M. Efekt aka Modri Efect of Blue Effect was een vooraanstaande Tsjecho-Slowaakse/Tsjechische band die in 1968 het levenslicht zag. Zij opereerden achter het IJzeren Gordijn, met alle beperkingen van dien. Het was precair om teksten te zingen, zeker als je een boodschap wilde overbrengen. Dat zou zomaar de reden kunnen zijn dat de derde lp volledig instrumentaal was. “Nová Syntéza” staat bol van de jazzinvloeden. Het meespelen van het Csechoslovak Radio Jazz Orchestra was hier zeker debet aan.
Bandleider en gitarist Radim Hladík, wiens spel wel eens wordt vergeleken met dat van Jan Akkerman, lijkt aan het begin weinig in te brengen. Opener Má Hra lijkt wel het domein van een brassband. Heel veel blazers, veel bombast, met wat drums en een ontspannen trombonesolo vullen de eerste minuten. Pas in het tweede gedeelte weet Hladík fel van zich af te bijten met supersnel gespeelde felle solo’s, waarbij basgitarist Jiří Kozel zich evenmin onbetuigd laat. Duidelijk is dat de psychedelische elementen van hun debuut verdwenen zijn. Het is vooral jazz en jazzrock wat de klok slaat, met hier en daar een flinke scheut blues.
Op Směr Jihovýchod zijn het weer de peppers die fel openen, maar de gitarist dient hen nu direct van repliek. Een snelle, felle solo met blues-invloeden doet inderdaad wat aan Jan Akkerman denken. Volle bak gaat het orkest, maar rustpuntjes zijn er ook. Pianist Lesek Semelko speelt een stukje bijna solo. In Popínavý Břečťan gaan de blazers en gitarist het duel aan, door afwisselend de boventoon te voeren. Na enige tijd ontstaat er een lekker swing sfeertje. Drums en blazers bepalen het ritme, een tokkelgitaartje zorgt voor enige rust in de weer triomfantelijk uitpakkende pepperaars. Naast jazz zijn ook blues-invloeden hoorbaar.
Pure blues krijgen we ook nog voorgeschoteld in Blues Modrého Efektu, met een hoofdrol voor Hladík. Hij laat een aantal fraaie solo’s uit zijn snaren vloeien, al is het orkest natuurlijk nooit ver weg. Naast de piano is ook een orgeltje hoorbaar. Het titelnummer van bijna een kwartier vormt een afwisselend geheel. Alle genoemde stijlen komen weer samen: jazz, jazzrock en blues. De start is ronduit bluesy, met de band op volle stoom. Drummer Vlado Čech speelt een solo, later aangevuld met hakkelend gitaarspel, de blazers zijn wat minder nadrukkelijk aanwezig. Het nummer ontspint zich dan meer als een soort rustige jamsessie, waar het bij vlagen op z’n subtielst toegaat. De pianist mag ook even soleren, dat levert een van de subtiele passages op. Hladík wisselt jazzy gepingel af met felle licks en een fraaie bluessolo. Tegen het eind is iedereen weer opgeladen en delen de blazer hun enthousiasme weer met iedereen. Ze tetteren een bluessolo van Hladík weg naar het einde.
M. Efect laat op “Nová Syntéza” een mooie symbiose horen tussen een rock- en een blazersensemble. We zouden kunnen spreken van brassrock. De (symfonische) progklanken lieten nog even op zich wachten. Qua sfeer heeft de muziek iets weg van “Concerto for Group and Orchestra” dat Deep Purple met het Royal Philharmonic Orchestra, ook in die tijd, uitbracht. Het oude Chicago (Transit Authority) vlocht, een beetje vergelijkbaar, ook heel fijn het nodige blaaswerk in hun rocknummers. Maar M. Efect laat op deze schijf toch een tamelijk uniek geluid horen.