Joost van den Broek – Interview

Interview: Ruard Veltmaat
Datum: April 2014

De liefhebbers van Symfonische female fronted metal kennen de naam ongetwijfeld al. Joost van den Broek. Ooit begonnen als toetsenist van Sun Caged , After Forever en natuurlijk “het broekie achter de toetsen” tijdens de Star One tour,  maar inmiddels een grote meneer in productieland. Zo groot zelfs, dat hij onlangs de totale productie verzorgde van het promotiefilmpje dat aan alle wereldleiders werd getoond tijdens de NSS top in Den Haag. En momenteel is het helemaal raak; hij produceerde de albums van Epica, Stream Of Passion, Xandria en het debuutalbum van Kowai, waar recensent Ruard Veltmaat helemaal van onderste boven is. Maar ook op het gebied van singer/songwriters produceert hij cd’s.  Zo werkte hij onder anderen ook met Ellen ten Damme en Wende Snijders. Allemaal redenen voor Ruard om Van den Broek eens goed in de spotlights te zetten. Over zijn liefde voor muziek, het produceren, het begeleiden van jonge bands en de NSS top in Den Haag.

Hoewel veel mensen jou in elk geval van naam kennen, kan het toch geen kwaad je even voor te stellen aan de lezers van Progwereld.
Ik ben geboren in juli 1982 in een Deurne, Noord-Brabant. Sinds kind of aan ben ik bevangen door muziek, geluid en alles wat daar me te maken had. Ik vond het vooral wonderlijk als instrumenten of klanken samen kwamen en dat als één geheel klonk. Daarnaast was ik ook al op jonge leeftijd aan het opnemen, met een simpele cassetterecorder en microfoon, daarna op mijn home-keyboards, vervolgens via oude 4-sporen tapedecks en later met een de eerste sequence-programma’s op de PC. Vanaf mijn zesde jaar zit ik op muziekles, eerst algemene muzikale vorming, waarna ik een instrument mocht kiezen.  Ik vond dat erg moeilijk, want had verschillende opties in mijn hoofd, maar omdat piano om mee te beginnen vrij duur was, begon in met keyboardles. Dat was eigenlijk een fantastische keuze, want dat had alles in zich wat ik zocht, plus je kon oneindig veel met alle sounds, ritmes en mogelijkheden. Al heel vroeg begon ik ook met iets wat leek op arrangeren en multi-track opnemen, door “MIDIfiles” zelf te maken.  Het was voor mij een totale openbaring om akkoorden te leren en te snappen hoe melodie en harmonie samen kwamen, vooral ook met de automatische begeleiding van het keyboard erbij. Van jongs af aan heb ik altijd gezegd naar het conservatorium te willen, ondanks dat ik niet precies wist wat dat was. Na vele jaren keyboardles bij een geweldige docent, die echt mijn ogen heeft geopend (Eric Kessels) en het afronden van mijn gymnasium, heb ik gekozen om in Enschede te gaan studeren aan de opleiding die toen heette ‘musicproduction & keyboards’ (inmiddels MediaMusic), dat was de perfecte combi voor mij. Tijdens mijn gymnasium speelde ik in schoolbandjes waar ik vaak in zong en gitaar speelde (o.a. ook met Johan van Stratum van Stream Of Passion), maar toen ik net ging studeren deed ik auditie voor Sun Caged, dat was mijn eerste serieuze band als toetsenist, meteen ook vrij heavy prog metal. Snel genoeg daarna kwam ik via via bij Arjen Lucassen terecht die me vroeg om met zijn Star One tour mee te gaan. Dat was een super ervaring, waar ik nog steeds heel veel aan te danken heb, zowel in ervaring en contacten. Daar kwam ik o.a. ook Floor Jansen (After Forever) tegen, die me een tijd daarna vroeg om bij hen te komen spelen. Dit heb ik meteen met beide handen aangepakt en heb met After Forever twee albums gemaakt en actief geweest tijdens verschillende tours.

