Datum: 02-11-2010
Interview: Hans Ravensbergen
Live foto’s: John Leidel
Met zijn in 2010 verschenen album “The Galactic Collective” laat Erik Norlander opnieuw horen anno 2010 tot de meest toonaangevende toetsenisten te behoren. Hoewel geen nieuwe composities heeft Erik enkele van zijn favoriete nummers opnieuw ingespeeld. Prominent aanwezig daarin zijn de Moog synthesizers. Naast eigen werk maakt Norlander deel uit van Rocket Scientists, Asia Featuring John Payne, Lana Lane en diverse andere projecten. Daarnaast is hij een veel gevraagde componist en muzikant. Voor Progwereld was dit reden te meer bij hem aan te kloppen met het verzoek om een aantal vragen te beantwoorden over” The Galactic Collective”, Moog en zijn muzikale bezigheden. Zoals altijd gaf Norlander daaraan graag zijn medewerking.
Erik Norlander

The Galactic Collective

Wat is de reden dat je “The Galactic Collective” hebt uitgebracht?

De afgelopen tien jaar heb ik veel soloconcerten gedaan en wanneer ik zeg ‘solo’ bedoel ik ook écht solo: alleen ikzelf en een stel keyboards. Voor die optredens gebruikte ik niet alleen mijn eigen nummers maar ook die ik schreef voor Rocket Scientists en Lana Lane. Die optredens gingen altijd uitstekend, alleen was er nooit iets tastbaars zoals een album met bijvoorbeeld de titel “The Best Of Erik Norlander’s Instrumentals” om maar eens een knullige titel te noemen. Ik had al eerder een ‘best of’ album kunnen maken, maar het probleem was dat de nummers van verschillende albums kwamen met verschillende producties zodat ze niet coherent zouden klinken. Ik koos toen voor de moeilijke aanpak en heb mijn tien favoriete nummers helemaal opnieuw opgenomen met behulp van een stel muzikanten. Het idee erachter is dat de cd moest klinken als een apart album en geen lappendeken van verschillende nummers uit de afgelopen vijftien jaar. We hebben alle opnames ook gefilmd. Een aantal daarvan staai op YouTube (http://www.youtube.com/user/ThinkTankMediaMusic) en komen misschien op een in de toekomst uit te brengen dvd.
Je kunt putten uit erg veel nummers. Hoe ben je tot de selectie gekomen die op het album terecht is gekomen?
Ik heb gewoon mijn eigen favoriete tien nummers genomen en die voor dit album opnieuw bewerkt. Ik speel deze nummers al heel lang live en heb daardoor een aantal – live geteste – arrangementen ontwikkeld. Het nummer After The Revolution bijvoorbeeld, was van oorsprong geschreven voor het Rocket Scientists album “Revolution Road” uit 2006. De studioversie is goed, maar we speelden dit nummer van 2007 tot 2009 live en is daardoor geëvolueerd. Met deze langzame ‘space ballads’ zoals ik ze noem moet je voorzichtig zijn om ze zo exact en interessant genoeg te houden. Om die reden was dit waarschijnlijk het meest lastige nummer op het album. Er zijn veel van dit soort kleine details die heel nauwgezet uitgevoerd moeten worden. Het is wat dat betreft net als een stuk klassieke muziek.
Welke nummers zijn er buiten de boot gevallen en waarom?
Er waren natuurlijk zoveel nummers om uit te kiezen. Ik heb drie nummers van “Threshold” (Erik’s debuutalbum, HR) genomen en eentje van “Seas Of Orion”. Maar van deze cd’s waren er nog meer nummers geschikt om opnieuw te bewerken. Op “The Galactic Collective” staat Sky Full Of Stars van “Music Machine”, maar ook Metamorphosis, Letter From Space en de hele Project Blue Prince suite zijn zeker geschikt. Verder zou het ook leuk zijn om een instrumentale versie te maken van Tour Of The Sprawl, een nummer dat overigens al voor 90% instrumentaal is.
Uit het oeuvre van Lana Lane zijn interessant Redemption Part One en Part Two, Curious Goods Part One en Part Two en de LIAA Prelude, LIAA Interlude en LIAA Postlude suites. Maar daar heb ik al wat mee gedaan met het 10th Anniversary Concert in 2005 van Lana Lane. Die zijn al eerder op cd en dvd verschenen.
Uit de catalogus van Rocket Scientists hebben we de ‘wetenschappers’ nummers Pythagoras, Copernicus, Archimedes en Ptolemy. Die laatste drie zijn leuk om te herschrijven maar Pythagoras heb ik al eerder bewerkt en is als Pythagoras (Unbound) verschenen in de boxset “Looking Backward” uit 2007. Het ‘unbound’ stuk is een soort ironische verwijzing naar Prometheus Unbound van Percy Byssche Shelley. Maar op dit nummer hebben we in plaats van Prometheus de oude Pythagoras ontbonden. Overigens kan je dit nummer ook terugvinden op YouTube.
Erik Norlander - The Galactice Collective
