Atan Album

Eigenlijk staat zijn naam verdekt in de tracklist, aan de andere kant is er die aankondiging prominent op de albumhoes. Op de laatste song van de cd “Ugly Monster” van Atan  – Absentee – figureert  toetsenvirtuoos Derek Sherinian en zijn aandeel is niet misselijk te noemen. Toch is hij zo’n beetje de laatste instrumentalist die je verwacht bij een band als Atan. Zou het een publiciteitsstunt zijn?

Mijn selectie op basis van de muziek was snel gemaakt. Ik hoefde niet in de rij te staan deze plaat te recenseren, sterker; de reacties van mijn collega-recensenten waren kort gezegd lauw. Gelukkig maar, ik werd gelijk aangetrokken door de snippers muziek bij een eerste snelle luisterbeurt. “Een bijzonder album” was de eerste gedachte.

Atan is een progressieve metalband uit Londen, in 2020 opgericht door Andrzej Czaplewski en de Boliviaanse Claudia Moscoso. De band begon samen te werken met drummer Jerry Sadowski, die eerder al het podium had gedeeld met Czaplewski en deze werd in een later stadium permanent lid van de band.
Bassist Marcin Palider werd bij de band gevoegd toen de muziek al voor een groot gedeelte geproduceerd was maar het lijkt erop dat hij de baspartijen alsnog heeft ingespeeld. Het moge duidelijk zijn, de band heeft zijn standplaats in Londen, maar de leden zijn voor het overgrote deel afkomstig uit Polen.

Het is niet eenvoudig de muziek van Atan te omschrijven, de band brengt namelijk een boeiende mix van progressieve rock en metal waarin frequent polyritmische structuren aan bod komen. Een contradictie als je voorgaande zin leest, maar toch is het echt van toepassing op de muziek van Atan. Djenty riffs en oneven maatsoorten worden gespeeld op 7- en 8-snarige gitaren maar zorgen nergens voor onrustige composities. Er blijft telkens een vorm van logica binnen de songs bestaan. Gevoelsmatig komt de muziek soms in de buurt van Tool, maar ook de Nederlandse band At First verschijnt regelmatig in mijn kaders. Eerlijk is eerlijk; muzikaal is niet altijd even origineel en ondervindt je verschillende invloeden die ik echter niet teveel wil noemen in deze recensie. Daarvoor staat mijn enthousiasme voor deze cd te hoog in het vaandel.

Hoe dan ook, de band combineert prog- en metalelementen met geniale gimmicks, vaak gecreëerd door de zangtechnieken van zangeres Claudia Moscoso. De band heeft wat mij betreft met haar een unique selling point te pakken. Zij brengt een grote mate van veelzijdigheid in haar zangtechniek en ze gebruikt ongebruikelijke en complexe details waardoor de songs spannend en veelzijdig blijven. De titeltrack is daar een goed voorbeeld van, ze begint met reguliere zang, maar haar refrein klinkt als een raprock uit de diepste regionen van haar keel; als een beschaafde en geciviliseerde grunt, maar dan volledig onder controle. Bijzonder geslaagd! Ook Origami Doll wordt door bijzondere zangtechniek opgefleurd en zo zit de cd vol met geslaagde vocale acrobatiek. Soms klinkt Moscoso als een feeks, soms lief, maar altijd krachtig en fier overeind!

De track Absentee waarin Derek Sherinian figureert mag niet onbesproken blijven. Het is een heerlijk nummer die bij progliefhebbers kan uitgroeien tot een favoriet. Een melodieuze gitaar en orgel vormen het intro waarin Moscoso opnieuw imponeert. Opnieuw een staaltje heerlijke zangtechniek die melancholisch uitpakt. De prima gitaarsolo van Andrzej Czaplewski leidt op zijn beurt de toetsensolo van Sherinian in. Een stukje klassieke neo-prog binnen een ingetogen, klassieke rocksong.

Heeft Atan een icoon als Derek Sherinian muzikaal gezien nodig? Na een grondige analyse vind ik persoonlijk van niet. De muziek van Atan op dit debuutalbum is sterk, gevarieerd en als klap op de vuurpijl staat op de voorgrond een geweldige zangeres met een eigen geluid en performance. Maar goed: eerlijk is eerlijk, een naam als Sherinian maakt het bereik groter en zorgt ervoor dat men eerder geneigd is de muziek uit te proberen. Wellicht is het toch een publiciteitsstunt, maar het is de band gegund. “Ugly Monster” was een heerlijke afsluiting van het jaar 2022.