Interview met Fredy Schnyder (Nucleus Torn)

Interview: Ruard Veltmaat
Vertaling: Christopher Cusack
Datum: 28-12-2010

Met het behandelen van een promo die gewoon op het ’to-do’-stapeltje ligt, kwam ik dit keer niet weg. Aangetrokken door de schoonheid van “Andromeda Awaiting”, het laatste wapenfeit van de Zwitserse band Nucleus Torn en het daarbij behorende Duitse label Prophecy Productions , besloot ik wat verder te zoeken. Daarbij kreeg ik enthousiast gezelschap van Hans, die de naar hem toegezonden promo  “Travellers” mocht behandelen.  Gelijk borrelde een idee voor een special op, daarvoor moest natuurlijk wel eerst de eigenzinnige Fredy Schnyder benaderd worden, de man achter Nucleus Torn. Want zonder een interview zou deze special niet compleet zijn. Daarom maar een paar luchtige vragen, waar een paar pittige antwoorden uit voortvloeien!

Hallo Fredy! Aangezien je nog niet een hele brede bekendheid geniet onder Nederlands en Vlaamstalige prog liefhebbers, kan je wat meer vertellen over jezelf en Nucleus Torn als band?

Nucleus Torn begon feitelijk als een soloproject van mij. Na een aantal frustrerende ervaringen met ‘democratische’ bands besloot ik om een project in het leven te roepen waarmee ik mijn eigen ideeën over hedendaagse muziek voorbij de gebruikelijke stilistische grenzen kon volgen. In het begin wilde ik zelf de muziek maken, zonder dat iemand anders erbij betrokken werd, dus schreef ik composities voor klassieke sologitaar, omdat dat toen mijn voornaamste instrument was. Ik wilde middels muziek een zekere bewondering voor de natuur uitdrukken en besloot de instrumentatie eenvoudig te houden. Het resultaat was “Krähenkönigin” getiteld en werd op 10-inch vinyl uitgebracht door Kunsthall Produktionen. “Silver” was mijn eerste poging om met Nucleus Torn rockmuziek te maken. Ik hield me toentertijd veelvuldig bezig met progressieve rock en wilde deze invloeden verwerken. Dat was ook de voornaamste reden waarom ik op zoek ging naar een zanger en drummer. Patrick en Christoph kwamen erbij en sindsdien werken we samen. “Submission” bevat twee instrumentale demotracks die ik met Christoph voor het “New Grove Project” had opgenomen, een proggroep waar ik bijzat voor één album, dat uitgebracht werd in 2004. Voor deze demo’s kon ik eindelijk moderne harddisc-opnametechnologie gebruiken, zodat ik niet langer apparatuur of een technicus hoefde in te huren voor het maken van opnamen. Het baande de weg voor “Nihil” en leerde mij alles wat ik moest weten voor de volgende stap. Al deze ep’s en demo’s zijn nu opnieuw uitgebracht op “Travellers”. We hebben daarvoor “Silver” tamelijk ingrijpend herzien, en naar onze mening klinkt het resultaat fantastisch. We hebben ook twee songs toegevoegd die geschreven en gedeeltelijk opgenomen zijn tijdens het “Nihil” tijdperk en niet eerder zijn uitgebracht.

