Chileen Claudio Momberg zet zich graag op de Europese kaart

Redactie: Hans Ravensbergen
Fotografie: Felipe Aquilera en Úrsula Peña
Datum: 8 november 2011

Ik heb eens aan tien willekeurige progliefhebbers gevraagd of ze de naam Claudio Momberg kenden. Zegge en schrijve drie liefhebbers reageerden bevestigend. Vanaf dat moment wist ik dat er weer nieuw werk aan de winkel was. Hoe kon het bestaan dat een van de toonaangevende Zuid-Amerikaanse toetsenisten, bekend van SETI, Subterra, Taurus en Caamora, bij zo weinig liefhebbers van ons genre bekend is? Vlak voor mijn bespreking van het tweede Taurus album in juni 2011 zocht ik via Facebook contact met Claudio Momberg en vroeg hem mij te helpen zijn naam beter op de Europese en Nederlandse (prog)kaart te zetten. Daar wilde hij wel aan meewerken. Toch duurde het meer dan drie maanden voordat deze drukbezette Chileen op de proppen kwam met een grondige beantwoording van mijn vragen. Maak uitgebreid kennis met Claudio Momberg uit Chili!

Misschien kennen sommige lezers in Nederland je nog niet. Wil je wat meer over jezelf vertellen en wat de reden is dat je muziek bent gaan maken. Hoe ben je met muziek in aanraking gekomen?
Ik raakte op jonge leeftijd al verslaafd aan muziek. Maar aanvankelijk had ik meer interesse in de knoppen en schuifjes aan een afspeelapparaat dan aan toetsen en snaren. Mijn moeder speelde gitaar en zong in een Chileense folkgroep die actief was aan het eind van jaren ’60. Zij wist me over te halen om ook gitaarlessen te nemen toen ik nog klein was. Toen was het nog gewoon muziek en geen passie wat het nu voor me is. Ik speelde toen alleen voor het plezier. Op mijn tiende jaar ontstond er een golf aan plaatselijke rock- en popgroepen. Ook begonnen Chileense en Argentijnse groepen bekend te worden. Een Argentijnse groep met de naam Soda Stereo was de eerste band waar ik helemaal gek van was en ook ben gaan volgen. Toen is ook mijn interesse voor geluidstechniek ontstaan.
Aan het eind van de jaren ’80 kwam ik dankzij de plaatselijke radiostations in contact met soortgelijke muziek uit Europa en de Verenigde Staten. Toen kwam ik meer te weten over Phil Collins en dat hij in een band zong met de naam Genesis. Ik begon muziek van Genesis aan te schaffen die toen actueel was, zoals het album “The Invisible Touch”. Het viel me op dat daar een nummer op stond waarop niet werd gezongen. Ik vond dat heel interessant. Toen ik er achter kwam dat hij ook de drummer was en al een heleboel albums had gemaakt met een iemand anders waar ik toen al van had gehoord: Peter Gabriel. Het opwindende was dat ik dat allemaal zelf ontdekte, het was één groot avontuur van muziek ontdekken en verzamelen. In die periode kon je in Chili uitsluitend cassettes (cassettebandjes zoals wij ze kenden) kopen. De enige die ik van Genesis vond waren “Abacab”, “Three Sides Live”, “Genesis” en het al eerder genoemde “The Invisible Touch”. Ik kocht ze allemaal, waarna een neef tegen me zei dat ik het oudere werk van Genesis met Peter Gabriel vast niet goed zou vinden omdat dit heel anders klonk. Toen viel mijn oog op het nummer The Cage en zag daar de namen Gabriel en Hackett als componisten. Ondanks dat ik deze cassette wilde overslaan werd dat nummer mijn favoriet.
Daarna ontdekte ik Yes met muziek in dezelfde stijl. Het was een hele uitdaging om meer over die groep te weten te komen zonder internet waar we vandaag over beschikken. Er waren toen maar een paar cassettes van Yes verkrijgbaar. Inmiddels zat ik op middelbare school en een paar radiostations zond hun muziek uit rond middernacht. Ik heb toen wat afgeluisterd terwijl ik hoorde te slapen. Het was moeilijk om niet van die muziek te houden. Dat zijn mooie herinneringen.

