Emerson, Lake and PalmerAlbum

Met “Emerson, Lake & Palmer” hebben we het debuut van een van de eerste zogenaamde prog supergroepen uit de geschiedenis voor ons liggen. Een belangrijk album in de geschiedenis dus, maar langs de andere kant ook een dat ikzelf heel lang links heb laten liggen. De hele band eigenlijk. Het jammerlijke overlijden van Keith Emerson was dan natuurlijk weer wel het ideale moment om toch maar weer eens dieper in de band op te gaan. Veel te laat eigenlijk, Emerson, Lake & Palmer was een grote band binnen de prog die sowieso altijd veel aandacht verdiende.

Eigenlijk is band toch wel een iets te groot woord om hen te beschrijven ten tijde van het debuutalbum. Je kan hier echt wel meer spreken van drie individuen die samen muziek maken, niet echt een geheel, een band. Wel drie meer dan uitstekende muzikanten die gewoon samen, of apart, enkele uitstekende muziekstukken inspeelden. De nadruk ligt in dit debuut gewoon wat meer op de individualiteit dan op het samengaan.

Dit valt eigenlijk vooral te zien op Kant B van het album. Op de drie stukken die je daar vindt is er telkens een ander bandlid dat in de schijnwerpers mag staan. The Three Fates is duidelijk een lied waar Keith Emerson volledig in kan losgaan en zijn meer dan uitstekende kwaliteiten als toetsenist ten gehore brengt. In drie delen (vandaar de titel ook) krijg je telkens Emerson op de keyboards die het beste van zichzelf geeft. Het daaropvolgende Tank is dan weer volop Carl Palmers nummer (hoewel samen met Emerson geschreven) waar hij toont dat hij toch echt wel zijn plaats heeft bij de typische beste drummer aller tijden-lijstjes die vaak worden opgemaakt door lijstjesfreaks. Een geweldige drummer! Hoewel ik eerlijk moet zeggen dat ik ietwat minder gediend ben van drumsolo’s. Maar ach, het blijft toch echt beperkt en stoort helemaal niet zo erg in Tank.

En dan is er natuurlijk nog het laatste nummer van de plaat, Lucky Man. Het lied van dit album dat velen kennen, de hit als het ware. Een nummer dat ik zelfs regelmatig hoor voorbij komen op de radio (en nee, geen prog-zender). Vanzelfsprekend wil dat ook zeggen dat het zijn voor en tegenstanders heeft. Want hits, of wat er ook maar naar ruikt, kan natuurlijk niet in progressieve middens! Onzin natuurlijk. Wat mij betreft is Greg Lake’s bijdrage tot Kant B van dit album echt wel de moeite waard en de perfecte afsluiter. Hoewel de eerlijkheid mij gebiedt te zeggen dat dit ook grotendeels komt door Emersons Moog-spel.

Maar zoals met vele lp’s in die dagen (en nu nog eigenlijk) was er ook een Kant A. En die was toch iets minder individualistisch ingesteld. Hoewel er ook daar moeilijk van een band te spreken is, zeker niet als je de credits per nummer bekijkt, is op deze kant eerder voor gekozen om volop voor samenspel te kiezen waarbij het geheel groter wordt dan de delen. En dat merk je overal eigenlijk op die hele A-kant.

Die wordt overigens redelijk fenomenaal afgetrapt met The Barbarian, het kortste nummer van de plaat, maar wel een inkomer van formaat. Gebaseerd op Allegro Barbero, een pianostuk gecomponeerd door Béla Bartók (en waar hij overigens niet meteen credit voor kreeg van de band) vervormd tot een bijna hard rock stuk. Ook in Knife-Edge worden klassieke componisten als bron gebruikt om nummers rond te bouwen, dit keer dan LeoÅ¡ Janáček en Johann Sebastian Bach. Het is iets wat nog veel vaker zal weerkeren in de carrierre van Emerson, Lake & Palmer. Op hun debuutalbum toonden ze dan ook meteen zeer sterk te zijn in het respectvol gebruiken van de klassieke muziek en er toch hun eigen ding mee te doen.

