Hoewel prog een behoorlijk niche genre blijft, kunnen zelfs wij als Progwereld.org de markt nauwelijks meer bijbenen. Gelukkig weet het toeval ons soms te verrassen en dient een nieuwe band zich bijna als vanzelf aan. Datzelfde toeval deed mij Orkan ontdekken, een jonge Zweedse prog-formatie wiens geluid diep gegrond ligt in de hardere rock van de jaren ‘60 en ‘70. Zoals u verderop in dit interview kan lezen, kunnen de dames en heer wel wat Nederlandse achterban gebruiken en het is ze van harte gegund. Vandaar dat we via een vragenlijst over de mail besloten eens kennis te maken met deze Zweedse rockers…

Bedankt dat jullie mee willen werken aan dit interview! Per toeval ontdekte ik onlangs jullie eerste album en het verbaasde me dat wij hier nog niets over hebben geschreven. Nu ook jullie tweede album recentelijk het licht heeft gezien leek het mij een goed moment om jullie aan ons publiek te introduceren, dus laten we maar gelijk van wal steken: kunnen jullie ons vertellen wie jullie zijn?

Orkan is een vijfkoppige rockband, opgericht in 2012, alleen noemden we ons toen nog geen Orkan. Het concept en het genre zijn in de loop der jaren ook veranderd. Op onze gitarist na komt iedereen uit verschillende delen van dezelfde stad, Borås, een uur rijden vanaf Gothenburg waar we nu zitten. Freddan (Frederik) is opgegroeid in Orust, een eiland ten westen van Gothenburg. De naam en het concept Orkan stammen uit 2014 en precies daar begon het echte avontuur voor ons.

En welke rol speelt muziek in jullie leven?

Muziek speelt voor ons allemaal een enorme rol in ons leven. Sommigen van ons komen uit een muzikaal gezin en sommigen hebben de muziek zelf ontdekt in hun jeugd. We denken wel dat we pas echt realiseerden hoeveel muziek voor ons betekent toen we voor het eerst samen begonnen te spelen. We kunnen niet meer zonder.

We spelen veel samen. Oefenen is belangrijk en we zien elkaar twee keer in de week om te repeteren. Ook spelen we veel live, dus ja… muziek speelt een belangrijke rol in ons leven. Evenals sport een mens kan bepalen, bepaalt muziek ons op verschillende manieren.

Uit wie bestaat Orkan?

De band bestaat uit:

Frederik Pettersson, die overdag als leraar werkt en in de avonden gitaar speelt. Hij is de stille kracht in de band, maar als hij eens iets zegt dan is dat altijd hilarisch en verliezen we het helemaal. Hij houdt van eten en haat auto’s met te weinig beenruimte.

Kim Bertilsson, die haar brood verdiend als tweede camera-assistent en cameravrouw en ’s avonds saxofoon speelt. Kim gedraagt zich als de stoere en de volwassene van de groep, maar heeft de meest aandoenlijke en aanstekelijke lach van iedereen en huilt om Disney films. Ze houdt van Marvel en ze haat katten.

Theresia Dufva, die heeft een baan als procesmanager en in de avonden speelt zij basgitaar. Zij is onze metronoom en de perfectionist binnen de band. Volgens haarzelf is zij ook de grappigste van de groep. Theresia houdt van het Eurovisie Songfestival en haat spelfouten.

Moa-Linn Rosenlöf, die momenteel studeert om sociaal werker te worden en ’s avonds zingt en drumt. Moa-Linn is het moedertje van de band. Zonder haar zouden we niet weten waar we moeten zijn, wanneer we daar moeten zijn en hoe we daar moeten komen. Ze houdt van Excel en haat het om te rijden.

En als laatste, Josefine Green. Josefine werkt overdag als chef en boekt bands, maar ’s avonds is ze zangeres en speelt ze gitaar. Zij is de persoon in de band die altijd wel in is voor plezier, en is daarom ook vaak de laatste die haar bed weer ziet. Daarnaast is Josefine de beste chauffeur van de groep, maar heeft totaal geen richtingsgevoel. Ze houdt van honden en haat het om op eten te wachten.

Hoe hebben jullie elkaar leren kennen en waarom besloten jullie om samen een band te vormen?

Op Freddan na hebben we elkaar allemaal leren kennen op de middelbare school. We studeerden daar alle vier muziek en werden al snel beste vrienden. Na school gingen we bijna elke dag naar een café voor een ‘fika’ (een Zweeds woord dat zoveel betekent als samen komen en koffie of thee drinken, soms met een koekje erbij).

Op een dag toen we daar zaten en allemaal dezelfde kop koffie deelden – één kop per persoon was te duur – realiseerden we dat we allemaal een ander instrument speelden. We zouden een band kunnen vormen! Dus we zochten een repetitieruimte (wat toen veel makkelijker was) en we begonnen met het spelen van wat covers.