Chili is in Nederland muzikaal gezien niet erg bekend, laat staan om zijn progressieve rockmuziek. Leeft dit genre in Chili en wat is het om als Chileen deze muziek te maken.
Het is een feit dat Rush speelde in het grootste stadion van Chili met 60.000 mensen, Dream Theater voor 20.000 mensen en zelfs Yes voor 5.000 mensen. Ook Marillion en Fish deden dat. Daartegenover had je hier ontzettend veel lokale prog en avant-garde bands waar slechts 20 tot 50 mensen op af kwamen (klinkt erg herkenbaar, HR). Het is heel ongewoon dat een Chileense progrock band meer dan 100 mensen voor een concert trekt. Het komt volgens mij door de volksaard, Chilenen zijn erg lui en hebben helemaal geen zin om nieuwe groepen te ontdekken, zelfs niet als ze uit de eigen woonplaats komen. Die zullen er toch altijd wel zijn en blijven denkt men dan.
Er zijn (en waren) in Chili heel goede symfonische rockgroepen zoals Entrance, Evolución, Jaime Rosas Cuarteto, Aisles, Astralis, Australis, Angulart, Barroquejón, Crisálida, Efecto, Matraz, Mahesh, Mar de Robles, Tryo en natuurlijk mijn groep Subterra! Wat avontuurlijker zijn jazzbands als Sarax, Bandhada, Ábrete Gandul, Akinetón Retard, Patogallina Saun Machin, Xperimental, Congreso, Fulano, Mediabanda en Standard Implacable.
Verder waren en zijn er de gitaargeoriënteerde groepen Leprechaun, Octopus, Opus3, Alejandro Silva Power Cuarteto en Ergo Sum… Ik zou er nog veel meer kunnen noemen. De meeste zijn tegenwoordig niet meer actief, hoofdzakelijk door het ontbreken van ondersteuning en fans. Op dit moment is Los Jaivas de belangrijkste progband in Chili. Die bestaan al meer dan 40 jaar. Ze zijn erg populair en zeer geliefd bij de Chilenen. En dat komt alleen maar omdat niemand het door heeft dat ze eigenlijk een progband zijn! Hun muziek bestaat uit een mix van Chileense volksmuziek, voorzien van complexe arrangementen, mini Moogs en Patrick Moraz-achtig toetsenspel. Een geweldige groep.

Waar ben jij muzikaal gezien door beïnvloed en waar luister je zelf graag naar?
Wanneer je het hebt over progressieve rock is dat Genesis. Als toetsenist zeg ik dat er geen betere is dan Tony Banks. Van iemand als Jordan Rudess wordt ik niet warm of koud. Het is meer een demonstratie van atletisch vermogen. Dat in tegenstelling tot een simpel akkoord van Tony Banks als je begrijpt wat ik bedoel. Het is als Yngwie Malmsteen vergelijken met Steve Hackett, doe mij maar Hackett!
Aan de andere kant, sinds ik Derek Sherinian’s solowerk ontdekte met zijn groep Planet X en waanzinnige mix van jazz-fusion en progmetal, luister ik continue naar zijn muziek. Ik luister altijd als eerste als geluidstechnicus en daarna pas als muzikant. Ik luister graag naar alles. Onder de drummers is Marco Minnemann met zijn groep UKZ (met natuurlijk ook Eddie Jobson als een andere inspirator) mijn favoriet. Verder ben ik een groot fan van King Crimson (in het bijzonder “Larks’ Tongues In Aspic”). Ik houd net zoveel van goede popmuziek als van een subliem stuk van Bach. Maar ik neig toch het meeste naar de symfonische periode van wat nu progressieve rock wordt genoemd. Van Frank Zappa of het RIO genre houd ik niet. Daarnaast is Geoff Downes wel weer van grote invloed op mij geweest. Daarom ben ik ook blij dat hij terug is bij Yes.

Wat doe je wanneer je niet met muziek bezig bent? Ik neem niet aan dat je in Chili van muziek maken kunt leven.
Inderdaad… Ik kan me nog goed herinneren toen ik in 2007 Damion Wilson in Engeland ontmoette. Die vroeg toen mij of het in Chili net zo moeilijk was muzikant te zijn als in Engeland. Toen dacht ik: “O mijn God!” Het is lastig om in Chili te leven van muziek, maar het is onmogelijk om hier te leven van progrock. Absoluut! Jammer genoeg moeten de meeste muzikanten die net als ik progressieve rock spelen grote investeringen doen om alleen maar uit de kosten te komen of quitte te spelen. Ik ben zelf geluidstechnicus en mijn dagelijks werk is colleges geven. Gelukkig houd ik van lesgeven zoals op dit moment in wiskunde, natuurkunde, akoestiek, studiotechniek, mixen en computermuziek.

Is er een markt voor jouw muziek om in Chili en Zuid-Amerika op te treden en zo ja, waar treed je dan voornamelijk op?
Ik heb uitnodigingen gehad om met SETI op te treden in Argentinië, Brazilië, Mexico en zelfs de Verenigde Staten. Maar de reiskosten maken dat onmogelijk en omdat er nagenoeg geen hulp is. Natuurlijk is het makkelijker om in Chili te spelen zoals in de hoofdstad Santiago waar ik woon. Maar het kost enorm veel moeite om dat te organiseren. Ik noem alleen al een zaal huren, de kaartverkoop, merchandise. Voor een persoon is dat teveel zeker wanneer je ook nog moet spelen. Het draait natuurlijk ook om geld. Met SETI hebben we een keer opgetreden en dat gaf een heleboel druk omdat we alles ook nog opnamen (voor een live cd en dvd, HR).

Wil je zelf de verschillen benoemen tussen je drie bands SETI, Taurus en Subterra?
Toen ik in 2000 toetrad tot Subterra werd het muzikaal gezien allemaal wat groter. De bandleden deelden dezelfde muzikale visie. Toen we het tweede album “Cautiverio” aan het maken waren ontstonden er wat lichte meningsverschillen over de te varen koers. Toen heb ik enkele van mijn bijdragen aan het album teruggetrokken of aangepast aan de gewijzigde koers. In die periode kreeg ik van de platenbaas van Mylodon Records de suggestie om een soloalbum te maken. Ik heb toen enkele oorspronkelijk voor Subterra bestemde nummers herschreven en enkele andere herschreven voor het eerste album van SETI. Op die manier werd Subterra mijn platform voor het hardere werk.

Met SETI bracht ik mijn meer symfonische werk uit. Toen ik bezig was met het maken van het tweede SETI-album “Discoveries” was het duidelijk dat Subterra geen nieuwe activiteiten zou ontplooien. Al mijn ideeën stopte ik – al dan niet herschreven – in dat SETI album. Vandaar dat deze wat steviger is dan de eerste. Vanwege andere verplichtingen liep dat album flink wat vertraging op wat me enorm frustreerde. Toen besloot ik te starten met een soloproject waarbij ik niet afhankelijk zou zijn van anderen. Het paste ook precies in de ideeën die ik al langer had over het maken van een klassiek album. Zo is Taurus geboren. En het bewees dat ik een juiste keuze gemaakt heb want in zes maanden tijd was het hele album klaar, vanaf het componeren van de muziek tot en met het uitbrengen ervan in oktober 2010 (we hebben het hier over het album “Opus 1 – Dimensions”, HR). En in maart 2011 lag er de opvolger al: “Opus 2 – Impressions”. Taurus ontwikkelde zich hoofdzakelijk als mijn uiting van klassieke muziek met elementen van EM, progrock en etnische invloeden. Anno 2011 is Subterra niet actief (meer) en is SETI mijn progressieve rockproject en Taurus mijn soloproject voor klassiek getinte muziek.

SETI heette oorspronkelijk Seven. Waarom heb je de naam veranderd?
Ik dacht dat “Seven” een perfecte naam voor een project was. Ik heb er nooit aan gedacht om mijn eigen naam te gebruiken. Dan zouden de mensen alleen maar denken dat de persoon op de hoes de zanger is. En dat gaat niet gebeuren, hahaha. Mijn stem is best geschikt voor achtergrondzang maar niet goed genoeg voor de leadzang. In 2004 bracht Tony Banks zijn geprezen orkestrale soloalbum “Seven – A Suite For Orchestra” uit. Mijn muziek is ook voor een deel door hem beïnvloed. Vandaar de naam “Seven”. Bij nader inzien vond ik dat toch geen goed idee en kwam ik op de naam SETI. Omdat ik “Seven” niet helemaal wilde schrappen gebruikte ik die naam voor het eerste nummer op het album “Life Signs”. Op deze manier symboliseert dat de beginperiode van de groep.

