Even een eerste indruk. Dit werk van Claudio Milano klinkt als de meest avant-gardistische Italiaanse prog, ingezongen door een magere slechterik uit een geflipte anime serie die wordt uitgezonden op Kobaia (de planeet van Magma). Maar dat niet zomaar, je kijkt er naar op zo’n oud blok van een televisie ergens op een terrasje in Milaan, waar toevallig ook net het jaarlijkse circus is neergestreken. De plaatselijke vioolmaker in het galmende pand ernaast is vlug even wat snaren aan het vervangen voor een groep rondtrekkende steppestrijders. Op de hoek van de straat probeert een aantal buitenaardse wezens het eerste contact te leggen, maar het is net even te hectisch in dit Italiaanse straatje.
Althans, zo klinkt het nummer This Order_Coucou Sèlavy – Ho Gettato Mio Figlio Da Una Rupe. Andere klinken weer anders.
Gebaseerd op minimale informatie heb ik me laten verleiden om deze cd van Claudio Milano te recenseren. Omdat het dan ‘moderne muziek’ betreft, die ook nog eens in het Italiaans gezongen is, zal ik me evenals bij een modern kunstwerk aan de hand moeten laten meeslepen door de kunstenaar en zijn uitleg. Het gaat hier namelijk bepaald niet om muziek die puur om zijn esthetische waarde meteen genietbaar is, al lijkt de orkaan ook een oog te hebben waarin af en toe een zonnetje door kan breken.
Dan maar even spitten door het promopakket dus. De albumtitel betekent “Incidents (The Crash)”. Waar Milano eerder verschillende muzikale elementen en genres wilde verenigen, zoals rock in al zijn vormen, jazz, klassiek, opera en theater, wilde hij ze nu juist met elkaar in conflict brengen. De muziek is uitgeschreven op bladmuziek en dus niet willekeurig. Daar is het eigenlijk ook nog te vaag voor. De muziek is gespeeld door in totaal meer dan veertig muzikanten uit allerlei verschillende muzikale tradities. Aanwezig is onder andere gitarist Paolo Tofani van Area-faam en de Italiaanse sopraan Laura Catrani. De plaat gaat over de verschillende lagen van onze perceptie die voortkomen uit geestestoestanden als angst, vrees en het in een isolement verkeren. Tenslotte, deze cd is eigenlijk een samenstelling van vier verschillende kunstmuziekprojecten (“Not Me”, “NichelOdeon”, “This Order” en “InSonar”) en je kan bij het vaker luisteren de gemeenschappelijke karakteristieken van de nummers uit hetzelfde project steeds beter duiden.
Terug naar wat mijn eigen oren horen. Qua invloeden vallen de klassiek geschoolde violen op en hoe makkelijk ze degraderen tot klagerige en galmende avant-garde. Alle nummers bevatten eigenlijk wel passages die je als kamermuziek kan omschrijven, zoals bijvoorbeeld Art Zoyd aan het begin van zijn carrière maakte. Ook zijn er regelmatig middeleeuwse passages waarin orgel en/of fluit de toon zetten. Er zijn elektronische effecten en slagwerk in sommige nummers. Soms zijn er wat beukende gitaren en grommende bassen met riffs die nog vagelijk naar King Crimson te herleiden zijn. Het nummer Variations On The Jargon King roept de vraag op of ook Peter Hammill’s “The Black Box” is beluisterd. Ik hoor wat invloeden van wereldmuziek in de vorm van oriëntaalse snaarinstrumenten. De Mellotron is ook present in vlagen. Op de voorgrond blijft echter het vocaal experimenteren van Milano zelf, die zichzelf waagt aan vocale disciplines als Tuvan keelzang (bekend uit Mongoolse wereldmuziek), atonale zang, twaalftonige zang en ‘kakofonisch harmoniseren’. Een aantal van deze vocale klanken zal de Magma-liefhebber wellicht herkennen. Soms hoor je ook referenties aan de zangstijl uit kindertelevisie als de Smurfen. De composities laten zich niet in voorspelbare formats dwingen; het is en blijft één grote verrassing wat er nu weer zal komen.
U zal ondertussen wel denken, dit is vast en zeker eindejaarsmateriaal.
Voor een enkeling is dat het ook misschien, maar wellicht is er enige voorzichtigheid geboden voordat u deze cd vraagt voor onder kerstboom. Voor de taaieren onder ons, die de avant-garde niet schuwen en die een unieke, filmische nachtmerrie willen trotseren is hier ruim een uur en een kwartier aan hoogst originele kunstmuziek. Ikzelf erken echter mijn meerdere en ga zo nog maar eens, om een beetje bij te komen, een braaf plaatje van Magma of anders Henry Cow opzetten.