Vanaf dat moment produceer je ook cd’s?
Ja. Tijdens After Forever en mijn studie ging de nadruk steeds meer liggen op het produceren van bands, veelal in metal. Na het afronden van mijn bachelor studio heb ik nog twee jaar een master gedaan waarmee ik me gespecialiseerd heb in klassieke piano en klassiek arrangement, dit vooral ter verbreding van mijn opleiding. Toen After Forever in 2008/2009 stil kwam te liggen en uiteindelijk stopte, was dat voor mij een logisch gevolg, omdat ik me vanaf toen enkel nog op producties ging focussen. Sindsdien heb ik veel bands/artiesten gedaan en zit ik sinds een dik jaar vast in een studio in Sandlane Recording Facilities (www.sandlane.nl) vanuit waar ik al mijn producties draai met een fantastisch team om me heen. Bands die de laatste tijd de revue hebben gepasseerd zijn o.a. Epica, ReVamp, Stream of Passion, Xandria, Kowai, Mayan en Knight Area. Daarnaast componeer ik regelmatig muziek in opdracht voor mooie events als de koningsvaart, NSS top 2014, bioscooptrailers en games.

Zit je nog vaak achter de toetsen om te componeren?
Jazeker, ik werk eigenlijk met zo’n beetje alles wat ik doe vanuit toetsen als basis. Dat is ook de manier waarop ik denk en mijn overzicht qua harmonieën/melodieën in mijn hoofd heb. Daarnaast speel ik ook veel gitaar en laat ik ook regelmatig instrumenten helemaal los om weer tot een geheel ander soort arrangement en aanpak te komen. Maar toetsen blijft mijn communicatiemiddel en daarmee kan ik het beste uit de voeten. Ik speel dan ook bij veel producties die ik doe de toetsen en programming zelf in.

Ben je momenteel nog steeds actief in een band of werk je alleen  in opdracht van bands?
Nee, ik speel op dit moment niet meer actief in een band. Dat zou ook een onmogelijke combinatie zijn met alle productieschema’s die ik erop na houd. Dit staat vaak al meer dan een jaar vooruit gepland en is meestal bomvol. Dus plaats voor een band en een full commitment daarin is er niet. Daarnaast merk ik ook dat ik veel meer geniet van het creatieve dan van het uitvoerende aspect. De plek in de studio zoals ik die nu heb past heel goed bij me.

Momenteel ben je vooral actief als producer voor metal bands, of produceer je ook andere muziekstromingen?
Inderdaad doe ik heel veel in het genre ‘female fronted metal’. Dit is dan ook een stijl waarin ik volledig mijn ei qua compositie, arrangement en productie kwijt kan. Daarnaast heb ik veel ervaring opgebouwd in deze stijl, zowel als producer maar natuurlijk ook als uitvoerend artiest. Daarom begrijp ik de stijl goed en denk goed aan te voelen wanneer iets werkt, zowel live als op plaat, zowel voor de band als voor de fans.

Maar naast dit genre produceer ik ook nog verschillende andere stijlen, die lopen uiteen van muziektheater, zoals Ellen ten Damme en Wende Snijders, maar ook vrij poppy/alternatieve dingen zoals Hadewych Minis, Join the Cavalry en LouisV. Op dit moment ben ik met een klassieke bariton zanger een nogal commerciële plaat aan het maken in de stijl van Andrea Bocelli/Josh Groban, dat is super tof om te doen en ligt eigenlijk heel dicht bij de symfonische metal… enkel met alles een paar tandjes milder, maar qua arrangement zeker niet!

Heb je een eigen studio of ‘huur” je zelf ook een ruimte?
Ik heb altijd gewerkt vanuit homestudio’s, maar sinds een dik jaar heb ik nu een vaste studioruimte in Sandlane Recording Facilties te Rijen (www.sandlane.nl). Deze ruimte huur ik permanent en daar staan dan ook al mijn spullen. Ook kan ik in de opnameruimte bij deze studio zang opnemen, gitaar, basgitaar en ga nog maar even door. Wanneer ik bijv. drums, strijkers, koor of iets dergelijks moet opnemen, dan huur ik voor die projecten ook de grote opnameruimte daarnaast erbij met een grote controlekamer. Het team dat bij Sandlane werkt, staat regelmatig helemaal in dienst van de producties die ik aan het draaien ben, soms wel op drie plekken tegelijk in dezelfde studio. Iemand is drums aan het tracken, de andere zit te editten en ik ben zang aan het opnemen of aan het mixen.

Wat maakt jou uniek in de productiewereld, denk je zelf?
Tja, wat is uniek ? Ik denk dat de combinatie die ik heb als muziek, arrangeur, componist en producer heb belangrijk is voor mijn profiel. Mijn smaak ligt bij wat ‘grootsere/meer epische’ stijlen en ik ben altijd op zoek naar authenticiteit en energie.  Daarnaast is het vooral ook de passie die ik voel voor muziek, waardoor ik keihard werk en elke keer weer het allerbeste resultaat weet te boeken binnen alle mogelijkheden.  Daardoor blijf je ook groeien. Ik heb mijn hele leven niets anders gedaan dan muziek maken en beleven en zou ook eerlijk gezegd niets anders weten, ik probeer dan ook met mensen te werken die van deze zelfde bloedgroep zijn, daardoor krijg je ook de allerbeste resultaten en blijf je heel veel plezier houden in wat je doet.

Jij hebt de muziek mogen produceren voor de NSS top afgelopen maart in Den Haag, hoe is dat zo gekomen? Ben je daarvoor gevraagd?
Deze opdracht kwam bij me via Peter Blom, de creative director van IDTV. Hij regisseert verschillende spannende events, zoals onder andere ook de koningsvaart waarvoor ik ook de muziek heb geschreven. De eerste keer dat ik met hem werkte was voor een live-dvd van Wende Snijders en daarna het oud op nieuw event in Amsterdam 2011-2012, we hebben daarna erg veel mooie en speciale dingen samen gemaakt en de NSS top was een soort van summum van deze samenwerking tot op dit moment.

Wat ging er door je heen toen jouw muziek werd getoond aan alle grote leiders van de wereld? Heb je dat nog op een speciale manier gevierd?
De vrijdag ervoor hadden we een generale repetitie op locatie, dat was eigenlijk het meest bijzondere moment. Alles en iedereen was aanwezig, behalve de wereldleiders zelf natuurlijk, dat waren voor toen figuranten. Maar alles kwam mooi samen en klonk te gek in de zaal, het knalde echt enorm, daar kreeg ik wel kippenvel van. Het moment van uitzending was ook erg leuk, voor ook spannend of alles goed zou gaan. Het was heel grappig om wat reacties te zien van wereldleiders, dat was een heel bijzonder moment!

Heeft bijvoorbeeld de gastheer van de NSS,  Premier Mark Rutte ook inzage gehad in het filmpje en eventueel op of aanmerkingen gegeven?
Niet Rutte persoonlijk heeft op of aanmerkingen gegeven, maar wel heel veel commissies en belangrijke personen. Het heeft vrij veel tijd en moeite gekost om iedereen helemaal tevreden te stellen en je ook aan alle restricties en voorschriften te houden. Zo mochten er bijvoorbeeld geen te grote heavy explosieachtige effecten inzitten, omdat men bang was dat een zenuwachtige beveiliger anders meteen over zijn wereldleider zou springen tijdens de openingsceremonie.

Krijg je voor zo’n opdracht een budget?
Ja, er is altijd een bepaald budget voor dit soort events/opdrachten. Samen met de wensen van je opdrachtgevers ga je bekijken wat er mogelijk is en waar de rek zit. In het geval van NSS waren de ambities groter dan het budget, dus moest er redelijk veel gebeuren tegen nogal aangepaste prijzen. Omdat het hier om een speciaal event ging, is dit allemaal gelukt. Je hebt het dan nog steeds over veel geld, maar wanneer je strijkers, blazers, koren etc allemaal wilt opnemen, is je budget al snel te klein.

Jij bent ook nauw verbonden met het Rock City Institute (RCI) en Metal Factory (MF), geef je daar les aan studenten?
Nee, ik geef daar geen les. Bij het RCI, HBA en MF heb ik veel contacten en ben ik af en toe bij meetings aanwezig om wat input te geven. Daarnaast zit ik ook soms wel eens in een eindexamencommissie.

Wel geef ik één dag in de week les aan Conservatorium Amsterdam aan de popafdeling. Daarbinnen geef ik toetsen, methodiek en poparrangement aan de bovenbouw. Dat vind ik echt super tof en inspirerend om te doen. Ik doe dit al sinds 2007, destijds was ik de jongste hoofdvakdocent aan de Nederlandse conservatoria.

Het coachen van jonge enthousiaste en eigenwijze muzikanten vind ik heel leuk en uitdagend. Het houdt mezelf ook scherp en ik sta daardoor ook midden in de huidige ontwikkeling. Ik vind het mooi als ik mensen kan motiveren en inspireren, ervaringen kan delen en samen tot ontwikkeling te komen. Iedere student heeft een totaal ander profiel, dus elke les is ook helemaal op maat. Vaak maken ze binnen een schooljaar heel mooie en grote stappen in hun carrière en in hun muzikale ontwikkeling. Ik ben er trots op dat ik dan daar een klein steentje aan bij heb kunnen dragen.

Recentelijk heb je de cd “Dissonance” van Kowai geproduceerd waar ik helemaal van ondersteboven ben. Nu zal de onberispelijke productie van jouw hand ook bepalend zijn geweest, maar muzikaal staat alles ook als een huis. Geef eens aan waarom jij dit blijkbaar ook een goede band vindt?
Gaaf dat je de nieuwe plaat van Kowai zo tof vindt! Ik ben er zelf ook erg blij mee en het album krijgt goede recensies. Hopelijk gaat deze plaat de band een flinke duw in de goede richting geven!

De band heeft zijn hart op de juiste plek, voelt zijn stijl en smaak heel goed aan, men heeft een sterke vocalist/frontvrouw plus schrijven ze in de basis sterke nummers. In het productieproces heeft de band ook een flinke groei meegemaakt, dus ik weet zeker dat de volgende plaat zowel qua songwriting als productie nog veel beter gaat zijn. Hopelijk kunnen ze veel live spelen en zich daardoor blijven ontwikkelen als band, ondertussen zijn ze dan al met nieuwe songs bezig en met deze productie en alle ontwikkeling vers in hun hoofd, zal het wellicht tot mooie dingen gaan leiden.

Hoe komt het dat jij zo langzamerhand uitgegroeid bent tot dé producer van female fronted metal bands?
Tja, daar kwam ik laatst ook achter, haha. Zoals ik al eerder zei, ligt deze stijl me heel erg goed, kan ik daar veel in kwijt en voelt erg natuurlijk voor me. Naast dat ik veel ervaring heb opgebouwd en inmiddels een aantal goede credits heb opgebouwd, is het erg gaaf om te zien dat er vaak een langdurigere samenwerking bij verschillende bands ontstaat, waarmee je samen heel mooie stappen maakt en doorgroeit. Vanuit bands als After Forever en Star One komen nog steeds veel contacten.

Ik vind deze stijl gewoon echt fantastisch en super spannend om te maken, zowel compositorisch als productioneel. Enerzijds heavy en snoeihard, anderzijds heel theatraal en orkestraal met vaak heel catchy melodieën en een sterke opbouw, instrumentaal vaak ook erg ‘demanding’. De mix van dit alles om dit overtuigend en afgemeten door twee speakers te krijgen en daarin zoveel mogelijk energie en authenticiteit te hebben is elke keer weer een uitdaging!

