Er zijn op deze wereld twee soorten werkende mensen. Je hebt de normale mensen zoals ik, die slechts tachtig uur per week werken, niet vaker dan tien keer per jaar voor hun werk naar het buitenland hoeven, en hoogstens drie of vier vrijwilligersbaantjes hebben, en die de rest van hun tijd gewoon in de kroeg doorbrengen met hun vrienden en een paar goudgele rakkers. En je hebt mensen als Steven Wilson, die 28 uur per dag werken terwijl ze continu onderweg zijn en ook nog eens terug in de tijd slapen om nog een keer van dezelfde werkdag gebruik te kunnen maken. De Canadees Devin Townsend valt zonder twijfel in de laatste categorie. Hij is immers een man die wanneer hij “minder gaat werken” alsnog in drie jaar tijd, onder de noemer Devin Townsend Project, vier uitstekende albums uitbrengt en dan ook nog de tijd vindt om uitgebreid op tour te gaan.
Nadat eerder dit jaar al de prachtige boxset “Contain Us” werd uitgegeven, die niet alleen de vier albums van het Devin Townsend Project bevatte maar ook rijk voorzien was van bonusmateriaal, brengt Townsend nu een indrukwekkende dvd-box uit met integrale liveregistraties van “Ki”, “Addicted!”, “Deconstruction” en “Ghost”. Op twee verschillende locaties in Londen (de University of London Union, die recht tegenover mijn oude universiteit ligt en waar ik tijdens mijn studie regelmatig kwam, en de Union Chapel) speelden Townsend en een indrukwekkende lijst gastmuzikanten op vier opeenvolgende avonden in november 2011 het complete vierluik, een liveproject dat puur al vanwege zijn omvang indrukwekkend te noemen is. “By a Thread” bevat opnames van deze complete concerten op zowel dvd als cd, en beslaat in totaal maar liefst negen schijfjes.
Wat echter nog indrukwekkender te noemen valt is dat het project niet alleen groot te noemen is, maar ook groots. Hoewel natuurlijk moeilijk vast te stellen is hoeveel overdubs er zijn toegevoegd aan de concertregistraties, kan rustig beweerd worden dat Townsend en co. de complexe muziek van het Devin Townsend Project uitstekend naar het podium hebben weten te vertalen. In een begeleidend schrijven beweert Townsend dat er vrijwel geen repetitie aan de concerten voorafging, maar dit kan niet worden afgeleid uit de kwaliteit van de muziek. Townsends vaste liveband beheerste veel van het materiaal natuurlijk al, maar veel muzikanten in de gelegenheidsband(s) op deze dvds hadden de muziek niet eerder samen gespeeld, of in sommige gevallen alleen voor de studioversies van de albums. Desalniettemin wordt de muziek met verve en aanstekelijk plezier ten gehore gebracht.
En de muziek zelf? Die is uiteraard geweldig. Zoals Govert Kruls en mijn recensies van de studioalbums al aangeven, bevindt de muziek van het vierluik zich overwegend in het gebied tussen uitstekend en geniaal, en ook live staan de composities als een huis. Wel moet hierbij aangetekend worden dat het jammer is dat het financieel en logistiek niet mogelijk was om de albums volledig live ten gehore te brengen. Zo ontbreekt het orkest op “Deconstruction”, en is het koor daar teruggebracht tot twee zangers en twee zangeressen. Nu is het bij Townsends muziek sowieso moeilijk om alles live te reproduceren – daarvoor zijn de studioversies te gelaagd – maar het zou bijzonder interessant zijn om bijvoorbeeld een volledig symfonieorkest op te laten draven voor een concert (zoals Townsend voornemens is voor een speciale show in het najaar van 2012).
De bonusnummers en extra’s op de verschillende dvds voegen ook veel toe aan deze box. Als encore worden niet alleen nummers gespeeld van eerdere soloalbums van Devin Townsend, zoals Deep Peace van “Terria”, maar ook van curiosa als Townsends merkwaardige punkpersiflage “Punky Brüster – Cooked on Phonics”, waarvan een selectie wordt gespeeld na “Addicted!”. Ook zeer amusant zijn de hilarische/ongelooflijk flauwe Ziltoid-filmpjes die speciaal voor deze boxset zijn gemaakt. Townsend heeft regelmatig aangegeven dat hij zijn album “Ziltoid the Omniscient” een vervolg wil geven, en het karakter Ziltoid komt nog regelmatig langs in zijn liveshows. Vanwege deze toevoegingen is de boxset niet alleen zomaar (‘alleen zomaar’…) een liveregistratie van Devin Townsend Project, maar heeft de release ook een flinke toegevoegde waarde.
Gezien zijn kwaliteit en de omvang is “By a Thread” absoluut onontbeerlijk voor liefhebbers van Devin Townsend. Townsend verschaft met zijn projecten al twee decennia lang muziek van de hoogste kwaliteit aan liefhebbers van progressieve en extreme metal, progrock, en allerlei aanverwante stromingen, en afgaand op deze boxset (en zijn werkhouding in overweging nemende) zal dat voorlopig niet afnemen. Om af te sluiten met de woorden van Ziltoid the Omniscient: “Yeeesss…”
Christopher Cusack
Bestel deze cd/dvd box rechtstreeks bij Discorder