ColdplayAlbum

Goed, het grote onbegrepen meesterwerk van Coldplay. De messen kunnen geslepen worden, want deze plaat zal zo mogelijk nog meer verschillende meningen opleveren als “X&Y” (2005) en volgens fans en het grote publiek waarschijnlijk nog steeds niet in de schaduw kunnen staan van Coldplay’s populairste werk, “A Rush Of Blood To The Head” (2002).

De titel zou komen van een schilderij van Frida Kahlo (1907-1954), een Mexicaanse kunstschilder, en daarbij een vrijheidsstrijder pur sang. Over haar leven, haar opvattingen (vooral ten aanzien van seksuele moraal en mannen) is een prachtige film gemaakt met Salma Hayek in de hoofdrol. De hoes laat echter een schilderij zien van Eugène Delacroix (1798-1863), getiteld “La Liberté Guidant Le Peuple”, een buitengewoon bekend schilderij over de Franse juliopstand van 1830. Op het schilderij zie je Marianne, symbool voor de Franse strijd, over wat lijken stappen op weg naar vrijheid.

Dat alles opent allerlei inzichten in het thema van de plaat: hoe kan je in het leven revolutionair zijn, zonder extreme offers te moeten maken. Da’s nogal een vraag voor een popplaatje, maar we zijn vandaag de dag van muzikanten – zeker degenen die zichzelf als halve kunstenaars zien – wel meer gewend. Zanger Chris Martin verwoordt het thema het beste in het slotnummer en halve titelnummer Death And All His Friends, als ie declameert: ‘no I don’t wanna battle from beginning to end, I don’t want a cycle of recycled revenge, I don’t wanna follow death and all of his friends’, en daarna, als hij de onmogelijkheid van deze uitroep realiseert: ‘we dream of making our escape’. Tja.

Muzikaal gezien zal het gezien het thema niet verwonderen dat de plaat overkomt als een heus concept, waarbij melodieën ondergeschikt lijken aan de totale, haast filmische sfeer. Er wordt op “Viva La Vida And Death And All His Friends” niet gespeeld, maar geschilderd. Het zijn geen liedjes, maar klankschilderijen. Het is geen cd, het is een kunstuiting. Er wordt niet gezongen, er wordt een boodschap uitgedragen. Als ik Chris Martin was, zou ik met de komende (uitverkochte) tournee een zeepkist meenemen.

Zware kost dus, wat versterkt wordt door het feitelijk ontbreken van hoogtepunten. Geen Clocks of Yellow op deze plaat. De nummers staan duidelijk in dienst van elkaar, en zelfs een wat bevreemdend overkomende intro past uiteindelijk naadloos in het totaalplaatje. Brian Eno zal ongetwijfeld nuttige tips en bijdragen hebben gegeven, dit is vooral een plaat van het Engelse viertal, in al zijn facetten. Het gegeven dat van deze plaat eigenlijk niet goed singles kunnen worden getrokken, is bewezen door het uitbrengen van Violet Hill, een voorstampend nummer met lichte New Model Army-invloeden, die eerder op de plaat al kenbaar waren in Cemeteries Of London. Beide nummers handelen over door mij niet te plaatsen revolutionaire gebeurtenissen uit het verleden, en klinken opruiend en inspirerend.

Ronduit bombastisch klinkt het met orgelwerk versierde Lost!, dat ondanks de titel keurig binnen de lijntjes blijft. 42 begint als een nummer dat als klassiek-Coldplay kan worden bestempeld, maar kent halverwege een razende break en dito tempowisseling. Koebellen, zigeunervioolspel, Frippertronics, slim geplaatste banjo’s, onder de koptelefoon is de plaat een ontdekkingsreis op zichzelf.

En zo is “Viva La Vida And Death And All His Friends” feitelijk als Frida zelf, en verplaatst Coldplay zich feitelijk in deze markante vrouw, als alter-ego. Net als Frida is Coldplay prikkelend, inspirerend, revolutionair, bloedmooi en sensueel. Net als Coldplay had Frida door haar werken heen een boodschap, die nog steeds onbegrepen is in de wereld. Goed, de beste meesterwerken moeten ook onbegrepen blijven.

Markwin Meeuws