Interview Richard Williams (Kansas)

Datum: 20 september 2016
Interview en tekst: Math Lemmen

Na zestien jaar verschijnt er dan eindelijk een nieuw album van Kansas. Het lijkt erop dat zoiets zonder het vertrek van Steve Walsh niet was gebeurd. Hoogste tijd om Richard Williams te vragen naar de omstandigheden rondom deze plotselinge vorm van muzikale productiviteit. Waren het niet Phil Ehart en hij die enkele jaren geleden nog verklaarden de mogelijkheid van een nieuw Kansas album niet erg hoog in te schatten?

Gefeliciteerd met jullie nieuwe album. Kun je ons iets vertellen over het ontstaan van dit album?
Dank je wel. Het was zestien jaar geleden dat we ons laatste album hadden opgenomen. En zelfs dat album (“Somewhere To Elsewhere”) was niet echt een band-album. We waren door Kerry (Livgren) bij zijn thuis uitgenodigd. Hij liet ons wat nieuw materiaal horen en we waren enthousiast. Steve was er niet bij, hij was thuis aan een soloalbum aan het werken. We hebben het materiaal samen met Kerry opgenomen en uiteindelijk heeft Steve zijn eigen bijdragen in zijn eigen studio opgenomen.
Kerry kwam niet meer terug in de band en Steve wilde niet meer schrijven en/of opnemen en wij konden hem niet dwingen. Zo hebben we zestien jaar alleen maar opgetreden. Totdat Steve problemen met zijn stem kreeg en een tijdje later op het punt aanbelandde dat hij geen zin meer had in het hele circus en ons plotseling meedeelde dat hij ging stoppen.
Het was verdrietig om een vriend te zien vertrekken, maar het wierp ons terug op ons zelf met de vraag: wat nu?
Binnen twee weken waren we alweer aan het optreden met Ronnie Platt en het keurslijf (Steve wilde bepaalde nummers niet meer zingen en hij wilde geen nieuwe muziek meer opnemen) was doorbroken. Met Ronnie konden we spelen wat we wilden en wat nog belangrijker was: we konden weer nieuwe muziek gaan maken. We konden onze creativiteit weer de vrije loop laten en daarbij wilden we enigszins trouw blijven aan de Kansas-legacy.

Wat was de reden dat Steve niet meer wilde opnemen?
Hij had het wel gehad met het proces van opnemen en hij had een aantal soloalbums uitgebracht die niets hadden gedaan. Daarover was hij erg teleurgesteld en daardoor ontbrak bij hem de motivatie om nog nieuwe muziek te schrijven. Persoonlijk sta ik er anders in. Ik heb nooit het idee gehad dat iemand zat te wachten op een soloalbum van Richard Williams. Ik werk graag in een team en heb ons bandmateriaal altijd sterker gevonden dan welk soloalbum dan ook. De kracht van Kansas ligt uiteindelijk toch in de som der delen.

Was het lastig om een album op te nemen zonder de creatieve inbreng van Steve of Kerry?
Helemaal niet. Het was een zeer democratisch en organisch proces. Alle ideeën van iedereen werden begroet met een houding van: laten we dit eens uitproberen. Sommige dingen werkten goed, sommige niet. Daarover kon altijd in een open sfeer worden gesproken. Er heerste een sterk gevoel van laten we eens kijken wat voor band wij zijn met z’n zevenen. Uiteindelijk bleek deze nieuwe line-up heel erg als Kansas te klinken. De meesten van ons zijn dan ook al een hele tijd betrokken bij deze band. Billy Greer speelt bijvoorbeeld al veel langer in Kansas dan David Hope ooit deed. David Ragsdale is al bij de band sinds de jaren negentig. David Manion, onze nieuwe toetsenist, is al een kwart eeuw onze lichtman en Zak Rizvi, onze nieuwe gitarist, is gedurende de laatste twintig jaar betrokken bij allerlei Kansas-projecten als engineer.

Hoe kwam Ronnie Platt in beeld als zanger?
Zo’n acht jaar geleden speelden we op een festival in Minnesota en daar speelde een band die ik al een tijdje kende, Shooting Star. Dus ik ging even naar hun optreden kijken en ze hadden een nieuwe zanger, Ronnie Platt. Hij zong zijn longen uit zijn lijf en had het voltallige publiek op zijn hand. Ik was stomverbaasd. Ik ben naar de jongens van de band gegaan en heb ze gefeliciteerd met hun geweldige zanger. Later heb ik contact met hem gezocht via Facebook en kwam erachter dat hij Shooting Star had verlaten en naar een band uit Chicago was overgestapt. Als we in de buurt van Chicago speelden kwam Ronnie vaker naar onze show kijken en zo zijn we kennissen geworden.
Toen bekend was dat Steve bij ons ging stoppen stuurde Ronnie een berichtje via Facebook dat hij graag in aanmerking wilde komen voor Steve’s opvolging. We hadden eerst met John Elefante gesproken, maar hij hapte niet meteen en ik had geen zin om verder te gaan met een zanger die twijfelde. Dus heb ik de anderen overgehaald eens met Ronnie te gaan praten. Ik wist dat hij goed genoeg was maar ik kende hem niet als persoon. We hebben een dag met hem gepraat en hij bleek uit hetzelfde hout gesneden als wij en stond te popelen om te beginnen. Uiteindelijk hebben we besloten met hem in zee te gaan en twee weken later deed hij zijn eerste optreden met ons in Oklahoma.

