Tekst en interview: Alex Driesen
Foto’s: Richard Winkel (Cultuurpodium Boerderij) en www.lazuli-music.com
Het was een recente show in een intieme setting die me op het idee bracht om een interview met de Franse band Lazuli te maken. Ze produceren op zijn zachtst gezegd een intrigerende en eclectische combinatie van melodieën, ritmes en songteksten. Omdat ik helaas direct na de show andere verplichtingen had, was een face-to-face ontmoeting destijds onmogelijk. Ik nam echter contact op met de band om de mogelijkheid af te tasten van een interview per e-mail, gelukkig voor mij stemden ze graag in met mijn voorstel. Hoewel zanger/componist/bandleider Dominique Leonetti midden in een drukke tournee in Duitsland zit, heeft hij tussen de optredens door toch nog tijd gevonden om mijn vragen te beantwoorden.
Allereerst gefeliciteerd met het meest recente album, “Saison 8”, ik vind het echt een heel goed album, het staat in mijn persoonlijke top 10 lijst voor 2018. Het album krijgt hier redelijk wat aandacht en de kritieken zijn gunstig (die van mij overigens ook). Bedankt dat je me wat tijd gunt om enkele onderwerpen te bespreken die met de band en de muziek te maken hebben.
Dank je voor de complimenten, het is een groot geschenk om te weten dat onze muziek op prijs wordt gesteld en ik zal dan ook met veel plezier je vragen beantwoorden in mijn erbarmelijke Engels (zoals iedere goede Fransman, haha)
Jullie muziek is volledig authentiek en uniek, ik heb moeite om het te beschrijven, laat staan vergelijkingen met andere artiesten/bands te maken. Hoe zou je zelf jullie muziek beschrijven?
Verdorie! Ik heb exact hetzelfde probleem als jij om onze muziek te beschrijven! We proberen niet om een muzikale trend of een specifieke artiest te volgen, ons werk wordt alleen geleid door onze emoties. Het zijn vaak de teksten die ons de weg wijzen. De term prog rock past goed bij Lazuli omdat deze familie erg open is. We zijn tijdens onze tienerjaren door heel veel bands beïnvloed en we zijn al heel lang geleden geëmancipeerd. Ik zou kunnen zeggen dat onze muziek zijn wortels heeft in de grond maar dat hij onweerstaanbaar wordt aangetrokken door de lucht … Ik geloof niet dat ik er erg goed in ben om onze muziek te beschrijven, is het niet? Ik beschouw muziek als een spiegel, een liedje is een weerspiegeling van jezelf. Of we die aanblik nou leuk vinden of niet, het is de onze.
Je blijft consequent schrijven en zingen in je moedertaal, je hebt geen bassist, je gebruikt zelfgebouwde instrumenten en bijzondere instrumenten zoals de hoorn en de marimba. Dat maakt het heel moeilijk om door te breken naar een breder publiek, toch?
Zeker! We blijven ver van de platgetreden paden. Dit maakt onze muziek minder toegankelijk en het zal voor de meeste mensen waarschijnlijk moeizamer zijn om in ons universum binnen te dringen. Natuurlijk willen we een breder publiek, maar niet ten koste van onze persoonlijkheid. We geven er de voorkeur aan een loyaal publiek te hebben dat van ons houdt zoals wij zijn. Hoewel, als ik er goed over nadenk, onze bijzonderheden zijn niet het eerste probleem, het probleem zit meer in de promotors, de locaties, de festivals. Zij zijn degenen die al dan niet een breder publiek aanboren door een band te programmeren, of juist niet!
Vooral de Engelse taal lijkt een uitdaging, hoewel je wel vooruitgang boekt, haha. Niemand lijkt er echter mee te zitten. Heb je ooit overwogen om in het Engels te schrijven/op te nemen?
Schrijven in het Engels, dat zou pas grappig zijn, zij die me ooit Engels hebben horen spreken kunnen zich dat goed voorstellen, nietwaar? Haha! Mijn Engels is gewoon te triest voor woorden! Schrijven in mijn moedertaal is voorlopig de enige manier om dichter bij mijn gevoelens te blijven. Het vertalen van mijn teksten zou te moeilijk zijn omdat ik veel metaforen en woordspelletjes en -grapjes gebruik. De teksten verliezen hun poëzie, hun muzikaliteit en hun betekenis. Het zou niet meer op mij lijken. Dit kan een belemmering vormen om verder te groeien, maar we hebben bestaansrecht buiten onze grenzen en dat is het bewijs dat het niet essentieel is om Engels te gebruiken. Ik geloof dat oprechtheid universeel is en dat dit ook zonder woorden wel overkomt. De stem verraadt, net als de ogen, degenen die liegen.
