Door: Bart Cusveller

Recensenten in de progwereld mopperen wel eens op de expliciet christelijke referenties in de teksten van Neal Morse. En je mag natuurlijk kritisch zijn of hij dat een beetje kunstzinnig en ambachtelijk doet. Herhaling is herhaling en verveling is verveling. Maar het is iets anders om te verwachten dat religieuze verwijzingen in de symfo verhuld of zelfs achterwege blijven. Dan kunnen ook de heren Anderson en Stolt wel inpakken met hun humanistische en door oosterse religies geïnspireerde teksten, en kunnen we de helft schrappen van de Arena-teksten over de mythologische en Bijbelse wereld van goden en mensen. Om niet te spreken, laten we eerlijk wezen, van de verschillende cynische, atheïstische of zelfs antireligieuze artiesten die te boek staan. En dat zou jammer zijn. Niet alleen hebben allerlei levensbeschouwelijke bespiegelingen en religieuze inspiratiebronnen tot heel wat symfonische hoogtepunten geleid, dat hebben ze bij christelijke artiesten ook. Niet alleen bij Neal Morse. Dus of je nu wel of niet na de zondagse kerkdienst symfo opzet bij je brunch, je hebt ruim de keus uit hemelse symfonische rockalbums uit de Bible belt van de progwereld.

Casino - Casino

1. Neal Morse – Testimony

De eerste de beste van Neal blijft alles bij elkaar toch het meest fris en puur. Natuurlijk, de muzikale hoogstandjes van de latere cd’s zijn hier nog niet geheel uitgekristalliseerd. Maar op “Testimony” klinkt het allemaal nieuw en begeesterd. Wie er bij was herinnert zich nog dat eerste concert in de Tilburgse 013 en werd volledig weggeblazen. Ook ’s mans bekeringsgeschiedenis klinkt op deze dubbelaar het meest fris en puur. Hiermee begint Morse zijn solocarrière en de rest is geschiedenis.
Lees ook onze recensie.

2. Casino – Casino

Dit eenmalige samenwerkingsproject tussen Clive Nolan en Geoff Mann blijft de beste prog-cd die je met de Paasdagen kunt opzetten. Oorspronkelijk bedoeld als project om na de bekering van Geoff Mann diens oude band Twelfth Night weer eens bij elkaar te brengen, werd dit spetterend door Nolan aan elkaar gemusiceerd en door Mann van een prachtig thema voorzien: de wereld voorgesteld als een verslavend casino, met inhalige bazen en naïeve slachtoffers, waaruit alleen bevrijding mogelijk is door een vreemdeling te volgen die zijn leven gaf om de weg naar buiten te wijzen.

3. Orphan Project – Orphan Found

Niet erg bekend maar wel erg geliefd. Orphan Project is het geesteskind van Shane Lankford, die als weeskind werd geadopteerd en over zijn adoptie door aardse ouders zingt als beeld voor zijn eigen adoptie door de Hemelse Vader. Met invloeden van Kansas, Peter Gabriel en Pink Floyd is “Orphan Found” een debuut met een hoge ‘replayability’. Helaas nooit op de planken gebracht, ook niet na een tweede cd, “Spooning Out The Sea”. Wel is bekend dat Shane zich inmiddels fulltime inzet voor de adoptie van weeskinderen, waaronder verstandelijk gehandicapten, en zelf met twee geadopteerde zonen (waarvan een met syndroom van Down) het goede voorbeeld geeft.

4. Kerry Livgren´s AD – Seeds of Change

Een inspiratie voor veel progrockers is de voormalige voorman van Kansas, Kerry Livgren. Werd
christen, schreef naar Bijbelteksten wereldhits als Dust In The Wind en Carry On Wayward Son,
verliet de band en speelde met de groten der aarde enkele soloplaten vol onder de naam AD (Anno Domini). Wie is niet verrast om Ronny James Dio te horen zingen over de grote duivelse verleider? Nadien was Livgren nog te horen op de eerste soloplaat van Neal Morse en natuurlijk op de
wederopstanding van een vroege versie zijn eigen band met Proto-Kaw.

5. Ten Point Ten – Eleven

Het is niet ver gezocht om Ten Point Ten te horen als een soort Spock’s Beard ‘light’, aangezien voorman Bill Hubauer inmiddels de gelederen van The Neal Morse Band versterkt. Oorspronkelijk een outfit die langs kerken reisde om met muzikale voorstellingen gespreksthema’s aan de orde te stellen als de zorg voor huwelijkstrouw of dak- en thuislozen. Ten Point Ten maakte drie cd’s met prettige prog, gekenmerkt door muzikaal vakmanschap, smaakvolle composities en oprechte passie. Op hun naam staat nog altijd de beste kerst-cd in de symfo-traditie, “1225”, maar “Eleven” is hun meest toegankelijke schijf.

6. Glass Hammer – Lex Rex

In de gehele prog community is Glass Hammer door al een dozijn cd’s bekend en gewaardeerd met door Yes en ELP beïnvloede epische symfo. Minder bekend is dat de kernleden Babb en Schendel zich in hun teksten laten beïnvloeden door de christelijke auteurs J.R.R. Tolkien (“The Lord Of The Rings”) en C.S. Lewis (“The Chronicles Of Narnia”). De perfecte soundtrack voor het lezen van fantasy
boeken. Het sterke album “Lex Rex” is qua thematiek losjes gebaseerd op het Bijbelverhaal van de Romeinse soldaat die op zoek is naar roem en glorie en goddelijke glorie vindt aan de voet van het kruis op Golgotha. Een beetje flauw ingeplakt tussen stukjes gesproken tekst, maar de muziek is er niet minder om.

7. Unitopia – The Garden

Op het moment dat je je afvroeg of er ook symfo uit een land als Australië bestaat, is daar opeens Unitopia. En wat blijkt, de mannen zijn zowel muzikaal geïnspireerd als positief bewogen over het lot van de wereld. Op hun eerste cd’s komen moderne sociale problemen voorbij en dan komt als een klap op de vuurpijl “The Garden”, hun derde cd waarop ze uitpakken met een verlangen naar het verloren paradijs, de wereld zoals hij ooit bedoeld is. Een soort omgekeerd Supper’s Ready (geen toevallige toespeling).

8. Flagship – Maiden Voyage

In de categorie ‘van christenen voor christenen’ viel lange tijd de powermetalband uit Zweden, Narnia. Voor symfoliefhebbers ging hun zanger en gelovige jongen, Christian Rivel, een eenmalige samenwerking aan met de toetsenist van Narnia en Brighteye Brison, Linus Kase. Het resultaat is een uptempo soort symfo uit het hart met muzikale kundigheid en pakkende refreinen. Duidelijk is hun voorliefde voor de folk prog van Kansas, de melodieuze hardrock van Styx en de toegankelijke prog van zoiets als Kayak. Hoewel de titel van de cd op het begin van een reis duidt, is er nooit een vervolg gekomen. De moeite waard om eens achteraan te gaan.

9. Salem Hill – Mimi’s Magic Moment

Interessant heerschap, die Carl Groves. Beetje apart misschien. Maakt op mij althans de indruk van een soort kluizenaar. Hij werkte nog het meest zichtbaar met Neal Morse en met Glass Hammer, geroemd vanwege zijn compositorische kwaliteiten. Maar wie kent zijn werk met zijn eigen band  Salem Hill? Amerikaanse symfo van de bovenste plank, lekker vlot en, man, wanneer Grooves zijn  longen uit zijn lijf zingt en poetische beeldtaal voor zijn geloof uit zijn ziel perst, lopen de rillingen je over de rug. Het levert niet allemaal cd’s op die je van a tot z blijft draaien, maar “Mimi’s Magic Moment” blijft overall zeker boeien.

10. Shadow Gallery – Carved in Stone

Geloof het of niet, maar ook metal kent vele liefhebbers onder kerkgangers (ze zeggen het alleen niet altijd). Het hoeft dan ook niet te verrassen dat er in deze lijst van de hemelse twaalf ook progressieve metal staat. Alleen de openingsmaten met de eerste gitaarsolo van Gary Wehrkamp maakt voor mij het opzetten van “Carved In Stone” al helemaal de moeite waard, maar de pompende riffs en smaakvolle toetsengordijnen maken de hele plaat een genoegen.

11. Dave Bainbridge – Celestial Fire

Uit een heel ander vaatje tapt de voormalige meestergitarist van de Britse folkproggers van Iona. In Nederland heeft deze ‘christelijke Clannad’ al lang een trouwe schare fans. Nu de band niet meer samenspeelt is het een genot te zien wat Dave Bainbridge verder gaat doen. Afgelopen jaar dook hij op in de gelederen van Lifesigns. Het jaar daarvoor maakte hij met medewerking van muzikale vrienden als Damian Wilson en de Nederlandse progdrummer Colin Leijenaar zijn soloplaat “Celestial Fire”. Mooie en tegelijk complexe symfonische rock. Echt iets voor de fijnproever.

12. Syzygy – The Allegory of Light

Als laatste van deze lijst, die uiteindelijk natuurlijk net zo willekeurig en onvolledig is als elke andere, noem ik nog een goed verstopt juweel, “The Allegory Of Light” van Sygyzy. Omdat het een kleine act is laat de productie wel eens wat te wensen over, maar dit trio met die andere Carl – Carl Baldassarre – laat aan durf niks te wensen over. Verrassend moedig zijn de composities en dito is de manier waarop de heren spelen. Helemaal niet eenvoudig maar toch fris en recht voor z’n raap. Maar hun plaats in dit lijstje verdienen ze met de thema’s van hun teksten waarin ze van de kleine vragen van mensen heen doorsteken naar de grote vragen van de mensheid. Wie is toch die Master Of The
House waar het openingsnummer M.O.T.H. over gaat?