Jet Black Sea: Uniek Engels-Nederlands Muzikaal Project

Interview: Hans Ravensbergen
Datum: 26-11-2013

In de late zomer van 2013 verscheen er opeens bericht over een nieuw muzikaal project van Nine Stones Close-baas Adrian Jones, genaamd Jet Black Sea. Feitelijk is dit project een duo dat naast Jones bestaat uit Michel Simons (geboren in 1971).

In twee maanden tijd werd schijnbaar van ‘niets’ een compleet album gecomponeerd, opgenomen en technisch gereed gemaakt. De titel van dat album is “The Path Of Least Existence”. Wat kan je doen om erachter te komen hoe Jet Black Sea is ontstaan en wat het is? Langs gaan bij de heren en het ze zelf persoonlijk vragen.

Adrian, jou kennen we van Nine Stones Close. Maar Michel Simons is voor de gemiddelde muziekliefhebber een onbeschreven blad. Michel, wil jij je eens voorstellen. Wie ben je, wat doe je voor de kost en hoe ben je Adrian tegen het lijf gelopen?
Michel: Ik kom oorspronkelijk uit Landgraaf (Limburg) en heb in Leiden gestudeerd. Eerst twee jaar sterrenkunde en daarna vier jaar psychologie. Daarna ben ik in de softwareontwikkeling terecht gekomen. Dat werk doe ik nu nog steeds, op dit moment in Schiedam. Ik ontmoette Adrian op het forum van The Pineapple Thief. Op dat forum las ik dat hij een cd had uitgebracht. Dat was “St. Lo”. Nadat ik die muziek heb beluisterd bestelde ik het album. Toen bleek dat hij op een kwartier loopafstand bij mij vandaan woonde. Dat verwacht je niet wanneer je een album bestelt van een Brit die dan in Leiden blijkt te wonen. Sarah (Jones, de vrouw van Adrian, HR) kwam het album bij me afleveren. Het duurde nog even voordat we elkaar ontmoetten. Dat was toen hij het album “Traces” bij mij kwam brengen. Net als de cake overigens (Michel en Adrian lachen voluit, HR). Hij belde me toen wakker en ik was er nog niet helemaal goed bij. Zo is het contact ontstaan.

Vertel eens over je connectie met muziek? Heb je eigenlijk wel een muzikale achtergrond? Van welke artiesten of groepen ben je een liefhebber? Naar wat voor muziek luister je?
Michel: Van mijn tiende tot mijn zeventiende heb ik trompet gespeeld. Ik kan ook noten lezen en heb enigszins een muzikale achtergrond. Ik was niet echt goed overigens. Dat tot grote frustratie van mijn leraar die ook nog eens mijn neef was. Hij zei dat hij het leuk vond om kinderen les te geven, maar bij mij deed hij het alleen voor het geld, hahaha. Trompet spelen was een familietraditie. Mijn vader speelde die ook. Die had wel talent. Ik ben de trompet pas veel later gaan waarderen, maar dan in een heel andere muzikale context. Rond mijn zeventiende begon ik met het schrijven van muziek. Dat deed ik met behulp van de computer. Wat voor muziek? Dat is lastig te omschrijven. Wel elektronisch, maar geen housemuziek of zoiets. Het is lastig te omschrijven.

Toen ik jong was, was ik een grote fan van Queen. Daarna Depeche Mode en Aha. Weer wat later kwam ik in aanraking met symfonische rock en hardrock. Dat kwam meer via studiegenoten. Maar ik ben geen diehard symfonische rockfan. Ik vind niet alles goed. Mijn muzikale smaak is ook vrij breed.

Van wie kwamen de eerste (muzikale) ideeën voor Jet Black Sea? En wanneer was dat of naar aanleiding waarvan?
Adrian: Dit project (dus geen groep, HR) was mijn idee. Het ontstond toen we samen bezig waren aan “One Eye On The Sunrise” van Nine Stones Close.
Michel: Beschouw me overigens niet als een geluidstechnicus. Ik mocht alleen wat knoppen indrukken, haha.
Adrian: Nou dat valt wel mee hoor. We maakten samen wat remixen van nummers van dat album. Ik had zelf nog wat onuitgewerkte ideeën die niet pasten op een album van Nine Stones Close. Dat waren wat vreemde en ambient-achtige stukken. Toen besprak ik met Michel het plan om iets samen te gaan doen. We hebben de ideeën toen samen verder uitgewerkt. Daar begon het mee. Maar het escaleerde al heel snel. Eerst was het een ep van 10 minuten, daarna 20 en vervolgens een download album en een complete fysieke cd. Oorspronkelijk wilden we alles in een weekend opnemen.

