“It’s been almost eighteen years since the four of us started rehearsing together in a small house in the village of Djuries. Ever since then Anekdoten has been an on-going part of our lives. Admittedly, we have not been the most prolific of bands, but there have been occasional periods of frenzied activity and we’ve continuously been creating music together throughout the years. This in itself should qualify for a career retrospective – and here it is!”
Dit citaat is afkomstig van een webpagina waar bassist Jan Erik Liljeström de totstandkoming van “Chapters” toelicht. Deze verzamelaar bevat een schifting uit slechts vier studioplaten van de band, aangevuld met twee zogenaamde ‘rarities’ en vijf niet eerder uitgebrachte versies van albumtracks. Op de eerste disc staan enkele persoonlijke favorieten van de drie meest recente platen, aangevuld met een nieuwe opname van een stuk uit 1998. De tweede schijf bevat op zijn beurt wat materiaal uit de beginjaren van de band plus demoversies van enkele studiotracks.
Ofschoon ik vermoed dat vrijwel elke compilatie op een tamelijk lauwe respons van doorgewinterde fans kan rekenen, kan ik het niet nalaten om ook enige kritische kanttekeningen te plaatsen. Dit is grotendeels te wijten aan de nogal onevenwichtige selectie van “Chapters”. Met vier nummers van “Gravity” en “A Time Of Day”, slechts twee van “Vemod” en “From Within” en helemaal niets van “Nucleus” is het evenwicht immers ver te zoeken. Bovendien plaats ik ook enige vraagtekens bij de niet-chronologische volgorde van de nummers, want op deze manier krijgt de luisteraar helaas geen helder beeld van de ontwikkeling die Anekdoten sinds het debuut doormaakt. Tenslotte vrees ik dat de dubbelaar, door de vermelding van het demomateriaal op de albumhoes, een deel van de nieuwe luisteraars zal kunnen afschrikken, want welke beginneling zit er nu in hemelsnaam op demo’s te wachten?
Nu moet ik bij deze laatste opmerking wel een kanttekening plaatsen, want dankzij de remastering van Hans Fredriksson is de geluidskwaliteit van alle nummers (en dus ook die van de demo’s) meer dan voortreffelijk. Bovendien verschillen de vijf demo’s stuk voor stuk wezenlijk van hun definitieve versies, zodat ik veel liever van vroege interpretaties dan van demo’s zou willen spreken. Daarmee zijn we aangekomen bij enkele positieve aspecten van deze nieuwe verzamelaar, want deze vroege vertolkingen zijn namelijk vooral voor trouwe volgelingen een meer dan geslaagde toevoeging. Zij zullen verder ook enorm in hun nopjes zijn met (de alternatieve mix van) Sad Rain, een nummer dat tot voor kort uitsluitend beschikbaar was op de Japanse persing van “Vemod”, en het samen met Per Wiberg (Opeth) opgenomen When I Turn.
Ik ben om allerlei uiteenlopende redenen niet echt zot op verzamelalbums en ondanks Anekdotens goede bedoelingen brengt “Chapters” helaas geen herziening van mijn standpunt teweeg. Met de muziek zelf is uiteraard weinig mis, maar ik heb altijd het idee dat dergelijke compilaties teveel op twee gedachten hinken. De samenstellers proberen namelijk zowel nieuwkomers als trouwe fans tevreden te stellen en deze aanpak resulteert helaas maar al te vaak in een carrièreoverzicht dat dikwijls te wensen overlaat. Het is nu eenmaal onmogelijk om beide groepen muziekliefhebbers aan zich te binden en ook “Chapters” slaagt hier helaas niet in.
Vanwege de door mij aangehaalde kanttekeningen schiet ook deze verzamelaar zijn doel voorbij. Er staat namelijk te weinig (echt) interessant materiaal op “Chapters” om de trouwe volgeling over de streep te trekken, terwijl de niet-ingewijde zich vermoedelijk geen raad weet met dit merkwaardig samenraapsel van persoonlijke favorieten en demo’s. Ondanks de zeer fraaie presentatie, zie ik dit album dan ook niet als een geschikte kennismaking met Anekdoten. Toch hoop ik dat “Chapters” de Zweedse band bij een groter publiek zal kunnen introduceren, want Anekdoten is tussen al die tot vervelens toe herhalende plastieken progbands een zeer welkome uitzondering.
Frans Schmidt