In 2011 heb ik met SETI het live album “One Giant Leap” uitgebracht en met een aantal mensen ben ik bezig een dvd uit te brengen in 2012. “Life Signs” is niet meer verkrijgbaar. De laatste drie exemplaren heb ik zelf en dat zal zo blijven. “Discoveries” is ook al bijna uitverkocht. Ik denk er nu serieus over om “Life Signs”opnieuw uit te brengen aangevuld met extra materiaal. Er zijn twee geschikte nummers. Het pianogeoriënteerde nummer Fading Angel die in een ander arrangement op een Subterra album staat maar oorspronkelijk voor SETI was geschreven. En een liveversie van The Ship Of Joy die niet op het livealbum terecht is gekomen. Of ik dit allemaal doorzet is afhankelijk van de vraag naar een fysieke versie. Wanneer ik mogelijkheden heb om te investeren zal ik dat zeker niet nalaten. Op iTunes en Amazon is “Life Signs” inmiddels verkrijgbaar als download.

Misschien een voor de hand liggende vraag of een open deur, maar geloof jij in buitenaards leven?
Er is een mooie uitspraak van Dr.Carl Sagan. Die zegt: “If there’s no life out there, it would be such a tremendous waste of space”. De voornaamste reden om voor SETI als groepsnaam te kiezen is dat ik altijd al interesse had in astronomie en de vraag of er buitenaards leven bestaat me altijd heeft gefascineerd. Toen ik dertien jaar was had ik de kans om een UFO te zien. Het kan worden gedefinieerd als een levensveranderende ervaring, maar in mijn geval was het een soort van geruststellende.

Je hebt meegedaan aan Caamora, het project van Clive Nolan. Hoe ben je met hem in contact gekomen?
In 1998 richtte een groep enthousiaste Chileense progfans de “Chilean Progressive Rock Association” op. Hun doel was om progbands naar Chili te halen om daar te komen spelen. Als eerste kwamen Gary Chandler en Martin Orford van Jadis en een jaar later IQ. Het jaar daarna, toen ik net in Subterra zat, kwam Arena spelen. Met Subterra speelden we het voorprogramma voor een akoestische set van Arena. Daar ontmoette ik Clive Nolan voor de eerste keer. In 2003 kwam Clive Nolan weer, samen met Mick Pointer. Ze vroegen me toen of ik een groep wist die hun wilde begeleiden voor een normaal optreden. Toen Clive Nolan een tweede toetsenist in die groep wilde hebben vroeg hij of ik dat wilde doen. Vanaf dat moment werden we bevriend en hielden we contact. In 2006 stelde hij me voor aan Agnieszka Swita en vertelde hij me over zijn grote plannen met Caamora voor een rockopera of een ‘musical’ zoals hij dat liever noemde. Voor die uitvoering in Zuid-Amerika waren wij eveneens de begeleidingsgroep. Toen vertelde Clive Nolan me over zijn plannen om een uitgeklede versie van “She” te gaan opvoeren en een volledige theaterversie in Polen voor de opnames van een dvd. Hij vroeg mij opnieuw daaraan mee te doen. De beide versies van Caamora werden samengevoegd tot de Caamora Theatre Company. Ik werd weer uitgenodigd om onderdeel uit te maken van de volledige theateruitvoering in Bolivia. Het was geweldig om op het podium te staan met Scott Higham, Mark Westwood, Agnieszka Swita, Alan Reed en al de anderen. Daarna werd ik gevraagd om enkele uitvoeringen te mixen wanneer ze naar Chili zouden komen. Dat werd uiteindelijk het album “Journey’s End”.

Caamora gaat in het najaar In Europa live optreden. Ga jij op een van deze optredens deel uitmaken van de bezetting?
Ja! De volledige theaterversie van “She” zal voor het eerst in Europa worden uitgevoerd in februari 2012 met vier shows in Cheltenham. Hoewel de bezetting vrijwel ongewijzigd is ten opzichte van destijds in Zuid-Amerika, ben ik gevraagd om mee te spelen op toetsen. De rol van Leo is door Clive Nolan overgedragen aan David Clifford. Hij heeft een fantastische stem. Het zal een opwindende periode worden en ik kijk er erg naar uit.

Zijn er naast de drie genoemde bands en Caamora nog meer projecten waar je aan mee hebt gewerkt?
Ik heb mijn medewerking verleend aan een paar andere projecten zoals aan een soloalbum van de Mexicaanse gitarist Aly Romero. Verder heb ik meegedaan op toetsen en basgitaar op het debuutalbum van Kingdom Of Hate, een bekende metalband uit Chili. Daarnaast heb ik diverse albums gemasterd in mijn eigen studio. Wat ik nog zeker wil noemen is mijn betrokkenheid bij de Fugazi – Marillion Tribute. Elke paar maanden spelen wij met veel plezier live in Santiago. Ik heb nog genoeg ideeën voor andere groepen en projecten. Alleen ontbreekt de tijd daarvoor.

