Al hun hele leven lang wordt Eloy veelvuldig vergeleken met Pink Floyd. Een vergelijking die oppervlakkig beschouwd misschien hout snijdt maar bij nader onderzoek niet helemaal opgaat. Pink Floyd heeft een tijdje de voorkeur gehad voor spacy muziek (ruwweg de periode tot en met “Wish You Were Here”) maar stond daarna al gauw weer met de beide benen op de grond. Natuurlijk, Eloy nam dat spacy geluid van Floyd over maar combineerde dat met hun eigen, oorspronkelijk veel stevigere, hardrock-achtergrond. En ik denk dat juist de hele Duitse elektronische muziekstroming misschien nog wel van een veel grotere invloed is geweest. Resultaat: ware spacerock met een hoofdrol voor een uitgebreid toetsenarsenaal.
Maar toch, het lijkt alsof de heren van Eloy het er om doen. Want op dit album lopen, net als op Pink Floyd’s “Echoes” compilatiealbum, bijna alle nummers op een geraffineerde manier in elkaar over. Met als resultaat een schitterende tijdreis door een groot deel van Eloy’s geschiedenis. Want met uitzondering van de eerste drie albums, de live-albums en “Destination” voert “Timeless Passages” ons langs het beste van Eloy.
De eerste paar nummers laten iets van een glimp van het oudere Eloy-geluid horen. Veel gebruik van orgelklanken aangevuld met vroege synthesizers. En in de tracks Lost (The Decision)?? en The Midnight Fight / The Victory Of Mental Force, beide afkomstig van “Dawn” (1976), een kleine rol voor een orkest. Ik merk dat met name zanger en gitarist Frank Bornemann op deze eerste paar nummers nog niet echt lekker in zijn vel zat qua zang. Tegen de tijd dat we met Master Of Sensation in het jaar 1979 zijn aanbeland klinkt het een stuk overtuigender, hoewel zijn Engelse uitspraak nooit echt veel beter zal worden. Naarmate de tijd vordert word dit echter minder ergerlijk, wat misschien ook weer komt omdat de rol van de zang wat kleiner wordt.
Het is met name in het tweede deel van cd1 dat hoogtepunt op hoogtepunt wordt gestapeld. Sphinx opent met een schitterende synthesizer-melodie, die op één of andere manier altijd het stuwende ritme lijkt te onderbreken. All Life Is One is afkomstig van een Eloy-album dat ik eigenlijk altijd een beetje links heb laten liggen: “Metromania” (1984). En als de rest van dit album van een zelfde niveau is als dit nummer, dan is dat dus altijd onterecht geweest. Schitterend hoe er gebruik wordt gemaakt van een vocoder.
De ballade Rainbow is afkomstig van het album “Ra” (1988) waarmee Bornemann de band weer nieuw leven inblies. Misschien niet een nummer dat zo direct in de Eloy-traditie past, wel een schitterend rustpunt. Overigens, het is goed om te zien dat op deze verzamelaar dus ook ruimte is gemaakt voor een aantal albums uit de periode na 1984 (die dus niet bij EMI zijn verschenen). Hierdoor wordt een behoorlijk compleet beeld geschetst van Eloy’s muziek. Je zou verwachten dat met Ro Setau, dat lichtelijk ingekort nu net iets meer indruk maakt dan op het laatste Eloy-album “Ocean II: The Answer”, de cirkel gesloten wordt. Dat is niet zo. Cd1 besluit met een unieke live-opname uit 1994: Poseidon’s Creation.
Cd2 is misschien door de bank genomen net een stukje sterker. De enige smet die op dit tweede schijfje zit is Voyager Of The Future Race, die door een te klinische jaren ’80-productie een beetje uit de toon valt. Jammer, want door de nummers van het tweeluik “Planets” / “Time To Turn” werd er juist een schitterende sfeer gecreëerd. Het titelstuk van het album “The Tides Return Forever” (1994) trekt dit gelukkig weer recht. Wat een schitterend stuk blijft dit toch. Kippenvel loopt over mijn rug als zangeres Jocelyn B. Smith die hoge uithalen in het slotdeel zingt. En dan zijn we aangekomen bij misschien wel de mooiste overgang op dit album. De gitaartokkels aan het begin The Sun-Song sluiten perfect aan op de laatste klanken van het vorige nummer. Zoveel zelfs dat je zou denken dat beide nummers van hetzelfde album afkomstig zouden moeten zijn. Maar nee, The Sun-Song is maar liefst achttien jaar ouder.
Follow The Light brengt ons weer terug naar het jaar 1984: Eloy rockt op dit nummer als nooit tevoren en de dameszang voegt een nieuwe dimensie toe aan het geluid. Met The Apocalypse zijn we aanbeland bij wat misschien het wel het meest Floyd-achtige nummer mag worden genoemd. En dan moeten we een beetje denken aan dezelfde sfeer zoals we horen in Shine On You Crazy Diamond. Het derde en laatste deel van dit stuk, Force Majeure, laat horen dat hun landgenoten van Tangerine Dream ook zeker niet weggecijferd moeten worden als invloed. Een invloed die ook weer terug is te horen in Illuminations, maar hier voorzien van behoorlijke dosis rockenergie. Het hypnotiserende The Answer, met bezwerende koorzang, brengt ons vervolgens bij het voorlopig laatste wapenfeit van Eloy. En tja, dan nu de hamvraag: voor wie is dit album eigenlijk bestemd? De echte Eloy-fans hebben dit materiaal natuurlijk al lang. En afgezien van die ene live-opname, een ingekorte versie en een paar lichtelijk anders gemixte nummers voegt dit natuurlijk niet zo gek veel toe aan hun collectie. Behalve dan misschien die schitterende luistertrip die “Timeless Passages” is geworden. Een cd waar ik me van kan voorstellen dat die bij Eloy-fans permanent in de wisselaar in de auto gaat. Of minimaal iedere vakantie mee moet in de discman.
Dan is er nog de categorie mensen die wel het nodige kennen van Eloy maar eigenlijk niet echt veel zin hebben om het hele oeuvre in huis te halen domweg omdat ze weten dat er ook missers in die catalogus zitten. Nou, die mensen kan ik met gerust hart dit album aanraden.
Blijft over de categorie mensen die nog nooit iets van Eloy gehoord hebben. Doe u zelf een groot plezier, ren naar de dichtstbijzijnde platenzaak of surf naar uw favoriete webwinkel en zie dat u dit ultieme overzicht van één van Duitsland’s meest symfonische rockbands aller tijden in uw handen krijgt.
Christian Bekhuis