Laat er geen misverstand over bestaan: “The Congregation” van Leprous is een van mijn favoriete platen ooit. Compacte, energieke, melodieuze en meeslepende progmetal drijvend op de wonderbaarlijke expressieve stem van Einar Solberg en het geweldige drumwerk van Baard Kolstad. Wat dan te denken van een volledige akoestische uitvoering van dat album? Alleen Einar en de piano, opgenomen voor livestream in 2022, precies zo uitgebracht als het toentertijd klonk? Kan dat goed gaan, als Einar zelf aangeeft in de bio dat “The Congregation” van alle Leprous-albums hiervoor waarschijnlijk het minst geschikt is?
Voor we die vragen beantwoorden zetten we eerst de klok even terug naar 2015: “The Congregation” komt uit en ik mag de recensie doen (toen voor iO Pages). Het was mijn eerste kennismaking met Leprous, en ik werd weggeblazen door het album, zo melodieus, zo krachtig en dan…die stem. Onderweg naar de voetbaltraining en wedstrijden van zoonlief (toen een jaar of 10) werd het album alleen afgewisseld met Opeths “Pale Communion”. Toen Leprous met Voyager en Earthside in Helmond speelde moesten we er natuurlijk heen. In afwachting van het optreden hoorden we Solberg al door de gangen galmen en wisten we dat het met die stem wel goed zat.
Wat betreft de vocale prestaties van Solberg had ik dan ook geen enkele twijfels bij dit album, en dat gebrek aan twijfel was volledig gerechtvaardigd. Daarmee wil ik niet zeggen dat alles perfect is, zeker aan het begin gaat er wel eens een nootje naast, iets dat juist opvalt door het ontbreken van de band die hem anders live bijstaat; er is niets om achter te verschuilen. Belangrijker is echter dat Solberg altijd boeit, de emotie altijd aanwezig is, des te hoorbaarder door de kaalheid van het arrangement. Breekbaar, geëmotioneerd, krachtig, alle registers gaan met overgave open.
Wat misschien nog wonderbaarlijker is dan de stem van Solberg, is dat de muziek de gehele 64 minuten met gemak overeind blijft: ontdaan van alle muzikale franjes en de gebalde energie van een hechte band verveel ik me geen moment. Dit kan in mijn ogen alleen maar omdat de melodieën zo sterk zijn, de composities zo pakkend, want hoewel Solbergs zang natuurlijk helpt de boel overeind te houden: zijn zang hadden we bij het origineel ook.
Hoe zit het dan met zijn opmerking dat “The Congregation” het minst geschikt zou zijn? Natuurlijk, op latere albums klonk Leprous rustiger, lichter en orkestraler en dan is de stap naar solo piano een stuk kleiner. Maar, en daar ligt de paradox, juist omdat “The Congregation” zelf zo anders is, is dit album een volstrekt andere beleving, en ben je niet constant bezig te analyseren of dit nu beter of slechter is dan het origineel. Luister nu maar eens naar The Price, dat ontdaan van de snelle percussie, de moderne elektronica en het agressieve refrein, een breekbaarheid heeft die het origineel ontbeert. “The Congregation Acoustic” is anders, maar niet, eerlijk gezegd, minder mooi.