in het programma die dan proberen in een gewone auto een snel rondje op een circuit neer te zetten. Zo hebben we inmiddels Rick Wakeman (graag geziene gast) en Mike Rutherford (slechtste rondje ooit) langs zien komen maar ook autofanaten als AC/DC-zanger Brian Johnson, Fleetwood Mac-drummer Mick Fleetwood en Guns ’n Roses-gitarist Slash. Overigens is het openingsthema van de show het onvolprezen instrumentale Jessica van The Allman Brothers Band.

Ik wil er alleen maar mee zeggen: je kunt nog zo irritant zijn en hele volksstammen tegen (maar ook vóór) je in nemen, je muzieksmaak verraadt toch altijd wie je bent: een proghead, zoals wij allemaal.