eerste druk: 21-02-2007
interview: Shireen Bekker
eindredactie: Shireen Bekker

Als ik het Parkhotel in Amsterdam binnenloop zie ik Johan Hallgren, de gitarist van de Zweedse progmetalband Pain of Salvation, al zitten. Ondanks dat het (volgens de kalender) winter is, ziet hij er zomers uit in zijn zwarte mouwloze shirt. En zonnig is ook de toekomst van de band te noemen: 22 januari j.l. verscheen alweer de zevende cd, genaamd “Scarsick” en een tour door Europa staat voor de deur. Ik sprak met Johan over onder andere het nieuwe album, de geplande tour en het vertrek van bassist Kristoffer.

Allereerst, leuk dat ik jou te spreken krijg! In de meeste interviews die ik met de band lees speelt zanger Daniel Gildenlöw de hoofdrol.Ja, dat klopt. Ikzelf heb ook al aardig wat interviews gedaan, maar Daniel is nogal een grote prater. Er is iets mis met zijn mond, die beweegt maar door. Once you pop, you can’t stop!

Daniel is ook een beetje het brein achter de band. Hij brengt muzikaal de grootste ideeën aan en de songteksten zijn altijd van zijn hand. Hoe groot is de inbreng van jou en de andere bandleden?

We reflecteren de ideeën van elkaar altijd. Als Daniel met een idee komt, tekstueel of muzikaal, hebben wij er ook nog wat over te zeggen. Echter, over het algemeen zijn wij altijd heel tevreden over zijn werk. Daniel en ik zijn een soort soulmates. We komen uit dezelfde stad en we zijn opgegroeid in hetzelfde gebied. We denken over veel onderwerpen hetzelfde. Soms ben ik wel geschokt als ik een tekst van Daniel lees, maar wanneer ik deze nog eens goed doorneem en erachter kom wat hij precies met zijn tekst wil zeggen, heb ik er geen enkel probleem meer mee.

Johan Hallgren

Wat is precies het achterliggende idee van het nieuwe album, “Scarsick“?

“Scarsick” gaat vooral over de problemen van onze huidige maatschappij. Mensen denken tegenwoordig niet meer echt na, het zijn spiegels van elkaar geworden. Als je aan iemand vraagt hoe hij of zij over iets denkt, krijg je wel een antwoord. Maar wanneer je vraagt waaróm dat gedacht wordt, halen de mensen hun schouders op en zeggen ze: “ja, dat zegt hij” of “dat vindt iedereen”. Zelf hebben ze er niet echt over nagedacht. Ik voel soms medelijden voor de mensheid. Er wordt maar geklaagd en geklaagd, maar er wordt niets gedaan om een situatie te veranderen. Daarnaast hechten mensen te veel waarde aan macht en geld. Er zijn veel mensen in de wereld die niets hebben, behalve hun leven. Ik denk niet dat zij meer of minder gelukkig zijn dan één van ons. Je bent niet wat je hebt. Kijk hoe de media gelukkige mensen beschrijft! Als we de media moeten geloven, zou Justin Timberlake bijvoorbeeld de gelukkigste persoon op aarde zijn. Ik geloof niet dat dit het geval is. Hij heeft geen enkel moment voor zichzelf.

Al veel artiesten hebben in hun muziek kritiek geuit op Amerika. Ook op “Scarsick” wordt weer Amerika afgeschilderd als de grote boosdoener in de wereld. Waarom heeft Daniel dit continent als onderwerp gekozen en niet bijvoorbeeld de situatie in Iran of Noord-Korea?

Ik denk omdat het makkelijker is om over Amerika te zingen. Wij weten meer over dit continent. Daarnaast is Amerika een goed voorbeeld. Ik heb over de wereld gereisd en veel mensen ontmoet. Iedereen is aardig, heeft goede ideeën en wil een goed leven. Toch doen we als collectief veel domme dingen. Amerika met haar oorlogen is daar een goed voorbeeld van. Ik denk niet dat de 18-jarige jongens daar zo graag de oorlog in willen. Voor de armen is het kiezen: leven op straat of het leger in. Justin Timberlake, die zou zichzelf wel vrij kopen!

Sommige mensen hebben inderdaad geen beter alternatief. De soldaten in het leger zijn vooral de jongens uit de lagere milieus.

Precies! De mensen thuis zitten maar achter hun tv: “We’re going to give them hell, wij winnen deze oorlog!” Maar zij zijn niet daar. Zij weten niet hoe het is om te vechten en mensen te vermoorden. Ik heb in Boedapest een man ontmoet die zich schuldig voelde, omdat hij te veel Palestijnen vermoord had. De laatste man die hij doodde stond maar een paar meter van hem vandaan. Hij keek hem recht in de ogen toen hij de trekker over haalde. Dat was het moment waarop hij volledig instortte. Hij heeft zijn moeder gebeld om te zeggen dat hij naar huis kwam, dat hij niet meer wilde vechten. Er hangt echter een gevangenisstraf boven je hoofd als je voortijdig het leger verlaat, waardoor hij nu in de onderwereld leeft. Hij neemt drugs en slaapt al zo’n 5 á 6 jaar niet meer. Hij kan niet meer in zekerheid leven.

Het album gaat dus niet bepaald over vrolijke zaken. De cover van het album past hier goed bij. Persoonlijk vind ik het artwork er verschrikkelijk uitzien.Ja, dat kan ik me voorstellen. Ik vind de cover mooi, juist omdat het zo verschrikkelijk lelijk is. De cover beeld ‘het lijden’ uit. Het is confronterend, mensen reageren erop. Wat zie ik? Is het een jongen, een meisje, is het wel een mens?

Het artwork lijkt ergens ook wel wat op dat van jullie vierde album, “The Perfect Element Part I“. Daarnaast lijkt de titel King Of Loss ook wel erg veel op het van deze cd afstammende Kingdom Of Loss. Is “Scarsick” misschien “The Perfect Element Part II” in vermomming?

Geen commentaar! Dat is iets voor de luisteraars om zelf achter te komen. Ik wil de pret niet verpesten!

Ik had ergens gelezen dat Daniel al vlak nadat “The Perfect Element” uitkwam met het idee voor “Scarsick” rondliep…

(Met een grote grijns:) Dat is misschien wel een stukje uit de grote puzzel!

Hoe verliep het opnameproces van “Scarsick“?

Dat verliep best goed! Het was alleen wel een lang proces. De drums hebben we al in april 2006 opgenomen. De gitaarstukken heb ik in oktober gedaan. Hier zat een lange tijd tussen, omdat Daniel in mei een zoon, Sandrian, heeft gekregen.

Is het toevallig ook deze Sandrian die we met zijn baby-gekraai het nummer Cribcaged horen openen?

Ja, dat klopt! We drillen hem alvast om met ons mee te spelen. Op zijn zesde moet hij wel klaar zijn voor het muzikantenleven.

Pain of Salvation
De broer van Daniel, Kristoffer, moest vorig jaar de band verlaten. Dus jullie dachten, de ene Gildenlöw de band uit, laten we er weer eentje bij stoppen!Haha, inderdaad! Het was een moeilijk besluit om Kristoffer uit de band te zetten, maar zijn verhuizing naar Nederland maakte dat het niet anders kon. We misten een bassist in de oefenruimte. We liepen vast met het maken van muziek en voor iedere tour moesten we weer op elkaar inspelen. Kristoffer zou aanvankelijk maar tijdelijk in Nederland verblijven. Echter, hij trouwde daar met Liselotte, kreeg een kind en vond een baan. Het werd steeds duidelijker dat hij in Nederland zou blijven wonen. Hij zei ons dat hij het begreep als hij de band moest verlaten. Toch was die knoop niet zo maar doorgehakt. Het feit dat Kristoffer de broer van Daniel is, maakte de beslissing nog moeilijker.

Heb je nog steeds goed contact met Kristoffer?

We zien hem natuurlijk veel minder dan vroeger, maar het blijft een goede vriend van ons. Ik mag hem erg graag!

Daniel en Johan

Voor de tour hebben jullie inmiddels een tijdelijke vervanger voor Kristoffer gevonden, Simon Andersson. Kun je me wat meer vertellen over hem?

Simon is echt een grappige kerel! Toen ik in 1998 in de band kwam als gitarist, had hij ook auditie gedaan. Nu reageerde hij weer op onze oproep voor een bassist. Hij wilde erg graag bij de band komen. “Hebben jullie geen babysitter nodig? Of iemand die jullie spullen draagt?” Hij houdt erg van onze muziek en hij is een goede vriend van onze toetsenist, Fredrik.

Simon redt jullie tijdens de tour, maar het staat nog niet vast dat hij bij de band komt.