Hoe ben je op het idee gekomen van de web-dvd van Subterra? Komt deze dvd nog fysiek uit?
Ik was op zoek naar goede software om dvd’s te maken. Daarbij onderzocht ik ook de mogelijkheden voor een web-dvd. Het zou een goede manier zijn om al het materiaal van Subterra aan de wereld te laten zien. Ik wil er graag een volwaardige productie van maken, maar ook hier is het de vraag hoeveel mensen hier interesse in hebben. De groep is niet actief op dit moment, maar er ligt genoeg materiaal op de plank. Jammer genoeg bestaat er geen interesse om dat te promoten of er wat mee te doen. Wanneer er iemand komt met geld ben ik de eerste die er een 5.1 versie van zal maken en het uit zal geven.

Onder de naam Taurus heb je “Opus I – Dimensions” en “Opus II – Impressions” uitgebracht. Kan je wat meer vertellen over deze albums en kunnen we nog meer delen verwachten?
Ik heb hier eerder in dit interview al meer over verteld. Het heeft te maken met mijn interesse in klassieke muziek en hoe dit te verweven met andere stijlen. Wanneer ik alleen muziek zou maken voor Taurus kan ik wel drie albums per jaar afleveren. Ik gebruik het nu alleen om periodes tussen mijn andere meer belangrijke projecten op te vullen. Dus een deel drie kan er zo maar in een paar weken, paar maanden of zelfs twee jaar zijn.

Wat voor een spreuk staat er later op je grafsteen? Hoe wil jij dat je later herinnerd wordt?
Ik vroeg me wel eens af waarom ik muziek maak en albums uitbreng. Het enige antwoord dat ik kon bedenken was dat ik een bewijs van mijn bestaan wil nalaten. Ik wil herinnerd worden als een positivo en iemand met een creatieve geest. Wanneer mijn muziek de lach op iemands gezicht brengt dan is dat al de moeite waard geweest.

Noem eens drie goede redenen waarom muziekliefhebbers in Nederland naar jouw muziek moeten gaan luisteren?
Sommige mensen zeggen dat alle muziek al een keer is gemaakt. In zekere zin is dat ook waar en geldt dat voor de meeste onderdelen van muziek, maar niet voor de manier waarop ze met elkaar zijn verbonden. Ik hoop dat veel mensen kunnen voelen en horen wat uniek is aan mijn muziek. De muziek is dynamisch en gaat van new age naar progmetal. Er zit voor iedereen wat wils in. Het is positief en gaat altijd op zoek naar nieuwe tekenen van leven, zowel van binnen als van buiten.

Wat zijn je plannen voor de komende tijd met SETI, Taurus en Subterra?
Wat betreft SETI het uitbrengen van de live dvd in 2012 en daarna een derde studioalbum. Maar vraag me daarvoor niet naar deadlines… En wellicht kunnen we af en toe een optreden doen. Met Taurus ga ik absoluut een derde “Opus”-album uitbrengen. Subterra is nog een mysterie. Ondanks dat de groep niet actief (meer) is, is de groep ook niet ontbonden. Komt er een nieuw Subterra album in de toekomst? Ik zou graag ja willen zeggen maar voorlopig zeg ik dat we zullen zien en moeten afwachten.

Heb je nog een boodschap voor de Progwereldlezer of iets leuks dat je wilt delen?
Ik heb eerst een boodschap voor iedereen. Ondersteun alsjeblieft de onafhankelijke artiesten door hun muziek te kopen en naar hun optredens te gaan. Geef ze daarmee de mogelijkheid om muziek te blijven maken.

Bezoek gerust een van mijn websites (zie hieronder) en de bijbehorende webwinkel. Alle albums van SETI, Subterra en Taurus kan je daar bestellen. Daarnaast ook een door mij geproduceerd soloalbum van de uitstekende muzikant Jaime Scalpello (Entrance, SETI). En natuurlijk bedank ik jou en Progwereld en alle liefhebbers van progrock!

Website die gerelateerd zijn aan Claudio Momberg
Claudio Momberg: http://www.claudiomomberg.com/
SETI: http://www.setimusic.cl/
Subterra: http://www.myspace.com/subterrachile
Taurus: http://www.setimusic.cl/taurus/