Athena XIX Album

Athena’s “A New Religion?” (1998) wordt alom beschouwd als het hoogtepunt uit het (kleine) oeuvre van de Italiaanse progpowermetallers, ook omdat op die plaat met Fabio Lione (onder andere Rhapsody, Angra) een relatief grote naam achter de microfoon stond. Maar de mix van Dream Theatrale progmetal en Europese powermetal had weinig meer te bieden dan het gros andere bands dat destijds hetzelfde kunstje perfectioneerde. Daarnaast werkte het bijna constant hoge vibrato van Lione onherroepelijk op mijn zenuwen. Veel te melodramatisch allemaal.

Ik stond daarom niet direct te stuiteren toen bleek dat de bandbezetting uit die ‘klassieke periode’ elkaar in 2019 weer gevonden had en aan nieuwe output werkte. Aangezien de bandnaam ‘Athena’ in de tussentijd nogal populair was gebleken, werd die ‘negentien’ in Romeinse cijfers toegevoegd voor de hergeboorte van Athena XIX. Je bent niet voor niets geboren als nazaat van de oude Romeinen, nietwaar?

U voelt hem al aankomen: nu volgt het stuk waarin ik beken hoe onterecht het was dat ik geen hoge verwachtingen had van “Everflow Part 1: Frames Of Humanity”. En geen zorgen: dat ga ik ook uitgebreid doen, juist om te voorkomen dat u dezelfde inschattingsfout maakt en dit schijfje op basis van bandnaam of zanger links laat liggen. Daarmee zou u Athena XIX en uzelf namelijk schromelijk tekort doen.

De ruim twintig jaar pauze hebben de band muzikaal goed gedaan. “Everflow Part 1” bevat nog steeds sterke melodieën en valt zeker als ‘prog(ressieve) metal’ te classificeren, maar wijkt op een aantal punten fundamenteel af van het eerdere werk. Muzikaal tappen de heren uit een veel zwaarder vaatje, met technische metal die soms zelfs tegen thrash aanschurkt. Ook zijn er elektronische en ambientinvloeden te horen, waardoor het geheel een dreigende, mechanische sfeer ademt. Dat maakt Athena XIX nog lang geen Fear Factory-kloon, maar de peetvaders van de industriële metal mogen wel degelijk als referentie dienen.

Het tempo op “Everflow Part 1” ligt gemiddeld vrij hoog, en mede daardoor treedt er allengs enige metaalmoeheid op. Het geluid is zo consistent dat de compacte tracks geleidelijk wat lastig te onderscheiden zijn. Het heerlijk slepende Inception (gaat dat luisteren!) en het filmische outro The Departure zorgen aan het eind van de plaat voor de nodige afwisseling. De muzikale ambitie van Athena XIX valt te prijzen, en hier en daar vergaloppeert de band zich in al zijn ijver zelfs lichtelijk. Synchrolife is met zijn combinatie van beukende drums, tegendraadse ritmes, jazzy piano, grunts en operazang bepaald lastig te verstouwen. Maar potverdorie, gaan we op een prog-site nu al klagen over te veel ideeën binnen een individuele track?

De zang van Fabio Lione is nauwelijks te vergelijken met zijn eerdere werk bij deze en andere bands. De karakteristieke hoge uithalen duiken nog op in een track als The Seed, maar verder zoekt hij vooral een lager register op. Zijn geluid kan zelfs de vergelijking met Geoff Tate doorstaan, die op de latere Queensryche-albums ook comfortabeler in zijn vocale vel kwam. Lione’s donkere benadering past uitstekend bij de muziek, zoals in het broeierige refrein van The Day We Obscured The Sun. Zijn zanglijnen doen geregeld denken aan het iets oudere werk van Kamelot. Het zal dan ook niet geheel toevallig zijn dat Roy Khan een moppie mee komt zingen op I Wish. De stemmen van beide zangers gaan daar zo goed samen dat ik niet altijd kan inschatten naar wie ik zit te luisteren.

Ook conceptueel maakt de band zich er op “Everflow Part 1” niet gemakkelijk van af. We komen in sciencefiction-territorium nadat de mens de aarde weer eens naar de gallemiezen heeft geholpen. In overdrachtelijke zin is het natuurlijk eerder een verwijzing naar al onze zwakheden (deugden als egoïsme, overmoed, machtswellust, controledrang) en hoe destructief die kunnen zijn voor de mensen om ons heen en de wereld in bredere zin. Het heeft wel raakvlakken met Ayreons ‘Forever/Planet Y’–saga die meerdere albums omvatte, ook al omdat de aanduiding ‘Part 1’ suggereert dat er nog meer te vertellen valt. Wellicht schept een vervolg wat helderheid, want het verhaal is vooralsnog knap onnavolgbaar.

Al met al een bijzonder prettige verrassing van de Italiaanse progmetalveteranen, waardoor ik ineens met onverwacht ongeduld uitkijk naar “Everflow Part 2”. Wat fijn om te zien dat muzikanten zich na een zo lange carrière nog opnieuw kunnen uitvinden. Athena XIX is anno 2024 als band relevanter dan ooit tevoren.