Kunnen we in de toekomst een Galactic Collective deel 2 verwachten?
Dat is goed mogelijk. Een heleboel mensen wachten op een nieuwe cd van mij met allemaal nieuwe nummers. Dat doe ik waarschijnlijk als eerste. Maar het is natuurlijk geweldig om een aantal andere nummers uit het verleden uit te brengen op deel 2.
De bandleden zijn voor mij onbekend. Waar heb je ze vandaan gehaald en waarom heb je niet voor je eigen vaste band gekozen?
In 2004 begon ik in het Noordoosten van de Verenigde Staten met optreden en dat escaleerde in 2008 na optredens met Rocket Scientists en GPS op ROSfest, een belangrijk festival in Pennsylvania. Die stad is ongeveer 5000 km van waar ik zelf woon (Eldorado Hills, Californië, HR), dus die afstand reis ik met het vliegtuig. Je moet bedenken dat het Noordoosten van de VS vanuit Nederland dichterbij is… Een vriend van mij is concertpromotor in die buurt en hij stelde voor dat ik beter kon samenwerken met muzikanten die daar vandaan kwamen dan deze voor elk optreden vanuit Californië te laten overvliegen. Dat is veel te kostbaar. In 2009 was ik een paar maanden in Ohio toen ik in contact kwam met de drie belangrijkste muzikanten op “The Galactic Collective”: Freddy DeMarco (gitaar), Mark Matthews (basgitaar) en Nick LePar (drums). Het zijn alle drie briljante muzikanten en we hebben een gelijke visie op muzikaal gebied. Voor deze muziek moet je behoorlijk flexibel zijn in je spel en een ruime muzikale vocabulaire hebben omdat we uiteenlopende stijlen spelen. Ik noemde net al ROSfest, daar spelen we in 2011 met deze jongens als de The Galactic Collective. Daar spelen we alle nummers van de cd en een paar andere nummers. Zo speelden we laatst bijvoorbeeld een geweldige versie van Sunset Prelude van mijn album “Into The Sunset”. Ik heb dat nummer nog nooit eerder live gespeeld, maar die gasten deden het voortreffelijk.
Betekent dit ook een wijziging in je vaste band of was deze bezetting eenmalig?
Ik vind het wel een prettig idee om een Erik Norlander Band te hebben, maar vandaag de dag is dat niet erg praktisch. Toen Lane en ik in de negentigerjaren veel gingen toeren in Europa besloten we om in Nederland een groep samen te stellen zodat we konden vermijden dat iedereen bij elke tour de oceaan over hoefde te vliegen. We bouwden een goede vriendschap en een samenwerkingsverband op met Peer Verschuuren (gitaar) en Ernst van Ee (drums). Die mannen hebben op heel wat van mijn en Lana’s albums meegespeeld. Maar nu speel ik veel meer in de VS en is het praktisch om in het oosten van de VS een nieuwe groep te formeren: The Galactic Collective. De idee daarachter is dat ik zoveel mogelijk kan spelen en niet failliet ga aan vliegtickets. Vergeet niet dat ik in 2006 in Californië mijn laatste album maakte, “Hommage Symphonique”, met Gregg Bissonette, Don Schiff en Kelly Keeling. Dus dan hebben we hiermee nog een groep. Zo heb ik op drie verschillende plaatsen lokale groepen opgericht en dat voelt aan als een groot voorrecht.
Met The Dark Water is wat mij betreft een wens in vervulling gegaan. Wat heeft je doen besluiten de zes afzonderlijke stukken samen te voegen?
Het schrijven en maken van dit epische nummer heeft vijftien jaar geduurd. Deel een en twee schreef ik in 1995 voor het album “Brutal Architecture” van Rocket Scientists. Deel drie en vier voor het album “Oblivion Days” in 1999. Toen we met Rocket Scientists in 2007 “Looking Backward” opnamen ontstonden deel vijf en zes. Na vijf jaar gingen we weer optreden en gedurende die tournee speelden we soms alle zes delen, The Dark Water suite, achter elkaar. Tijdens die optredens ontwikkelde het nummer zich steeds meer tot een compositie en toen ontstond het idee om alle zes delen samen te voegen. Voor “The Galactic Collective” wilde ik iets specials doen, iets wat mijn oudere nummers een extra dimensie zou geven. Dat werd dus The Dark Water en ik ben erg blij met het uiteindelijke resultaat.
Moest je veel aan de composities veranderen?
Het arrangement was de grootste uitdaging. De composities bleven grotendeels intact maar de zes afzonderlijke stukken samen te voegen was natuurlijk de grote truc. Er zijn wat muzikale veranderingen, maar het meeste kon ik met wat andere programmering van mijn synthesizers veranderen zonder de compositie geweld aan te doen. Met een lang evoluerend stuk als The Dark Water is het laatste wat je wilt dat de luisteraars in verwarring raken.
Moogus Operandi - foto (c) John Leidel

