Nightwish Interview Floor Jansen

Interview en tekst: Mario van Os
Foto’s met dank aan Ville Akseli Juurikkala en Tim Tronckoe
December 2016

Ter promotie van de nieuwe Nightwish dvd,“Vehicle Of Spirit”, spreek ik zangeres en Neerlands trots Floor Jansen. Jansen die tegenwoordig in Zweden woont heb ik via Skype aan de lijn. Floor Jansen, geboren in Goirle, heeft haar jeugd doorgebracht in Veghel en is daarna verhuisd naar Limburg, waar ze in 1997 After Forever ging versterken. In 1999 – 2004 studeerden ze aan de Rockacademie in Tilburg. Daarnaast is ze natuurlijk bekend van ReVamp en haar bijdragen aan diverse Ayreon / Star One albums. In september 2012 verving ze Anette Olson in Nightwish tijdens de Imaginaerum tour in de Verenigde Staten. In 2013 wordt ze vast bandlid van Nightwish, neemt samen met de band het album “Endless Forms Most Beautiful” op en gaat op een intensieve tour van anderhalf jaar. Het resultaat van deze tour is vastgelegd in de genoemde dvd pack.

Laten we beginnen met jullie nieuwe dvd “Vehicle Of Spirit”, waar staat de titel voor?
Die titel komt eigenlijk van een vriend van Troy (Donockley), die Troy wel kende, maar Nightwish toen nog niet. Deze vriend kwam een keer naar een show van Nightwish kijken en was daarvan zeer onder de indruk. Hij vertelde ‘This is a vehicle of spirit, it defies category’. Dat vonden de heren een prachtige omschrijving van wat Nightwish eigenlijk is en dat hebben we onthouden. Het bleef ook regelmatig terugkomen in onze gespreken en de tour. Als je dan een dvd uitbrengt waarin je wilt laten zien wat je bent, dan is dit een logische titel.

Op de dvd staan twee volledige show, één in Tampere en één in London Wembley. Hoewel ze verschillend zijn, zijn er ook veel overeenkomsten. Ook een aantal nummers is daardoor dubbel. Hoe zijn jullie tot deze keuze gekomen?
Grappig dat je dit zo aanhaalt. Veel journalisten vinden juist dat de shows helemaal niet op elkaar lijken en anderen zien weer de overeenkomsten. Wij vonden het erg gaaf om beide shows live te hebben omdat wij ze heel erg anders vonden. Het concept ‘Nightwish Show’ zal zo-wie-zo altijd een beetje vergelijkbaar zijn, maar dit waren voor ons heel andere belevingen. Om te beginnen een show binnen of buiten, stadion of arena, Finland of buitenland. Finland is toch ons thuisland en we zijn echt een stap verder gegaan dan voorheen. We zijn uit de zaal naar een stadion gegaan. We hadden al een groot podium, maar dat hebben we nog groter gemaakt. Verder nog meer pyro, nog meer van alles erbij, een echt spektakel. Grappige is wel dat het in Finland was, in de zomer, en dan wordt het niet donker. Qua licht is dat vreselijk voor de show. Dit was gelukkig al juli, dus dan wordt het al redelijk vroeg donker. Maar toch.

De charme van het Finse zomerfestival gevoel tegenover een legendarische zaal in London. Een zaal waar nog geen enkele Finse band eerder heeft gestaan, laat staan heeft uitverkocht. En dan ook nog een Richard Dawkins op het podium, die doodleuk ja zei toen we hem vroegen. Dat maakt het wel twee zeer speciale shows die we vereeuwigd wilden hebben. Daarnaast hebben we de shows op een andere wijze gedocumenteerd met andere opnametechnieken andere invalshoeken. Daarnaast is ook het bonusmateriaal voor ons heel belangrijk om een indruk te geven van wat een Nighwish show/tour eigenlijk is. Dus niet alleen in de grootste en beste zalen, maar ook in een of ander shithole (red: klein zaaltje) in Amerika. Belangrijk om ook daar te sfeer te pakken. Of hoe ging het er aan toe in Rock in Rio. Dat is dus wat we wilden brengen, een totaalbeeld van onze shows.

Wat me overigens opviel is dat de aankondigingen bij de Tampere show gewoon in het Fins gingen, terwijl jullie toch wisten dat het opgenomen werd.
Tja … Ik kan me niet voorstellen dat Finnen in Finland Engels gaan spreken. Als je de Finnen een beetje kent, dan begrijp je dat. Natuurlijk wisten we dat we de show gingen opnemen, want we hebben ook alle voorbereidingen zelf gedaan. Nightwish is wel een band die dat zelf compleet organiseert, waar de camera’s moeten staan, welke sfeer we willen hebben, etc. Wij zijn zeer nauw betrokken bij alle processen daaromheen. Maar dan nog, we weten ook dat er niet-Finnen in het stadion staan. Maar een Fin spreekt in Finland zijn eigen taal.

En zelfs jij spreekt een paar woordjes Fins op de dvd. Lukt dat een beetje?
Ik ben ooit serieus met deze taal begonnen. Want ik wou ook naar Finland verhuizen, als vrijgezelle vrouw. Maar toen kwam ik mijn huidige man tegen en die is Zweeds. Ik kwam hem in Amerika tegen en wist meteen, dit is hem. Ik heb nog even met hem in Finland gewoond, maar dat ging niet werken. En dus wonen we nu in Zweden. En als je niet in Finland woont, dan is de taal erg moeilijk te leren.

Je had het al even over Richard Dawkins. We zien hem in Wembley op het podium aan het eind van het nummer The Greatest Show On Earth. Hoe hebben jullie hem bereid gevonden om dit te doen?
Hij was erg gecharmeerd van het idee en was eigenlijk meteen bereid om met ons mee te doen. Het is natuurlijk voor hem ook een goed platform en je bereikt een heel ander publiek. Het was voor ons zeker een eer om met een dergelijk groot wetenschapper te mogen samenwerken. Een zeer nieuwsgierige man – een established bioligist – iemand die de hele wereld afreist om zijn verhaal te doen. Die komt dan zo’n Wembley Arena binnen en realiseert zich dan dat hij eigenlijk niet weet hoe dat werkt in zo’n Arena met een band. Waar moet hij dan staan en wie doet wat? Dus dat was heel charmant om dat samen door te nemen. We hebben ook samen gegeten met de hele groep, waarbij ik naast hem zat. Als echte gentleman was hij een stoel voor me gaan halen. Een fantastische gesprekspartner. Maar je durft hem niets te vragen over zijn vakgebied, want hij lult je meteen de oren van je hoofd over dingen die je niet eens begrijpen kunt. Maar ik ben zeer gecharmeerd van zijn werk en het was dus echt een eer. Ik vond het ook verschrikkelijk spannend om te zien dat hij die woorden nu ook live ging uitspreken. Ik weet nog hoe het voelde toen hij het podium op kwam, ik was volledig gefocust op hem. En dat is ook het leuke van de dvd, nu zie ik de reactie van het publiek. En dat is fantastisch om te zien, dat was precies wat we hoopten te bereiken. De boodschap die van zijn woorden uitgaan kwamen echt aan bij het publiek, dat schitterend reageerde. De woorden heb ik ondertussen honderdduizend keer gehoord, maar als je ze dan live hoort, dan doet dat wel wat met je.

Wat vind Richard Dawkins eigenlijk van jullie muziek? In het interview op de dvd geeft hij aan dat hij toch van heel andere muziek houdt en hij grapt “En natuurlijk maakt Nightwish ook heel mooie muziek”.
Ik denk dat hij er van gecharmeerd is, maar het nooit thuis zal opzetten. Hij is redelijk conservatief in zijn muzieksmaak, iemand die naar klassieke muziek luistert en naar concertgebouwen gaat om Vivaldi te horen. Dan is dit toch wel de ver van je bed show. Maar toch heeft het hem ergens gegrepen, zodat hij dit wilde doen en het ook wel mooi vond.

En, ja, is er ook een hele mooie overlap tussen onze fans en zijn werk. Je moest eens weten hoeveel boeken van hem we hebben moet signeren tijdens de shows. Ook bij de Meet-en-Greets kregen we fans die geïnspireerd waren door zijn werk. Soms denk je wel dat al onze fans bioloog zijn. Mensen die via zijn vak weer een extra verbintenis voelen met ons. Maar ook andersom, er zijn mensen die zo religieus zijn dat ze zich hierdoor van ons afkeerden, omdat wij staan te verkondigen dat we in de evolutietheorie geloven. Die mensen zijn er dus echt.

Met deze tour zijn jullie zo’n anderhalf jaar de gehele wereld over gegaan. Hoe was dat om zo’n grote tour mee te maken?
Zo groot en zo veel had ik inderdaad nog nooit gedaan. Ik was zelf ook heel benieuwd hoe ik dat zou ervaren. In het begin is dat leuk en spannend, dan is alles nog nieuw en ben je enthousiast. Maar is dat na een jaar toeren ook nog zo? En ja, het blijft leuk. Heel veel werelddelen, zoveel verschillende podia, kleine zalen en grote festivals, andere culturen, etc. Die afwisseling zorgt ervoor dat het interessant en leuk blijft. Ook de afwisseling in toeren met de bus of met het vliegtuig is goed. Op een gegeven moment kun je geen bus meer zien en ben je blij dat je weer eens kunt vliegen, maar ook andersom ben je op een gegeven moment al die vliegvelden zo beu dat je blij bent weer gezellig met z’n allen in de bus te zitten. Het was ook heel dubbel om te eindigen met de tour. Enerzijds zou ik nog wel jaren door willen gaan, maar anderzijds is het ook heerlijk om weer een tijdje niet op reis te hoeven gaan. Heerlijk die vrije tijd en niet de druk om binnenkort weer weg te moeten. Maar ook erg benauwend, want wat moet ik nu gaan doen. En gelukkig heb ik weer een paar projectjes voor mezelf bedacht en dus heb ik het nog steeds erg druk.

Vertel eens wat over deze projectjes. Eentje is natuurlijk de live shows met Ayreon volgend jaar.
Ja, dat gaat er dan eindelijk een keer van komen. Een echte live show onder de noemer Ayreon. Maar dat is pas in september 2017. Maar ik heb natuurlijk ook op zijn nieuwe album meegezongen. Ik ben zelf ook heel erg benieuwd. Ik heb natuurlijk wat teksten van hem gekregen en de muziek waarop ik moest zingen. Dus die snippets ken ik, maar dat is ook het enige wat ik er echt van hoorde, de rest nog niet. Ik wist ook niet dat ik “The Biologist” zou zijn op het album. En voor de rest weet ik ook niets van het album. Ik denk dat alleen Arjen (Lucassen) en misschien zijn vrouw weten wat de echte verhaallijn is. En de rest van de wereld – inclusief iedereen die er op heeft meegedaan – dus niet. Ook voor mij dus een verrassing. Maar Arjen is wel iemand die als hij mij vraagt weet wat hij doet en alles wat hij doet is goed, daar kan ik op vertrouwen.

Verder ga ik met een Fins gezelschap meedoen komende periode. Dat project heet Raskasta Joulua, hetgeen betekent “Ik hou van Kerst” in het Fins. Die doen dat al twaalf jaar. Een stel gasten dat rondtrekt en kerstnummers brengt, maar dan in de heavy metal stijl. En daar trekken ze een aantal zangers bij en ze hebben dit jaar al meer dan dertig shows, ook met verschillende zangers die rouleren. Marco Hietala (van Nightwish) doet ook mee. Hij doet dit al jaren en via hem ben ik eigenlijk met ze in contact gekomen.

Dus toch weer even op het podium?
Ja, ik vond het heel moeilijk om ineens te stoppen, maar dit is ook wel weer erg leuk om te doen. En bovendien ben ik ook zwanger, zelfs richting hoogzwanger, dus alles wordt wat langzamer en lastiger om te doen. Ik ben echter nog niet van plan om thuis te gaan zitten met een dikke buik, da’s niks voor mij. Pas na deze shows schuif ik lekker de Kerst in en blijf ik thuis en doe lekker niets meer. Alhoewel … In 2008 heb ik samen met Pagan’s Mind gitarist Jorn Viggo Lofstad een album geschreven en dat gaan we nu eens echt opnemen. Een rockalbum, want we wilden allebei eens wat andere muziek maken. Die plaat hebben we dus geschreven, maar toen stopte After Forever en veranderde er voor mij zoveel dat we het op de plank hebben moeten leggen. Toen kwam Nightwish en veranderde alles dus weer. Het album is nog nooit verschenen en de muziek kent ook nog niemand. Dat is dus wel een ambitie om komend jaar op te gaan nemen en uit te brengen.

En de plannen met Nightwish?
Ja, we hebben een sabbatical jaar, dus 2017 wordt een jaar vrij. Dit is eigenlijk al besloten voor de opnames van “Endless Forms Most Beautiful”. Toen gingen we het album plannen, een wereldtour en is ook de wens naar voren gekomen om daarna een jaartje vrij in te plannen. Dat hebben we toen met z’n allen besloten. Daarna ben ik dus ook allerlei dingen gaan plannen, waaronder een gezin.

Dus in 2017 gebeurt er niets, maar voor 2018 hebben we volop plannen. Dat wordt nog niet gecommuniceerd en daar kan ik dus nog niets over zeggen. Het enige dat ik kan zeggen is dat het echt iets wordt voor de Nightwish fans. De mensen die van ons houden gaan dit geweldig vinden.

Goh, nu ben ik nieuwsgierig, maar dan hebben we volgend jaar gewoon nog eens contact.
Moeten we vooral doen.

Is dat voor jou niet jammer, na slechts vier jaar bij Nightwish, met één album en een tour, alweer een jaartje vrij?
Enerzijds zeker, de muzikant in mij zegt dat ik wel langer wil toeren, meteen weer de studio in en verder gaan met onze muziek. Maar anderzijds ben ik al heel lang aan het doorpakken. Tussen de bedrijven door een nieuw Revamp album gemaakt en allerlei andere dingen gedaan. Dan is het ook wel lekker om een keer niets te doen. Ik ben in de afgelopen twee jaar tweemaal geïmmigreerd en wil nu wel eens Zweden leren kennen, de taal en mijn omgeving. Dat het een heel jaar moet duren is misschien wel lang, maar nu ik moeder wordt is dat ook wel lekker.

Je noemt al Revamp, is deze band nu echt helemaal gestopt?
Ja, dat was echt een band en geen project. En aan een band moet je continu aandacht besteden. Dat doe je dus wel of niet. Dat kun je niet een beetje doen, en daar moet je echt tijd voor hebben. Anders is het ook niet eerlijk voor de andere bandleden om hen aan een lijntje te houden. Dus heb ik besloten dat het echt voorbij is.

Een tijdje terug was hier in Nederland het tv-programma “De Reünie” (zondag 20 maart 2016) waar ook een beeld van jou werd geschetst. Hoe was het om naar jezelf terug te blikken in dit programma? Ik vond het ook erg persoonlijk en heel emotioneel.
Ja, ik was heel blij met dit programma. Ik was ook heel blij dat ik mijn verhaal kon doen. Heel veel mensen hadden toch zoiets van wat is er met die Jansen gebeurt na After Forever. Heel veel mensen hebben ook geen idee wat een burn-out is en hoe je daarmee kunt omgaan. Veel mensen denken dat ze al een burn-out hebben als ze een weekendje moe zijn en nergens zin in hebben. Dat het dan een graadje erger kan weten veel mensen niet. Ik ben blij dat ik daar op deze wijze over kon vertellen. Het is ook zo mooi verteld. Zoals ze dat gedaan hebben vond ik ook mooi, daar kan ik trots op zijn. Ten eerste denk ik dat veel mensen buiten de metal-scene niet eens weten wie ik ben en dan ook zeker niet in detail weten wat er gebeurdt is. Het is daarmee een heel speciale documentatie geworden.

Ik was er natuurlijk in het begin best wel huiverig over om dit te doen. Vaak worden wij niet begrepen en wordt de hele metal muziek vreemd aangekeken. Maar daar lag het zwaartepunt niet. Want jammer genoeg hebben metal, prog en aanverwante muzieksoorten nog altijd een stempeltje. De commerciële muziekwereld pakt dat niet op en onze muziek is dus nooit op de radio te horen. Jij werkt voor Progwereld dus je weet – als muziekpurist – wat ik bedoel. Ook door de mp3, Spotify en Youtube cultuur weten mensen niet meer te waarderen waar echte kwaliteit voor staat en dat kwalitatieve weergave echt wel uit maakt.

Is dat ook een reden waarom jullie speciale uitgaven van jullie album maken, zoals de Ear-books?
Zeker, wij hebben verschillende uitgaven en willen iedereen op hun manier faciliteren. Dus ook de digitale mens bedienen, maar zeker ook de fanatieke verzamelaar. Nightwish heeft nou eenmaal de soort fans die graag onze dingen verzamelt en vaak alle verschillende uitgaven wil hebben. Mensen vinden dat echt gaaf. Ik ben echt een muziek purist en er is zo veel dat het geen zin heeft om alles fysiek te hebben. Ik ben ook vaak onderweg en dan wil ik ook muziek bij me hebben.
Maar daarnaast wil je ook iets fysieks in handen hebben. Ik ben nu twee keer verhuisd en telkens sta je weer met een hoop dozen in je hand die je nooit uitpakt. Maar ik kan er dan toch geen afstand van doen.

Herkenbaar! Ik heb zo’n 1000 vinyl albums op zolder staan die ik nooit meer draai maar ook nooit weg zal doen.
Haha, dat is inderdaad wat ik bedoel. Er hangt een emotionele lading omheen en je moet het fysieke ook echt hebben. Maar verder is het ook goed om de muziek op een andere wijze te beluisteren.

Maar helaas moeten we nu afsluiten, want de volgende staat ook weer te wachten.

Jammer, maar ik vond het heel gezellig om met je bij te praten. Graag tot een volgend keer.

Zeker tot een volgend keer en de groeten aan al jullie lezers.
En alvast de beste wensen voor de feestdagen en een heel goed 2017!

Meer info:
http://floorjansen.com/
http://nightwish.com/en