Birdsongs Of The MesozoicAlbum

Je herkent dit verschijnsel vast ook wel… In een willekeurige platenzaak argeloos rondsnuffelen in de talloze cd-rekken gevuld met enkele duizenden cd’s. Niet naar iets specifieks op zoek, maar gewoon het assortiment aan het afstruinen. Waar let je dan op wanneer je iets nieuws zoekt? De naam van de band? De titel van het album? Of kijk je naar de hoes? Wanneer ik in een platenwinkel op zoek ben naar iets onbekends, let ik namelijk op al deze factoren. Zo leidde een samenspel van deze drie parameters in 1988 tot een geslaagde kennismaking met “Operation: Mindcrime” van Queensryche.Waarom ik je dit allemaal vertel? Welnu… Birdsongs Of The Mesozoic’s laatste kleinood, “The Iridium Controversy”, voldoet immers aan alle voorwaarden om een succesvolle aanschaf voor de doorsnee progliefhebber te kunnen zijn. Een fantastische bandnaam, een intrigerende albumtitel waarachter wellicht een fraai concept schuilgaat en een hoes getekend en geletterd door Roger Dean (onder meer bekend van Asia, Uriah Heep en Yes) lijken hiervoor op het eerste gezicht garant te staan. Op het eerste gezicht…

Birdsongs Of The Mesozoic is een grensverleggend gezelschap dat het experiment zeker niet schuwt. Evenals haar stalgenoten bij Cuneiform Records, een klein label dat min of meer gespecialiseerd is in ‘moeilijke muziek’, blinkt het kwartet voornamelijk uit in het scheppen van niet makkelijk in het gehoor liggende composities. Daarbij verandert de groep, als een ware kameleon, voortdurend van verschijningsvorm. Hierbij neemt het collectief ruwweg een viertal hoofdidentiteiten aan: die van een modern klassiek orkest, een (free)jazz-combo, een avant-gardistisch ensemble en die van een progressieve rockband in de klassieke betekenis van het woord.

De uit Amerika afkomstige groep ontstaat in het begin van de jaren ’80, wanneer twee leden van de band Mission Of Burma, Roger Miller en Martin Swope, samen met Erik Lindgren en Rick Scott een nevenproject oprichten. Aanvankelijk bedoeld als leuk tijdverdrijf voor respectievelijk de pianist en gitarist van Mission Of Burma, groeit Birdsongs Of The Mesozoic volgens een enthousiaste recensent van de New York Times in twee decennia uit tot ’s werelds hardst rockende kamerorkest.

Op “The Iridium Controversy” zijn echter zowel Roger Miller als Martin Swope niet meer volwaardig lid van Birdsongs Of The Mesozoic. Desalniettemin maakt de eerstgenoemde wel zijn opwachting als (gast)pianist op de nummers Lost In The B-Zone en The Beat Of The Mesozoic (Part 1). Deze laatste betreft overigens een heropname van het gelijknamige nummer dat oorspronkelijk is verschenen op de titelloze ep uit 1983. Dit is trouwens niet de enige herbewerking op de plaat, want This Way Out is losjes gebaseerd op We’ve Got To Get Out Of This Place van The Animals!

Ondanks dat het gezelschap zeer gedreven lijkt in het schijnbaar moeiteloos vertolken van allerlei excentrieke maatsoorten, klinkt haar muziek zeer warm en temperamentvol. Mede hierdoor is er een onmiskenbare gelijkenis met de Canterbury-prog van Egg, Hatfield And The North of Henry Cow. De geheel instrumentale mengelmoes van (prog-)rock, (free)jazz, avantgarde en neo-klassiek van Birdsongs Of The Mesozoic is een ware belevenis, waarbij de muziek me verder af en toe deed denken aan Frank Zappa, Philip Glass of Michael Nyman.

De twaalf nummers van “The Iridium Controversy”, variërend in lengte van bijna drie tot ruim zeven minuten, voorzien het album van een vrijwel tijdloos karakter. Dat komt wellicht door de bijzonder goed uitgevallen interactie tussen klassieke, akoestische instrumenten als fluit, piano en saxofoon en moderne, elektronische instrumenten als gitaar en synthesizer. De vlekkeloze, heldere productie van Birdsongs Of The Mesozoic (het album is opgenomen in Microsoft’s HDCD) zorgt daarbij voor een uitmuntende detaillering en een duidelijke plaatsing van deze instrumenten.

“The Iridium Controversy” is een uitzonderlijke samensmelting van bovengenoemde muzieksoorten en -genres. De spontaniteit en luchtigheid in het spel van alle betrokken musici zorgen er evenwel voor dat de muziek van Birdsongs Of The Mesozoic nergens te ingewikkeld of te ongeordend klinkt. Hierdoor levert het gezelschap uit Boston een ongekend album af, dat in alles buitengewoon uniek en origineel voorkomt. Dit laatste staat overigens in schril contrast met de bijzonder alledaagse prent van Roger Dean op de hoes van het album.

Wanneer je dit album in de schappen van je lokale platenboer aantreft, weet je derhalve wat je te doen staat. Althans, wanneer je een liefhebber bent van het wat meer avontuurlijk ingestelde huwelijk tussen neoclassicisme en progrock.

Frans Schmidt