In deze maandelijkse column laat Dick van der Heijde z’n gedachten gaan over symfo en de rol die muziek speelt in z’n leven. Dick is geheel verlamd, kan niet praten, communiceert letter voor letter met z’n ogen maar bovenal is hij, zoals hij zelf zegt, al een kwart eeuw helemaal kierewiet van het genre.

Als stilzittende rolstoeler heb ik een zee van tijd om over leuke dingen na te denken. Ik hoef me niet druk te maken over welke kleren ik die dag aan zal trekken of wat we die avond zullen gaan eten. Ik breek me de kop ook niet over de boodschappen die we nog moeten doen en het zal me een zorg zijn wanneer we de auto weer moeten laten keuren.
Regelmatig heb ik denkbeeldig m’n cd-collectie langsgelopen om een lijstje met toppers te maken. Het is dan ook een eitje voor mij om de beste 10 cd’s van de afgelopen 12 ½ jaar op te noemen. Ik hoef alleen maar een paar oude cd-titels uit mijn lijstje te verwijderen en klaar is Kees. Daarbij word ik nog eens geholpen door het feit dat ik al 12 jaar gehandicapt ben. Ik lepel het lijstje eigenlijk zo op.

Zie hier M’n Wereldse Toen:
· 1 Spock’s Beard – Snow (2002) GENIAAL
In progvizier 3 zeg ik over “Snow” dat ik dit met afstand het beste album in 20 jaar vind en daar wil ik bij deze nog wel een schepje bovenop doen. Ik denk namelijk dat er nooit meer een album zal komen dat me meer zal aanspreken. “Snow” vind ik super. Ik kan in twee woorden uitleggen waarom: Neal Morse. Ik vind het zó geniaal wat de man geschreven heeft en dan te bedenken dat het maken van een goed dubbelalbum eigenlijk drie keer moeilijker is dan het maken van een enkeling.

· 2 Casino – Casino (1992) SAMENWERKING
Deze concept-cd dankt zijn hoge positie aan de geweldige samenwerking tussen Clive Nolan (muziek) en Geoff Mann (tekst). De twee vullen elkaar aan alsof ze al jaren samenspelen. De creativiteit druipt er dan ook vanaf. Het concept handelt over de teloorgang van een gokker in een casino, een metafoor voor de zelfkant van de samenleving. Waar haalt Geoff toch al die verschillende timbres in z’n stem vandaan? Het is een aaneenschakeling van sferen en stemmingen. En wat te denken van die band: Brian Devoil, drums (Twelfth Night), Jon Jeery, bas (Threshold),Karl Groom ,gitaar (o.a. Shadowland), Sylvain Gouvernaire, gitaar (Arakkeen) en Mike Stobbie (Pallas) evenals Clive op toetsen. Wat had ik ze graag een opvolger zien maken. De dood van Geoff geeft de cd een tragiek die in elke zin voelbaar is. ‘I know how it feels’, ‘I know how it feels’. Gruwelijk zo mooi!

· 3 IQ – Subterranea (1997) TOTAAL
M’n meest gedraaide cd. Met dit dubbelalbum legt IQ de lat wel heel erg hoog. “Subterranea” telt talloze kippenvelmomenten. De mannen gaan tot het uiterste. Sleepless Incidental heeft een fenomenale toetsensolo en in Capricorn zit één van de meest sublieme gitaarsolo’s die ik van IQ ken. De melodieuze bas in Failsafe is prominent aanwezig, de drums in het titelnummer werken aanstekelijk en de zang in Speak My Name ontroert me. Echter, de klasse van “Subterranea” zit niet zozeer in het individuele, maar juist in het totaal. IQ is een band waar alle neuzen dezelfde kant op wijzen. Het gezamenlijk componeren heeft met “Subterranea” een mijlpaal opgeleverd.

· 4 Clepsydra – More Grains Of Sand (1994) UITBUNDIG
Ik ben helemaal weg van de stem van Aluisio Maggini. Met zijn uitbundigheid weet hij me steeds weer te raken. Ik hou van zulke emotionele, theatrale stemmen en beschouw hem dan ook als mijn favoriete neo-progzanger, ondanks zijn beperkte bereik en ondanks zijn behoorlijke accent. Ook de priemende gitaartonen van Lele Hofmann treffen me recht in het hart. Dat is al zo op “Hologram”, het voortreffelijke debuut van de Zwitsers, maar “More Grains Of Sand”, de opvolger, is nog eens tien keer beter mede door zijn gitaarspel. Dit album kent in de gitaarsolo van No Place For Flowers overigens een weergaloos mooi moment.

· 5 Pallas – The Cross And The Crucible (2001) KRACHTIG
Pallas mag niet ontbreken op dit lijstje. De band heeft voor mij de juiste portie kracht en onderscheid zich daarmee van groepen als IQ en Pendragon. Tijdens hun 13-jarige afwezigheid aan het firmament, ben ik altijd in de band blijven geloven en zijzelf gelukkig ook. “Beat The Drum”, hun terugkeer in 1998, is geweldig en met “The Cross And The Crucible” overdonderen ze me. Dit is Pallas in optimaforma. Dit is dé Pallas die ik zo fantastisch vind. Energiek, krachtig, bombastisch en vurig in doordachte composities met scheurend gitaarspel, knallende bas en statige mellotronklanken. Favoriete nummers van mij zijn het titelnummer en Midas Touch. Niet op z’n minst vanwege Alan Reed’s fantastische zang.

