De visie van Plackband

eerste druk: 14-06-2006
interview: Markwin Meeuws 
eindredactie: Markwin Meeuws

Voor degenen die nog niet weten,Plackband werd in de volksmond vaak de ‘Haagse Genesis’ genoemd. Eind jaren zeventig, begin jaren tachtig traden ze veelvuldig op, maar tot volwaardig plaatwerk kwam het nooit. Tot 2002, toen via een reünie de cd “After The Battle” uitkwam (lees de recensie hier). Plackband gaf ook een groot aantal optredens en vergaarde nog meer belangstelling dan ze in de jaren zeventig al kregen. Inmiddels is oudgediende zanger Kees Bik vervangen door Karel Messemaker met wie gitarist Ronald Brautigam en toetsenist Michel van Wassem in de jaren negentig via het project November al hadden samengewerkt. Nu is dan eindelijk de dvd + cd “Visions” uitgekomen. En wat blijkt? Er is nóg een zanger in dienst getreden bij Plackband. Hoogste tijd dus om gitarist Ronald Brautigam en toetsenist Michel van Wassem, muzikaal gezien de gezichtsbepalende figuren van de band, eens aan de tand te voelen.

Michel van Wassem (MW): Een heleboel! Na het verzamelen van het materiaal heeft onze bassist Albert ‘Appie’ den Heijer besloten de dvd zelf te gaan editten. Dat is voornamelijk een beslissing van budgettaire inhoud geweest. Op die manier is het produceren van een dvd veel goedkoper, maar we wisten natuurlijk dat we daardoor veel op onze hals zouden halen.
Ronald Brautigam (RB): Voor het concert werd besloten de edit zelf ter hand te nemen. Nu was het zo dat elke camera zijn eigen band had meelopen, waardoor er al een grove edit ontstaat.

MW: Appie (Albert den Heijer) zou zelf een soort edit-studiootje inrichten op pc-gebied en het één en ander zelf regelen. Hij werkte volgens een bepaald programma, dat later grote problemen gaf. Hardware- en softwareproblemen zorgden ervoor dat er maanden overheen gingen. Nu ben ik zelf graficus, dus op een gegeven moment heb ik het werk op Apple overgenomen. Omdat Appie al bezig was, besloot ik eerst het korte nummer Pillow te editten. Dat beviel zo goed, dat ik het samen met Ronald overnam. Helaas waren we inmiddels wel al bijna een jaar verder. Ik was er zelf ook een paar maanden mee bezig, want het bleek een monnikenklus.
RB: Vaak zijn we tot 2 uur ’s nachts bezig geweest. Dat was zeker gezellig, maar ook zodra we klaar waren met het editten, bleken er allerlei andere zaken te regelen, zoals het menu, het artwork en dat soort zaken.

MW: Mochten we nog een keer een dvd maken, dan zullen we veel sneller klaar zijn. Om een voorbeeld te geven: achteraf gezien hadden we graag een centrale camera op het balkon van de Boerderij willen hebben. Maar de productiemaatschappij die de opnames deed, werkt volgens nauwgezette instructies en had hier geen rekening mee gehouden. Bovendien zou dat extra, hoge kosten met zich mee hebben gebracht.
RB: We zouden een volgende keer sneller zijn, maar niet beter, want we zijn erg trots op wat we met “Visions” gepresteerd hebben!

RB: Dat Kees wegging was een opeenstapeling van verschillende factoren. In de eerste instantie was Plackband alleen maar bij elkaar gekomen vanwege de reünie, waaruit “After The Battle” (2002) voortkwam. Nu was het helaas zo dat Kees de kwaliteit van band naar beneden trok. Niets ten nadele van Kees en een reünie behoort met alle oorspronkelijke leden te zijn. Maar nu de reünie en het project daaromtrent is afgesloten, moesten we verder kijken wat we met Plackband in de toekomst wilden. We vonden dat Kees niet in dat plaatje paste, tenminste niet op de manier waarop hij zijn leven inrichtte. Kees is iemand die zeer gedreven zijn podiumpresentatie oppakt, maar ook enkele persoonlijke problemen kent, waardoor Plackband op de rem werd gezet. De druppel is een beetje geweest dat we voor een concert naar Engeland moesten. Kees Bik bleek geen paspoort bij zich te hebben en dus kwam hij het land niet in. Uiteraard overwogen we niet op te treden, maar de zaaleigenaar protesteerde hevig. Dus hebben Michel en ik de zangpartijen zo goed en zo kwaad als het kon overgenomen en het publiek om steun gevraagd tijdens dat optreden. Het bleek een magnifiek optreden te worden en de reacties en het applaus van het publiek waren geweldig.

