DoubtAlbum

Ik ben waarschijnlijk één van ’s werelds slechtste klussers. Het aantal keren dat ik mezelf ongenadig op mijn jatten heb geslagen of aan een werkstukje heb vastgesoldeerd is inmiddels niet meer op de vingers van één hand te tellen, temeer daar ik niet meer al mijn vingers paraat heb. Ik durf dus wel te stellen dat ik een redelijk hoge pijntolerantie heb opgebouwd. Zelfs het ergste puntlas-incident kon mij echter niet voorbereiden op de marteling die het veelvuldig beluisteren van onderhavige cd voor mij werd. En dat terwijl de voortekenen zo veelbelovend waren.

Een jazzrock trio bestaande uit Brit Maguire (Hatfield & The North), Belg Delville (The Wrong Object) en Amerikaan Tony Bianco (Dave Liebman), bijgestaan door Caravan en Camel legende Richard Sinclair met onder meer nummers van en in de stijl van Terje Rypdal, waar kan ik tekenen? Helaas, het eindresultaat is een dermate chaotische pot vrije jazz dat ik – ondanks de waarschuwing – nog liever een brandende hond aai dan dat ik deze plaat ooit nog opzet.

Eerlijk is eerlijk: de bijsluiter rept ook nog van invloeden als Sun Ra, John Zorn en Sonic Youth, dus ik had de bui moeten zien aankomen. Maar dat het zo bar zou zijn, dat ik nog liever de tacker aan mijn oor zet dan nog een keer de koptelefoon met deze narigheid, dat had ik toch niet gedacht.

Het gekke is: elke ‘compositie’ op deze plaat wordt door de muzikanten ook echt als schrijfsel geclaimd. Ze zijn er dus voor gaan zitten, hebben op zijn minst een thema bedacht en dat in de groep gegooid. Dat hoor ik er totáál niet aan af. Met uitzondering van de twee stukken waarop Sinclair zingt, Corale Di San Luca en Passing Cloud, heb ik geen enkele keer het idee dat de muzikanten met hetzelfde liedje bezig zijn, laat staan dat ze vooraf wat basisprincipes hebben afgesproken. Free jazz, jazeker, maar wil dat dan ook meteen zeggen dat je wat gaat zitten pielen en dat nog opneemt ook? Passing Cloud heeft zoals gezegd een zekere mate van melodie, hoewel de zang en begeleidende pianopartij danig in de weg worden gezeten door een amechtige Mellotron, die in een hoekje van het geluidpalet in een aanpalende maar nét niet passende toonsoort staat te tochten.

Daarbuiten heeft alleen Delville’s compositie Cosmic Surgery nog een vaag vermoeden van kop en staart, de overige stukken zijn van een gekmakende vrijblijvendheid die pijn doet aan mijn gehemelte. Delville is trouwens de hoofdschuldige van dit aurale echec (op een gegeven moment word je wanhopig om nieuwe woorden te vinden voor hoe beroerd dit is), want zijn gitaarpartijen zijn van een koppige tegendraadsheid die haaks staat op bijna alles waar ik in geloof, inclusief de harmonieleer van Stockhausen en mijn eigen verrichtingen op de blokfluit. Zelfs bij dit trio, waar de enige andere melodische component, toetsenist Maguire, in zijn eigen muzikale wereldje lijkt te leven, valt Delville buiten de toon. Bianco zit ondertussen lekker te roffelen en te shaken (not stirred), maar zijn ritmische leidraad willen de anderen al helemáál niet volgen.

Tot overmaat van ramp ademt de muziek een kwaaie naargeestigheid uit die zelfs de best gemutste luisteraar nog over de zeik krijgt. Onze kat, die inmiddels heel wat gewend is, ging na het derde nummer een nietsvermoedende schemerlamp te lijf met een getergdheid waaruit onvermoed chagrijn sprak. Dat dit rotherrie is, a la, maar moet het zo bars?

Het is, kort gezegd, een potje. Geen lekker potje, maar een heel vies prutje ‘riedel maar raak’ jazz dat zelfs Jochem Myjer te wild zal zijn. Fijne muziek om bij klop te boren, zeg maar. Kom op jongens, jazz mag best heel gek worden, maar een mens kan ook overdrijven! Eén troost: de volgende keer dat ik mijn knie vlakschuur weet ik tenminste zeker dat er altijd nog ergere dingen zijn!

Erik Groeneweg