Je hebt de ultieme, kristalheldere zangstem, doe je specifieke oefeningen of trainingsmethodiek om hem in vorm te houden?
Ik heb geen speciale of dagelijkse oefeningen. Door het zoeken naar nieuwe nummers werk ik eraan zonder het te beseffen.
Ik warm altijd een beetje op voordat ik het podium op ga, ga drie octaven op en neer, zonder te forceren, zuiver en alleen om de elasticiteit in mijn stem te krijgen. Maar ik beschouw mezelf niet als een technische zanger, ik ben alleen instinctief. Als ik zing, denk ik meer aan mijn woorden dan aan de noten. Ik leid een gezond leven, dat is het belangrijkste. Ik drink niet (soms een biertje) en ik rook niet. Datzelfde kan niet gezegd worden van alle leden van de band, haha.
Zou je me eens door het proces van het schrijven en opnemen van je muziek willen meenemen?
Eerst schrijf ik de tekst. Daarna zet ik ze om in muziek op mijn gitaar. Dat is het eerste traject, wat ik voornamelijk alleen uitvoer. Daarna leg ik het voor aan Claude (Leonetti, broer van Dominique) en Ged (Gédéric Byar) en we beginnen te werken aan de arrangementen, de kleuren, de structuren, de mogelijkheden die ik misschien gemist heb … Dat werk vindt plaats over een langere tijd en wanneer het een meer duidelijke vorm heeft gekregen, leggen we het voor aan Vincent (Barnavol) en Romain (Thorel) die hun mening kunnen geven. Iedereen kan zijn invulling geven en op die manier evolueert het nummer weer een beetje verder. We nemen vervolgens een testversie op om een beter idee te krijgen. Tijdens de laatste opname kunnen we het resultaat nog steeds ter discussie stellen, zodat het nummer blijft evolueren. Het moeilijkste deel is weten wanneer er een einde aan moet komen, haha.
De beroemde uitdrukking ‘liberté, égalité, fraternité’. Ik denk dat die erg van toepassing is op zowel de muziek als jullie als band. Ik wil die begrippen gebruiken als opmaat voor sommige van mijn vragen.
Ok, daar gaat ie: “allons enfants …” (eerste strofe van de Marseillaise, het Franse volkslied)
Liberté (vrijheid): vrijheid om te schrijven en op te nemen wat je zelf het leukst vindt, zonder compromissen te sluiten, dat is enorm belangrijk voor jullie?
De vrijheid om te zijn wie we zijn. Geen compromissen in commerciële zin, je hebt gelijk, maar er zijn onvermijdelijk compromissen die je in een band moet sluiten, zodat iedereen zichzelf kan uiten. Om iedereen vrij te laten voelen, moet iedereen ruimte maken voor de ander. Dit zijn de compromissen, net zoals met een stel; er is geen frustratie als er liefde is, integendeel, het is zelfs een groter plezier om de ander te zien bloeien. We zijn vrij in Lazuli en paradoxaal genoeg zijn we aan elkaar gehecht, haha.
Egalité (gelijkheid): je teksten en onderwerpen zijn vaak sociaal geëngageerd, je lijkt te worden getriggerd door onverschilligheid en onrecht, er zijn genoeg voorbeelden op het nieuwe album, klopt dat?
Dat klopt, zolang ik me kan herinneren kwam ik tegen onrecht en onverschilligheid in opstand. Als kind was ik al hulpeloos, verloren voor de waanzin van deze wereld. Als tiener was ik de ultieme rebel. Maar ik ben waarschijnlijk niet dapper genoeg om daarnaar te handelen en echt te vechten; Ik bewonder de humanisten, de altruïsten, zij die hun leven wijden aan het helpen van anderen. Ik schrijf alleen over mijn verontwaardiging of mijn verwarring. Ik zit als het ware achter een venster, als toeschouwer; niet bepaald glorieus om te doen, maar ik heb een essentiële behoefte om dingen te zeggen. Als je je verontwaardiging deelt met een publiek, voelt iedereen zich minder alleen en dat geeft je weer moed. Natuurlijk hebben sommige liedjes uit het verleden grote invloed op het bewustzijn gehad, maar die van mij zullen zeker niets veranderen aan deze wereld … zeer tot mijn spijt!
Fraternité (broederschap): de meest voor de hand liggende, natuurlijk, twee broers in de band en een relatie tussen de bandleden die vriendschap lijkt te overstijgen. Mes amis, mes frères, een nummer van jullie laatste album, zegt het vrij welsprekend.