Het duurde niet lang voor we onze eigen nummers begonnen te schrijven en toen drong door dat wij voorbestemd waren om samen in een band te spelen. Later, toen we ons geluid eenmaal gevonden hadden, veranderden we onze naam naar Orkan en besloten dat dit het was. We wilden gewoon meer gaan spelen, op meer podia in meer steden. We besloten dat Borås niet meer bij ons paste en we verhuisden naar Gothenburg. In Ghotenburg ontmoetten we Freddan en zo viel het laatste stukje op zijn plek.

Wat zijn de grootste invloeden op jullie geluid?

Dat vinden we altijd moeilijk te zeggen. We luisteren allemaal naar andere muziek, je kan haast geen band noemen die we gemeen hebben. Op Dundertåget (Thunder Express) na! Moa-Lin, Josefine en Freddan – die de nummers schrijven – hebben waarschijnlijk wel de smaak die het meest met elkaar te vergelijken valt.

Toch lijkt het er wel op als we beginnen te spelen dat onze muziek toch iets is dat we allemaal kunnen waarderen. Misschien zijn juist de verschillende smaken wel dat ons geluid maakt tot wat het is. Misschien willen we wel niet weten wat onze invloeden zijn, om zo te riskeren de magie te verjagen.

Op jullie facebook pagina vertellen jullie “door de jaren ‘70 geïnspireerde Zweedse progrock” te maken “over de wraak van moeder natuur”. Dit impliceert hevig dat jullie niet alleen muziek willen maken, maar ook een boodschap hebben voor de wereld. Laten we daar voor de volgende vragen eens wat dieper op ingaan.

Waar staat Orkan eigenlijk voor?

Orkan is Zweeds voor orkaan, we denken dat die naam aardig weet te vatten wie wij als band zijn.

Waar gaan jullie nummers over? Gaat het echt over de wraak van moeder aarde zoals jullie op facebook aangeven of zit er nog meer achter?

Niet al onze nummers gaan over de wraak van moeder aarde. Veel van onze vroegere nummers wel, sommige nieuwere ook nog steeds. Het is een onderwerp waar wij altijd gepassioneerd over zullen blijven. Over het algemeen gaan onze nummers over de staat van onze maatschappij. De zaken die ons naar aan het hart gaan, waar we boos of verdrietig over zijn. Er is veel onrecht in de wereld waar we het over moeten hebben; mensenrechten, dierenrechten, feminisme en klimaatverandering zijn een paar politieke onderwerpen waar we over zingen en die ons raken.

Wat is belangrijker volgens jullie, de muziek of de boodschap?

Beide zijn belangrijk voor ons. We stoppen veel energie in de teksten en soms gebruiken we de muzikale arrangementen om sommige woorden of zinnen meer kracht bij te zetten om ze net wat indringender te maken.

Wanneer we nummers schrijven, kost het arrangeren van de muziek het meeste tijd. Er gaat veel moeite in de repetities om het juiste gevoel in de nummers te krijgen. Het lijkt er op dat onze muziek ook buiten Zweden gewaardeerd wordt, ondanks dat we in het Zweeds zingen. Dat moet wel betekenen dat de muziek indruk maakt en daar zijn we blij om.

Is ieder bandlid even betrokken bij de onderwerpen waarover jullie schrijven?

Over het algemeen wel, maar hoewel de teksten steeds persoonlijker worden en over meer en meer onderwerpen gaan, begrijpen we dat iedereen in verschillende mate gepassioneerd is en over verschillende onderwerpen. Hopelijk maakt dat het ook makkelijker voor anderen om zich te herkennen in de teksten.

We hebben nog geen conflict gehad waarbij onze meningen over een onderwerp of tekst recht tegenover elkaar stonden. Het lijkt ons ook onwaarschijnlijk dat zoiets ooit gaat gebeuren, maar mocht het gebeuren dan beslissen we democratisch wat er gedaan gaat worden, zoals we altijd doen, of misschien via ‘steen, papier, schaar’ als we het wat spannender willen maken.

Waarom de hang naar de jaren ‘70? Komt het door de muziek? Komt het door het activisme?

Een beetje van beide. Qua muziek is het vooral een kwestie van smaak, wij zelf houden er van. Als het aankomt op het activisme inspireren de jaren ‘70 ons omdat toen in Zweden het activisme door muziek een grote impact heeft gemaakt die we nog steeds voelen. Dat is ook overduidelijk onze favoriete vorm van activisme.

Denken jullie dat de wereld in de jaren ‘70 een betere plek was?

Ja en nee. In Zweden lijkt het in elk geval of er vroeger meer saamhorigheidsgevoel heerste, die in onze huidige maatschappij verloren lijkt te zijn geraakt. Toch is ook een hoop dingen beter nu dan toen, zo hebben gemarginaliseerde groepen tegenwoordig meer rechten en worden de problemen met het klimaat erkent.

Jullie hebben net een nieuw album uitgebracht, “Livsgaranti”. Gefeliciteerd! Laten we het voor de volgende vragen eens over dat album hebben…

Hoe vergelijkt het nieuwe album zich met jullie vorige?

