Polen is anno 2010 een broedplaats voor nieuwe progressieve bands. Nadat met name een band als Riverside een nieuwe impuls heeft gegeven aan de progressieve muziek in Polen schieten, ruim twintig jaar na de val van de muur, de progressieve bands hier als paddenstoelen uit de grond. Eén van de vertegenwoordigers van deze ”New Wave of Polish Progressive Rock” is de band Disperse. De bandleden, allen geboren tussen 1990 en 1993, zijn nog erg jong en gezien hun muzikale kwaliteiten hebben deze muzikanten een uitstekende carrière in het vooruitzicht.
Disperse is opgericht in december 2007 in Przeworsk. Hun eerste demo cd “Promo 2008”, die vrijelijk te downloaden was van internet, bezorgt hen vele optredens, onder andere met Spiral en op het Poolse GO-Rock Festival. Deze promo cd trekt ook de aandacht van Riverside en Disperse wordt uitgenodigd om tijdens negen shows van de “Anno Domini High Definition” tour het voorprogramma te verzorgen. Daarnaast levert dit hen een contract op bij het Prog-Team label van Riverside drummer Piotr ‘Mitloff’ Kozieradzki.
De muziek van Disperse is erg moeilijk te classificeren. Het album heeft zeer uiteenlopende progressieve kanten, van stevige powermetal tot sferische momenten. Natuurlijk is de vergelijking met Riverside gauw gemaakt en deze invloed is ook het duidelijkst hoorbaar, maar toch is Disperse hier niet alleen mee te vergelijken. Ik denk ook aan hun landgenoten Collage, Abraxas en zelfs SBB, maar ook neo-prog bands als Pendragon en Pallas gaan door mijn hoofd. Voor mij zou de omschrijving ”progressieve Metal” (Progmetal) nog het beste passen. Denk daarbij aan Dream Theater en Cynic, maar ook aan Planet X.
Het album begint met het zeer mooie Balance Of Creators. Het nummer geeft direct aan wat we kunnen verwachten van deze band. Sfeervol begin met een aanzwellende ambiente sound, een Spaanse gitaar smaakvol aangevuld met het toetsenspel van Rafal Biernacki, doordachte teksten, gitaarspel vergelijkbaar met het geluid van Riverside, tempowisselingen zoals we die bij Dream Theater kennen, technisch hoogstaande gitaarsolo’s, complexe arrangementen, sterk wisselende maatsoorten, zachtere passages afgewisseld door stevige up-tempo stukken en ondersteund door een krachtig basspel en dubbele basdrum. En tenslotte, om het eerste nummer af te sluiten, de prachtige stem van gastzangeres Uli Wojcik van de (eveneens Poolse) band Spiral.
Het gitaarspel van Jakub Zytecki is werkelijk fenomenaal en technisch goed onderlegd. Ondanks zijn jonge leeftijd is zijn gitaarspel verrassend volwassen. Zijn solo’s sieren elk nummer waarbij zijn virtuositeit gitaristen evenaart zoals Paul Gilbert. Dit is het beste te horen tijdens de eerste vier minuten van het nummer Above Clouds. Maar ook de invloeden van Allan Holdsworth (aan wie, in het bijgeleverde boekje, speciale dank voor inspiratie wordt gegeven) klinkt heel duidelijk in Spirit Of Age. De veelzijdigheid van Jakub komt tot uiting in een aantal nummers waarin de klassieke (Spaanse) gitaar wordt bespeeld.
De teksten van het album beschrijven alle de diepere betekenis van het leven, ze creëren een fantasiewereld waarin je met je ogen dicht kunt wegdromen. Liggend op je rug kijkend naar de hemel en figuren ontdekken in de wolken ”I turn to sun to brighten my mind”. Maar ook serieuzere issues komen aan de orde, zoals in Reflection Of A Dying World.
Al met al een prima debuut van deze Poolse band, waarvan we in de toekomst zeker nog meer gaan horen.
Mario van Os