Chaos CodeAlbum

 Een van de grote nadelen van het uitbrengen van een plaat in eigen beheer is dat de distributie vaak minimaal is. Zo kan het gebeuren dat platen die zonder meer een groot publiek verdienen jammerlijk in de vergetelheid raken door de kleinschalige verspreiding. Omgekeerd geldt natuurlijk ook dat labels vaak bands buiten de boot laten vallen omdat het betreffende ensemble te weinig interessants te bieden heeft, maar in het geval van de nieuwste plaat van het Amerikaanse Chaos Code kan ik alleen maar betreuren dat de band geen groter publiek heeft, want “Propaganda” is één van die platen die meer aandacht verdient dan ze momenteel krijgen.

Het eerste wat opvalt aan “Propaganda” is dat de plaat erg helder geproduceerd is, iets wat een unicum is onder eigen producties. Luister bijvoorbeeld naar het loepzuivere geluid van de akoestische gitaar op Calling to Shadows. Hier kunnen veel bands nog een puntje aan zuigen. Het tweede wat opvalt is de symbiotische verhouding tussen de verschillende instrumenten; naast het gebruikelijke paradigma van drums, gitaar, basgitaar, toetsen en zang speelt in de muziek van Chaos Code ook een aantal blaasinstrumenten een toonaangevende rol, waarbij met name de saxofoon regelmatig de revue passeert. Hoewel het grootste gedeelte van de muziek instrumentaal is, staat de muziek volledig in dienst van zichzelf en is ze niet subject aan de misplaatste soleerdrang van de verscheidene instrumentalisten. De instrumentale stukken zijn vaak beter dan de gezongen stukken. De zang is sterk gestoeld is op de techniek van Peter Hammill, maar helaas mist de zang van Cliff Phelps de intensiteit en afwisseling tussen ingetogen en maniakaal die Hammill zo kenmerken, hoewel de zang regelmatig erg effectief is, zoals bijvoorbeeld tegen het einde van A New Domination het geval is.

Qua muzikale invloeden is de kijker vooral gericht op een aantal van de wat minder optimistische progressieve grootheden uit de jaren zeventig en tachtig, waarbij de nadruk vooral ligt op Van Der Graaf Generator (vanwege de zang en het saxofoonspel) en King Crimson ten tijde van “Red”. Daarnaast is ook Supertramp sporadisch te duiden als aanknopingspunt. Ook doet de muziek mij denken aan het Britse Guapo, wat echter voornamelijk te danken is aan het Fender Rhodes-spel waarmee The Last Assignment opent, en wat ik ook zou kunnen toeschrijven aan Canterbury-invloeden. Een naam die ook mijn gedachten doorkruist wanneer ik naar “Propaganda” luister is Discipline., de helaas te vroeg ter ziele gegane band van de Amerikaan Mathew Parmenter. Dat deze referentie gerechtvaardigd is blijkt bijvoorbeeld uit het gevoelige eerste gedeelte van The Last Assignment, dat doet denken aan “Unfolded Like Staircase”, de laatste plaat van Discipline.. Dit nummer spreekt bovendien boekdelen van het dynamiekinzicht dat de band heeft, binnen de compositie wordt namelijk uitstekend gelaveerd tussen agressieve instrumentale uitspattingen en ingetogen, zorgvuldig opgebouwde, meeslepende gezongen en instrumentale passages. Hoewel het nummer soms op het melodramatische af is, heeft de band controle over de sfeer van de muziek en wordt meligheid vermeden, hoewel het drumsolo van drummer Patrick Gaffney (ook “bekend” van Cerebus Effect) toch wel degelijk teveel van het goede is. Daar waar drumsolo’s live al ronduit overbodig zijn, zijn ze op album al helemaal hinderlijk.

Hoewel veel bands proberen te laveren tussen verschillende muzikale denominaties is het resultaat vaak niet bevredigend. In het geval van Chaos Code, echter, is de muziek tegelijk sterk gevarieerd en spannend, wat vooral komt door de beheerste manier van componeren – de band lijkt perfect te beseffen dat een nummer niet een verzameling geluidsfragmenten is – en zo past de band probleemloos rock, metal, prog-rock, Canterbury, jazz, reggae, blues en een snufje funk in elkaar, wat resulteert in de spannende plaat die “Propaganda” is. Bovendien heeft het album ook nog een behoorlijke lengte, zodat de luisteraar niet oververzadigd raakt door een tot de nok toe volgestouwde cd. Desondanks kan de luisteraar wel eens de draad kwijtraken, omdat het album een conceptalbum is (kern van het verhaal: de mensheid maakt zichzelf kapot; vehikel van de metafoor: een mierenoorlog, zie de hoes) en de nummers vaak in elkaar overlopen. Desalniettemin is het album zeer coherent en kent een zeer interessante spanningsverdeling.

Het moge intussen duidelijk zijn dat mijns inziens “Propaganda” van Chaos Code een duidelijke aanrader is. Het album biedt hoge kwaliteit progressieve rock waarbij dynamiek en spanning de kernelementen zijn, benaderd vanuit een jaren-zeventig invalshoek. Ik hoop dat de band een manier vindt om zichzelf bij een groter publiek in de kijker te werken, want op basis van dit album verdient de band veel meer aandacht dan de recente platen van bepaalde gerenommeerde bands. Kijkt u daarom vooral eens op de website van de band en toon uzelf gevoelig voor de propaganda van de band!

Christopher Cusack