Interview Neal Morse

Interview met Neal Morse
November 2016
Door Math Lemmen

Naar aanleiding van het nieuwe conceptalbum “The Similitude Of A Dream” had ik een onderhoud met Neal Morse over het album, de samenstelling van zijn band, de live uitvoering van “Snow” en zijn diverse nevenprojecten.

Hallo Neal, hoe gaat het?

Hallo, prima, ik ben net bezig met het doorlopen van een aantal audio-opnames van Morsefest 2015 met uitvoeringen van Sola Scriptura en QuestionMark.

Ben je bekend met de Nederlandse website Progwereld.org?

Ja, die ken ik van horen zeggen.

Jullie nieuwe album is gebaseerd op een boek van de Britse prediker John Bunyan uit 1987. Hoe ben je tegen dat boek aangelopen en wanneer was het duidelijk dat “Pilgrim’s Progress” het thema van het nieuwe album zou worden?

Ik krijg veel e-mails met commentaren en verzoeken van: hé Neal, je zou eens een conceptalbum over dít of over dát moeten maken. Zo kreeg ik ook een bericht van iemand die me aanraadde om een conceptalbum over dat boek te maken. Toevallig nam die man vandaag contact met me op om te laten weten dat hij het was geweest die dat bericht had gestuurd.

Toen ik in december vorig jaar muziek aan het schrijven was, waren dat allemaal wat losse ideeën en ik realiseerde me dat ik een richting nodig had voor die ideeën. Opeens herinnerde ik me het bericht met dat boek. Ik kende het boek niet dus heb ik de synopsis opgezocht. Het bleek te zijn geschreven als een soort droom waarin de verteller een bezwaarde man in het veld ziet staan met een rugzak en hem vertelt dat hij de City Of Destruction moet verlaten. Dat idee van City Of Destruction vond ik wel interessant. Zo kwam ik op het refrein “You gotta get out of the City Of Destruction”. Veel materiaal van het album is zo ontstaan. Alleen wist ik toen nog niet of we dat voor het album zouden gebruiken.

Ik legde alle losse ideeën aan de rest van de band voor en zij vonden het wel interessant en wilden kijken wat er uit zou komen als we er gezamenlijk mee aan de slag zouden gaan. Door de inbreng van de andere bandleden groeiden alle losse ideeën langzaam tot een vloeiend geheel. Na de eerste gezamenlijke schrijfsessie in januari was het wel duidelijk dat het verhaal van het boek het thema van het album zou worden.

Kun je ons iets vertellen over het verhaal?

Het gaat over een man, op zoek naar God, die een spirituele reis begint. Hij krijgt in een droom te horen dat hij zijn woonplaats moet verlaten, omdat het de stad des verderfs is, en hij moet de stad van God gaan zoeken.

Hij ontmoet zoveel mensen en karakters dat we dat allemaal niet konden verwerken in één dubbelalbum. We hebben dus niet het hele verhaal gebruikt. We zijn niet verder gekomen dan pagina 75 waar de hoofdpersoon het gevecht met de monsters heeft.

Op het nieuwe album vervullen Eric Gilette en Bill Hubauer een grotere rol ten aanzien van de lead zang. Hebben jullie dat gedaan om de verschillende karakters uit het verhaal zo hun eigen personage te geven?

We hebben in eerste instantie wel geprobeerd om iedere zanger een eigen karakter uit het verhaal mee te geven maar dat werkte niet. Uiteindelijk hebben we de zang verdeeld naar wat voor ons het meest logisch leek. Dat viel overigens niet mee. Er waren enkele passages die we alle drie hadden gezongen en soms konden we maar moeilijk beslissen wie uiteindelijk die passage zou doen. Maar om het geheel als een echt product van de hele band te laten klinken, was het ook noodzakelijk om iedereen een redelijk aandeel in de lead zang te geven, inclusief Mike.

Het nieuwe album heeft meer kortere songs dan “The Grand Experiment” en er lijkt sprake van een grotere diversiteit van stijlen. Kun je daar iets over zeggen?

Ik zie het eigenlijk als één groot werkstuk van 105 minuten. De tracklist suggereert wel dat het hier gaat om een hele verzameling kortere songs, maar je moet het album als een geheel beluisteren. De totstandkoming van het album was een heel mooie ervaring voor ons alle vijf. We zijn vooral trots op de vele sterke refreinen op dit album.
Toen we de muziek voor dit album schreven, was ik bezig met de voorbereidingen voor de uitvoering van “Snow”. Dat album heb ik ook altijd heel sterk gevonden vanwege de vele sterke refreinen.