Momenteel komt er nog een album uit van een groep waar je al heel lang een innige band mee hebt, Stream Of Passion. Net als zoveel bands hebben zij het album op de markt gebracht met hulp van crowdfunding, een ongelooflijke hype op dit moment. Wat vind je van deze ontwikkeling, is dat een ontwikkeling die je betreurt of juist niet?
Deze ontwikkeling vind ik prima. Ik ben er totaal voor dat bands op hun eigen benen komen te staan en zo dicht mogelijk in touch met hun fanbase zijn. Dit geeft zowel creatief heel veel meer vrijheid, als ook het enthousiasme en de motivatie in dit proces is veel groter. Daarnaast plukt een band ook veel meer vruchten van een album in eigen beheer dan via een maatschappij. Met dit verdiende geld kunnen ze dan weer extra investeren in nieuw materiaal en productie, tours, levensonderhoud, etc, en zo verder doorontwikkelen.

In de productie van gothic metal wordt regelmatig een tweede stem gebruikt, waarom is dat zo gebruikelijk? Om vaak de matige zangkwaliteiten van de zangeressen te maskeren?
In tegendeel. De zangeressen binnen dit genre zijn juist vaak zeer getalenteerd en enorm goed technisch onderlegd, dus maskeren is niet nodig. Een tweede stem wordt vaak ingezet, als extra kleur in een bepaalde passage, om iets wat groter te doen klinken in de opbouw van een nummer of als effect. Je kunt dit vergelijken als extra gitaarpartij of extra lagen toetsen die vaak toegevoegd worden, dit wordt allemaal ingezet om de song en de sound nog interessante te maken en te houden in opbouw en structuur.

Nog een project waar je momenteel mee bezig bent, is het “Ayreon’s The Human Equation Theater Experience”. Wat houdt het precies in en hoe gaat het er uit zien?
Dit is een heel spannend initiatief, wat inmiddels al serieuze vormen aan het aannemen is. Het zal gaan om de vertolking van Ayreon’s “The Human Equation” met een theatrale show, met hopelijk iedereen of zoveel mogelijk van de originele cast qua zangers. Het wordt een muzikaal spektakel, wat zeer complex in elkaar zal zitten (zoals ook Arjen’s muziek), maar daarnaast zal het verhaal van deze conceptplaat worden uitvergroot en uitgebeeld middels licht, beeld, decor, kostuums en je kan het zo gek niet bedenken.

Op dit moment zijn de voorbereidingen al in volle gang, zijn de muzikanten bevestigd, wordt er drukt geboekt en zijn de eerste paar zangers al vastgelegd. Dit belooft echt iets heel bijzonders te gaan worden! Ik ben er erg trots op dat ik hier aan mee mag werken.

Heb je eigenlijk nog wel tijd om ombekommerd naar muziek te luisteren en wat beluister je dan bijvoorbeeld?
Nauwelijks, maar bijvoorbeeld in de auto heb ik vaak 3FM opstaan, ik luister graag naar nieuwe muziek ook uit het commerciële circuit. Daarnaast ben ik groot 80’s fan en hou van bands als Muse, Foo Fighters  etc. Ik heb eigenlijk altijd wel Spotify open staan, als ik thuis ben en bijv. wat relaxts op de achtergrond wil horen, luister ik veel naar singer-songwriters. Maar ik kan ook ineens weer een periode heel veel snoeiharde dingen beluisteren. Daarnaast zitten bands als Red en Shinedown al geruime tijd in mijn playlist.

Heb je nog een boodschap voor de progwereld lezers?
Bedankt voor het lezen van dit interview, heel tof dat ik hier even mijn verhaal mocht doen.

Blijf de bands en hun muziek supporten, zeker nu de muziekwereld helemaal open ligt, dan zijn er nog heel veel mooie nieuwe platen in het verschiet en zal de passie en het enthousiasme waarmee bands, artiesten en hun producers alleen maar groeien… en dat hoor je!