#119 Neal Morse: “Creatieve wervelwind met een boodschap”

Interview: Manuel Huijboom
Eindredactie: Manuel Huijboom
Datum: 08-12-2009

Daar zat ik dan, aan de keukentafel met de telefoon een half uur te vroeg in m’n hand. Ik had een klein apparaatje om het gesprek op te nemen klaarstaan. Naar buiten staren was de voornaamste bezigheid voordat ik met Neal Morse sprak. De zenuwachtigheid kwam natuurlijk doordat ik een van mijn proghelden kreeg te spreken en ik troostte me met de gedachte dat we hemelsbreed gescheiden waren door een oceaan en een paar staten. Het was wat dat betreft een typisch transatlantisch telefoontje. Een paar minuten in het gesprek was mijn ademhaling normaal en was ik bevrijd van mijn zenuwen. Wat bleek? Neal Morse is een doodnormale man waar uitstekend mee te praten valt. We hebben een goed gesprek over Transatlantic en zijn solowerk gevoerd…

“The Whirlwind” is nu ongeveer een maand uit en de recensie stromen binnen. Heb je er zelf wat van gelezen?
Ik heb er een paar op Amazon gelezen en een paar uit tijdschriften, maar niet zo heel veel.

De meeste recensies zijn behoorlijk positief…
Ja, inderdaad. Ik heb wel het idee dat het goed ontvangen is.

Er zijn wat mensen die zeggen dat “The Whirlwind” gewoon weer een ander Neal Morse-album is. Hoe denk je daarover?
Ik voel me gevleid, want ik vind het een heel goed album (lacht). Ik wou dat ik kon zeggen dat ik het helemaal heb geschreven, maar dat is niet zo. Mensen horen ook dingen zoals ze ze willen horen, dus het heeft niet zoveel zin om daar tegenin te gaan, maar het is feitelijk een samenwerking tussen vier mensen geweest. Iedereen is prima vertegenwoordigd op het album en dat maakt Transatlantic zo bijzonder. Bij gebrek aan een beter woord zou ik het magisch noemen. Er is een soort vibe die ontstaat als wij vieren samenkomen. Dat is gaaf.

Ik had ergens gelezen dat iemand de intro zo typisch Neal vond, terwijl het Pete was die dat had geschreven…
Oh, je bedoelt (Neal zingt de melodie)?

Ja, inderdaad. Je hoort direct dat je met Transatlantic te maken hebt.
Precies. Ik vind het belangrijk dat mensen weten wat Pete’s inbreng is. Veel mensen gaan er vanuit dat Roine en ik de hoofdschrijvers zijn, maar Pete komt met veel materie voor Transatlantic.

Misschien zeggen velen dat het een typisch Neal Morse-album is vanwege de teksten. Ik heb gemerkt dat er ook wat religieuze teksten zijn, bijvoorbeeld bij het laatste nummer. Waren de anderen het daar direct mee eens?
Ik heb geloof ik, ruim de helft van de teksten geschreven en Pete en Roine hebben de rest geschreven. Ik heb gewoon dat geschreven wat ik voelde en dat heb ik hen opgestuurd. Iedereen vond het goed, dus we konden door met wat ik in de teksten kwijt wilde. Zoals de teksten waren, voelde het goed. Kijk, als je toch bezig bent met een krachtig, verheffend muziekstuk, dan heb je ook dat soort krachtige, spirituele teksten nodig. Aan het einde bijvoorbeeld, zing ik: “And from the whirlwind comes the breath of life…” waarna een paar instrumenten bijvallen, dan voelt dat als een geweldige climax… Wauw… Als ik iets zou zingen als “I love you, baby” of “I hate you…. baby”, dan zou het ook niet kloppen. De muziek en de teksten moeten goed samensmelten en ik denk dat dat op  “The Whirlwind” heel goed gelukt is.