Vind je het resultaat op het nieuwe album meer prog of meer mainstream/AOR?
Ik denk dat het meer prog is. InsideOut Records drong er erg op aan dat we een progressieve benadering hanteerden en niet ons zelf zouden heruitvinden als een soort hitmachine. Ze wilden graag een Kansas-album van ons. Kansas is echter nooit een full-prog band geweest, we deden van alles. Die mate van variatie kun je ook op het nieuwe album horen. De nummers zijn up-down, mellow-agressief, heavy rock-prog. Wij hebben altijd van die benadering voor een album gehouden. Daarnaast moeten de teksten ergens over gaan.

Wat is de boodschap achter nummers als The Unsung Heroes en Refugee?
The Unsung Heroes gaat niet over brandweerlieden, politiemensen of soldaten maar over alle ‘helden’ die iedereen elke dag kan tegenkomen en die niet worden betaald voor hun ‘heldendaden’. Zoals diegene die je helpt de boodschappen naar de auto te dragen of diegene die voor jou een kop koffie koopt als je geen kleingeld bij je hebt.
Refugee gaat niet over Syrië, het is geen politieke boodschap. We wilden met dat nummer niet een specifiek probleem in een specifieke periode aansnijden maar een onderwerp, zeg maar gerust een humane nachtmerrie, dat zich wereldwijd afspeelt zolang wij hier op deze aarde rondlopen en vooral een grote impact heeft op kinderen.

Wat is de boodschap achter het album als een geheel?
Elk nummer heeft natuurlijk een ander onderwerp en ik hou van een dubbelzinnige boodschap in een song zodat het voor iedere luisteraar een betekenis kan hebben. Het heeft niet zoveel zin om op het preekgestoelte te gaan staan en filosofische denkbeelden te verkondigen. Ik geef liever iets mee dat aanzet tot nadenken en waar iedereen iets uit kan halen dan een tekst die je vertelt wát je zou moeten denken. Het algemene gevoel achter het totale album wordt het best weergegeven in de titel: “The Prelude Implicit”. The Prelude is een soort introductie van een muziekstuk en Implicit betekent dat het dat ook echt is. Het is meer dan een titel voor het album. Het is ook een omschrijving van het actuele gevoel binnen de band. We praten namelijk al over het volgende en het daaropvolgende album. Deze band heeft zestien jaar in de slaapmodus gestaan en is nu wakker geschud. We hebben het afgelopen jaar een kleine honderd optredens gedaan, het komend jaar worden het er méér dan honderd, we hebben een nieuw album uit… We staan op het punt om de “Leftoverture”-tour te beginnen ter gelegenheid van het veertigjarige jubileum van de release van dat album. Tijdens deze tour zullen we dat album integraal uitvoeren, daarnaast meer dan de helft van het nieuwe album en een aantal nummers uit ons totale oeuvre. Dat worden dus lange concerten… Deze band is hongerig en op stoom, klaar om de glans van wat Kansas ooit was terug te heroveren, een glans die het lange tijd niet heeft kunnen uitstralen.

“The Prelude Implicit” is uitgebracht bij InsideOut Music. Hoe kwam deze deal tot stand?
We wisten dat het voor onze nieuwe zanger, Ronnie Platt, belangrijk was om nieuwe nummers te zingen. Vooralsnog zong hij alleen Steve Walsh-songs. Steve zong die songs, Robby Steinhardt zong ze en John Elefante zong ze. Dat is verder prima, die songs vormen onderdeel van onze legacy waar we trots op zijn. Maar we wilden ook songs van deze band, de nieuwe Kansas. We hadden een sterke drive om weer iets te melden te hebben, om weer relevant te zijn, om weer actueel te zijn.
Vanuit die instelling zijn we met platenmaatschappijen gaan praten. Er waren veel maatschappijen die interesse hadden, maar er was er maar één die er op stond dat we helemaal onszelf bleven, die betrokken was en elke noot wilde horen… dat was InsideOut. Ik heb nog nooit een platenlabel meegemaakt dat zoveel support gaf. Ze eisten van ons dat we ons eigen gevoel volgden.
De meeste labels reageren en reageerden in de richting van: ja, is wel leuk, maar we horen niets wat we op de radio kunnen draaien… of ja, wel goed, maar we horen geen hits…
En om eerlijk te zijn, die paar hits die we hebben gehad waren toevalstreffers. We hebben nooit nummers geschreven met de bedoeling een hit te scoren. Wanneer we onze eigen natuur volgen zijn we op ons best en als dat succes oplevert is dat geweldig.