Maar nu terug naar 2002. Toen begon ik eindelijk met het schrijven van nummers voor het eerste full-length album, wat uiteindelijk “Nihil” werd. Onze muziek maakte nieuwe sounds en een nieuwe instrumentatie noodzakelijk, en ik kon simpelweg niet alle benodigde instrumenten zelf leren bespelen. Daarom vroeg ik een aantal vrienden om hulp. Anouk, Maria, Rebecca en Christine kwamen bij het ensemble met blaasinstrumenten, strijkinstrumenten en zang. Samen maakten we “Nihil” in de lente van 2006 af. We werken ook nu nog met deze bezetting. Terwijl we nog bezig waren met “Nihil” hadden we ook al een nieuw album geschreven met de titel “Knell”. Dit album werd in maart 2008 uitgebracht door Prophecy. Deze plaat was in veel opzichten belangrijk voor ons. Het was een voortzetting van “Nihil” maar ook een belangrijke stap in een andere richting. Op dit album deden we veel minder moeite om de onevenwichtigheden, discrepanties en hiaten in de muzikale structuur recht te trekken en maakten we gebruik van extremere geluiden en dynamiek dan voorheen – van stilte tot woedende razernij. En toen kwam “Andromeda Awaiting”. Het kostte ons wederom vier jaar om het album af te maken. Ik had de muziek in de herfst en winter van 2006/7 geschreven en deed de eerste opnamen vlak daarna. Daaropvolgend nam ik echter een pauze om “Knell” af te maken (een naar en bloederig werk). Opnamen gingen door tot maart 2010, het album werd afgemaakt, de mix afgerond, de master afgeleverd. Tot nu toe hebben we vrijwel altijd agressieve en ruige elementen verwerkt in onze sounds. Op “Andromeda Awaiting”, echter, besloten we dat niet te doen, omdat we vonden dat de tijd gekomen was om de meer intieme, dromerige en melancholische kant van onze muziek verder te verkennen.

Wat zijn je belangrijkste invloeden en naar welke bands/artiesten luister je zelf veel?

Zowat alles van middeleeuwse muziek tot extreme metal kan mijn aandacht trekken. Klassieke muziek in al haar vormen, sommige jazz, folkmuziek (Keltisch, Scandinavisch, Mediterraan), pop, progrock, death en black metal, experimenteel spul… je zegt het maar. Mijn cd-verzameling (we hebben het niet over downloads!) is vrij groot, 3000 titels die allemaal op een bepaalde manier belangrijk zijn. Huidige favorieten in rock en metal: Dungen en Enslaved.

Nihil, Knell en Andromeda Awaiting zijn drie albums die in een triologie vorm zijn geschreven. Wat is het verhaal daarachter?

Over het concept in het algemeen: ik heb “Knell” vaak beschreven als een zielenreis, en “Nihil” als een fragmentarische beschrijving van de oorsprong daarvan. “Andromeda Awaiting” tekent het einde van deze reis door het onderbewustzijn. Maar wiens onderbewustzijn, van de artiest, de luisteraar, van niemand in het bijzonder? Dat is aan het publiek en de critici om te bepalen. Er zijn verschillende interpretaties mogelijk voor de afsluiter. Degene die ik het belangrijkste vind is gebaseerd op een uitsluitend muzikale blik op de zaak. Zoals ik al aangaf, ben ik niet aangekomen waar ik wilde arriveren; het einde van de reis is anders dan ik verwacht had. Het deed me inzien dat zelfs als je een artiest met visie bent, de visie slechts kan dienen als leidraad, niet als doel. Er is ook een vrij persoonlijke interpretatie waar ik niet publiekelijk op wil ingaan. Begrijp me niet verkeerd, de teksten hebben niets te maken met wat er met mij is gebeurd of in mijn persoonlijke omgeving is voorgevallen, en al helemaal niet in letterlijke zin. Desalniettemin blijven de teksten dicht bij mij als artiest. Ik wil mensen aanraden om de teksten te lezen als wat ze zijn: de gedachten van een muzikant. Dat helpt misschien. Het is geen fantasyliteratuur, in ieder geval niet uitsluitend.

Gezien de diversiteit van de drie albums vind ik het wat moeilijk een omschrijving te geven van jouw werk. Degene die dat waarschijnlijk het beste kan doen ben je zelf, dus ga je gang!