Moog

Wat heb jij met de Moog synthesizers?

De Moog synthesizers zijn absoluut de meest tot de verbeelding sprekende synthesizers in onze muzikale historie. Er zijn een heleboel andere merken en modellen, maar de Moog instrumenten representeren naar mijn mening nog steeds het meest het geluid dat hoort bij ‘synthesizer’. De kwaliteit en het vakmanschap ervan is ongelooflijk en zelfs de instrumenten die ouder zijn dan veertig jaar klinken nog steeds wonderbaarlijk. Vergelijk de Stradivarius viool of de Les Paul gitaar. De Moog synthesizer hoort thuis in dezelfde categorie. En in het bijzonder voor de progressieve rockmuziek is de Moog synthesizer het belangrijkste element in het geluid van progrock vanaf de zeventigerjaren. Alle bekende albums van Yes, ELP, Pink Floyd, enzovoort zouden heel anders klinken zonder Moog synthesizers.
In mijn recensie van “The Galactic Collective” noem ik jou letterlijk een ambassadeur van de Moog. Hoe zie jij dat zelf en/of ben jij dat soms?
Zo, dat is een groot compliment! Natuurlijk kende ik Bob Moog en ik bespeel zijn instrumenten nu al meer dan 25 jaar. Ze zijn een groot deel van mijn identiteit als toetsenist. Toen het ‘nieuwe’ Moog Music bedrijf een kleine tien jaar geleden werd opgericht had ik speciale interesse in wat ze aan het doen waren. Toen ik na het overlijden van Bob Moog zijn familie leerde kennen kreeg het allemaal nog meer betekenis voor me. Ik werk nu een paar jaar samen met The Bob Moog Foundation en ik ben van mening dat dit een beweging is die ondersteund moet worden. Bob heeft een erfenis achtergelaten en die erfenis moet voortgezet worden.
Je hebt je modulaire Moog synthesizer ‘The Wall Of Doom’ meegenomen naar je optreden Moogus Operandi. Hoe gaat het transport in zijn werk en kost dat veel moeite?
Dat was een megaoperatie. The Wall Of Doom is normaal behuisd in een gigantisch drie maal zo groot rek. Om dit gevaarte 5000 kilometer van Californië naar Noord Carolina te vervoeren haalde ik alle aparte modules eruit en heb die in 20 kartonnen boxen verpakt en met Fed Ex laten transporteren. The Bob Moog Foundation heeft voor mij zes kleinere rekken betaald die ik bij een andere firma kon aanschaffen. Op de plaats van bestemming is The Wall Of Doom door de twee technici, Amos Gaynes van Moog Music en August Worley die met Emerson, Lake And Palmer heeft getourd en Keith Emerson’s techneut was, opnieuw in elkaar gezet. Op die manier is deze reuze synthesizer met enkele verbeteringen herboren in Noord Carolina, dankzij deze mannen. We noemen hem nu ook The Wall Of Doom 2.0. Eind oktober zal hij tijdens Moog Fest opnieuw te bewonderen zijn.
Hoe is het optreden daar verlopen?
