Opvoeden, een mooie (maar soms ook ellendige) omschrijving voor een moeilijke opdracht in de maatschappij. Ik probeer mijn kinderen zo goed en zo kwaad mogelijk normen en waarden mee te geven, respect voor mens en dier, gelijkheid van individu en religie, eigenlijk alles wat te maken heeft met netjes meelopen in de grijze sleur van het dagelijkse leven. Maar hoe je het ook wendt of keert; in die opvoeding probeer je, al dan niet bewust, je enthousiasme voor jouw passies en interesses over te brengen op je kinderen. Eén van mijn passies is progressieve rockmuziek. Maar met de hedendaagse radiozenders die alleen maar Nick en Simon, Jan Smit, Timbaland, Rihanna en Lady Gaga uitzenden, wordt dat stukje opvoeden ‘ons soort’ rockers niet makkelijk gemaakt.

Laat ik de term opvoeden in mijn bewoordingen eens uitleggen. Je wordt, zeker in deze tijd, geacht je kinderen te begeleiden in alle obstakels en verleidingen die deze maatschappij biedt. Ik begeef mij door de jonge leeftijd van mijn zoons gelukkig nog in een stadium dat ze nog bloot worden gesteld aan de echte gevaren, maar toch. Bij dit alles hoort  tegenwoordig blijkbaar ook dat je als ouder je kind assisteert in het vullen van zijn of haar vrije tijd en hobby’s. Als je als ouder niet enthousiast achter een bal aanholt tijdens het voetballen op straat, niet tijdens het spelen met barbies je inleeft in het gespeelde stukje, of niet verrukt reageert wanneer je zoon of dochter het boek met voetbalplaatjes compleet heeft, ben je al snel een slechte ouder. Als ouder die zijn taken serieus neemt en de verzorging van de kinderen op zich neemt wanneer vrouwlief aan het werk is, word ik natuurlijk met al deze activiteiten geconfronteerd. Nu is het wel zo dat ik me niet laat beïnvloeden door deze opgedrongen vorm van inlevend ouderschap.

Natuurlijk doen wij als ouders ook regelmatig leuke dingen met onze kinderen. Een keer naar de speeltuin of pretpark, een spelletje, samen zingen, voorlezen, niets is ons vreemd. Maar op sommige momenten dat wij voor de kinderen zorgen, kunnen wij natuurlijk niet fulltime de kinderen vermaken. Al met al vliegt die berg met wasgoed niet zomaar weg, of is de stofzuiger nog steeds niet high tech en onbemand. Daarnaast zorgt een windvlaag er ook niet voor dat mijn heg gesnoeid is of het gras gemaaid. Dit betekent dus ook dat zij hun eigen weg moeten vinden in hun speelactiviteiten. Ik moet er eigenlijk ook niet aan denken om de hele dag met de playmobil, lego of spelletjes in de weer te moeten zijn. Droog weer? Naar buiten en spelen! En dan holt papa echt niet achter de kids aan om een hut te bouwen. Kom op zeg, dat deed opa vroeger ook nooit! Playstation en Nintendo? Dacht het niet. Als je er een wil hebben, dan ga je er maar voor sparen. Dat het niet echt opschiet van één euro in de week, waarvan vijftig cent ook nog eens in het spaarpotje voor later moet, weten u en ik, maar gelukkig de kinderen nog niet. Mooi dat ik die apparaten niet spontaan geef. Ik ben geen principieel tegenstander van die dingen, maar ik zie om mij heen dat die apparaten grif met verjaardagen en Sinterklaas wordt geschonken aan kinderen amper ouder dan 6 of 7 jaar. Ik weet het niet, maar ik wil graag zolang we het kunnen uitstellen, onze kinderen laten genieten van de eenvoudige dingen, dan deze verslavende ‘elektronische’ vrijetijdsbestedingen. Ik maak natuurlijk wel een uitzondering voor een mp3 speler of Ipod in de toekomst, mits daar smaakvolle muziek op komt te staan. Kwestie van eigen belang, begrijpt u?

Nee, dan ben ik nog ouderwets en probeer mijn jongens met ‘simpele’ dingen te verleiden. Muziek is één van die eenvoudige dingen. Het bewust beïnvloeden van muzieksmaak probeer ik op een slinkse manier bij te brengen door progrock te draaien op momenten dat mijn kinderen om mij heen huppelen. De laatste tijd krijg ik het idee dat ze wel vatbaar zijn voor mijn passie, want gevoel voor muziek hebben ze al. Mijn oudste (negen jaar) speelt bijvoorbeeld al regelmatig op zijn keyboard in zijn kamer. Dat het resultaat van die oefeningen af en toe door merg en been gaat en een hoofdpijn veroorzaakt die erger is dan je ergste delirium, neem ik voor lief, want soms moet je door een zure appel bijten. En dan is er ook nog de xylofoon, die hij overigens niet te lang mag gebruiken, want anders ontstaat er een situatie die lijkt op zo’n gezinsdrama waar een vader een heel gezin om zeep helpt. Wat een irritante instrumenten zijn dat! Ook speelt hij al lange tijd met de gedachte gitaarles te nemen, maar helaas zijn er geen muziekscholen of docenten in de nabije omgeving voorradig om mijn zoon te laten ruiken aan een carrière als dat van papa’s gitaaridool Steven Rothery van Marillion. Tenzij we twintig kilometer op en neer rijden, maar dat is een beetje teveel van het goede. Ach, waarschijnlijk komt er binnenkort ergens een plekje vrij en ik zeg maar zo, geduld aanleren is ook een vorm van opvoeden.

Maar eigenlijk zijn muzieklessen niet nodig om kinderen te vormen. Als ik in de auto zit, luister ik vaak naar progressieve muziek, soms ook de heftige vormen daarvan. Natuurlijk krijgen mijn kinderen dan veel van mijn passie mee, als ze met me meerijden. Je moet natuurlijk alle kansen grijpen om het onderbewustzijn te beïnvloeden. De eerste (goede) voortekenen van die slinkse manipulatie heb ik af en toe al gezien, zeker na vandaag. De volgende situatie ontstond namelijk vanmorgen in de auto op weg naar school. De ochtendmist van het voorjaar hangt nog als een sluier over de straten. Tussendoor straalt een heerlijke zon speels door de mist. Een heerlijke morgen. Drie kleine jongens bij mij in de auto; lichtjes headbangend en precies op maat van de muziek van de nieuwe Anathema op weg naar school. Kijk, dat stukje opvoeding is in elk geval al gelukt…

Ruard Veltmaat