Aksak MaboulAlbum

Zelfs in het Rock in Opposition-collectief, dat muzikaal toch wel gekenmerkt werd door een welhaast extreme hang naar eclecticisme en eigenzinnigheid, valt het Belgische Aksak Maboul op door zijn eigenaardige en brede stijl. De twee albums van dit gezelschap, dat geleid werd door Marc Hollander, houden het midden tussen halfgaar en allegaar. Van de twee platen die het gezelschap heeft uitgebracht is de eerste, “Onze Danses Pour Combattre La Migraine”, het meest toegankelijk – al is het aan te raden om de titel met een korrel zout te nemen (en niet slechts omdat er meer dan elf nummers op het album staan). Met zijn mix van klassiek, wereldmuziek, impro-jazz en elektronica, opgedist in een vorm die nog maar net als rock geduid kan worden, is Aksak Maboul toch vooral muziek voor doorzetters.

Hoewel een album dat Balkan folk afwisselt met synthesizergeneuzel en zingende kleuters misschien op papier niet bijzonder samenhangend lijkt, komt “Onze Danses Pour Combattre La Migraine” geenszins ongecoördineerd over. Dit heeft twee redenen: ten eerste is de opbouw van het album zodanig dat het continu de indruk wekt zelf een concept te zijn. Door te beginnen met een kort op synthesizer gespeeld Balkandeuntje met een Afrikaanse beat en deze rare samensmelting gedeeltelijk voort te zetten in het tweede nummer maar dan veel elektronischer laat het album de luisteraar weten dat alles verwacht kan worden. De sfeer van het album wordt vervolgens tegelijk ondermijnd en bevestigd door het fraaie semi-akoestische circus folknummer Milano per Caso. Deze spanningen worden over het hele album consequent uitgewerkt, vaak ook binnen individuele nummers. Zo is Glympz een op Steve Reich geïnspireerd stuk percussie waar over de verschuivende ritmepatronen (een techniek die Reich phasing noemt) een aangenaam laidback stukje jazz wordt geblazen.

Ten tweede wordt het album over de gehele linie gekenmerkt door een apart soort (muzikale) humor, waarvan Tous Les Trucs Qu’il Ya Là Dehors een goed voorbeeld is: het nummer is een fantasieliedje gezongen – en verzonnen – door ‘Juliette’, een vrolijke vierjarige. Overigens speelde humor een belangrijke rol in het werk van alle originele R.I.O.-bands: zelfs de muziek van het niet bepaald vrolijk aandoende Univers Zero wordt gekenmerkt door een soort grafhumor. De muziek van de R.I.O.-bands is in het algemeen moeilijk en serieus, maar neemt zichzelf op een bepaalde manier ook weer niet te serieus. “Onze Danses Pour Combattre La Migraine” toont aan dat dit soort muziek tegelijk complex en amusant kan zijn, en dat is ook van de verbindende factoren van het album.

Overigens staan op de in 2003 bij Marc Hollander’s eigen label verschenen heruitgave van het album liner notes van Hollander’s hand, die per nummer uitleggen hoe de track ontstaan is en welk effect de band ermee wilde bereiken. Hoewel de muziek door deze extra informatie niet per se makkelijker wordt, geven Hollander’s commentaren wel een interessante kijk op de aparte ideeën achter het werk van Aksak Maboul.

Hoewel Aksak Maboul door het kenmerkende eclecticisme toch zeker een van de moeilijkste R.I.O.-bands was, is “Onze Danses Pour Combattre La Migraine” ook een van de meest vermakelijke albums uit deze hoek. De muziek is moeilijk te doorgronden, maar wanneer de muziek benaderd wordt met een flinke dosis volharding en een open geest zal het album een wonderlijke schoonheid prijsgeven.

Christopher Cusack