Barclay James HarvestAlbum

Voor toetsenfanaten, en met name Mellotronfetisjisten, voelt het jaren zeventigwerk van Barclay James Harvest als een diep 25 meterbad waarin je heel wat baantjes kan afleggen. Albums als “Gone To Earth”, “Octoberon” en met name “Live Tapes” zitten vol met opvallende én minder opvallende melodieën; altijd valt er weer iets nieuws te ontdekken. De groep breekt met name in Duitsland op grote schaal door. Met “Live Tapes” wordt de eerste periode waardig afgesloten en daarna volgt het twaalfde album “XII”. Dat is achteraf gezien een overgangsplaat, maar waarop materiaal staat dat tot het beste van de groep behoort.

Alles draait om balans op “XII”. Zat de kracht op voorgaande albums ‘m veelal in de combinatie van zoete liedjes en krachtige arrangementen, op dit album uit 1978 wordt gas teruggenomen. Het geluid is meer laid back en beide songwriters, John Lees en Les Holroyd, weten zich steeds meer van elkaar te onderscheiden. Lees laat zich muzikaal door oudere tijden beïnvloeden in A Tale Of Two Sixties en Loving Is Easy, dat sterk geënt is op de rockriffs van Free en The Faces en tekstueel soms op het pikante af is.

Zijn echte visitekaartjes zijn Nova Lepidoptera en The Streets Of San Francisco. Niet dat deze ballads zo vlammen, maar ze zijn qua opbouw en arrangement (akoestische gitaren, dromigere synths) zo uitgekiend dat het allemaal zo vanzelfsprekend klinkt. Dat effect bereikt Holroyd ook in Berlin. Met afstand de mooiste BJH-ballad ooit en eentje waarin het thema tot het einde toe op een dusdanige manier wordt uitgemolken dat het (weer) dagenlang in je hoofd gebakken zit.

In de andere songs van “XII” is BJH vooral op zoek. Wolstenholme speelt net iets te vaak een begeleidende rol en kan niet zo goed uit de voeten met het wat zoetige geluid, maar In Search Of England is de uitzondering. Qua stijl is dit nummer de ware opvolger van het materiaal op voorganger “Gone To Earth”. Net even dat kruidnageltje dat “XII” nodig heeft en orkestraal stevig uit de verf komt.

Deze heruitgave op Esoteric Recordings bevat een cd met de originele mix, een cd met een recente stereo remix en een dvd met een 5.1 surround mix plus hoge resolutie versies van de nieuwe en oude stereo mix. De 5.1 mix is aardig gedaan, maar heeft het accent nogal op de zang liggen en het met name in zo’n muzikaal tapijt als In Search Of England veel beter kunnen uitpakken.

De nieuwe stereo mix is beter te genieten, met meer definitie in de drums, een breder geluid en een andere balans (vooral de zang!), maar die kan ook niet verbloemen dat de plaat destijds veel te droog is opgenomen. Daar kan geen remix iets aan veranderen. Toch is “XII” er als geheel op vooruit gegaan. Al is het alleen maar omdat enkele nummers iets langer duren dan in de originele mix. Het boekje vertelt het verhaal rondom de plaat en de thema’s van de teksten en is bijzonder informatief. Een paar bonus tracks maken het pretpakket af, zoals een fraaie alternatieve versie van The Streets Of San Francisco en een instrumentale Nova Lepidoptera.

“XII” is de zwanenzang voor de klassieke line-up van Lees, Holroyd, Pritchard en Wolstenholme. Een album waarmee de groep opnieuw veel succes oogst in Duitsland en de weg vrijmaakt voor een meer pop-georiënteerde koers. Wolstenholme ziet de bui al hangen en pakt in 1979 zijn biezen. Samen met “Live Tapes” is dit een waardig slotakkoord van de belangrijkste periode van Barclay James Harvest.

Wouter Bessels