MW: Maar toen we thuiskwamen moesten we toch de confrontatie met Kees aan. Niet alleen zijn persoonlijke problemen plaagden ons, ook bleek dat Kees de hoge zanglijnen van de nummers niet meer haalde. Dus hebben we hem unaniem te kennen gegeven nieuwe nummers te gaan schrijven, maar dan niet voor hem als zanger. Uiteraard reageerde hij gelaten. 

Toen we met de dvd bezig waren heb ik hem er ook bij betrokken. Het nummer The Hunchback, waar Kees Bik altijd als de klokkenluider van Notre Dame verkleed was, was toch een beetje zíjn nummer. Het was zijn favoriete Plackband-nummer en hij kon er een groot deel van zichzelf in kwijt. Nu hadden we een prachtige foto daarvan en ik belde hem op te zeggen dat we juist dát nummer als een ode aan hem wilden brengen. Vandaar dat je aan het einde van het nummer ook een grote foto van hem ziet verschijnen, dat vonden we belangrijk en Kees reageerde hier positief op.

MW: Hij trok het gewoon niet en haalde de hoge tonen niet meer. Het ging niet meer.En toen kwam Karel in beeld.RB: Plackband was in 1982 uit elkaar gegaan, maar wij wilden toch muziek blijven maken. In de jaren erna kwamen we via via Karel Messemaker tegen en we waren onder de indruk van zijn stemgeluid. Hij leek wel een reïncarnatie van Peter Gabriel! Met hem hebben we als trio het project November opgezet en daarmee in 1989 de cd “The First Of November” afgeleverd. We waren er beiden van overtuigd dat de naam Plackband niet geschikt was voor dit nieuwe materiaal. Bovendien waren Tommie en Appie niet betrokken bij November.

Even terzijde: zijn er plannen om deze cd opnieuw uit te brengen?

RB: Jazeker! Ron Lammers van Xymphonia is er mee bezig. Daarnaast was er altijd het plan om ook een tweede cd te maken, maar die is er nooit van gekomen. Maar ik sluit niks uit, alhoewel de nieuwe Plackband nu voorrang heeft.

Alhoewel het geen verrassing voor de fans was dat Karel Messemaker de vervanger werd van Kees Bik, zit daar waarschijnlijk toch een verhaal aan vast.RB: inderdaad. Het grappige was, Karel ging een keer mee met de Plackband. We waren namelijk uitgenodigd voor een ‘Dutch Prog Night’ in de Spirit of 66 in Verviers (België) en daarvoor in de Bazart in Den Haag. Toen dachten we dat het leuk was om met Karel iets akoestisch te doen als voorprogramma. We doopten dat als het ware als een kleine reünie van November. Dus Karel kwam helemaal in het sfeertje van Plackband, want we trokken een heel weekend met elkaar op. Kees was er natuurlijk ook bij, maar ik denk dat hij de hete adem al in zijn nek voelde. Bovendien kregen we toen ook heel veel complimenten van het publiek in die tijd, dus het was uiteindelijk een optelsom van logische factoren. We vroegen toen wel eens voor de grap aan Karel, joh, wat zou ervan denken als… maar hij hield echter altijd de boot af. Hij vond dat gezien de historie Kees de juiste zanger was voor Plackband, maar toen de problemen van Kees gingen spelen lagen de kaarten ineens heel anders.

MW: Kees maakte zelf de teksten en schreef die op het metrum van de muziek. Zowel Karel als Koos hebben enorm veel moeite die zangpartijen zich eigen te maken, maar zijn daar wonderwel in geslaagd.

RB: Nee, we zijn van plan met beide zangers door te gaan. Vanaf nu zijn we dus een zesmansformatie. Dat doen we voornamelijk omdat Karel weliswaar uitstekend kan zingen en daar ook veel respect voor krijgt, maar hij is geen performer. Koos, die daarnaast nog een geweldige stem heeft, is dat wél. Bovendien had Karel hartproblemen en moest hij geopereerd worden, met een herstelperiode bovendien. Daar we veel optredens hadden geboekt, moesten we dus noodgedwongen op zoek naar een nieuwe zanger. Toen zei Michel: joh, er woont hier in het Westland een zanger met een dijk van een stem!

MW: Het leuke is dat Koos Plackband ook heeft zien optreden in de jaren zeventig. Koos was toen 16 en stond in het publiek te swingen. Ik kende hem toen al via het werk bij de Staatsdrukkerij en we praatten altijd over ‘de band’ want die vond ie helemaal top! Later is hij dus ook de muziek ingegaan, hij is professioneel zanger en zo kwamen we elkaar weer tegen.

We zijn toen nog eerst naar zijn band, Oversized, in Kwintsheul gaan kijken en we waren onder de indruk. We benaderden hem en vroegen hem of hij voor dat aantal concerten wat we hadden geboekt kon meekomen als zanger. In zeven, nee zelfs drie weken tijd leerde hij het hele materiaal uit zijn hoofd. Maar ja, dat is ook zijn vak. Immers, op de boot naar Engeland zat hij alweer de musical te leren die hij de week erna moest gaan uitvoeren. Zo’n kerel is het.
Maar goed, de optredens waren een groot succes en door zijn performance trok hij ook ons naar een hoger niveau en dus is Koos niet meer weggegaan. Inmiddels was Karel weer voldoende hersteld en zaten we dus weer: wat nu? Maar Koos en Karel bleken elkaar totaal niet in de weg te zitten, integendeel, ze kunnen erg goed met elkaar opschieten. Dus we gaan nu een nieuwe fase in met dus twee zangers. Dat vinden we erg spannend en een enorme uitdaging. We gaan ook met dat idee speciaal muziek schrijven. Nummers voor Karel dus en nummers voor Koos, of voor beiden tegelijk! En wat meer rockstuk voor Koos en een wat gevoelig nummer voor Karel, dat kan zelfs in één nummer zijn. We zien de komende tijd heel erg zitten.

Waarom hebben jullie gekozen om covers toe te voegen aan jullie setlist?

RB: Nou, we hebben het wel vaker gehad, hoor.
MW: Ik zie het als een soort ode aan onze helden. Het zijn wel onze goden op symfonisch gebied.
RB: Mijn zwager is directeur / eigenaar van Arrow Classic Rock en heeft er verstand van. Hij volgt ons al heel lang en hij heeft ons aangeraden om eens een cover toe te voegen. Voor een nieuweling is de muziek van Plackband een hele kluif, zo zei hij en op die manier geef je tijdens een concert wat lucht.
MW: we hebben ooit nog een akoestische versie van The Cinema Show uitgevoerd met November. Dat was te gek!
RB: Dus het is zeker een bewuste keuze om de covers toe te voegen. In de oude dagen moesten we er niet aan dénken. Covers spelen dat deed je niet, dat was vies om alleen maar te denken. Nu kijken we daar toch anders tegenaan. Plus het feit dat we nu Karel als zanger hebben, ja, dat maakt het natuurlijk ook wel erg verleidelijk het publiek te laten horen hoezeer Karel’s stem op die van Peter Gabriel lijkt.

Wie zijn eigen de voornaamste componisten binnen Plackband?

MW: Wij twee, te allen tijde. Dat vinden de overige bandleden ook de beste manier van werken. Daar voelen ze zich vrij in en wij ook natuurlijk.
RB: Ja, dat is wel belangrijk om te benadrukken. Wij schrijven al het materiaal, maar de andere leden voelen zich daarin totaal niet gepasseerd.

MW: Nou, wat ik net al zei ook, we gaan aan de slag met zowel Karel als Koos en gaan daar ook materiaal voor schrijven. Materiaal dat de unieke facetten van beide zangers zal laten horen. We hebben verschillende plannen en ideeën voor de toekomst, maar het is nu nog te vroeg om daarover iets uit de doeken te doen. Maar zoals gezegd: ’the sky is the limit’ voor ons!