Ik kan me zo goed voorstellen dat het zo kan vervelen als je steeds dezelfde vragen moet beantwoorden, dus ik heb geprobeerd om een vraag te bedenken die niemand heeft gesteld en ik denk dat ik daar geslaagd in ben…. In All Of The Above zit een deel dat ‘October Winds’ heet en nu is “The Whirlwind” in oktober uitgebracht… Is dat toeval?
Wauw! (lacht) Heel goed. Dat is me niet eens opgevallen. Ik weet niet waarom ik daar “october winds” zong. Soms schrijf je gewoon op wat er in je opkomt. In dit geval was het de melodie waar de woorden october winds goed bij pasten, zeker op dat moment in het nummer. Ik vond het een mooi beeld. Het is uiteraard toeval en het was nooit in me opgekomen.

Jaren terug verliet je Spock’s Beard en Transatlantic om redenen die iedereen in de wereld van progressieve rock wel weet. Waarom vond je dit de juiste tijd om Transatlantic weer op te starten?
Da’s een goeie vraag…. Ik probeer steeds erachter te komen wat de wil van God is en dat is niet altijd eenvoudig. Al een paar jaar terug had ik het gevoel dat het misschien wel een goed idee was om weer iets met Transatlantic te doen. Ik dacht er veel over en ik bad er veel over. Op een gegeven moment lunchte ik met een vriend die het daarover had en een half jaar later met een andere vriend die hetzelfde zei en toen begon er al iets in me te bewegen. Het is een lang proces geweest met veel gesprekken hierover met vrienden en intussen schreef ik steeds muziek waarvan ik dacht dat het heel geschikt zou zijn voor Transatlantic. Op een goed moment dacht ik dat het de juiste tijd was en belde ik iedereen op. Al snel kwamen we samen.

Ik ben blij dat je die telefoontjes pleegde, want het resultaat er mag zijn.
Gelukkig maar. Het gaat alleen maar om jullie, dat jullie het te gek vinden en dat jullie iets voelen wat vanuit een andere plek komt; vanuit iets hogers, snap je. Dat vind ik zo geweldig van muziek. Het kan ons meevoeren naar ander plekken.

Leuk dat je dat zegt, want ik ben niet christelijk, maar toch raakt de muziek van de solo-albums me…
Daar gaat het nu net om. Door muziek kun je zonder schaamte direct naar het hart ervan gaan. Kijk, ik werd pas christen toen ik 40 was, maar mijn hele leven door ken ik muziek die me raakte en die me nog steeds raakt. Als ik nu terugkijk, weet ik dat het de Heer was. Het was God die me door de muziek heen raakte. Hoe kun je dat anders verklaren? Bijvoorbeeld See You van Tommy, dat refrein heeft me altijd geraakt. Dat moet wel over Hem gaan. Als kind snapte ik dat niet, maar ik voelde iets en ik voelde me er tot aangetrokken. Dat is het geweldige van muziek; mensen kunnen dingen voelen die ze normaal gesproken niet voelen.

Daar ben ik het helemaal mee eens… Even iets anders: Het is kennelijk een Transatlantic-traditie dat er na elk studio-album een live-album wordt uitgebracht, dus er zit niets anders op dan te toeren en als het aan mij ligt: een Europese tour… Kun je misschien nu al iets bevestigen?
Nee, helaas kan ik nu nog niets bevestigen. Ik wou dat ik het kon bevestigen… We zijn er wel mee bezig. Er is iemand die met mensen van verschillende zalen praat, maar er staat nog niets vast. We zijn ermee bezig… Als er iets is gelukt laat ik het je als eerste weten.

Nou, bedankt. Dan ben ik de eerste die een kaartje koopt.
Ha, prima.

We zouden haast vergeten dat “So Many Roads Live” (nieuwe livealbum van Morse) uit is. Ik heb het een paar keer gehoord en ik was onder de indruk van de vocale prestaties bij bijvoorbeeld Author Of Confusion. Ik vroeg me af of jullie dat vaak hebben geoefend.
Voordat ik kwam, was de band er al helemaal klaar mee. Iemand anders zong mijn gedeelten zodat zij hun gedeelten konden oefenen, want als ik arriveer, hebben we één of twee dagen om te oefenen voor we aan de tour beginnen. We hebben niet zoveel tijd, dus moeten zij het goed krijgen voor ik aankom en dat gaat fantastisch. Ik oefen thuis en als we samenkomen is het eigenlijk bijna gelijk al goed, want zij oefenen ongeveer een maand lang.

