BrainticketAlbum

De psychedelische en spacerock klanken van eind jaren zestig echoën nog op uiteenlopende platen na. Het succes van de Engelse en Amerikaanse acts wordt destijds gestimuleerd doordat de platen op hippe major labels verschijnen (zoals Harvest, Deram en later Virgin), maar op het continentale deel van Europa blijft een aantal klassiekers ten tijde van uitkomen onderbelicht. Wat in Nederland met Groep 1850 en diens “Agemo’s Trip To Mother Earth” en “Paradise Now” gebeurt, overkomt Brainticket in 1971 met “Cottonwoodhill”. Het album heeft met name in de laatste paar decennia een ware comeback gemaakt en heeft nu een legendarische status. Originele persingen op het Hallelujah/Bellaphon-label zijn veel geld waard en de plaat wordt juist in Engeland en Amerika gezien als een psychedelica-classic.

Het is eigenlijk meer een commune dan een groep. Brainticket heeft zijn roots in België, Zwitserland en Duitsland en brengt rauwe bluesrock en ruige gitaarrock samen met ongebruikelijke songstructuren en vervreemde effecten. Leider Joel Vandroogenbroeck heeft zijn muzikale oorsprong in de jazz, dus dat geeft genoeg stof voor improvisatie. Samen met Hellmuth Klobe gaat hij de technische mogelijkheden van de studio gebruiken als instrument. Het leidt tot het bijna half uur durende hypnotiserende Brainticket dat centraal staat op deze debuutplaat. Een op het eerste gehoor monoteen klinkend stuk dat rust op Hammondorgel en gitaar (trance avant la lettre!), maar waarin van alles gebeurt, doorgalmt, piept en hijgt en vooral met koptelefoon op als een trip aan de luisteraar voorbijtrekt.

Nadat de platenmaatschappij het album heeft gehoord, ontstaat het idee om op de hoes een waarschuwingstekst plaatsen: ‘als je dit hebt beluisterd, dan loop je de kans dat je hersenen worden vernietigd’. Vandroogenbroeck en consorten zijn woedend en zien dit als slechte publiciteit. In hun ogen begrijpt niemand wat zij aan het doen zijn, zo zegt hij in het informatieve verhaal bij deze heruitgave van “Cottonwoodhill” op het Purple Pyramid-label (altijd leuk dat psychedelica van het Europese land in Amerika op waarde wordt geschat!). Die miskenning draagt onbedoeld bij aan de legendarische status die Brainticket in de daaropvolgende jaren opbouwt. Ook op het podium, waarbij het publiek kennelijk meer stijf staat van de lsd dan de bandleden. De twee korte nummers op het album zijn minder losbandig en vormen het spreekwoordelijke voorgerecht, maar zijn in hun uitvoering even zo spannend.

De absolute vrijheid, de totale afwezigheid van concessies en de onaardse sfeer van “Cottonwoodhill” is enigszins te vergelijken met Aphrodite Child’s magnum opus “666”. Ook op dat album neemt soms de verbeeldende gekte een enorme vlucht omhoog en maakt die van de muziek een intrigerend totaal. Grote verschil is alleen dat de geest verruimende muziek van Brainticket veel rauwer en primitiever klinkt. Soms knalt alles ineen, maar daarna gaat het tripje vrolijk verder – of juist niet! Ook de opvolgers “Psychonaut” en “Celestial Ocean” worden in al hun integriteit gezien als de blauwdruk van veel space- en krautrock die daarna verscheen. Talloze groepen zijn daarna met soortgelijke drones aan de haal gegaan (Agitation Free of Hawkwind om maar wat te noemen) en dat geldt in de laatste jaren ook voor Nederlandse bands als DeWolff en zZz. Brainticket blijft toch de spreekwoordelijke dinosaurus.

De band is sinds een aantal jaren weer bij elkaar en treedt ook op. Tegenwoordig klinkt de muziek meer elektronisch, maar nog net zo vrij en wild als veertig jaar geleden. Hun trilogie, waarvan “Cottonwoodhill” het eerste deel is, staat nog steeds in de belangstelling en is de afgelopen jaren op diverse labels heruitgebracht. Deze op Purple Pyramid is zonder twijfel de beste tot nu toe: een digipak die de originele hoes sterk benadert (op wat slordige tikfouten na) en een boekje met een interessant recent interview met Vandroogenbroeck.

De muziek is goed opgepoetst, maar evenals bij voorgaande uitgaven op cd is soms goed te horen dat er gebruik is gemaakt van een ‘needledrop’, oftwel een lp als basis en niet de originele mastertapes. Die laatste zijn vermoedelijk al lang zoek of zelfs vernietigd. Niettemin is dit een verplicht nummertje voor psychedelica en spacerock fanaten. En voor wie de ‘kosmische muziek’ soms even bij het hoofd uit wil laten stijgen.

Wouter Bessels