Doch zal voor ons progliefhebbers-die-altijd-voor-lange-nummers-vallen het Take A Pebble zijn die met de meeste aandacht gaat lopen. Geschreven door Greg Lake maar toch echt wel een groepsnummer van Emerson, Lake & Palmer. Hoewel het zijn vooral Lake & Emerson die het meeste bovendrijven, Palmers  bijdrage is een stuk subtieler. Eigenlijk kan je bijna zeggen dat ook hier Emerson weer de show steelt met zijn uitstekende toetsenspel. Want, en dat geldt voor het hele album eigenlijk, Lake’s gitaar lijkt overal een stuk minder aanwezig dan de instrumenten van zijn kompanen. Begrijp me niet verkeerd: Lake is overal op de plaat aanwezig, maar het lijkt vaak alsof hij meer op de achtergrond blijft met de gitaar. Zijn zang is er natuurlijk wel.

Dat Emerson, Lake & Palmer een belangrijke plaats in de prog-geschiedenis inneemt behoeft al lang geen betoog meer. En dat hetzelfde geldt voor het gelijknamige debuut. Ook hierover hoeven we niet meer te argumenteren hoe belangrijk het al dan niet was in de ontwikkeling van progmuziek. Waar wel over gediscussieerd kan worden, is of dit een goed en waardig debuut was voor deze prog-supergroep. En daarop is het antwoord gewoon volmondig ja.”Emerson, Lake & Palmer” was slechts het begin van een boeiende discografie vol met sterke stukken, maar het is wel reeds een geweldige aftrapper.

2016-heruitgave:

In 2012 heeft Steven Wilson enkele albums van Emerson, Lake & Palmer onder handen genomen en opnieuw gemixt, met uiteraard het debuut erbij. Dit jaar werd het hele album in de 2012 remaster van Steven Wilson nogmaals heruitgebracht in een digipak. In tegenstelling tot in 2012 gebeurt dit zonder de bijgevoegde dvd-A die we bij een Steven Wilson-remix ondertussen gewend zijn.

Om eerlijk te zijn ontgaat mij het nut van deze heruitgave een beetje. Zowel de remaster als de Wilson remix zijn amper vier jaar oud en zijn dan ook toen verschenen. En cynicus zou haast gaan vermoeden dat de dood van Keith Emerson er voor iets tussen zit. Maar dat zal toch wel niet? Nu ja, het is natuurlijk nooit slecht dat het album extra aandacht krijgt, maar ik vraag me serieus af wie men met deze uitgave wil bereiken. De fans hebben dit toch gewoon vier jaar geleden aangeschaft?

Het is natuurlijk wel best mooi vormgegeven, zoals je zou kunnen verwachten. En met een boekje over het ontstaan van de band en het tot stand komen van het debuutalbum is het ook best interessant. Maar wat ik dan weer wel mis is enige informatie over de Steven Wilson mix. Tenslotte is dat toch een belangrijke plus aan deze uitgave maar we lezen er niets over. Zeker bij deze “Emerson, Lake & Palmer” vind ik dat een groot gemis.

Als we de tracklist even snel bekijken, valt namelijk snel op dat die eigenlijk totaal anders is dan het eigenlijke album. Van The Three Fates is alleen het Atropos-gedeelte aanwezig, terwijl Tank helemaal weg is. Daar is natuurlijk een logische reden voor: de originele multi track tapes van deze nummers waren verloren gegaan, zodat Wilson het album heeft opgevuld met een aantal unreleased nummers. Dat heeft hij overigens wel goed gedaan, want het geheel heeft hetzelfde gevoel als het origineel ondanks het verschil in liedjes.

Maar helaas moeten we die informatie dus opzoeken op het internet. Soms kan een uitgave gewoon iets te summier zijn. Verder blijft de muziek natuurlijk gewoon geweldig, daar kan je niet omheen. Maar welke fan heeft beide versies nog niet?

Peter Van Haerenborgh

Enkele CD:

2016-heruitgave: