Zij die Progstreaming regelmatig volgen weten dat ondergetekende in de begindagen van deze site – zo’n drie jaar geleden – erg enthousiast was over het debuut van de Amerikaanse formatie Dream The Electric Sleep en wel om twee redenen: om te beginnen was het een belachelijk goeie plaat en ten tweede had leider Matt Page het belachelijke plan opgevat om de plaat gratis als download aan te bieden. Nu zijn we drie jaar verder en doen deze heidenen exact hetzelfde. Je kan andermaal “Heretics” gratis downloaden via hun Bandcamp. Geen ‘name-your-price’, nee gewoon gratis.
Deze houding tekent vooral de intentie waarmee Matt Page zijn muziek te lijf gaat: als kunst. Het gaat hem blijkbaar totaal niet om het halen van hoge verkoopcijfers, of het binnenhalen van een contract bij InsideOut of KScope (twee opties die gezien de muziek gemakkelijk tot de doelstellingen zouden kunnen behoren), maar dat zijn muziek vooral de luisteraar in zijn hart raakt. Hij doet daarbij geen enkele concessie aan zijn muziek, die niet hapklaar wordt opgediend, maar vooral de volhouder en doorbijter beloont met een pronkstuk waar je jaren later nog iets aan ontdekt.
Muzikaal gezien beweegt Dream The Electric Sleep zich op het gebied van wat je hypersymfonische AOR zou kunnen noemen. Daarbij moet je denken aan de muziek van Journey, Boston en voor een klein gedeelte Rush, maar dan uitgerekt tot Pink Floyd-proporties ten tijde van “Animals”. Daar voegt Page een typisch Amerikaans element toe, waardoor ik niet zelden moet denken aan de Amerikaanse componist Jonathan Wilson, en nog vaker aan Strangeways, en dan met name de drie platen die werden bezongen door Ian James Stewart en die niemand meer lijkt te willen kennen. Ik ben zelf al jaren op zoek naar “Gravitational Pull” van Strangeways, één van de obscuurste platen uit mijn verlanglijstje, maar ik vermoed dat Page deze gewoon in huis heeft.
Ongetwijfeld begiftigd met een IQ ver boven de 150 zadelt Dream The Electric Sleep ons met “Heretics” bovendien ook nog eens op met een concept waarbij het verhaal van “Lost And Gone Forever” vervalt tot een lustig niemendalletje. De elf tracks die de plaat telt zijn verdeeld in vier groepen, die refereren naar verhalen van Virginia Wolfe, Charlotte Perkins Gilman, een video artwork van Adrian Piper en een ‘spoken-word-performance’ van Faith Wilding. Volgens Page gaat “Heretics” vooral over de hoofdpersoon Elizabeth en haar strijd voor vrouwenstemrecht aan het begin van de twintigste eeuw, maar dat haal je er niet zo één twee drie uit. Tenslotte staat op de voorzijde van de hoes een tiental vrouwen afgebeeld die een rol hadden in de strijd voor vrouwenrechten in de geschiedenis.
Is dit allemaal belangrijk? Ja en nee. Belangrijker is natuurlijk de muziek, maar het muzikale gehalte is zo groot, dat je vanzelf alles wil weten over het concept, de bedoeling, de teksten, de achterliggende thema’s, enzovoort. Je wilt alles weten over Elizabeth en haar strijd, en alle andere ketters die middels het thema van de plaat worden geëerd. Het is maar goed dat Page heeft beloofd op de site een blog te maken waar hij tekst en uitleg over de achtergrond van “Heretics” zal geven.
Wat is er dan zo goed aan de muziek? “Heretics” beoordelen op grond van de muzikale invloeden, zoals hierboven beschreven, doet de muziek van Dream The Electric Sleep tekort. “Heretics” is topzwaar, belachelijk bombastisch en een genot voor het testen van je basspeakers. Daarnaast is Matt Page een uitstekende zanger en een nog betere gitarist. Vervolgens zitten de fijnste thema’s verstopt op plekken waar je ze niet verwacht, en soms ook nog terugkeren in andere tracks. Sowieso kent bijna elk liedje wel z’n coupletten en refreinen, maar Page husselt ze op zo’n vernuftige manier door elkaar, dat het even tijd kost om uit te maken wat nou precies wat is.
Ik moet me – terwijl ik de plaat voor de honderdste keer beluister en weer een geweldig thema ontdek – inhouden deze recensie niet te vullen met: hier, dit stukje! Zo goed! En dit! Wauw! Hoor hoe hij dit doet! Ik heb er daarom voor gekozen werkelijk geen enkel stukje als voorbeeld aan te dragen. Ik wil met deze recensie vooral duidelijk maken dat je deze plaat moet horen. Het is zeker nog te vroeg om te beginnen over de jaarlijstjes?
“Heretics” is een meesterwerk dat het toch al niet misselijke “Lost And Gone Forever” overklast. Matt Page geeft werkelijk zijn hele ziel en zaligheid in deze plaat, en het is een genot om naar te luisteren, hoewel soms ook een beetje gênant. Je krijgt zo’n intieme kijk in de zielenroerselen van Page dat dit citaat halverwege de plaat wellicht “Heretics” nog het beste samenvat:
‘This Is Not Art, this is pornography’
Markwin Meeuws