Wij mensen houden van mooie songs en op dit nieuwe album staat naar mijn idee geen enkele slechte song. Ook de instrumentale gedeelten zijn erg sterk en ik ben erg blij met de heavy elementen die Eric inbrengt.

Ik heb dat soort verscheidenheid altijd in mijn muziek gehad: heavy, akoestisch, klassiek. Ik hou ook van die verscheidenheid in de muziek waar ik zelf naar luister, dat is ook wat ik zo mooi vind aan prog, de contrasten tussen alle verschillende elementen.

Bij de beluistering van het album hoorde ik een sterke verwijzing naar ELP in The Ways Of A Fool en naar The Who in I’m Running. Zijn jullie je bewust van die associaties?

Dat toetsenstukje van Bill Hubauer in The Ways Of A Fool is iets wat hij zelf heeft aangedragen en wat Bill en ik samen hebben uitgewerkt. Het is uiteindelijk spontaan geworden zoals het nu klinkt. En wat betreft I’m Running hebben we ons wel afgevraagd of dat te dicht bij The Who kwam, vooral omdat Mike zijn Keith Moon-ding doet.

Wat was het idee achter de originele line-up van The Neal Morse Band met Adson Sodré als extra gitarist?

We hebben You-Tube audities gedaan om de muzikanten bij elkaar te zoeken. Eerst had ik een Europese bezetting en een Amerikaanse bezetting. Beide waren fantastisch. We deden dan tien optredens in Amerika en zo’n dertien in Europa. Dat kostte in verhouding nogal wat moeite en geld om te kunnen repeteren. Daarnaast kreeg ik steeds meer de behoefte om meer met een band te kunnen doen, een vaste band met vijf mensen die op elkaar zijn ingespeeld en alle instrumentale, maar ook vocale partijen kunnen spelen. Daarom ben ik met die audities gestart waar Eric, Bill en Adson uit zijn gekomen. Bill kende ik een klein beetje via een andere band, maar Eric kende ik nog niet. Adson kwam uit Brazilië en is toen naar de V.S. verhuisd om met ons te kunnen spelen. Hij kreeg echter problemen om hier te kunnen blijven wonen waarna hij weer vertrokken is naar Brazilië, waarmee zijn rol was uitgespeeld. Inmiddels had ik wel gezien dat Eric een geweldige gitarist is en heb ik besloten de bezetting zo te laten en volgens mij is het een geweldige mix.
De band bleek live ontzettend goed te functioneren en Randy (George) bracht me op het idee om de nieuwe bandleden meer inbreng in het creatieve proces te geven. Ik heb daarover nagedacht en tot God gebeden, wat ik altijd doe als ik over dat soort zaken nadenk, en voelde dat dit de juiste stap was. Daar is “The Grand Experiment” uit voortgekomen, wat voor mij als ‘the right thing’ voelde. Dat geldt trouwens ook voor “The Similitude Of A Dream”.

Waarom werd er opnieuw een live dvd/blu-ray uitgebracht van de laatste tour, terwijl er al zo veel live dvd’s van Neal Morse zijn?

Voor de leden van mijn fanclub The Inner Circle brengen we met regelmaat live-materiaal uit. Deze opnames waren in eerste instantie bedoeld voor dat kanaal of voor verkoop via mijn eigen website. Maar de sfeer van de show en de opnames bleken van een dergelijke kwaliteit dat we het nodig vonden om het als een officiële release uit te brengen. De mensen van Radiant Records gingen er meteen in mee.  Ik hoop dat de mensen van The Inner Circle me dat niet kwalijk nemen.

Het concert van The Neal Morse Band in Nederland in 2017 zal in 013 in Tilburg zijn, terwijl je optredens de laatste jaren in kleinere concertzalen waren. Is daar bewust voor gekozen?

Daar ben ik niet bij betrokken geweest. Die zaken regelt Randy altijd in samenwerking met boekingskantoren. Ik ken 013 wel en ik weet dat er meer mensen in kunnen dan in Zoetermeer, maar ik vind beide locaties geweldig, vooral vanwege de mensen die er naar toe komen.

Hoe ben je op het idee gekomen om “Snow” integraal uit te gaan voeren?