· 6 Jadis – More Than Meets The Eye (1992) FRIS
Wat vind ik dit een fantastische cd. Alle Jadisalbums ten spijt, maar deze debuut-cd is nooit meer overtroffen door de band. De transparante productie geeft lucht aan de sprankelende gitaartokkels van Gary Chandler en zijn heerlijke solo’s komen daardoor voortreffelijk uit de verf. Ik vind de keuze van de toetsengeluiden door Martin Orford erg smaakvol. Hij tingelt overal lekker doorheen en aan het eind van de meeste nummers grijpt hij even naar de Mellotron. De drums zijn lichtvoetig van karakter. De muziek is sowieso nergens zwaar alhoewel Jadis af en toe behoorlijk door kan rocken. The Beginning And The End en het instumentale Holding Your Breath vind ik geweldig, maar het liefst luister ik naar de beeldschone dwarsfluit en het aandoenlijke na-na-na van het titelnummer. Eigenlijk gaan alle nummers er bij mij in als koek.

· 7 Iluvatar – Children (1995) PERFECT
Iluvatar behoort naast Spock’s Beard, Glass Hammer en Echolyn tot m’n favoriete Amerikaanse bands en “Children”, de tweede cd van de mannen uit Baltimore, vind ik in alle opzichten perfect. Tja, dan is een keuze snel gemaakt. Iluvatar weet als geen ander elementen uit het heden en het verleden te combineren tot een energiek en sfeervol geheel. Als ” Children ” uitkomt in 1995 ben ik zo blij als een kind en roep hem al vrij snel uit tot ‘cd van het jaar’.

· 8 Sylvan – Artificial Paradise (2002) TOEKOMST
Aanvankelijk lijkt dit een doodnormale symfo-cd, ware het niet dat schijn bedriegt. “Artificial Paradise” is een echte groeibriljant die z’n plaats in M’n Wereldse Toen dubbel en dwars verdient. Bruggenbouwers zijn het, de gebroeders Söhl en consorten. De heren mengen hun symfonische neo-prog vol sfeerwisselingen met hedendaagse elementen uit de harde alternatieve rock. Het verbaast me niet meer als Marco Glühmann plotseling gaat rappen als die gifkikker bij Rage Against The Machine of als ik me op een album waan van Faith No More of The Red Hot Chili Peppers, sterker nog, ik vind het schitterend. Sylvan heeft met deze cd een visitekaartje afgegeven aan de toekomst en dat kan ik waarderen.

· 9 Pendragon – The Window Of Life (1993) SFEER
De keuze voor een Pendragonalbum ligt voor de hand. Ik ben altijd al een grote fan van de band geweest en vind al hun platen dan ook ‘errug’ goed (zelfs het door velen verguisde “Kow Tow” ). Eigenlijk hebben alle drie de jaren negentig albums iets inwisselbaars, zowel wat betreft het totaal als qua nummers. Het is lood om oud ijzer. “The World” is wat melodieuzer, “The Window Of Life” wat gevarieerder en “The Masquerade Overture” heeft betere composities naar mijn idee. Ik heb me in m’n keuze dan ook niet laten leiden door het muzikale maar door de sfeer eromheen. Ik heb “The Window Of Life” grijs gedraaid in de tijd dat onze hulp op haar 22-ste weduwe werd. Daardoor heeft dit album een speciale plaats in mijn hart gekregen en hebben de teksten iets magisch in zich.

· 10 The Flower Kings – Stardust We Are (1997) VEEL
Als liefhebber van The Flower Kings zit ik goed, want tot nu toe hebben de Zweden zeven studioalbums gemaakt in negen jaar, waaronder maarliefst drie dubbelaars. 10 schijfjes dus, wat een weelde. ” Stardust We Are” is hun eerste dubbel-cd en het is ook het meest symfonische Flower Kingsalbum. De 20 nummers zijn vrij strakomlijnd gecomponeerd. Veel meer dan op bijv. ” Unfold The Future”(2002) dat een behoorlijk geïmproviseerd karakter heeft. Met name de wat langere nummers van “Stardust We Are” vind ik helemaal het einde zoals In The Eyes Of The World (10:38), Church Of Your Heart (9:10), Circus Brimstone (12:03), The Merrygoround (8:17)en het afsluitende titelnummer (25:02). Ik kan er niet genoeg van krijgen.

Zo, die staan erop. Met deze tien toppers mag je mij naar een onbewoond eiland verbannen. Alhoewel, niet te lang natuurlijk, 10 cd’s is wel heel erg weinig.
Wat zou ik ze gaan missen: de cd’s die net buiten de boot zijn gevallen. Ayreon met “Into The Electric Castle”, Asgard met “Arkana” en Echolyn met “Suffocating The Bloom”. Noem maar op, noem maar op. Gelukkig hoef ik niets te missen en kan ik dagelijks van m’n vele cd’s genieten. Zet er nog maar eens eentje op, Bob.

Dick
dickmail@zeelandnet.nl