Beide albums zijn erg hetzelfde en tegelijk ook erg anders. Beide hebben ze een politieke lading, maar het eerste album is wat bozer en wat vager. Sinds dat album zijn we ook een stuk zekerder geworden in het schrijven van teksten en het combineren van politieke onderwerpen met persoonlijke ervaringen. In dit nieuwe album is ook wat kritischer gekeken naar welke nummers het album zullen halen en welke niet. Op het eerste album hebben we min of meer alles wat we op hebben genomen op de plaat gezet, waar bij het nieuwe album alles wat zorgvuldiger is gekozen.

Welke boodschap willen jullie meegeven met dit nieuwe album?

We willen dat dit nieuwe album, “Livsgaranti” (dat grofweg vertaald naar de garantie op het leven), een geheugensteuntje is dat iedereen een waardig leven verdiend zonder constante worstelingen tegen de patriarchale structuur van de maatschappij en dat ieder leven veilig kan worden geleefd zonder angst voor de roekeloosheid van de mensheid.

Kunnen jullie iets vertellen over hoe het album tot stand is gekomen?

We hebben het album opgenomen in de legendarische Zweedse Nacksving studio. Het is een legendarische studio, omdat het al eeuwen bestaat en omdat alle grootheden binnen de Zweedse politieke muziekbeweging uit de jaren ‘70 daar muziek hebben opgenomen. We besloten het album volledig analoog op te laten nemen, dat was echt gaaf.

We wilden proberen het volledig zonder computers aan te vliegen (behalve tijdens het masteren van de digitale versie, natuurlijk). Zoiets maakt het proces wel wat anders dan wat tegenwoordig normaal is, want het moet in één keer goed zijn, tenzij je elke kleine fout er letterlijk uit wil knippen met een schaar. Juist omdat je foutjes of achtergrondgeluiden er zo moeilijk uit kunt poetsen, klinkt het album ook een stuk levendiger.

Ook hebben we het mixen zelf gedaan (met wat hulp van de technici in de studio natuurlijk), door het volume en de effecten toe te voegen aan de mixtafel. Het was al met al een erg vermakelijke ervaring om dit album op te nemen.

Er zit grofweg vijf jaar tussen het uitbrengen van “Orkan” en “Livsgaranti”, vanwaar die lange pauze?

Er zijn enkele factoren die hier aan bij hebben gedragen. De voornaamste reden is dat we vooral een live-band zijn, we houden er van om live te spelen. We spelen nu al jaren samen en we zijn gewend geraakt aan het organische proces waarbij we bijeenkomen om te oefenen en gewoon ons creatieve instinct kunnen volgen. Het opnemen van een album behoeft veel planning en er is minder ruimte voor spontane creativiteit.

Daarnaast hadden we ook te maken met de pandemie, evenals veel andere bands. De oorspronkelijke release datum voor dit album was eigenlijk ook al twee jaar geleden…

Zal het weer vijf jaar duren voor jullie met een nieuw album komen?

Zeker niet! We hebben de studio inmiddels al weer geboekt, de pandemie heeft ons genoeg tijd gegeven om nieuwe muziek te schrijven.

Zijn er ook plannen om met deze muziek op tournee te gaan?

Natuurlijk! We staan te springen om weer op tour te mogen. Voor dit jaar hebben we wat concerten gepland in Scandinavië, maar volgende zomer willen we ook door Europa toeren, waarbij we ook zeker weten in Nederland zullen spelen.

Maar om heel eerlijk te zijn spelen we de meeste nummers nu al een paar jaar live. Sommige werden zelfs al gespeeld op de release party van ons eerste album (en voor de release party van het nieuwe album hebben we ook weer wat nieuwe nummers die we voor het eerst laten horen)… We blijven natuurlijk ook de oude nummers spelen (of, hoe je het dus bekijkt, de nieuwe nummers), maar we zijn net zo enthousiast om nieuw werk te spelen!

Jullie hebben al eens eerder in Nederland gespeeld, toch? Hoe vonden jullie het hier in ons land? Hebben jullie hier eigenlijk al wat volgers?

Nou… Dat optreden was zonder twijfel het minst drukke optreden van die tour. We speelden eigenlijk alleen voor de geluidsman en twee willekeurige gasten die er vooral waren voor het bier, haha! Later kwamen we erachter dat er wat problemen waren in de communicatie en dat niemand wist dat we daar speelden. We weten daarom dus ook niet of we hier fans hebben, maar we hopen natuurlijk van wel!

Hoe dan ook was het tripje naar Nederland het zonder twijfel waard, het is een prachtig land en we kijken er naar uit om er weer naartoe te mogen, ongeacht de grootte van het publiek!

En als laatste: willen jullie nog iets kwijt aan onze lezers?

Hoi lezers van Progwereld.org! Bedankt dat jullie de tijd nemen om dit interview te lezen. We zouden het een eer vinden als jullie naar ons nieuwe album willen luisteren, “Livsgaranti” en we hopen jullie te zien tijdens onze toekomstige optredens in Nederland! Veel liefs namens Orkan!