Toen Steve de band twee jaar geleden verliet waren jullie nog slechts met twee originele Kansas-leden over. Hebben jullie nooit overwogen om het bijltje er bij neer te gooien?
Geen moment. Er zijn zoveel bezettingswisselingen geweest in de afgelopen veertig jaar en elke keer kregen we weer te horen: hoe kunnen ze nu nog als Kansas doorgaan? Deze bezetting verdient het niet om de naam Kansas te dragen. Daar trekken we ons allemaal niets van aan. Onze insteek is: dit is Kansas anno 2016. Deze mensen werken zich uit de naad en reizen de hele wereld rond, ver van hun thuis omdat ze van deze muziek houden en deze muziek willen spelen. Kerry Livgren, Dave Hope, Bobby Steinhardt en Steve Walsh willen dit niet meer doen. Aan de andere kant begrijp ik de reacties wel. Ik zou ook graag de originele Jethro Tull willen zien of de band die “Close To The Edge” opnam, maar ze bestaan niet meer in die samenstelling. Moeten deze musici zich dan maar allemaal door het hoofd schieten of moeten ze gewoon doorgaan met wat ze zo graag doen?

Kansas staat ook in de line-up voor de Cruise To The Edge. Hoe zijn die contacten tot stand gekomen?
Ja, we werden gebeld of we daaraan mee wilden doen. De periode paste goed in ons tourschema en we hebben drie jaar geleden ook op een andere cruise meegedaan. Dat is toen goed bevallen en dit voelde als een soort vakantie. We hebben ook in Nassau op de Bahama’s gespeeld, waar dan elke dag een nieuw cruiseschip aankwam en wij voor de cruisegangers een aantal optredens verzorgden.

Hebben jullie nog plannen om in Europa op te treden?
Jazeker. De datums zijn nog niet geboekt, maar de planning is om volgend jaar een reeks concerten in Europa te doen.

Twee jaar geleden speelden jullie in 013 in Nederland. Dat was een goed maar kort concert. Was er een speciale reden waarom dat concert zo kort was?
Dat had ongetwijfeld te maken met het feit dat Steve alleen die songs wou spelen. Je kunt een zanger niet dwingen om songs te zingen die hij niet wil zingen. Hij gaf daarbij overigens nooit echt aan waarom hij sommige songs niet wilde zingen. In de nieuwe bezetting zijn er in dat opzicht geen beperkingen meer. Ronnie staat open voor het complete Kansas repertoire. We moeten hem in zijn enthousiasme soms zelfs een beetje terugfluiten.

Vorig jaar hebben jullie een documentaire uitgebracht: “Miracles Out Of Nowhere”. Deze documentaire is opgenomen met alle originele leden van de band. Was het lastig om deze mannen samen te brengen voor deze documentaire?
Nee dat was geen probleem. We zijn allemaal nog steeds goede vrienden en hebben nog altijd contact met elkaar. Ik heb bijvoorbeeld nog wekelijks mailcontact met David Hope. We speelden laatst in Topeka in Kansas en Kerry en Robby hebben daar een gastoptreden gedaan. We wilden met die documentaire de ontstaansgeschiedenis en de weg naar het grote succes vertellen nu nog alle originele bandleden hun bijdrage daar aan konden leveren. Overigens heeft de huidige band de volledige zegen van alle voormalige leden. Ze staan volledig achter de huidige activiteiten van de band en ze zijn zeer te spreken over het nieuwe album. De pers vindt het helaas veel interessanter om verhalen over spanningen en ruzies te schrijven.

Is Kerry volledig hersteld van zijn beroerte?
Nee, helaas niet. Hij worstelt nog met zijn rechterhand en heeft daardoor nogal moeite met gitaarspelen. Het lijkt erop dat het niet meer helemaal zal herstellen. Robby moest na de documentaire naar het ziekenhuis voor een zesvoudige hart bypass. Hij heeft het ternauwernood overleefd maar hij is daarna goed hersteld en maakt nu zelfs weer muziek.

Voelen jullie je als Kansas nog steeds verbonden met je geboortestreek of zijn jullie door de vele omzwervingen en invloeden die jullie overal hebben opgedaan langzaam vervreemd van die omgeving?
Ik voel nog altijd die connectie met mijn geboortestreek. Ik ga er ook nog regelmatig naar toe en verblijf daar dan ook een tijdje. Kerry Livgren bijvoorbeeld woont daar alweer zo’n twintig jaar. Als jonge rock ‘n rollers wilden we natuurlijk de hele wereld veroveren en onze vleugels uitslaan. Door de jaren heen hebben we echter leren inzien waar we onze werk- en levenshouding vandaan hebben: van onze ouders in Kansas, The Mid West. Ik vraag me af of we er allemaal nog zouden zijn als we in San Francisco waren opgegroeid.

Heb je misschien nog een boodschap voor de lezers van Progwereld?
Ik zou graag iedereen willen bedanken voor de steun. De laatste twintig jaar waren voor ons niet altijd even gemakkelijk. Ik hoop dat de mensen blij zijn met ons nieuwe album en ze zullen versteld staan van de energie die deze line-up uitstraalt op het podium.