Half september 2013 kwam Michel met zijn laptop bij mij thuis in Leiden. Hij liet me wat demo’s horen waar hij zelf aan bezig was. Die vond ik erg goed, dus kwam ik met ideeën om zijn demo’s verder uit te werken. Er spookte toen gelijk een heleboel in mijn hoofd hoe het zou kunnen worden. Eigenlijk hadden we in een paar uur de grote lijnen van het album vaststaan. Daarna is Michel thuis verder aan de slag gegaan. Op een vrijdag eind september hebben we mijn stukken eraan toegevoegd en opgenomen.

Michel: Het is niet zo dat de elektronische stukken alleen van mij komen. Adrian houdt daar net zoveel van.
Adrian: Dat is juist. Ik ga meer voor de vreemde stukken en geluiden. Bijvoorbeeld zoals Talk Talk in hun beginperiode toen ze jazz-achtige muziek maakten. Daarnaast ben ik een groot fan van Nine Inch Nails en King Crimson. Dat soort invloeden kun je soms horen op het album. Maar Michel heeft een heel andere aanpak dan ik. Hij had alles netjes voor elkaar. Toen kwam ik er met mijn vernietigende gitaarspel overheen, haha.

Jet Black Sea… Die naam zou een type kunnen zijn uit een toekomstige film van Pirates Of The Caribbean? Wie of wat is het?
(Adrian en Michel barsten beiden in hard gelach uit, HR).
Michel: Jet Black Sea komt uit het nummer Interstellar van Amplifier. Dat staat op het album “The Octopus”. Het zat voortdurend in mijn hoofd. Een naam bedenken voor het project was nog best lastig. We hadden al enkele ideeën zoals Escape Velocity. Maar die naam bleek al gebruikt. Toen hebben we gekozen voor Jet Black Sea.
Wanneer ik door mijn eigen cd-verzameling ga, zie ik daar allerlei namen. Kijk, ik zou mijn band nooit Yes genoemd hebben, maar ja… Of Porcupine Tree. Wanneer je niet bekend bent met die muziek, dan is dat een rare naam. Het blijft gewoon lastig om een goede naam te vinden.

Wie van jullie speelt eigenlijk welke instrumenten? En hoe zit het met de drums en percussie…?
Michel: Het grappige is dat ik bijna geen toetsen kan spelen. Ik maak alles met behulp van de computer. Eigenlijk is het meer programmeren wat ik doe dan spelen. In de informatie bij de cd kan je ook lezen welke programmatuur en samples ik allemaal gebruik.
Adrian: Zelf ik weet niet wie wat gespeeld heeft. We deden het in zo’n korte tijd. Naast gitaar en basgitaar heb ik veel gebruik gemaakt van de Roland gitaar-synthesizer. De strijkinstrumenten en elektrische piano komen daar allemaal uit.
Michel: Drums zijn ook allemaal geprogrammeerd. Ook met behulp van kant-en-klare midi drumpatronen en geluiden. Het resultaat is haast niet te onderscheiden van een echte drummer.

In de twee delen van het titelnummer hoor ik Gregoriaans-achtige zang…
Michel: Die stukken zijn gemaakt met ‘vocal phrases’. Die heb ik daarna met de computer bewerkt. Het zijn allemaal kleine stukjes die ik achter elkaar heb gezet. Het nummer is eigenlijk gebaseerd op een stuk dat ik jaren geleden heb geschreven. Het outro-stuk op het tweede deel heb ik daarvoor gebruikt.

En het pianospel op Northern Exposure? Wie speelt dat? Weten jullie dat nog wel…?
Michel: Het is een gesampelde piano die ik daarna ook heb bewerkt.

In mijn beleving is Jet Black Sea uit het niets ontstaan en in zeer korte tijd uitgegroeid tot een compleet debuutalbum. Klopt dat of hebben jullie het zo lang geheim gehouden?
Michel: Het was echt het idee van Adrian. Het ontstond in september en twee maanden later in november is het hele album klaar.
Adrian: We hebben een weekend genomen. Van vrijdag tot en met zondag deden we de opnames. Maandag het mixen. De dagen daarna heeft Paul van Zeeland het geluidstechnisch verder afgerond. Het weekend daarna volgde de mastering.

Adrian: Freia Music kwam toen ook in beeld. Dat komt omdat die ook de vinyluitgave van “One Eye On The Sunrise” heeft gedaan. Het persen en de distributie is en wordt door Freia Music gedaan. Maar we verkopen het album ook via de website van Nine Stones Close. Ook het persen ging razendsnel. Dit is het snelste muzikale proces wat ik tot nu toe heb gedaan.

“The Path Of Least Existence” is volledig instrumentaal. Is er ondanks dat sprake van een concept of thema? Zo ja, welk?
Michel: Niet echt nee.
Adrian: We hebben alle stukken in de juiste volgorde in elkaar over laten vloeien. Je kunt het inderdaad beschouwen als een nummer van 60 minuten.

Het nummer Worst Case Scenario intrigeert me. Het lijkt alsof ik Indonesische Gamelan-achtige percussie hoor. Of is het xylofoon?
Michel: Het is marimba en xylofoon. Eigenlijk een lang en achterlijk verhaal. Ik zat te kijken naar een aflevering van een televisieserie, Fringe. Ondertussen zat ik met de vingers van beide handen een patroon op mijn benen te drummen. Dat vond ik wel gaaf en heb ik toen opgenomen. Dat zijn de marimba partijen geworden. De xylofoon is daar een variatie op. Daarbij ben ik ook beïnvloed door muziek van Steve Reich waar ik naar luisterde. Ik ben ook een groot fan van King Crimson. Die hebben zoiets ook al eens gedaan. Daarna heb ik de drums eraan toegevoegd en wat extra lagen aangebracht. Toen ik alles klaar had, vond ik het eigenlijk helemaal niets meer. Ik liet het Adrian horen en die vond het geweldig en heeft het eruit gepikt en nog achterlijker gemaakt. Vandaar ook de titel van het nummer, haha.

Hoe zouden jullie de muziek zelf willen omschrijven? De lezers van een recensie willen vaak een aanknopingspunt.
Adrian: Dat vroeg het platenlabel ook al. Maar Michel en ik zijn er nog niet helemaal uit, haha.
Er zitten genoeg referenties in. Nine Inch Nails, King Crimson, Nine Stones Close. Maar je kunt het inderdaad beter aan de luisteraar over laten zoals je zelf zegt.
Michel: En misschien wat van Ulver. Maar dat kan ook tot misverstanden leiden. Er zit zoveel in.

Hebben jullie bepaalde verwachtingen van het album?
Adrian en Michel (beiden lachend in koor, HR): Nee!
Adrian: We zien en merken het wel. Misschien verkopen we een paar cd’s…

Is dit album een eenmalige exercitie of gaat er een vervolg komen?
Adrian: In 2014 willen we nog een album uitbrengen. Dus je moet dit niet zien als een eenmalig gebeuren. We zijn wel blij met het resultaat en willen daar graag een vervolg aan geven.
Overigens zijn we erg blij met de hulp van Paul van Zeeland. Want die kreeg er tussendoor nog even een klusje bij. En dat heeft hij erg goed gedaan.

Noem eens drie goede redenen waarom de muziekliefhebber in tijd van crisis dit album moet aanschaffen…
Adrian (al lachend, HR): Het is goedkoop en goed. Geloof me, wij zitten ook in een crisis.
Oké dan. Het album is gewoon anders. Het is niet wat je verwacht. Het is misschien niet helemaal uniek wat we hebben gedaan, maar zeker wel anders.
Michel: Ik denk dat de combinatie van invloeden vrij bijzonder is. Het is geen doorsnee prog-album met allerlei solo’s en zo. Die zitten er wel in, een heleboel zelfs. Maar niet op de voorgrond zoals vaak gebruikelijk is.