Ballo Delle CastagneAlbum

De progressieve rock kent een rijke geschiedenis aan verhalende conceptalbums. Ik denk aan “The Myths And Legends Of King Arthur” door Rick Wakeman en zijn “Journey To The Centre Of The Earth”. Of wat te denken van Jeff Wayne’s “The War Of The Worlds”. Als dan een nieuw album verschijnt onder de titel “Surpassing All Other Kings”, denk ik te maken te hebben met het Gilgamesh-epos. Dan verwacht ik een episch monument van een stokoud verhaal. Tijd dus om dit nieuwste album van het italiaanse Ballo Della Castagne onder het vergrootglas te leggen.

“Surpassing All Other Kings” is het derde en laatste deel uit een trilogie van het Italiaanse ensemble Ballo Della Castagne dat in 2007 werd opgericht en bij elk album een andere bandsamenstelling kende. Alleen medeoprichter Vinz Aquarian (zang) werkt aan alle drie albums mee.

Van een conceptalbum dat een onbekend verhaal gaat verwerken verwacht ik of een verhaallijn dat eenvoudig gevolgd kan worden of anders een goede toelichting in het begeleidende boekwerkje. Helaas, de luxe verpakking en het mooie boekje dat met de cd wordt meegeleverd vertelt niets over het Gilgamesh-epos. Wel zijn Engelse vertalingen opgenomen van de Italiaanse liedteksten, maar daarvan word ik niet veel wijzer.

Dat is jammer. Het Gilgamesh-epos is namelijk het oudste literaire werk dat bekend is. De kleitabletten waarop het verhaal werd ingekerfd zijn zo’n 4500 jaar oud. Gilgamesh was de koning van Uruk, een stad die lag in het tegenwoordige Irak (sommigen beweren dat de naam Irak een afleiding is van Uruk), ergens ten zuiden van Bagdad. Over de oorlogen, intriges en reizen van deze koning Gilgamesh zijn tal van verhalen opgetekend en bewaard gebleven. Op een dag besloot koning Gilgamesh een lange reis te maken op zoek naar het eeuwige leven. Dit gedeelte uit het Gilgamesh-epos is jarenlang doorverteld en opgetekend. Een van die overleveringen is de Babylonische variant die bekend is onder de naam “Surpassing All Other Kings”. Jawel de titel van dit conceptalbum.

Helaas is niets terug te vinden van het verhaal. Sterker nog, de leden van Ballo Della Castagne zijn er meesters in hun album vol te stoppen met geheimzinnigheden en de luisteraar achter te laten met vraagtekens. Na verschillende luisterbeurten heb ik nog steeds geen idee wat de bedoeling is van dit album. Het geheel is gehuld in een waas van geheimzinnigheid. Zelfs de muziek ademt die sfeer uit. Mij bekruipt het gevoel dat alleen een ‘ingewijde’ iets van dit album zal begrijpen. Over één ding is Ballo Della Castagne duidelijk: hun betrokkenheid bij de Earth Aquarian Family. En waarschijnlijk moet je ingewijd zijn in dit genootschap om de schoonheid van dit verhaal en deze muziek te kunnen bewonderen.

Na deze teleurstelling verwerkt te hebben, heb ik me volledig op de muziek gericht en om eerlijk te zijn valt die ook tegen. Bij de meeste nummers heb ik het gevoel dat het niet af is. Het klinkt allemaal excentriek en is behoorlijk theatraal. De muziek met zijn psychedelische effecten doet mij denken aan het begin van de jaren zeventig. Dat wordt allemaal gecombineerd oriëntaalse zang en een vleugje prog. De oriëntaalse zang klinkt excentriek en is overheersend. Het werkt bij mij op de lachspieren, niet omdat het grappig is, maar gewoon omdat ik het gevoel heb dat ze bezig zijn een toneelstukje op te voeren. Ze proberen zo excentriek mogelijk over te komen. Als niet-ingewijde zal ik het wel niet begrijpen. Er gebeurt gewoon niet echt iets boeiends. Het nummer Aquarius Age valt op omdat er niet in gezongen wordt, maar het geheel geeft mij meer de indruk slechts een intermezzo te zijn van iets anders, maar dat andere is weggelaten. Het enige nummer dat mij nog wat deed was Eoni. Voor het eerst kreeg ik daarbij het gevoel dat ze toch wel muziek kunnen maken, maar als de akoestische gitaar net op gang begint te komen, begint het gezang weer en daarna is het afgelopen. Het laatste nummer laat continue citaten horen van George W. Bush, die de inval in Irak aankondigt. Als een mantra wordt het continue herhaald. Fire From The Sky is een cover van Yahowha 13, een cultband die blijkbaar als voorbeeld geldt voor de bandleden van Ballo Della Castagne. Het nummer Die Königin Der Nacht bevat elementen uit Die Zauberflöte van Mozart, maar dan in een uitvoering die ik na één keer beluisteren nooit meer wens te horen.

Zo langzamerhand zal mijn conclusie wel duidelijk zijn geworden. Als je een liefhebber bent van psychedelische en theatrale muziek, kan je dit album misschien waarderen, maar de gemiddelde progliefhebber kan dit album gewoon links laten liggen.

Peter van der Schelde