Het is inderdaad geweldig hoe ze het zo voor elkaar krijgen… Een nummer dat voor mij opviel was That Crutch van een worship-album en ik kon het erg waarderen. Betekent deze stap dat er meer van dit soort nummers in de progshows komen? Nummers als Cloudburst en Hide Thou Me vind ik heel mooi, maar het lijkt wel alsof die nummers beter niet gespeeld konden worden bij de progshows.
Ik weet het niet… Bij die tour deed ik dat soms, maar niet altijd. Het was iets spontaans. Die ochtend bad ik en vond ik dat ik dat nummer moest spelen. Het hoeft niet per se, het was gewoon iets voor die keer en ik zou niet weten wat ik de volgende keer doe. Bij een Transatlantic-optreden lijkt het me niet gepast, maar bij een solo-optreden weet je nooit wat ik ga doen (lacht).

We zullen zien. Ik vind die nummers prachtig, dus van mij mag het.
Leuk dat je die nummers ook kunt waarderen.

Er is een ander toekomstig project dat “Jesus Christ – The Exorcist” heet… Ik weet niet of het nu te vroeg is om het daarover te hebben, maar kun je er iets over vertellen?
In de lente van dit jaar heb ik een musical van tweeënhalf uur geschreven die nu de werktitel “Jesus Christ, The Exorcist” heeft. Wellicht verander ik de titel, want ik wil niemand tegen de schenen trappen… De reden waarom ik die titel heb gekozen is omdat ik onder het schrijven merkte dat verschillende nummers over uitdrijving van demonen gingen. Het viel me niet eerder zo duidelijk op, maar demonen uitdrijven is een van de voornaamste dingen die Jezus doet. Ik heb het idee dat veel mensen het daar niet vaak over hebben; het gaat meestal over de kruisiging en andere zaken van de leer… Waar het veelal om gaat in dit project is wat hij ons leert. Ik weet nog niet goed wat er mee gaat gebeuren. Misschien wordt het een show, misschien een album… Ik weet het nog niet.

Een veel gehoorde klacht is dat je jezelf vaak muzikaal herhaalt… Als ik Sing It High, The Door, Author Of Confustion en I Am Willing achter elkaar hoor, denk ik dat dat erg meevalt; dat zijn totaal verschillende nummers, maar toch blijf ik dit soort geluiden horen. Hoe sta jij daar zelf tegenover?
Tja, ik weet het niet… Wat de een op een bepaalde manier hoort, hoort de ander weer anders… Wat ik Mike (Portnoy) en Randy (George) vaak vraag als we aan de gang gaan met een soloalbum, is of bepaalde muziekstukken te veel op andere stukken of nummers lijken en soms wijzen ze me op zaken die mij niet eerder waren opgevallen. Dan lijkt het inderdaad teveel op iets anders wat ik al eerder heb gedaan, waar ik me dan niet van bewust was. Ik beluister mijn eigen albums niet zo vaak als ik er eenmaal klaar mee ben, dus soms vergeet ik het gewoon. Ik schrijf alles in het moment zelf, dus let ik niet zo op vorige albums. Het is volgens mij niet eens zo belangrijk. De meeste componisten hebben ook hun eigen stijl, waardoor het herkenbaar wordt. Zo gaat dat nu eenmaal. Het moet wel fris klinken. Als je bijvoorbeeld naar Tom Petty luistert, herken je direct Tom Petty; het zijn meestal simpele nummers, maar als het gaaf klinkt en fris, dan vind ik het prima. Zolang het me maar aantrekt.

Duidelijk. Voor “Testimony” zijn er nog twee soloalbums uitgebracht (“Neal Morse” en “It’s Not Too Late”). Zijn er plannen om die nummers van die albums ook een keer live te spelen?
Oh ja, die albums (klinkt verrast). Ik heb wel eens een paar nummers van die albums gespeeld… Emma, van het eerste album heb ik regelmatig gespeeld… Dat nummer schreef ik toen ik 21 was… Maar goed, het lijkt me wel een leuk idee. Misschien dat ik een van de nummers weer tot leven wek en dan kijk ik wel hoe men erop reageert.

We zullen zien…. Voor nu wil ik je in elk geval bedanken voor je tijd!
Graag gedaan.