Djam KaretAlbum

Ik weet niet hoe het met jou is, lezer, maar bij mij roept muziek, vooral als ik niet tegelijk aan het autorijden ben, of huishoudelijk werk doe, beelden op. Vaak stroken die beelden wel met wat de artiest voor ogen had; Als ik “Trick Of The Tail” draai zie ik Engeland halverwege de 19^e eeuw en bij “Universal Migrator” zie ik vooral ruimteschepen. Maar ik zie altijd wel iets, al zijn het gevulde koeken.

Geen originele gedachte, dus, om muziek met film te vergelijken. Een liedje vertelt een verhaal, of er nou tekst bij zit of niet. Djam Karet, Amerikaanse instrumentale progband met een bijzonder lange adem, greep dit thema aan voor zijn achttiende album. “Sonic Celluloid” is een verzameling muzikale korte filmpjes. Dat is een aardige gedachte, maar het is toch ook een beetje nietszeggend. Wat voor soort film schuilt er achter een stemmig stukje gitaarsolo omwikkeld in warme synthesizergolven? Om een beroemd gezegde te parafraseren: muziek maken over film is vergelijkbaar met dansen over architectuur. Het kan, maar het is altijd beperkt. De beste vorm om architectuur uit te drukken is immers architectuur.

Dat wil overigens helemaal niet zeggen dat “Sonic Celluloid” geen fijne plaat is, want dat is het wel degelijk. Djam Karet is goed in het neerzetten van sfeertjes, vaak met authentiek synthesizer-antiek, zoals de Mellotron en de MiniMoog. Daarbij is deze plaat niet alleen één van de meest melodieuze en toegankelijke die de band in zijn 33-jarige geschiedenis heeft opgenomen, het is ook zonder twijfel de best klinkende. Vooral met een hoofdtelefoon op is dit een warm bad voor iedere audiofiel met een beetje gevoel voor de jaren ’70.

Daarbij valt me op hoe simpel de muziek in feite is. Dat komt volgens mij door de manier waarop de nummers tot stand komen. Drummer en toetsenist Chuck Oken schrijft de toetsenakkoorden en sequenties die de ruggengraat van de nummers vormen en gitarist Gayle Ellett bedenkt er de melodieën bij. Daarbij moet Ellett harmonisch toch vooral de basis volgen en daardoor blijft het een beetje ongecompliceerd. Een minder aardig woord daarvoor is ‘saai’. Want heel veel gebeurt er niet in die filmpjes van Djam Karet. Lower bijvoorbeeld bestaat uit welgeteld twee akkoorden en een gitaar die die akkoorden op de voet volgt. Dan kun je er een terabyte aan geluidseffecten aan toevoegen, maar veel spannender wordt het niet.

Geeft niks, voor drie kwartier smaakvolle en stemmige prog-lite ben je bij deze mannen aan het juiste adres. Lekkere muziek, vleugje Mellotron, mooi bas-solootje, fraaie akoestische gitaren, het is allemaal prettig. Alleen de film sla ik even over.

Erik Groeneweg