Enkele jaren geleden was ik op vakantie in Italië met mijn vriendin. Onze uitvalsbasis was de oude havenstad Genua aan de Middellandse Zee. Op één van onze uitstapjes bevonden we ons in het provinciestadje La Spezia, bekend als haven waarvandaan dagelijks boottochtjes naar het UNESCO werelderfgoed Cinque Terre vertrekken. Het zal een uurtje of zeven zijn geweest in de avond, we maakten ons op om terug te keren naar ons appartement en zwierven een beetje door het grotendeels verlaten stadje, op het gevoel richting de plek waar we onze auto hadden achtergelaten. Opeens zie ik aan de overkant van de straat een levensgrote poster van mijn favoriete bandje aller tijden: The Beatles. De iconische zwart-wit foto van het (toen nog) vijftal op de aanhanger van een oude vrachtwagen in de haven van Hamburg bestreek zo ongeveer de hele muur. Wat was hier aan de hand?
Dat bleek al snel: het ging om een overzichtstentoonstelling van Astrid Kirchherr, de fotografe en vriendin van de rockers uit Liverpool. Ik moet bekennen dat mijn hart even oversloeg: zou de expositieruimte op dit late tijdstip nog open zijn? Dat bleek daadwerkelijk het geval te zijn en ook nog eens gratis en voor niets, ongelofelijk. Bij binnenkomst werd ik nog meer verrast: ik zag foto’s die ik nog nooit van mijn leven had gezien. En dat is best bijzonder; ik reken mijzelf tot de grootste Beatlesfans, het aantal boeken, tijdschriften, plakboeken, video’s, dvd’s en niet in de laatste plaats platen (o.a. originele Parlophone singles) is niet meer te tellen.
Toch werd ik verrast en zelfs een beetje ontroerd door wat ik hier aan de muren zag hangen, op fantasierijke en respectvolle wijze tentoongesteld. Ik heb er een uurtje stilletjes rondgelopen, alsof ik in een kerkje liep. Een bijna religieuze ervaring, dat was het. Mijn vriendin vond het ook mooi, wist niet zoveel van de bijzondere rol die de Duitse fotografe in het leven van de prille Beatles had gespeeld. Ik denk dat het verhaal wel redelijk bekend is: de eerste buitenlandse trip die de mannen maakten naar Hamburg in 1960, met naast Lennon en McCartney de nog minderjarige George Harrison, originele drummer Pete Best en John’s vriend van de kunstacademie Stuart ‘Stu’ Sutcliffe. Vooral die laatste zou een cruciale rol spelen in deze uiterst belangrijke periode voor de groep uit de Engelse havenstad. Om een lang (en bekend) verhaal kort te maken, Stu, eigenlijk helemaal geen musicus maar een zeer getalenteerd beeldend kunstenaar, zou verliefd worden op de wereldwijze Astrid. Om uiteindelijk te besluiten de groep te verlaten en zich als schilder te vestigen in de noord-Duitse havenstad met zijn geliefde. Ondertussen schaafden de overgebleven muzikanten aan hun vaardigheden onder moeilijke omstandigheden, om als gelouterde en ingespeelde musici terug te keren naar hun Liverpool en vandaar de wereld te gaan veroveren. Er is een geweldige film over deze periode, Backbeat, een absolute must voor fans van de Fab Four.
Astrid was in grote mate bepalend voor het uiterlijk en image van de band. Niet alleen door haar iconische foto’s maar ook door haar adviezen op het gebied van kleding en haardracht; de legendarische Beatles-look werd door haar verzonnen. Zij was gelukkig met Stu tot diens tragische dood als gevolg van een hersenbloeding in 1962. Toen de Beatles, inmiddels al een succesvolle act, voor de tweede keer naar Hamburg terugkeerden in april 1962 was John’s oude vriend net daarvoor gestorven. Astrid zou nooit meer dezelfde zijn. Ze bleef bevriend met de overgebleven bandleden, vooral met George zou ze een warme relatie blijven onderhouden, tot zijn dood in 2001. Mooie kleurenfoto’s uit de periode 1961-1963 zijn daar het bewijs van. Daarna werd het stil rond Fraülein Kirchherr. Ze trok zich terug, sinds 1967 maakte ze geen foto’s meer en bleef de rest van haar leven buiten de schijnwerpers. Astrid Kirchherr overleed op 12 mei 2020 na een kortstondig ziekbed. Zij werd 81 jaar.
Sie liebt dich (yeah, yeah, yeah)
Sie liebt dich (yeah, yeah, yeah)
Denn mit dir allein kann sie nur glücklich sein