TransatlanticConcert

Ik voelde me zelf een beetje Transatlantic dit keer: vliegen via Schiphol naar het Verenigd Koninkrijk over de Noordzee, toch een zijarm van de Atlantische Oceaan. De verplichte vier uur vooraf aanwezig zijn op een chaotische luchthaven neem ik op de koop toe. Ik kon de uitnodiging van een goede vriend uit Surrey vanzelfsprekend niet afslaan. Dus op weg, met auto en vervolgens metro, naar de meest kosmopolitische stad van Europa, Londen.

De locatie is O2 Forum Kentish Town in de Londense wijk Highgate, een oude bioscoop uit 1934 die in toenemende mate gebruikt wordt als rock theater. De wachtrij staat tot om de hoek, zo ongeveer in de richting van het volgende tube station. Desondanks raken we snel binnen, de camera mag gelukkig mee. Een staande receptie vandaag, het is druk maar zeker niet uitverkocht met veel buitenlanders: Fransen, Spanjaarden Scandinaviërs en een enkele Hollander. Ook John ‘Lifesigns’ Young wordt gespot. De start is verrassend vroeg: om half acht gaan de lichten al uit, mogelijk is er rekening gehouden met bezoekers die de laatste trein of metro moeten halen, hulde. Zeker gezien het feit dat de show naar verwachting minimaal drie uur zou gaan duren.

De anticipatie is groot bij het Londense publiek, het is inmiddels acht jaar geleden dat de progrock supergroep de hoofdstad met een bezoek vereerde. Dat wordt nog eens versterkt als direct wordt geopend met een integrale, lange versie van “The Absolute Universe”. Een geweldige uitvoering, dat moet gezegd, het dwingt het super-enthousiast publiek tot meezingen, dansen en zwaaien, daartoe aangemoedigd door volksmenner Portnoy. De band heeft er zichtbaar zin in, is inmiddels goed opgewarmd en dat komt de individuele prestaties ten goede. Vooral Pete Trewavas laat zien en horen wat een geweldige bassist hij is. Het eerste deel van de show vliegt voorbij, pas na 90 minuten pakt Mike Portnoy de microfoon voor een introductie gevolgd door een korte pauze van ca. 15 minuten. Hoewel het hele stuk één groot hoogtepunt is wil ik toch graag twee persoonlijke favorieten aanstippen: de ultieme progsong The World As We Used To Know en de heerlijke climax van Love Made a Way.

Na de pauze zwellen de eerste tonen van het meesterwerk “The Whirlwind” aan, ik zie alleen maar juichende, springende en emotionele mensen om me heen, zoals de twee Spaanse twintigers recht voor mij. Er was sowieso een bemoedigend aantal youngsters aanwezig deze avond, naast de meerderheid van blanke 60+ mannen (guilty). Ook dit deel van de show wordt bijzonder enthousiast ontvangen door het uitzinnige publiek. Er zijn glansrollen voor Roine Stolt en vooral een uitbundige Neal Morse. De medley was kort maar ook weer niet te kort met o.a. Rose Colored Glasses en vocale rollen voor iedereen, inclusief ‘5th Beatle’ Ted Leonard (Spock’s Beard). Die laatste nam overigens tijdens het eerste deel van Universe regelmatig de melodie op toetsen voor zijn rekening. De mannen zijn behoorlijk op dreef; de machtige, schijnbaar moeiteloze klappen van Portnoy, de zichtbaar in zijn element zijnde Trewavas, in zijn achtertuin Londen en de jubelende Neal Morse.

De Amerikaan was kort daarvoor ook al in Londen voor de show met NMB. Vooral zijn Hammondorgel partijen waren top. Iets ouder en zwaarder, getooid met baardje en krullen en gekleed in een baseball shirt. En uitstekend bij stem, met de bekende arm- en handgebaren die we van hem gewend zijn. In dat verband viel Roine Stolt enigszins uit de toon, hij was deze avond de minst opvallende musicus op het podium. Ingetogen spelend achter een muziekstandaard die helaas zowel zijn iconische rode Fender Telecaster gitaar als zijn handen aan het oog onttrok, jammer. Het spiekbriefje hielp hem bij de teksten, zijn gitaarspel was als vanouds ongeëvenaard maar helaas niet altijd even goed in de mix te horen. Het geluid was sowieso wat aan de harde kant, vooral in het begin. Maar het onderlinge spelplezier was duidelijk waarneembaar, het heen en weer gooien van de drumsticks tussen Leonard en Portnoy was illustratief in dat opzicht.

De videobeelden op het grote scherm boven het podium, met vermelding van het nummer wat op dat moment werd gespeeld net als op de Blu-ray, was een extra attractie. Het fungeerde als verdieping van tekst en muziek vanuit het perspectief van de bestuurder/astronaut van het iconische luchtschip Transatlantic. Ook de lichtshow en de met regelmaat rook spuwende kanonnen pasten prima in het live spektakel wat kenmerkend is voor de band.

Zonder omwegen wordt na publieksfavoriet Whirlwind ingezet met een medley van het oudere werk, met name van “SMPTe” en “Bridge Across Forever”. Duel with the Devil, My New World, We all need some light, ze komen allemaal voorbij, soms in enigszins verkorte versie. Met name dat laatste stuk is een hoogtepunt met het geïmproviseerde duet op 12-snarige (Morse) en elektrische gitaar (Stolt). De zee van handen en armen voor mij is niet meer te houden, de community singing is overweldigend net als de tekstvastheid van de fans. Stranger is het laatste nummer voordat de band met een ovationeel applaus afscheid neemt van Londen en het Verenigd Koninkrijk.

Eén dag later, op donderdag 28 juli vindt het laatste optreden plaats, in Olympia, Parijs, waar ook opnamen zullen worden gemaakt voor een even onvermijdelijke als begerenswaardige Blu-ray en DVD. Want of de heren de komende jaren nog te bewonderen zijn op de Europese podia valt te betwijfelen. Ondanks het artistieke en commerciële succes van het laatste album is de tournee relatief kort met veertien shows waarvan het leeuwendeel in de Verenigde Staten en slechts vijf in Europa. De tijd zal het leren. Transatlantic live is een regelrechte sensatie, deze gedenkwaardige avond neemt niemand mij meer af. Zelfs als je daarvoor Schiphol moet trotseren