Vooral Nick (d’Virgilio) wilde dat heel graag. Hij kwam zeven of acht jaar geleden met dat idee naar voren. Het leek nu het juiste moment. Ik was meestal bezig met allerlei andere zaken en afgelopen jaar had Mike een overvolle agenda met Twisted Sister en The Winery Dogs. We wilden echter wel weer een Morsefest doen en toen kwam het idee van “Snow” weer naar boven. We hebben iedereen gevraagd of ze er aan mee wilden / konden doen en iedereen bleek te kunnen.

De periode rondom de release van “Snow” was een pijnlijke tijd. Het was de periode dat ik Spock’s Beard verliet en aan een solocarrière begon.

De voorbereidingen hebben heel wat tijd gekost. Ik kan me herinneren dat ik met mijn gezin op vakantie was en over het strand liep, terwijl ik naar het album luisterde om alles weer terug te halen.
Ik geloof dat ik het album ongeveer zes weken beluisterd heb om de teksten weer te leren. Met de band hebben we vier volle dagen, voorafgaand aan Morsefest, gerepeteerd. Naast het optreden op The Night Of The Prog in Duitsland was dat de enige show. Dat heeft vooral te maken met het feit dat we op Morsefest alleen unieke shows willen doen met uniek samengesteld repertoire.
Het optreden is met een groot aantal camera’s gefilmd en er zal een live-registratie van worden uitgebracht.

Zijn er plannen in de toekomst voor Spock’s Beard, Flying Colors or Transatlantic?

De samenwerkingen met Spock’s Beard vinden meestal spontaan plaats. We zullen zien wat de toekomst brengt in dat opzicht. Voor Transatlantic zijn er nog geen plannen. Met Flying Colors gaan we in december een week lang nieuw materiaal schrijven.

Hoe kijk je terug op de samenwerking van Transatlantic met Jon Anderson op de Progressive Nation at Sea Cruise?

Dat was een geweldige ervaring. Het was niet alleen de show. Ook de repetities en de ontmoetingen met Jon. Het is een prachtige positieve persoon en het was geweldig om alleen al met hem te praten. Om And You And I samen met Jon Anderson te spelen en om de Chris Squire vocalen te zingen in Starship Trooper in samenzang met Jon Anderson… Ik bedoel: Yes was de band die me inspireerde om prog te gaan spelen. Toen ik twaalf jaar was zag ik Yes als voorprogramma van Black Sabbath.

Heb je een kans gehad om het “Invention Of Knowledge” album van Jon en Roine Stolt te beluisteren?

Ja, ik heb er een groot deel van gehoord. Geweldige muziek. Ik wist overigens niets van hun samenwerking. Een tijd geleden liet Jon Anderson me een gedeelte van hun opnames horen zonder erbij te vermelden dat hij samenwerkte met Roine. Hij vroeg me of ik hem kon helpen met de koorstemmen in een bepaalde passage. Ik heb het stuk beluisterd en hoorde een gitarist die ik meteen herkende. Dat moest Roine Stolt zijn. Ik heb het voor de zekerheid nog even gevraagd en Jon bevestigde dat inderdaad.

Je hebt in je carrière met heel veel musici samengewerkt. Kun je er één opnoemen die er voor jou bovenuit sprong en heb je in dat opzicht nog wensen?

Nou, dat zijn er toch wel veel. Ik vind de samenwerking met Transatlantic en Flying Colors erg speciaal. Ik vond het geweldig om Steve Hackett te leren kennen. Het is mij niet alleen om de muziek te doen. Ik vind het ook belangrijk om de mensen te leren kennen, om tijd met hen door te brengen en gesprekken te voeren. En de ontmoeting met Steve Hackett was in dat opzicht heel speciaal. Steve is een sympathieke kerel, een ‘gentle soul’. Ik  houd van dat soort mensen. Zo vind ik Phil Keaggy ook geweldig. Wanneer een samenwerking goed loopt, is dat het mooiste wat er bestaat.

Ik zou graag samenwerken met al mijn helden zoals Peter Gabriel, Jon Anderson of Paul McCartney. Van de jongere generatie ben ik erg gecharmeerd van Marc Martel, de Canadees die zingt in Queen Extravaganza.

Zou je nog iets willen zeggen tegen de lezers van Progwereld.org?

Ik zou dankjewel willen zeggen voor dat geweldige publiek op 6 maart vorig jaar in Zoetermeer. Jullie hebben er voor gezorgd dat “Alive Again” een geweldige show is geworden. Jullie zijn de reden dat die show is uitgebracht op dvd/blu-ray. Nogmaals dankjewel!