Het was een geweldig optreden op 27 mei 2010! Het was een fondswervingsactie voor de Bob Moog Foundation die gehouden werd in The Orange Peel in Asheville, Noord-Carolina, waar ook de Foundation en Moog Music gevestigd zijn. De dochter van Bob Moog, Michelle Moog-Koussa heeft het allemaal bedacht en georganiseerd. De zaal was helemaal uitverkocht en het was een groot succes voor de Foundation. Michelle had voorgesteld dat ik samen met plaatselijke muzikanten zou optreden. Ik geloof dat ik wel met tien verschillende muzikanten heb samengespeeld. Die hadden wat ongebruikelijke instrumenten meegebracht zoals banjo, viool, Theremin, Afrikaanse percussie en een heleboel andere instrumenten. De plaatselijke Echo Mountain Recording studio had zijn ruimte een week lang beschikbaar gesteld om te oefenen wat het allemaal erg prettig maakte. Ik had om te oefenen voor de liefhebbers muziek uitgeschreven en voor diegenen die het liever wilden horen zaten we met zijn allen rond mijn piano. Er ontstond een gevoel van verbondenheid onder ons wat het evenement ook heel speciaal maakte. Als aanvulling waren er een paar vocalisten die koorzang voor hun rekening namen, waaraan Lana uiteraard ook deelnam. We speelden onder meer Queen Of The Ocean.
Wat is je band met Michelle Moog – Koussa?
Ik ontmoette Bob Moog voor het eerst in 1997 toen ik bezig was om de Andromeda synthesizer te ontwikkelen voor Alesis Studio Electronics. Ik wilde Bob Moog in dit project betrekken, want wie zou dat beter kunnen! Helaas kon hij niet meedoen omdat hij bezig was met de ontwikkeling van de Minimoog Voyager die een paar jaar later op de markt verscheen. We gingen vriendschappelijk met elkaar om en we ontmoetten elkaar soms. Het was een warme en vriendelijke man en gemakkelijk in de omgang. Wat ik me nog het beste van hem herinner is dat hij altijd volledig de tijd nam en aandachtig luisterde wanneer ik hem een technische vraag stelde of een voorstel deed. Nadat hij was overleden werd ik in 2007 uitgenodigd om op Moogfest te spelen. Dat was in de BB King’s Blues Club in New York. Daar ontmoette ik Michelle Moog-Koussa voor het eerst. Ze vond mijn optreden goed en ik gaf haar naderhand een aantal van mijn cd’s. Ze vertelde me dat ze de manier waarop ik de Moog synthesizers speelde erg kon waarderen. We hielden contact en zijn kort daarna vrienden geworden. Ze is bij verschillende optredens geweest die ik deed met Rock Scientists en ASIA Featuring John Payne en ze heeft natuurlijk de ‘liner notes’ voor “The Galactic Collective” geschreven. Ik heb een stuk muziek geschreven voor The Bob Moog Foundation, genaamd The Princely Hours, waarbij ik uitsluitend Moog synthesizers heb gebruikt. We hebben het nummer tijdens de Moogus Operandi gespeeld en ook samen met Keith Emerson tijdens de opening van een Moog tentoonstelling in Californië in 2009. Ik denk dat het een soort van lijfnummer van de Foundation kan worden.
Komt de Moogus Operandi nog naar Europa of uit op dvd?
We hebben gesproken over een soortgelijk evenement in Europa, misschien in Engeland. Het zou natuurlijk geweldig zijn om het in Nederland te houden! Er is immers al een organisatie voor elektronische muziek in Europa. In september 2009 was er nog een Moog festival in Italië. De Italiaanse cineast Ernesto Romano werkt aan een documentaire “The Italian Moog”. Hij was ook aanwezig op Moogus Operandi en heeft daar ook het nodige gefilmd. Het is goed mogelijk dat Moogus Operandi op dvd verschijnt. Het zo mooi zijn wanneer we dit ook in Europa konden doen.
Moogus Operandi_2 foto (c) John Leidel

Muzikale projecten

Je besteedt erg veel tijd aan ASIA Featuring John Payne. Wat is het doel van deze band en wat willen jullie bereiken?
Het voornaamste doel van ASIA Featuring John Payne is de erfenis van de muziek van Asia voortzetten. John was vijftien jaar lang de leadzanger en de bassist van Asia en ze maakten enkele geweldige albums. Toen Geoff Downes vertrok om met de oorspronkelijke Asia-leden die groep opnieuw op te richten ontstond een lastige situatie. Zoals ik het heb begrepen had John de formele rechten om onder de naam Asia verder te gaan, maar wilde hij niet dat de andere (oorspronkelijke) leden met die naam verder gingen. Alle vijf, Payne, Downes, Wetton, Howe en Palmer, gingen akkoord dat John verder ging als ASIA Featuring John Payne en de anderen als Original Asia of gewoon Asia. John had een toetsenist nodig en mailde mij in 2007, precies tien jaar nadat ik hem voor het eerst ontmoette tijdens een optreden van Rocket Scientists en Asia in Duitsland. Hij vroeg me of ik wilde toetreden tot zijn groep. Hij had veel rondgevraagd wie geschikte groepsleden zouden zijn en sommigen hebben mij aanbevolen. Sinds 2008 toeren we al, voornamelijk in de Verenigde Staten. We hebben samen een album geschreven en zitten op dit moment (september 2010, HR) midden in de opnames. Het duurt allemaal wat langer dan we gepland hadden, voornamelijk door onze volle agenda’s. Maar we maken nu goede vorderingen en ik denk dat we snel klaar zullen zijn. Op het album speel ik veel analoge synthesizers, natuurlijk Moog maar ook Andromeda en Roland. Wat dat betreft gaat het terug naar het eerste Asia album in 1982, toen was ik 15 jaar…

Wat zijn de plannen met Rocket Scientists?
De groep heeft nu even een break. We hebben een aantal optredens gedaan met opnames voor zowel een live cd als dvd. Er komt dus live werk aan, misschien wel weer een boxset. Er is zoveel materiaal, ook nog uit 2002 met Shaun Guerin (drummer, die in 2003 is overleden, HR) op drums. Maar tijd is altijd de grootste vijand ben ik bang. Ik zoek gewoon tijd om alles te realiseren!

Komt er nog een nieuw Erik Norlander album aan?
Ik hoop het. Er zijn al veel mensen die dit me gevraagd hebben. Mijn laatste cd met nieuw materiaal solo was “Seas Of Orion” uit 2004. Ik ben dus al ruim over datum. Ik heb veel nieuw materiaal liggen, maar zal zoals gezegd eerst tijd moeten vinden het allemaal op te nemen.

Wie heeft het voor het zeggen in de band van je vrouw Lana Lane?
Nou, die vraag is een beetje te riskant om te beantwoorden. Dat doe ik dus maar niet…

Er gaan geruchten over een Europese tour in 2011. Klopt dat en zo ja, wat zijn de plannen?
Ik heb een aanbieding om samen met een andere groep te gaan toeren, maar er moeten nog wat details worden uitgewerkt. Het zou fantastisch zijn om naar Nederland te komen. Het laatste optreden bij jullie was in 2007. Het is dus de hoogste tijd voor een terugkeer.

Kan je wat zeggen over je banden met Nederland?
|Ik heb absoluut een verbinding met Nederland. De familie van Lana is natuurlijk Nederlands maar afgezien daarvan heb ik in Nederland sinds 1997 veel vrienden gemaakt en ben ik er ook vaak geweest. Het is prettig om er te zijn want iedereen spreekt Engels en de moderne Hollandse cultuur is vergelijkbaar met de meer liberale cultuur in de VS (ondanks dat jullie ook je rare mensen van de rechter vleugel hebben). Ik heb zelfs wat van de Nederlandse taal opgepikt (klopt helemaal, want Erik en ik mailen soms wat zinnen in het Nederlands, HR). Maar het zal allemaal wel klinken en lezen als een scholier.

Wat is je boodschap aan Progwereld en haar lezers en bezoekers?
“Heel erg bedankt voor alles” (schrijft hij in het Nederlands, HR). Ik ben erg dankbaar voor jullie support en ik hoop dat jullie willen verdergaan met het luisteren naar alle muziek waar ik bij betrokken ben. Ik heb de beste baan in de wereld, dankzij jullie.

Website Erik Norlander