DilemmaAlbum

Halverwege de jaren ‘90 timmert de Nederlandse progband Dilemma flink aan de weg, dit met onder meer hun wervelende en eigenzinnige debuut-cd “Imbroccata”. Dat album kan beschouwd worden als een legendarische mijlpaal in de vaderlandse progscene van dat moment, temeer daar de band enkele buitengewoon getalenteerde muzikanten in de gelederen heeft. We noemen drummer/violist Frank van Essen die later bij Iona is gaan spelen, maar we noemen toch zeker ook de bovengemiddeld goede toetsenist Robin Z.

Als Dilemma in 2012 met Collin Leijenaar op de drumkruk een reünieconcert geeft is dat de vonk om de band weer nieuw leven in te blazen. Naast Leijenaar en oerlid Z. wordt achter de schermen met gitarist Paul Crezee en bassist Erik van der Vlis hard gewerkt aan een nieuw album en ondertussen wisselt de band in de persoon van de Britse zanger/gitarist Dec Burke ook nog eens van frontman. Uiteindelijk vallen alle poppetjes op hun plaats en na een korte tour in het voorprogramma met Sons Of Apollo verschijnt op 2 november 2018 dan eindelijk “Random Acts Of Liberation”, het nieuwe wapenfeit van de band.

Het album bevat 14 nummers en duurt in totaal 72 minuten. Dat lijkt een hele kluif, maar de tijd vliegt voorbij als je zit te luisteren. “Random Acts Of Liberation” is een goedklinkend album vol moderne prog die een mengeling is van niet al te woeste progmetal, neoprog-achtige momenten, zinderende ballades, pakkende melodieën, statige vleugelpartijen en flitsende solo’s op gitaar en toetsen. We horen veel symfonische hardrock en hier en daar wat classic rock, ja er is zelfs artrock. Je duikt soepel van het een in het ander en dat komt op z’n minst door het uitgekiende drumwerk van Leijenaar. Ook de zang met z’n daarbij horende koortjes is lekker breedvoerig neergezet hetgeen subliem past bij de hoge leadvocalen van loodsman Burke.

Omdat de plaat een Spock’s Beard-, Flying Colors-achtige productie heeft wordt de toch al makkelijk te maken vergelijking met deze bands nog eens onderstreept. Hulde aan Collin Leijenaar voor zijn sound design. Het spettert op de plaat met al die variërende gitaren, die tomeloze toetsen en die daverende ritmesectie, maar het is er ook aangenaam warm en broeierig. Het feit dat Rich Mouser (Spock’s Beard) de mix heeft verzorgd zegt uiteraard een heleboel. Toch zijn het de productionele kwaliteiten van Leijenaar waardoor “Random Acts Of Liberation” kan bogen op een smaakvol, glashelder geluid dat ook op detailniveau interessant is. Er zitten loops en allerlei stemmetjes in de muziek verwerkt en ook zijn er passages viool en akoestische gitaar te horen, terwijl je de partijen op de vleugel ook tot deze categorie mag rekenen.

Je moet het album zien als een bubbel, als een comfortabele plaats waar alles mooi en goed is. Het overtuigende openingsnummer The Space Between The Waves trekt je met z’n krachtige riffs en z’n melodieuze refreinen direct al helemaal naar binnen en anders doet het beeldende Amsterdam (This City) dat wel. Het nummer kent drie gezichten, het begin is vlot, het tussenstuk kalm met viool, vleugel en een ondersteunende drumloop, terwijl het eind van de song lekker doordendert met een uitbundige Leijenaar.

Het geeft overduidelijk aan hoe ton sur ton alles hier in de bubbel is. Waar je je oor ook te luisteren legt, de variatie leidt nergens tot bont broddelwerk. Alles heeft een onmiskenbare Dilemma-signatuur, of je het nou hebt over de zinderende ballade Aether of over de bombastische epic The Inner Darkness, of je het nou hebt over de toegankelijke nummers All That Matters en Prodigal Son of over het heftige Pseudocomaphobia. Zoals gezegd zijn vergelijkingen makkelijk te maken, echter die eigen handtekening veegt deze net zo makkelijk weer van tafel. De pijlsnelle gitaarsolo in Aether doet erg aan Mark Bogert van Knight Area denken en wat dan nog. The Inner Darkness bevat passages in de lijn van Dream Theater en Kansas, so what.

In het korte Spiral Pt.II (Pt.I  staat op het vorige album) zit stemmig spel op de vleugel. Dit omlijst een stukje uit een toespraak van de Amerikaanse president Harry S. Truman waarin hij de bom op Hiroshima vergoelijkt en een betere wereld voorziet. Het vormt de aanzet voor het laatste gedeelte van het album en er is in tegenstelling tot menig lang cd-tje nul komma nul aanleiding de bubbel te verlaten. We krijgen nog vier bandnummers te horen waarvan het slepende Intervals keer op keer een glimlach op je gezicht zal doen toveren en ook de bijna-afsluiter Wonder (Not Of My Own) weet dat met grote regelmaat te bewerkstelligen. Het is de samenzang die je hiervoor verantwoordelijk mag houden. De haast gospelachtige allure ervan komt ontegenzeggelijk door het verleden bij Neal Morse van Leijenaar en z’n vrouw Jessica Koomen. Je hoort dat trouwens meerdere malen op de plaat. Het is precies dát beetje kleur waardoor “Random Acts Of Liberation” zo boven zichzelf uit weet te stijgen.

Het album eindigt met het door Leijenaar gecomponeerde The Mist Of Vale, een instrumentale lange fade out die het album meer dan waardig afsluit. Het stuk vraagt erom om de bubbel niet te verlaten en het album een doorstart te geven. Het is de band niet vreemd.

Dick v/d Heijde