Voor de meeste lezers van dit digitale periodiekje zal de naam Clive Nolan geen onbekende meer zijn. ’s Mans omvangrijke neoprog repertoire is bij vriend en vijand ruimschoots bekend en ik kan er in de beoordeling dan ook gevoeglijk mee volstaan dat de vriend in deze laatste worp misschien wel de climax van zijn Nolanbeleving vindt en dat het evenwel niet erg waarschijnlijk is dat hier veel vijanden alsnog mee over de streep getrokken worden.
Dat zou een vrij korte recensie worden, dus misschien is het aardig om voor deze keer weer eens bij het begin te beginnen. Clive Nolan raakte bekend als toetsenist van Pendragon, een van de neoprogbands van het eerste uur (hoewel dit pas gebeurde nadat deze band “The Jewel” uitgebracht had). Omdat één band ook maar zo weinig is, speelde hij sindsdien ook in het light-prog gezelschap Shadowland, het meer conceptueel opererende Strangers On A Train, de wat pittiger rockband Arena (wellicht de belangrijkste band van de tweede generatie neoprog), en enkele conceptalbums met Oliver Wakeman. Een flink deel van deze bands en projecten kreeg ook nog de bezielende hulp van Threshold-gitarist en producer Karl Groom en het is vooral de combinatie van deze twee heren die in de jaren ’90 een standaard neergezet heeft voor een bepaalde hoek van de neoprog: theatrale muziek, niet zelden in de vorm van lange, springerige epics, overladen met volvette arrangementen.
Voor het project Caamora hebben Nolan en Groom de handen wederom ineen geslagen, terwijl het nieuwe gezicht aan boord sedert enkele jaren de Poolse zangeres Agnieszka Swita is. Zij zal zeker in de smaak vallen bij fans van bands als Within Temptation, Edenbridge en Stream of Passion. Op de voorgaande ep’s konden we al concluderen dat haar stem krachtig en uiterst aanwezig is, maar nu is het twee uur lang genieten geblazen.
Nogal wat fans zullen in “She” Nolans finest hour herkennen: in goede progtraditie is een conceptalbum gemaakt gebaseerd op een boek (in dit geval het uit 1887 stammende She van de Engelsman Henry Rider Haggard), met bovendien een lengte van ruim twee uur. Dit boek heeft zich al mogen verheugen in ten minste negen verfilmingen alsmede in een aantal boekvariaties. En nu is daar dus een heuse rockopera bijgekomen.
Deze setting betekent dat naast Strangers On A Train en de samenwerking met Oliver Wakeman ook de recente conceptplaten van Kayak als referentie voor “She” mogen dienen. Ook hier representeert iedere zanger een personage: Swita is de hoofdpersoon, Ayesha de verleidelijke blanke koningin die Leo (Nolan) probeert over te halen in het vuur der onsterfelijkheid te baden. Ook Alan Reed (Pallas) en Christina Booth (Magenta) lenen hun stemmen aan het verhaal. En dan zijn we er nog niet qua bekende namen: ook bassist John Jowitt (IQ), cellist Hugh McDowell (ELO, John Wetton) en gitarist Mark Westwood (Neo) laten zich op hun respectievelijke instrumenten horen.
Wat kunnen we nog zeggen over de muziek? Het bekende Nolan / Groom geluid is weer alomtegenwoordig: de bombastische productie ontneemt het zicht op muzikale egotripperij, voor zover daar uberhaupt al plek voor was: de ruim twee uur worden flink vol gezongen, waardoor er voor instrumentale uitweidingen relatief weinig plaats overblijft. Het bijkans uitpuilende boekje bevat niet alleen alle teksten, maar ook een extra geschreven toelichting en een keur aan sfeervolle illustraties. Het is daarbij niet moeilijk het geheel als ‘nogal’ kitscherig af te doen, maar voor de echte liefhebber biedt het aanleiding tot eindeloze grasduinerij.
Ten slotte: het boek uit 1887 kreeg achttien jaar later nog een vervolg: Ayesha, the Return of She. Wellicht dat Clive Nolan daarin nog wat inspiratie vindt voor een volgende dubbel-cd. In dat geval verwelkomt de progressiefste familie van Nederland u graag weer met een nieuwe aflevering van “Voor alle fans: Clive Nolan”.
Casper Middelkamp