Onmogelijk dat het anders zou zijn! Het is al tien jaar geleden dat Vincent en Romain bij Lazuli kwamen, Ged al vijftien jaar, al vijftig jaar delen Claude en ik alles met elkaar, Ali, onze geluidsman is al tien jaar bij ons en sinds twee jaar maakt ook mijn zoon Elliot deel uit van het tourteam. We hebben samen dingen zo intens beleefd (moeilijkheden en geluk), de band is erg sterk. Mes amis, mes frères roept onze jeugd, onze onzorgvuldigheid en onze vorige levens op, als eerbetoon aan vriendschap. Maar dit alles, het leven, de balans is uiterst fragiel, we weten dat alles van de ene op de andere dag kan veranderen – dat is angstig, dus we moeten ons hiervan bewust zijn en genieten van elk moment.
Wat zijn je belangrijkste invloeden op het gebied van muziek en tekst, welke bands vind je leuk?
Er zijn er te veel, we houden van zoveel, het is heel eclectisch. Moeilijk om iemand specifiek te noemen. Ik kan wel zeggen dat wat me ertoe aangezet heeft om muziek te willen maken, het horen van de Beatles was, toen ik tien jaar oud was.
Jullie zijn een Franse band, woonachtig in een klein stadje in de buurt van Nîmes in het zuiden van Frankrijk, als ik het goed heb. Hoe werkt dat in de praktijk, met schrijven en opnemen?
Je moet autonoom zijn als je een band als de onze bent, woonachtig in een klein dorp. Daarom hebben we onze eigen opnamestudio: ‘l’Abeille Rôde’. Claude, Ged en ik zijn er elke dag. Van het schrijven tot het ontwerpen van de albumhoes, tot het opnemen, we doen alles zelf, in alle bescheidenheid, we zijn allemaal echte vakmensen.
Hoe ziet de hedendaagse progressieve muziekscene in Frankrijk er tegenwoordig uit, heb je contact met andere prog-artiesten?
Er zijn veel bands, maar slechts weinige kunnen ervan bestaan. Maar heel weinig theaters spelen dit soort muziek. Als gevolg hiervan kennen we elkaar bijna allemaal, we ontmoeten elkaar tijdens de drie of vier kleine Franse festivals. Frankrijk is een moeilijk land voor ‘niet-commerciële’ muziek.
Jullie toeren regelmatig uitgebreid door Europa, ‘life on the road’ bevalt jullie blijkbaar goed. Bovendien lijken jullie wel boven jezelf uit te stijgen tijdens de live-optredens, ze zijn spannend, intiem, gepassioneerd en humorvol, serieus en heftig, allemaal tegelijkertijd.
Ons grootste plezier is om mensen ten ontmoeten en deze momenten te delen. We stoppen al onze energie in onze optredens, alsof elke keer de laatste is. Het is niet gemakkelijk elke dag, duizenden kilometers, willekeurige slaap, willekeurig eten, ver weg van familie … maar die momenten van geluk stellen je in staat om obstakels te overwinnen. Onze muziek overschrijdt grenzen en dit is een kans die we hebben maar de tijden verharden (zoals de Brexit bijvoorbeeld, of de landen die zich terugtrekken in hun eigen nationalisme) en ik hoop dat onze lichamen in staat zullen zijn om nog lang verder te gaan en ons in staat stellen om onze nummers grensoverschrijdend te laten zijn.
Nog nieuwe projecten of opnameplannen die je met ons wilt delen?
We werken aan een nieuw album, een beetje speciaal project, en ik praat er nu liever niet te veel over. We komen in 2020 naar Nederland om je dat allemaal te voor te schotelen.
Wil je tot slot nog iets zeggen aan de lezers en bezoekers van de Progwereld-website?
Ik denk dat lezers/bezoekers van Progwereld een beetje op ons lijken: gepassioneerde muziekliefhebbers, zich ervan bewust dat er geen eenvormige wereld is, zoals men ons vaak probeert te doen geloven. Dus beste vrienden, verander niets. Blijf uit je bol gaan op de muziek waar je van houdt … Bands zoals de onze hebben het gevoel dat ze door jullie bestaan. Dank je wel!!!
Bedankt dat je de tijd hebt genomen in deze drukke periode om met ons over jezelf, de band en je muziek te praten. Het was erg interessant, ik kijk er naar uit om je weer live te zien spelen in een locatie in Nederland, altijd een groot genoegen. Veel succes met de muziek, groeten aan de andere jongens.
Ik zal je bericht overbrengen … Groeten van ons allemaal van Lazuli!