Zie je dat oude, vervallen gebouw? Dat gebouw waar je niet graag een kamer in betrekt, alleen als het echt niet anders kan? Dat gebouw met die spookachtige zolder, met die smoezelige ramen en die tuin die wel een tuinman kan gebruiken? Dat is het huis waar A.C.T over zingt. Maak kennis met de vreselijke huisbaas, de mysterieuze Mr. Gumble die mensen gevangen schijnt te houden op zolder en de zwerver Ted, die zich in de tuin ophoudt. Maar het gebouw schijnt zelf ook te leven… hoe zit dat?
A.C.T is een Zweedse verzameling jonge honden en ze vermengen even gemakkelijk Electric Light Orchestra, Saga als 10CC met Spock’s Beard, The Beatles en ook Queen. Voeg daarbij een licht snufje Dream Theater en je hebt nog maar een beetje een idee waar het A.C.T om gaat. Ze maken erg aanstekelijke en ontzettend melodieuze muziek, met liedjes die staan als een huis. Letterlijk.
Wailings From A Building opent met een Saga-achtige snelheid, en we maken kennis met het gebouw zelf. Het is een erg goed nummer, dat gelijk de stijl van A.C.T in al zijn finesses tentoon spreidt. Heel mooi is de samenzang in het aanstekelijke refrein en het strijkkwartet op de achtergrond. In het reggaeachtige tussenstukje maken we kennis met een andere belangrijke invloed van A.C.T, het haast vergeten Electric Light Orchestra (inclusief vocoder).
In Mr. Landlord maken we kennis met de akelige huisbaas, die je blijkbaar beter te vriend kan houden. Dit nummer opent gelijk met het heerlijke refrein. De coupletten hebben opnieuw een reggaeachtig verloop en het geheel maakt dat dit het nummer is wat de stijl van A.C.T het beste weergeeft. Toetsenist Jerry Sahlin, in zijn eentje verantwoordelijk voor al het materiaal, zingt ook nog een regeltje of twee, maar het is het aparte, hoge stemgeluid van zanger Herman Saming die de aandacht opeist. Of het moet de zalige gitaarsolo aan het einde zijn van Ola Andersson. Prachtig nummer.
We worden geleid via appartement nr. 121 naar een kamer waar iemand ligt met liefdesverdriet. Torn By A Phrase begint met een strakheid waar Dream Theater een puntje aan kan zuigen. Maar het nummer zelf blijkt een gevoelig nummer te zijn, boordevol tempo- en stijlwisselingen. Het walsachtige thema aan het einde maakt indruk, als ook het uitstekende drumwerk van nieuwkomer Thomas Lejon. Veel indruk maakt ook het nummer waarin we kennismaken met Ted, in de tuin, in een nummer genaamd Ted’s Ballad. Het is zonder enige twijfel een van de mooiste ballads in jaren, een les in het schrijven van zwijmelliedjes.
Hoogtepunt volgt hoogtepunt op deze verfrissende plaat. Na het briljante instrumentale Dance Of Mr. Gumble, worden we weer met 10CC-achtige reggae beziggehouden in het weergaloze Wake Up, inclusief een korte bassolo van Peter Asp. Via appartement 122 worden we naar zolder gebracht, waar de Manipulator heerst. Het is een nummer waar alle aspecten van A.C.T nog eens op een mooie manier worden samengevat. Tsjonge, wat is dat A.C.T een ontdekking!
De muzikale kwaliteiten van het Zweedse collectief worden geëtaleerd in het instrumentale A Loaded Situation, waarna The Observer en The Cause opnieuw twee kleine meesterwerkjes blijken te zijn. In The Effect zingt zangeres Sara Svensson het refrein een stukje, en toont een niet misselijk talent te zijn. Summary, tenslotte, heeft een strakheid die je weer van je sokken blaast.
Ja, dit gebouw leeft. Het leeft dankzij de gedrevenheid van het materiaal op “Last Epic”. Deze groep zal heel groot worden. A.C.T is de ontdekking van het jaar. Mis het niet!
Aanvulling bij de heruitgave van 2007
Inside Out heeft de groep sinds het in 2006 verschenen “Silence” omarmd en dat heeft geleid tot het opnieuw uitbrengen van de eerste drie werken van A.C.T. Met name voor “Today’s Report” (1999), het debuut, was dat erg nodig, want dat werkje was reeds lang niet verkrijgbaar. Toch is het vriendelijk dat ook “Last Epic” deze behandeling heeft ondergaan, want zo krijgen meer luisteraars de gelegenheid kennis te maken met deze unieke groep. Het bonus-materiaal, een drietal demo’s die laten horen hoe het materiaal tot stand is gekomen, stelt niet veel voor, alhoewel de String Medley zeker wel grappig is. Fans die de cd al hebben kunnen hun geld elders aan besteden, of ze moeten het hernieuwde hoesje ontzettend mooi vinden. Hoe dan ook, ken je “Last Epic” nog niet, het is een meesterwerk, heruitgave of niet.
Markwin Meeuws