Dat klopt, we hebben uit alle audities drie kandidaten geselecteerd. Omdat hij zo in onze muziek is, is Simon de enige van deze drie die al onze nummers op tijd kan instuderen. Wanneer we een definitief besluit gaan maken, is nog niet duidelijk. We kijken hoe het tijdens de tour loopt. Alledrie de bassisten hebben hun plus- en minpunten. De pluspunten van de andere twee zijn dat zij ook goed kunnen zingen, dat kan Simon minder. Hij is echter een betere bassist.

Wat zijn volgens jou de grootste verschillen tussen “Scarsick” en de voorgaande albums?

Het nieuwe album geeft ons meer ruimte bij het live spelen. Het heeft niet echt vastliggende structuren; tijdens de optredens hoeven we het niet precies zoals op het album te spelen. Verder is dit album erg divers, het bevat zelfs een disconummer!

Disco Queen is inderdaad een grote verrassing op het album! Hoe zijn jullie bij dit nummer gekomen?

Geen idee eigenlijk, het ontstond spontaan tijdens het jammen! Er zit geen echte gedachte achter, we waren denk ik in een swingstemming. Het refrein klinkt discoachtig, maar de andere stukken zijn door Daniel meer gearrangeerd.

Een ander opvallend nummer op “Scarsick” is America. Het nummer klinkt erg vrolijk en heeft wel wat weg van het nummer America uit de musical West Side Story.

Dat viel mij inderdaad ook op! Ik weet niet of Daniel dit expres heeft gedaan of dat het er per ongeluk op lijkt. Omdat dit nummer ook over Amerika gaat, is het op zijn minst wel verdacht!

“Scarsick” kent ook meer rapstukken. Het is dus duidelijk dat dit album veel nieuwe invloeden kent. Pain of Salvation laat met dit album nogmaals zien dat zij een progressieve band is, in de daadwerkelijke betekenis van het woord.

Bedankt voor deze opmerking! Wij doen ons best om met onze muziek niet in de herhaling te vallen. Veel bands maken één goed album, maar borduren daar vervolgens 10 albums lang op voort. Wanneer je als bands op het muzikale vlak iets gedaan hebt, is het daarna tijd voor iets nieuws.

Naar welke muziek luister je zelf graag? Ik luister naar heel veel verschillende muziekstijlen. Het belangrijkste voor mij is dat artiesten hun hart in hun muziek stoppen. Er zijn helaas te veel muzikanten die alleen maar spelen om op te vallen. “Hey, kijk naar mij!” Dat vind ik jammer. Het is belangrijker dat je plezier hebt in het maken van muziek. Muziek is de sleutel, het is de poort naar je ziel.Kun je favoriete bands of artiesten opnoemen?

Wel, op het moment… Robbie Williams!

Verrassend!

(Fluisterend:) Niet verder vertellen hoor! 
Het is bij Robbie Williams niet alleen zijn muziek die me aanspreekt, maar het is meer zijn hele personaliteit. Hij kan op het podium staan en naar 10.000 mensen zijn blote kont keren. Dat toont toch wel moed. Of het feit dat hij een keer last van zijn keel had, daardoor minder zong en vervolgens dat zelf toegaf in de microfoon: “I fucking suck!” Je ziet dat hij plezier heeft op het podium.

Welk nummer op “Scarsick” spreekt je het meeste aan?

King Of Loss. Dit komt vooral door de gedachte achter het nummer. Het lied gaat over het feit dat geluk niet gekocht kan worden. Veel mensen kopen spullen, terwijl ze niet eens weten waarom zij dat doen. Misschien hebben zij wel een vriend of vriendin nodig in plaats van een nieuwe televisie. Een tv is namelijk erg moeilijk om te knuffelen! Ik hoop dat mensen goed naar dit nummer luisteren en gaan beseffen wat zij echt willen in het leven.

Heb jij al een vriendin gevonden?

Ja, dat heb ik! Jullie hebben een nieuwsprimeur! Ik heb haar pas twee weken geleden leren kennen. Ik ontmoette haar op eerste kerstdag in een locale discotheek. Haar naam is Mary. Het grappige is, dat later bleek dat zij de zus van een vriend van mij is. Ik ken die vriend al 10 jaar, maar ik wist niet dat Mary zijn zus is. Andersom wist zij niet dat ik haar broer kende. Ik ben lang op zoek geweest naar een vriendin, maar pas toen ik stopte met zoeken vond ik haar. Ik denk dat er voor iedereen iemand op deze aardbol rondloopt.

Klik voor de Pain of Salvation site