Cosmic DealerAlbum

Evenals de plaat van Cargo kwam ook het oorspronkelijk in 1971 verschenen “Crystallization” van Cosmic Dealer pas in 1993 echt onder de aandacht dankzij een heruitgave op Pseudonym. De Dordrechtse groep was toen precies twintig jaar ter ziele, met slechts twee singles en een album op zijn naam. Dit jaar is het veertig jaar geleden en reden genoeg voor het Nederlandse label van Hans van Vuuren om met een uitgebreidere heruitgave te komen.

Op twee cd’s, verpakt in een digipak inclusief een boekje met veel foto’s en weetjes, staan naast beide singles en het album ook een flink aantal demo’s en live-opnamen die de VPRO van de groep maakte in juli 1971 in Middelburg. Daar stond de band naast Solution op het podium tijdens een aflevering van Campus. Tenslotte zijn er nog drie demo’s uit mei 1973, de laatste die de groep ooit opnam.

De band ontstaat in 1968 en bouwt een enorme live-reputatie op door naast covers van onder andere Pink Floyd (Astronomy Domine) en Led Zeppelin (Dazed And Confused) ook eigen materiaal te spelen. Geheel volgens de stijl van die tijd: psychedelisch, maar ook stevig en met veel bombarie op het podium. Geschminkte gezichten, danseressen en rookbommetjes, Cosmic Dealer pakte flink uit. Ook muzikaal: in de eigen stukken die met name Frans Poots en Bas van der Pol schrijven, is naast de powerrock en psychedelische invloeden een westcoast-achtige sfeer te horen. Die trekt de aandacht van producer Eddy Ouwens en hij interesseert platenmaatschappij Negram. De verwachtingen zijn hooggespannen en alhoewel de eerste single The Scene/Child Of The Golden Sun weinig doet, gaat de groep in het voorjaar van 1971 de studio in om genoeg materiaal op te nemen voor een album.

Wat uiteindelijk als “Crystallization” wordt uitgebracht, is met recht een parel in de Nederlandse rockmuziek. De driestemmige zang past bij de melodieuze aanpak van het merendeel van de composities, vergelijkbaar met wat Traffic en Pretty Things in die jaren uitbrachten. Hoogtepunten zijn het al gememoreerde Child Of The Golden Sun, het titelnummer en The Fly. Niet alleen gaan alle remmen los in die nummers, de heren laten ook horen dat ze uitstekende musici zijn. Ook hoe een heus strijkersarrangement van Richard Emmery het pastorale Head In The Clouds (een obscure cover van The Gun) nog meer sfeer meegeeft, is een uitstekende zet. Ook dat stuk verschijnt als single, maar verdwijnt net zo snel weer en trekt niet de aandacht waar de groep en Negram op hopen. Enige smet op het album is One Night, een onder dwang van Ouwens opgenomen cover van Elvis Presley. Een geintje, maar wel een erg misplaatste.

Het optreden voor de VPRO is deels een flop, omdat de groep niet goed staat te spelen met ongestemde instrumenten en andere slordigheden. De opnames op deze dubbel-cd zijn grotendeels opgenomen tijdens de soundcheck voor dat optreden. Deze zijn wel zuiver gespeeld en, hoe gek kan het lopen, nooit uitgezonden.

Na het album werkt de groep aan Winterwind, maar al snel verlaten Leendertse (vervanger van Van der Pol in juli 1971) en Poots de groep en komt de toekomst van de band in gevaar. Pas in 1973 wordt er een poging gedaan om de groep nieuw leven in te blazen, maar die strandt, na het opnemen van drie demo’s, nog datzelfde jaar.

Wie dit album nog niet kent en een ongepolijste juweel uit de jaren zeventig Nederpop in huis wil halen, is “Crystallization” een grote aanrader. Een album dat bij elke luisterbeurt weer wat nieuws biedt. Tijdloos is de muziek niet, maar wel authentiek en zeer goed gecomponeerd. En met al het restmateriaal erbij geeft deze dubbel-cd het complete overzicht van Cosmic Dealer.

Wouter Bessels