Het is open muziek voor open geesten. Naar mijn mening klinkt Nucleas Torn als niemand anders. En nee, dit is niet zomaar een cliché. Toon maar aan dat ik ongelijk heb als je kunt. Ik vermoed dat er weinig mensen zijn met een muzieksmaak die zo kleurrijk is als de mijne, en we doen wat we kunnen om het onmixbare te vermengen en de maaltijd zo smakelijk mogelijk te maken, niet alleen ondanks maar juist vanwege deze reden. Nucleus Torn is moleculaire gastronomie, wetenschap en religie, ernst en plezier tegelijk. Met andere woorden: check it out. Misschien vind je het niets, misschien vind je het geweldig – maar hoogstwaarschijnlijk heb je nog nooit zoiets gehoord.

Onder welk “label” moet het vallen?

Avantgarde rock, experimentele rock, of iets soortgelijks. Er is echter zo weinig rock te vinden op “Andromeda Awaiting” dat ik me afvraag of de term toepasselijk is. Wat gebeurt er als je rock aftrekt van avantgarde rock… Krijg je dan pure avantgarde? Afijn, ik noem het zelf avantgarde rock. Ik kan dat label wel waarderen, het suggereert dat we ver voor bijna alle anderen uit zijn (het moge duidelijk zijn dat ik soms graag een beetje arrogant doe). Ik wil echter niet teveel nadruk leggen op één van de verscheidene ingrediënten van de muziek, zoals folk of prog. Er zijn vele andere onderdelen die even zo belangrijk zijn voor onze sound.

Wat motiveert jou eigenlijk om deze allesbehalve commerciële muziek te maken?

Nucleus Torn is geen baan, het is een hoehetookalweer. Ik maak me druk om geld wanneer ik een baan accepteer. Ik geef er niets om wanneer ik componeer voor Nucleus Torn. Nucleus Torn stelt me in staat om nergens iets om te geven behalve de muziek. Ik wil de muziek die ik verzin op prijs stellen, ik wil plezier halen uit de gedachte dat ik ernaar kan luisteren, ik wil uitzien naar het arrangeren, het opnemen, het promoten. Ik wil dat het me fascineert. Ik wil er iedere dag en nacht van dromen. Ik wil dat het onderdeel van me wordt. Dat zou je een indruk moeten geven.

Is het gezien de bezetting en settings van de band mogelijk om optredens te boeken?

Tot op heden hebben we nog niet live opgetreden, wat jammer is. In 2007 wilden we Nucleus Torn op het podium krijgen als akoestisch kwartet, maar toen verhuisden sommigen van ons een paar maanden elders heen, sommigen kregen kinderen… Het werd onmogelijk om nog te repeteren. We proberen nog steeds om het voor elkaar te krijgen, maar wanneer en in welke vorm moet nog bekeken worden. De tijd zal het leren.

Is het maken van muziek jouw/jullie broodwinning of hou je er ook nog een andere baan op na?

Een aantal van onze leden (drie, inclusief mijzelf, om precies te zijn) zijn professionele muzikanten; we componeren, we treden op, we geven les. De anderen hebben gewone banen en besteden een gedeelte van hun vrije tijd aan muziek.

Als je de lezers van Progwereld zou moeten adviseren in het luisteren van artiesten of bands naast jouw muziek, welke zijn dat dan, ook vanwege de originaliteit van jouw muziek en wellicht de onbekendheid die het met zich meebrengt?

Ik ken echt geen andere albums die klinken als “Andromeda Awaiting”. Ik wil ons publiek aanraden om te luisteren naar het werk van goede bands en ensembles als Mala Punica (middeleeuws), L’Ham de Foc (Mediterraanse powerfolk), Garmarna (Scandinavische experimentele folk), latere Talk Talk/Mark Hollis, Tenhi (natuurmysticisme met progressieve elementen), Radiohead, en nog duizenden andere. En ze kennen ongetwijfeld Katatonia en Opeth al?

Heb je nog een boodschap voor de lezers van Progwereld?

Er loopt een aantal zelf-uitgeroepen rockmessiassen rond. Vertrouw ze niet, en mij nog het minst.

Klik op de hoesjes om de recensies te lezen: